Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Konjuge aşı, zayıf bir antijeni taşıyıcı olarak güçlü bir antijenle birleştiren ve böylece bağışıklık sisteminin zayıf antijene karşı daha güçlü bir yanıt vermesini sağlayan bir alt ünite aşı türüdür.
Aşılar, bağışıklık sisteminin tanıdığı bir bakteri veya virüsün bir parçası olan bir antijene karşı bağışıklık tepkisi uyandırarak hastalıkları önlemek için kullanılır. Bu genellikle aşıdaki patojenik bir bakteri veya virüsün zayıflatılmış veya ölü bir versiyonu ile gerçekleştirilir, böylece bağışıklık sistemi antijeni yaşamın ilerleyen dönemlerinde tanıyabilir.
Aşıların çoğu vücudun tanıyacağı tek bir antijen içerir. Bununla birlikte, bazı patojenlerin antijeni bağışıklık sisteminden güçlü bir yanıt ortaya çıkarmaz, bu nedenle bu zayıf antijene karşı yapılan bir aşı kişiyi yaşamının ilerleyen dönemlerinde korumayacaktır. Bu durumda, zayıf antijene karşı bir bağışıklık sistemi yanıtı oluşturmak için bir konjuge aşı kullanılır. Bir konjuge aşıda, zayıf antijen güçlü bir antijene kovalent olarak bağlanır ve böylece zayıf antijene karşı daha güçlü bir immünolojik yanıt ortaya çıkar. En yaygın olarak, zayıf antijen, güçlü protein antijenine bağlı bir polisakkarittir. Bununla birlikte, peptit/protein ve protein/protein konjugeleri de geliştirilmiştir.
Tarihçe
Konjuge aşı fikri ilk olarak 1927 yılında tavşanlar üzerinde yapılan deneylerde, Streptococcus pneumoniae tip 3 polisakkarit antijenine karşı bağışıklık yanıtının, polisakkarit antijeninin bir protein taşıyıcı ile birleştirilmesiyle artırılmasıyla ortaya çıkmıştır. İnsanlarda kullanılan ilk konjuge aşı 1987 yılında kullanıma sunulmuştur. Bu, menenjite karşı koruma sağlayan Haemophilus influenzae tip b (Hib) konjugesiydi. Aşı kısa süre içinde Amerika Birleşik Devletleri'nde bebek aşılama programına dahil edildi. Hib konjuge aşısı, difteri toksoidi veya tetanos toksoidi gibi birkaç farklı taşıyıcı proteinden biriyle birleştirilir. Aşının kullanıma sunulmasından kısa bir süre sonra Hib enfeksiyon oranları düşmüş ve 1987 ile 1991 yılları arasında %90,7 oranında azalmıştır. Aşı bebekler için kullanıma sunulduktan sonra enfeksiyon oranları daha da azalmıştır.
Teknik
Aşılar bir antijene karşı bağışıklık tepkisi uyandırır ve bağışıklık sistemi T hücreleri ve antikorlar üreterek tepki verir.B hafıza hücreleri antijeni hatırlar, böylece vücut daha sonra karşılaştığında antijeni parçalamak için B hücreleri tarafından antikorlar üretilebilir. Polisakkarit kaplamalı bakteriler için bağışıklık yanıtı, T hücresi uyarımından bağımsız olarak B hücreleri oluşturur. Polisakkaritin bir protein taşıyıcıya konjuge edilmesiyle, bir T hücresi yanıtı indüklenebilir. Normalde polisakkaritler tek başlarına (APC) majör histokompatibilite kompleksine (MHC) yüklenemez çünkü MHC sadece peptitleri bağlayabilir.
Konjuge aşı durumunda, polisakkarit hedef antijenine bağlı taşıyıcı peptit MHC molekülü üzerinde sunulabilmekte ve T hücresi aktive edilebilmektedir. Bu, T hücrelerinin daha güçlü bir bağışıklık yanıtını uyarması ve ayrıca daha hızlı ve uzun süreli bir immünolojik hafızayı teşvik etmesi nedeniyle aşıyı geliştirir. Polisakkarit hedef antijenin taşıyıcı proteine konjuge edilmesi de aşının etkinliğini artırır, çünkü polisakkarit antijene karşı konjuge edilmemiş bir aşı küçük çocuklarda etkili değildir.
Polisakkarit örtü antijeni gizlediği için küçük çocukların bağışıklık sistemleri antijeni tanıyamamaktadır. Bakteriyel polisakkaritin başka bir antijenle birleştirilmesiyle bağışıklık sistemi yanıt verebilmektedir.[]
Onaylanmış konjuge aşılar
Bu maddede RTS,S konusunun eksik olduğu düşünülmektedir. (Aralık 2023) () |
En yaygın kullanılan konjuge aşı Hib konjuge aşısıdır. Bağışıklık tepkisini artırmak için konjuge aşıda birleştirilen diğer patojenler Streptococcus pneumoniae (bkz. ) ve Neisseria meningitidis (bkz. ) olup, her ikisi de Hib konjuge aşısında kullanılanlar gibi protein taşıyıcılarına konjuge edilmiştir. Hem Streptococcus pneumoniae hem de Neisseria meningitidis, enfeksiyonun menenjite yol açabilmesi açısından Hib'e benzer.
2018 yılında Dünya Sağlık Örgütü, daha etkili olabilen ve beş yaşın altındaki birçok çocukta tifo ateşini önleyen tifo konjuge aşısının kullanılmasını tavsiye etmiştir.
2021 yılında, Küba'da geliştirilen bir konjuge COVID-19 aşısı olan 'ye Küba ve İran'da acil kullanım izni verildi.
Diğer konjuge aşılar listesi
- GonaCon ( bağlı GnRH) dahil olmak üzere hayvan kullanımı için çeşitli aşıları
- 'ya bağlı kimyasal olarak değiştirilmiş bir versiyonu kullanarak nikotine karşı aşılamayı amaçlayan
- , inaktive edilmiş kolera toksini ile bağlantılı kokain
- , inaktive edilmiş kolera toksinine bağlı nikotin
Kaynakça
- ^ . www2.cdc.gov. 3 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ a b c d "Understanding How Vaccines Work | CDC". www.cdc.gov. 18 Ekim 2018. 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ Rappuoli, Rino.; Bagnoli, Fabio., (Ed.) (2011). Vaccine design : innovative approaches and novel strategies. Norfolk, UK: Caister Academic. ISBN . OCLC 630453151.
- ^ Avery, Ostwald (1929). "Chemo-immunological studies on conjugated carbohydrate-proteins: II. Immunological specificity of synthetic sugar-protein antigens". Journal of Experimental Medicine. 50 (4): 533-550. doi:10.1084/jem.50.4.533. (PMC) 2131643 $2. (PMID) 19869645.
- ^ a b c Goldblatt, D. (January 2000). "Conjugate vaccines". Clinical and Experimental Immunology. 119 (1): 1-3. doi:10.1046/j.1365-2249.2000.01109.x. ISSN 0009-9104. (PMC) 1905528 $2. (PMID) 10671089.
- ^ a b c d e f Ahmad, Hussain; Chapnick, Edward K. (March 1999). "Conjugated Polysaccharide Vaccines". Infectious Disease Clinics of North America. 13 (1): 113-33. doi:10.1016/s0891-5520(05)70046-5. ISSN 0891-5520. (PMID) 10198795.
- ^ Lee C, Lee LH, Koizumi K (2002). "Polysaccharide Vaccines for Prevention of Encapsulated Bacterial Infections: Part 1". Infect. Med. 19: 127-33.
- ^ World Health Organization (4 Nisan 2018). "Typhoid vaccines: WHO position paper – March 2018" (PDF). Weekly Epidemiological Record. 93 (13): 153-72. hdl:10665/272273. 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Aralık 2019.
- ^ Lin, FY; Ho, VA; Khiem, HB; Trach, DD; Bay, PV; Thanh, TC; Kossaczka, Z; Bryla, DA; Shiloach, J; Robbins, JB; Schneerson, R; Szu, SC (26 Nisan 2001). "The efficacy of a Salmonella typhi Vi conjugate vaccine in two-to-five-year-old children". The New England Journal of Medicine. 344 (17): 1263-69. doi:10.1056/nejm200104263441701. (PMID) 11320385.
- ^ "Cuba grants emergency approval to second homegrown COVID-19 vaccine". GMA News. 21 Ağustos 2021. 29 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2021.
- ^ "Autorizo de emergencia SOBERANA 02 en Irán". finlay.edu.cu. Instituto Finlay de Vacunas. 1 Temmuz 2021. 12 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Temmuz 2021.
Dış bağlantılar
- Medical Subject Headings Conjugate Vaccines, Conjugate (İngilizce)
- "Conjugate Vaccines Against Enteric Pathogens". 30 Eylül 2006 tarihinde kaynağından . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Konjuge asi zayif bir antijeni tasiyici olarak guclu bir antijenle birlestiren ve boylece bagisiklik sisteminin zayif antijene karsi daha guclu bir yanit vermesini saglayan bir alt unite asi turudur Haemophilus influenzae tip b gibi polisakkarit kaplamali bakteriler icin enfeksiyonu onlemenin en iyi yolu konjuge asi kullanmaktir Asilar bagisiklik sisteminin tanidigi bir bakteri veya virusun bir parcasi olan bir antijene karsi bagisiklik tepkisi uyandirarak hastaliklari onlemek icin kullanilir Bu genellikle asidaki patojenik bir bakteri veya virusun zayiflatilmis veya olu bir versiyonu ile gerceklestirilir boylece bagisiklik sistemi antijeni yasamin ilerleyen donemlerinde taniyabilir Asilarin cogu vucudun taniyacagi tek bir antijen icerir Bununla birlikte bazi patojenlerin antijeni bagisiklik sisteminden guclu bir yanit ortaya cikarmaz bu nedenle bu zayif antijene karsi yapilan bir asi kisiyi yasaminin ilerleyen donemlerinde korumayacaktir Bu durumda zayif antijene karsi bir bagisiklik sistemi yaniti olusturmak icin bir konjuge asi kullanilir Bir konjuge asida zayif antijen guclu bir antijene kovalent olarak baglanir ve boylece zayif antijene karsi daha guclu bir immunolojik yanit ortaya cikar En yaygin olarak zayif antijen guclu protein antijenine bagli bir polisakkarittir Bununla birlikte peptit protein ve protein protein konjugeleri de gelistirilmistir TarihceKonjuge asi fikri ilk olarak 1927 yilinda tavsanlar uzerinde yapilan deneylerde Streptococcus pneumoniae tip 3 polisakkarit antijenine karsi bagisiklik yanitinin polisakkarit antijeninin bir protein tasiyici ile birlestirilmesiyle artirilmasiyla ortaya cikmistir Insanlarda kullanilan ilk konjuge asi 1987 yilinda kullanima sunulmustur Bu menenjite karsi koruma saglayan Haemophilus influenzae tip b Hib konjugesiydi Asi kisa sure icinde Amerika Birlesik Devletleri nde bebek asilama programina dahil edildi Hib konjuge asisi difteri toksoidi veya tetanos toksoidi gibi birkac farkli tasiyici proteinden biriyle birlestirilir Asinin kullanima sunulmasindan kisa bir sure sonra Hib enfeksiyon oranlari dusmus ve 1987 ile 1991 yillari arasinda 90 7 oraninda azalmistir Asi bebekler icin kullanima sunulduktan sonra enfeksiyon oranlari daha da azalmistir TeknikAsilar bir antijene karsi bagisiklik tepkisi uyandirir ve bagisiklik sistemi T hucreleri ve antikorlar ureterek tepki verir B hafiza hucreleri antijeni hatirlar boylece vucut daha sonra karsilastiginda antijeni parcalamak icin B hucreleri tarafindan antikorlar uretilebilir Polisakkarit kaplamali bakteriler icin bagisiklik yaniti T hucresi uyarimindan bagimsiz olarak B hucreleri olusturur Polisakkaritin bir protein tasiyiciya konjuge edilmesiyle bir T hucresi yaniti induklenebilir Normalde polisakkaritler tek baslarina APC major histokompatibilite kompleksine MHC yuklenemez cunku MHC sadece peptitleri baglayabilir Konjuge asi durumunda polisakkarit hedef antijenine bagli tasiyici peptit MHC molekulu uzerinde sunulabilmekte ve T hucresi aktive edilebilmektedir Bu T hucrelerinin daha guclu bir bagisiklik yanitini uyarmasi ve ayrica daha hizli ve uzun sureli bir immunolojik hafizayi tesvik etmesi nedeniyle asiyi gelistirir Polisakkarit hedef antijenin tasiyici proteine konjuge edilmesi de asinin etkinligini artirir cunku polisakkarit antijene karsi konjuge edilmemis bir asi kucuk cocuklarda etkili degildir Polisakkarit ortu antijeni gizledigi icin kucuk cocuklarin bagisiklik sistemleri antijeni taniyamamaktadir Bakteriyel polisakkaritin baska bir antijenle birlestirilmesiyle bagisiklik sistemi yanit verebilmektedir kaynak belirtilmeli Onaylanmis konjuge asilarBu maddede RTS S konusunun eksik oldugu dusunulmektedir Lutfen bu bilgileri ekleyerek maddeyi gelistirin Eksik oldugu dusunulen bilgileri maddenin tartisma sayfasinda bulabilirsiniz Aralik 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Faz III klinik calismalarinda kullanilmak uzere Iran da bir sise asisi En yaygin kullanilan konjuge asi Hib konjuge asisidir Bagisiklik tepkisini artirmak icin konjuge asida birlestirilen diger patojenler Streptococcus pneumoniae bkz ve Neisseria meningitidis bkz olup her ikisi de Hib konjuge asisinda kullanilanlar gibi protein tasiyicilarina konjuge edilmistir Hem Streptococcus pneumoniae hem de Neisseria meningitidis enfeksiyonun menenjite yol acabilmesi acisindan Hib e benzer 2018 yilinda Dunya Saglik Orgutu daha etkili olabilen ve bes yasin altindaki bircok cocukta tifo atesini onleyen tifo konjuge asisinin kullanilmasini tavsiye etmistir 2021 yilinda Kuba da gelistirilen bir konjuge COVID 19 asisi olan ye Kuba ve Iran da acil kullanim izni verildi Diger konjuge asilar listesiGonaCon bagli GnRH dahil olmak uzere hayvan kullanimi icin cesitli asilari ya bagli kimyasal olarak degistirilmis bir versiyonu kullanarak nikotine karsi asilamayi amaclayan inaktive edilmis kolera toksini ile baglantili kokain inaktive edilmis kolera toksinine bagli nikotinKaynakca www2 cdc gov 3 Haziran 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2018 a b c d Understanding How Vaccines Work CDC www cdc gov 18 Ekim 2018 2 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 Rappuoli Rino Bagnoli Fabio Ed 2011 Vaccine design innovative approaches and novel strategies Norfolk UK Caister Academic ISBN 9781904455745 OCLC 630453151 Avery Ostwald 1929 Chemo immunological studies on conjugated carbohydrate proteins II Immunological specificity of synthetic sugar protein antigens Journal of Experimental Medicine 50 4 533 550 doi 10 1084 jem 50 4 533 PMC 2131643 2 PMID 19869645 a b c Goldblatt D January 2000 Conjugate vaccines Clinical and Experimental Immunology 119 1 1 3 doi 10 1046 j 1365 2249 2000 01109 x ISSN 0009 9104 PMC 1905528 2 PMID 10671089 a b c d e f Ahmad Hussain Chapnick Edward K March 1999 Conjugated Polysaccharide Vaccines Infectious Disease Clinics of North America 13 1 113 33 doi 10 1016 s0891 5520 05 70046 5 ISSN 0891 5520 PMID 10198795 Lee C Lee LH Koizumi K 2002 Polysaccharide Vaccines for Prevention of Encapsulated Bacterial Infections Part 1 Infect Med 19 127 33 World Health Organization 4 Nisan 2018 Typhoid vaccines WHO position paper March 2018 PDF Weekly Epidemiological Record 93 13 153 72 hdl 10665 272273 10 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Aralik 2019 Lin FY Ho VA Khiem HB Trach DD Bay PV Thanh TC Kossaczka Z Bryla DA Shiloach J Robbins JB Schneerson R Szu SC 26 Nisan 2001 The efficacy of a Salmonella typhi Vi conjugate vaccine in two to five year old children The New England Journal of Medicine 344 17 1263 69 doi 10 1056 nejm200104263441701 PMID 11320385 Cuba grants emergency approval to second homegrown COVID 19 vaccine GMA News 21 Agustos 2021 29 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2021 Autorizo de emergencia SOBERANA 02 en Iran finlay edu cu Instituto Finlay de Vacunas 1 Temmuz 2021 12 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Temmuz 2021 Dis baglantilarMedical Subject Headings Conjugate Vaccines Conjugate Ingilizce Conjugate Vaccines Against Enteric Pathogens 30 Eylul 2006 tarihinde kaynagindan Ingilizce