Bir alt ünite aşı veya alt birim aşısı patojenin antijenik olan veya koruyucu bir bağışıklık tepkisi ortaya çıkarmak için gerekli olan saflaştırılmış kısımlarını içeren bir aşıdır. Alt ünite aşı, hücre kültüründe veya rekombinant DNA ekspresyonunda dağılmış viral partiküllerden yapılabilir, bu durumda rekombinant alt ünite aşısıdır.
Bir "alt ünite" aşı, canlı zayıflatılmış veya inaktif aşıdan farklı olarak patojenin tamamını içermez, sadece , polisakkarit veya peptit gibi antijenik kısımları içerir. Aşı, patojenin "canlı" bileşenlerini içermediğinden, hastalığın bulaşma riski yoktur ve tüm patojenleri içeren aşılardan daha güvenli ve daha stabildir. Diğer avantajları arasında köklü bir teknoloji olması ve bağışıklık sistemi baskılanmış bireyler için uygun olması sayılabilir. Dezavantajları ise bazı aşılara kıyasla üretiminin nispeten karmaşık olması, muhtemelen adjuvan ve takviye aşı gerektirmesi ve hangi antijenik kombinasyonların en iyi sonucu verebileceğini incelemek için zaman gerektirmesidir.
İlk rekombinant alt ünite aşısı 1980'lerin ortasında insanları Hepatit B'den korumak için üretilmiştir. Lisanslı diğer rekombinant alt ünite aşıları arasında Engerix-B (hepatit B), (insan papilloma virüsü), Flublok (grip), (herpes zoster) ve (koronavirüs hastalığı 2019) bulunmaktadır.
Enjeksiyondan sonra antijenler, yabancı maddelerin tanınması ve nötralize edilmesinden sorumlu olan antijene özgü antikorların üretimini tetikler. Rekombinant alt ünite aşılarının temel bileşenleri arasında rekombinant alt üniteler, adjuvanlar ve taşıyıcılar bulunmaktadır. Ayrıca, rekombinant alt ünite aşıları, bulaşıcı hastalıklara (örneğin tüberküloz,dang) karşı aşıların geliştirilmesi için popüler adaylardır.
Rekombinant alt ünite aşıların enjeksiyon için güvenli olduğu düşünülmektedir. Advers etki olasılığı, uygulanan spesifik aşı türüne bağlı olarak değişir. Küçük yan etkiler arasında enjeksiyon bölgesinde ağrı, ateş ve halsizlik yer alırken ciddi advers etkiler arasında anafilaksi ve potansiyel olarak ölümcül alerjik reaksiyon bulunmaktadır. Kontrendikasyonlar da aşıya özeldir; aşıların herhangi bir bileşenine karşı daha önce anafilaksi öyküsü olan kişiler için genellikle önerilmez. Herhangi bir aşı yaptırmadan önce tıp uzmanlarından tavsiye alınmalıdır.
Keşif
İnsanlar üzerinde klinik deneylerle onaylanan ilk alt ünite aşı, enfekte hastalardan alınan hepatit B virüsünün yüzey antijenlerini içeren ve aşı güvenliğini artırmayı ve birey plazması yoluyla olası kontaminasyonu ortadan kaldırmayı amaçlayan yeni geliştirilen teknoloji ile ayarlanan hepatit B aşısıdır.
Mekanizma
Alt ünite aşılar, güçlü ve etkili bir bağışıklık tepkisi oluşturmak için kombinasyonları dikkatle seçilen protein veya polisakkarit gibi patojen parçaları içerir. Bağışıklık sistemi patojenle sınırlı bir şekilde etkileşime girdiği için yan etki riski minimumdur. Etkili bir aşı, antijenlere karşı bağışıklık yanıtını ortaya çıkaracak ve patojenlerin hızlı bir şekilde tanınmasını ve gelecekteki enfeksiyonlara hızlı yanıt verilmesini sağlayan oluşturacaktır.
Bir alt ünite aşıda kullanılan spesifik antijenlerin, bir patojen sınıfı için ortak olan yoksun olabilmesi bir dezavantajdır. Bu moleküler yapılar bağışıklık hücreleri tarafından tehlikenin tanınması için kullanılabilir, bu nedenle bunlar olmadan bağışıklık tepkisi daha zayıf olabilir. Diğer bir dezavantaj ise antijenlerin hücreleri enfekte etmemesidir, bu nedenle alt ünite aşılara verilen bağışıklık yanıtı değil sadece antikor aracılı olabilir ve sonuç olarak diğer aşı türleri tarafından ortaya çıkarılanlardan daha zayıftır. Bağışıklık yanıtını artırmak için, alt ünite aşılarla birlikte adjuvanlar kullanılabilir veya takviye dozlar gerekebilir.
Türler
Türler | Tanım | Örnekler |
---|---|---|
Protein alt ünitesi | patojenlerden (virüs veya bakteri) içerir | hepatit B, aselüler boğmaca aşıları |
Polisakkarit | Bazı bakterilerin hücre duvarları gibi patojenin kapsülünde bulunan polisakkarit zincirlerini (şeker molekülleri) içerir | , Neisseria meningitidis grup A, C, W-135 ve Y'den kaynaklanan hastalıkları önleyen |
Konjuge | Bağışıklık tepkisini artırmak için difteri ve tetanoz toksoidi gibi bağlı polisakkarit zincirleri içerir | , hemophilus influenzae tip b konjuge aşısı, |
Protein alt ünitesi
Bir , bir oluşturmak için diğer protein molekülleriyle bir araya gelen bir polipeptit zinciri veya protein molekülüdür.Virüsler gibi büyük protein toplulukları genellikle yapı taşı olarak az sayıda protein alt ünitesi kullanır. Rekombinant bir protein aşısı oluşturmanın kilit adımı, patojenin çoğalmasını sağlayan virüs veya bakteri parçalarını dahil etmeden, güçlü ve etkili bir bağışıklık tepkisini tetiklemesi muhtemel bir protein alt ünitesinin patojenden tanımlanması ve izole edilmesidir. Bir virüsün protein kabuğunun veya kapsidinin parçaları genellikle uygundur. Amaç, protein alt ünitesinin patojenin eylemini değil ama görünümünü taklit ederek bağışıklık sistemi tepkisini başlatmasıdır. Bir başka protein temelli yaklaşım ise birden fazla protein alt ünitesinin virüs benzeri bir parçacık (VBP) veya nanopartikül halinde kendi kendine birleşmesini içerir. Aşının yüzeyinin bütün bir virüs partikülüne benzerliğini artırmanın amacı (ancak yayılma kabiliyetini değil) daha güçlü bir bağışıklık tepkisini tetiklemektir.
Protein alt ünite aşıları genellikle, bir organizmanın gen ifadesini manipüle ederek büyük miktarlarda rekombinant gen ifade etmesini sağlayan yoluyla yapılır. İlgili aşıya bağlı olarak geliştirme için çeşitli yaklaşımlar kullanılabilir.Maya, bakulovirüs veya hücre kültürleri in vitro olarak büyük miktarlarda protein üretmek için kullanılabilir.
Protein bazlı aşılar hepatit B ve insan papilloma virüsü (HPV) için kullanılmaktadır. Bu yaklaşım, ve HIV gibi aşılanması zor virüsler için aşı geliştirmeye çalışmak için kullanılıyor.COVID-19 için protein bazlı aşılar ya spike proteinini ya da reseptör bağlama alanını hedef alma eğilimindedir. 2021 itibarıyla, COVID-19 için dünya çapında en çok araştırılan aşı platformunun rekombinant protein alt ünite aşıları olduğu bildirilmiştir.
Polisakkarit alt ünitesi
Salmonella enterica'nın Typhi serotipinin neden olduğu tifoya karşı (ViCPS). Vi antijeni bir protein olmak yerine, bir lipide bağlı uzun bir şeker zincirinden oluşan bakteriyel bir kapsül polisakkarittir. ViCPS gibi kapsüler aşılar çocuklarda bağışıklık tepkilerini ortaya çıkarmada zayıf olma eğilimindedir. Polisakkariti bir toksoide bağlayarak konjuge aşı yapmak etkinliği artırır.
Konjuge aşı
Konjuge aşı, zayıf bir antijeni taşıyıcı olarak güçlü bir antijenle birleştiren ve böylece bağışıklık sisteminin zayıf antijene karşı daha güçlü bir yanıt vermesini sağlayan bir aşı türüdür.
Peptit alt ünitesi
, tam bir protein yerine bir peptit kullanır. Peptit bazlı alt ünite aşı, kitlesel üretim için kolay ve uygun fiyatlı olması gibi birçok nedenden dolayı çoğunlukla kullanılmaktadır. Buna ek olarak, en yüksek stabilite, saflık ve açık kompozisyona sahiptir. Peptit alt ünite aşısının oluşturulmasına giden üç adım vardır;
- Epitop tanıma
- Epitop optimizasyonu
- Peptit bağışıklığının iyileştirilmesi
Özellikler
Geleneksel zayıflatılmış aşılar ve inaktive aşılarla karşılaştırıldığında, rekombinant alt ünite aşılar aşağıdaki özel niteliklere sahiptir:
- Aşı içinde istenmeyen maddelerin bulunma olasılığını büyük ölçüde azaltan açıkça tanımlanmış bileşimler içerirler.
- Aşıda sadece insan vücudunu istila edemeyen ve çoğalamayan patojen parçaları bulunduğundan patojeniteleri en aza indirilmiştir.
- Daha iyi sahiptirler ve bağışıklık sistemi baskılanmış hastalara uygulanmaya uygundurlar.
- Rekombinant teknolojilerin kullanılması nedeniyle seri üretime uygundurlar.
- Yüksek stabiliteye sahiptirler, böylece çevresel değişikliklere dayanabilirler ve toplum ortamlarında kullanılmaya daha uygundurlar.
Bununla birlikte, rekombinant alt ünite aşılarla ilgili bazı dezavantajlar da vardır:
- Bu aşıların etkinliğini artırmak için üretim sırasında adjuvanların eklenmesi gereklidir.
- Uzun süreli bağışıklığın korunması için hastaların takviye dozlar alması gerekecektir.
- Alt ünitelerin yetiştirilmesi için uygun hücre hatlarının seçimi zaman alıcıdır çünkü mikrobiyal proteinler belirli ifade sistemleriyle uyumsuz olabilir.
Farmakoloji
Aşılama, bireyleri bulaşıcı hastalıklara karşı korumanın güçlü bir yoludur.
Aktif bağışıklık, vücudun kendi savunma mekanizmasının, gerçek patojen tarafından enfekte edilmeden kendi antikorlarını ve hafıza hücrelerini üretmek için küçük, kontrollü miktarda patojenik maddeye maruz kalmasıyla tetiklenmesinin bir sonucu olarak aşılama yoluyla yapay olarak edinilebilir.
Birincil bağışıklık yanıtında yer alan süreçler aşağıdaki gibidir:
- Aşılarda bulunan antijenlere ön maruziyet birincil yanıtı ortaya çıkarır. Enjeksiyondan sonra antijenler, fagositoz yoluyla dendritik hücreler ve makrofajlar gibi (ASH'ler) tarafından alınacaktır.
- ASH'ler olgunlaşmamış B hücreleri ve T hücrelerinin bulunduğu lenf düğümlerine gidecektir.
- ASH'lerin antijen işlemlerini takiben, antijenler, kompleksler oluşturmak için bileşim ve yapısal özelliklerine bağlı olarak hücrelerin hücre yüzeyindeki reseptörlerine veya reseptörlerine bağlanacaktır.
- antijen-MHC komplekslerine bağlandığı, ve başlatan ve dolayısıyla (CD8+) veya yardımcı T hücrelerine (CD4+) dönüştüğü antijen sunumu gerçekleşir.
- Sitotoksik CD8+ hücreleri litik moleküller salgılayarak ASH'ler tarafından kendilerine sunulan antijenleri içeren enfekte hücreleri doğrudan yok edebilirken yardımcı CD4+ hücreleri, B hücrelerini ve sitotoksik T hücrelerini aktive eden sitokinlerin salgılanmasından sorumludur.
- B hücreleri, B hücresi reseptör sinyal yolu aracılığıyla T hücrelerinin yokluğunda aktivasyona uğrayabilir.
- Dendritik hücreler aşıda bulunan immünojeni yakaladıktan sonra, maddeleri naif B hücrelerine sunarak antikor üretimi için plazma hücrelerinin neden olabilirler., ve dahil olmak üzere farklı antikorların oluşumu için B hücresi gelişimi sırasında izotip geçişi gerçekleşebilir.
- Hafıza B hücreleri ve enfeksiyon sonrası oluşur. Antijenler bu hücreler tarafından hafızaya alınır, böylece aynı tip antijenlere daha sonra maruz kalınması, patojenin ortadan kaldırılması için antijenlere özgü daha yüksek konsantrasyonda antikorların kısa sürede hızlı ve etkili bir şekilde üretildiği ikincil bir yanıtı uyaracaktır.
Belirli koşullar altında, başlangıçta düşük dozlarda aşı yapılmakta, ardından takviye dozları olarak adlandırılan ek dozlar uygulanmaktadır. Takviyeler insan vücudundaki hafıza hücrelerinin seviyesini etkili bir şekilde koruyabilir ve böylece bir kişinin bağışıklığını uzatabilir.
Üretim
Rekombinant alt ünite aşıların üretim süreci aşağıdaki gibidir:
- İmmünojenik alt ünitenin tanımlanması
- Alt ünite ve sentezi
- Ekstraksiyon ve saflaştırma
- Adjuvanların eklenmesi veya dahil edilmesi
- ve teslimat.
İmmünojenik alt ünitenin tanımlanması
Aday alt üniteler öncelikle göre seçilecektir. İmmünojenik olmaları için, bağışıklık sisteminin farklı bileşenleri ile adaylar arasında reaksiyon oluşması için yabancı nitelikte ve yeterli karmaşıklıkta olmaları gerekir. Adaylar ayrıca boyut, işlevin doğası (örn. sinyal verme) ve hücresel konuma (örn. transmembran) göre seçilir.
Alt ünite ifadesi ve sentezi
Hedef alt ünite ve onu kodlayan gen belirlendikten sonra, gen izole edilecek ve patojenik olmayan ikinci bir organizmaya aktarılacak ve seri üretim için kültürlenecektir. Bu süreç olarak da bilinir.
Uygun bir ifade sistemi, çevrim sonrası değişimlerin gerekliliğine, maliyetlere, ürün ekstraksiyonunun kolaylığına ve üretim verimliliğine bağlı olarak seçilir. Hem lisanslı hem de rekombinant alt ünite aşıların geliştirilmesi için yaygın olarak kullanılan sistemler arasında bakteri, maya, memeli hücreleri, böcek hücreleri bulunmaktadır.
Bakteri hücreleri
Bakteri hücreleri , genetik modifikasyon ve küçük ölçekli üretimler için yaygın olarak kullanılmaktadır.Escherichia coli (E. Coli), son derece keşfedilmiş genetiği, gen ifadesi için yaygın olarak bulunan genetik araçları, doğru profilleme ve yüksek hücre yoğunluklarında ucuz ortamda büyüme yeteneği nedeniyle yaygın olarak kullanılmaktadır.
E. Coli, çevrim sonrası değişimleri gerçekleştirememesi, sisteminin olmaması ve ek çözünürleştirme gerektiren üretme potansiyeli nedeniyle çoğunlukla yapısal olarak basit proteinler için uygundur. Uygulamaya ilişkin olarak, E.Coli olarak kullanılmaktadır.
Maya
Maya, bakteriyel hücrelerin maliyet etkinliği, verimliliği ve teknik fizibilitesiyle eşleşmektedir. Dahası, maya çözünür proteinler salgılar ve memeli hücrelerine benzer şekilde çevrim sonrası değişimler gerçekleştirme yeteneğine sahiptir.
Özellikle maya, sırasında diğer ökaryotlara kıyasla daha fazla mannoz molekülü içerir ve bu da tetikleyebilir. Bu tür tepkiler, doğal protein konformasyonuna ulaşmada başarısızlıkla sonuçlanabilir, bu da serum yarı ömrünün ve potansiyel olarak azalması anlamına gelir. Uygulama ile ilgili olarak, hem hepatit B virüsü yüzey antijeni (HBsAg) hem de insan papilloma virüs tip 6, 11, 16, 18'in ana kapsid proteini L1'in virüs benzeri partikülleri (VBP'ler) Saccharomyces cerevisiae tarafından üretilmektedir.
Memeli hücreleri
Memeli hücreleri, terapötik olarak gerekli çevrim sonrası değişimleri gerçekleştirme ve uygun şekilde katlanmış, glikozile edilmiş ve fonksiyonel olarak aktif proteinleri ifade etme yetenekleriyle iyi bilinmektedir. Bununla birlikte, memeli hücrelerinin etkinliği epigenetik ve oluşumu (rekombinant protein agregasyonu) ile sınırlı olabilir. Memeli hücreleri için, sentezlenen proteinlerin kimyasal olarak tanımlanmış ortama salgılandığı ve potansiyel olarak protein ekstraksiyonunu ve saflaştırmayı basitleştirdiği bildirilmiştir.
Bu sınıfın en belirgin örneği için rekombinant varisella zoster virüsü yüzey glikoproteini (gE) antijeni sentezinde kullanılan (CHO) hücreleridir. CHO hücreleri hızlı büyümeleri ve proses çok yönlülüğü sunma yetenekleriyle tanınmaktadır. Ayrıca proteinsiz ortamda süspansiyona uyarlanmış kültürde yetiştirilebilirler, böylece prion kaynaklı kontaminasyon riskini azaltırlar.
Baculovirus (böcek) hücreleri
Bakulovirüs-böcek hücresi , çeşitli rekombinant proteinleri yüksek seviyelerde eksprese etme ve fosforilasyon, glikozilasyon, ve dahil olmak üzere önemli ökaryotik protein işleme yetenekleri sağlama yeteneğine sahiptir. Memeli hücrelerine benzer şekilde, ifade edilen proteinler çoğunlukla çözünür, doğru katlanmış ve biyolojik olarak aktiftir. Bununla birlikte, daha yavaş büyüme hızına sahiptir ve bakteri ve mayadan daha yüksek maliyetli büyüme ortamı gerektirir ve toksikolojik riskler taşır. Dikkate değer bir özellik, Baculovirus-böcek hücrelerinde salgılanan ve membrana bağlı proteinlerin ekspresyonuna izin veren kontrol unsurlarının varlığıdır.
Bakulovirüs-böcek hücrelerini kullanan lisanslı rekombinant alt ünite aşıları arasında (papillomavirüs C-terminali kesilmiş ana kapsid proteini L1 tip 16 ve 18) ve Flublok Quadrivalent (dört influenza virüsü suşundan (HA) proteinleri) bulunmaktadır.
Ekstraksiyon ve saflaştırma
Tarih boyunca, ekstraksiyon ve saflaştırma yöntemleri standart kromatografik yöntemlerden kullanımına kadar gelişmiştir. Bununla birlikte, gerçekleştirilen nihai ekstraksiyon ve saflaştırma işlemi büyük ölçüde seçilen ifade sistemine bağlıdır. Daha fazla bilgi için lütfen alt ünite ifadesi ve sentezi bölümüne bakınız.
Adjuvanların eklenmesi
Adjuvanlar, rekombinant alt ünite aşıların artırmak için eklenen malzemelerdir.
Adjuvanlar aşıya karşı adaptif yanıtın büyüklüğünü artırır ve her bir spesifik patojen için en etkili bağışıklık biçimlerinin aktivasyonuna rehberlik eder (örneğin T hücresi hafızasının oluşumunu artırmak). Adjuvanların eklenmesi, doz koruma ve nihai aşı formülasyonunun stabilizasyonu gibi faydalar sağlayabilir.
Uygun adjuvanlar güvenlik, tolerans, antijenin uyumluluğu ve üretim hususlarına göre seçilir. Rekombinant alt ünite aşıları için yaygın olarak kullanılan adjuvanlar şap adjuvanlar (örn. ), emülsiyonlar (örn. ) ve immünostimülatör moleküllerle birleştirilmiş lipozomlardır (örn. AS01B).
Formülasyon ve teslimat
temel olarak polimer bazlı teslim sistemleri (mikroküreler ve lipozomlar) ve canlı teslim sistemleri (gram-pozitif bakteriler, gram-negatif bakteriler ve virüsler) olarak ikiye ayrılır.
Polimer bazlı teslim sistemleri
Aşı antijenleri genellikle mikroküreler veya lipozomlar içinde kapsüllenir. Polilaktik asit (PLA) ve poli-laktik-ko-glikolik asit (PLGA) kullanılarak yapılan yaygın mikroküreler, in vivo olarak parçalanarak kontrollü antijen salınımına izin verirken, multilameller veya unilameller veziküller içeren lipozomlar uzun süreli salınıma izin verir.
Polimer bazlı teslim sistemleri, GI kanalında bozulmaya karşı daha fazla direnç, kontrollü antijen salınımı, bağışıklık hücreleri tarafından daha fazla partikül alımı ve yanıtlarını indükleme yeteneğinin artması gibi avantajlar sağlar. Lipozomal dağıtım kullanan lisanslı rekombinant aşılara bir örnek 'tir.
Canlı teslim sistemleri
olarak da bilinen canlı teslim sistemleri, antijen sunumunu ve değiştirerek rekombinant alt ünitelerin immünojenikliğini geliştirmek için ligandlar veya antijenlerle modifiye edilmiş hücrelerdir. Alt üniteler ya taşıyıcı içine yerleştirilebilir ya da etkili sunum için vektörlerin yüzeyinde ifade edilmek üzere genetik olarak tasarlanabilir.
Avantajlar ve dezavantajlar
Avantajları
- Virülansa geri dönemezler, yani korunmayı amaçladıkları hastalığa neden olamazlar
- Bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar için güvenli
- Koşullardaki değişikliklere dayanabilir (örn. sıcaklık, ışığa maruz kalma, nem)
Dezavantajları
- Zayıflatılmış aşılara kıyasla daha düşük immünojenisite
- İmmünojenisiteyi artırmak için adjuvan gerektirir
- Uzun süreli bağışıklık sağlamak için genellikle birden fazla doz (takviye doz) gerekir
- Gerekli bağışıklık tepkisini ortaya çıkaracak spesifik antijen(ler)i izole etmek zor olabilir
- Sürekli olmayan varyasyona yol açan konjugasyon kimyasını denetlemek kolay değildir
Olumsuz etkiler ve kontrendikasyonlar
Rekombinant alt ünite aşılar uygulama için güvenlidir. Bununla birlikte, aşılama sonrasında ateş, yorgunluk ve baş ağrısı ile birlikte enjeksiyon bölgesinde sertleşme ve şişme gibi hafif lokal reaksiyonlarla karşılaşılabilir. Şiddetli aşırı duyarlılık reaksiyonları ve anafilaksi oluşumu nadirdir, ancak bireylerin ölümüne yol açabilir. Advers etkiler, fiziksel sağlık durumlarına, yaşlarına, cinsiyetlerine ve genetik yatkınlıklarına bağlı olarak popülasyonlar arasında farklılık gösterebilir.
Rekombinant alt ünite aşıları, daha önce antijenlere veya aşıların diğer bileşenlerine karşı alerjik reaksiyonlar ve anafilaksi yaşamış kişiler için kontrendikedir. Ayrıca, hastalıklı durumda olan kişilere ve hamilelik sırasında aşı uygulanırken önlemler alınmalıdır; bu kişilerin enjeksiyonları sırasıyla durumları stabil hale gelene kadar ve doğumdan sonraya ertelenmelidir.
Lisanslı aşılar
Hepatit B
ENGERIX-B (GSK tarafından üretilmiştir) ve RECOMBIVAX HB (merck tarafından üretilmiştir) hepatit B'ye karşı koruma için ruhsatlandırılmış iki rekombinant alt ünite aşısıdır. Her ikisi de Saccharomyces cerevisiae'den toplanan ve saflaştırılan HBsAg içerir ve şap ile adjuvanlanmış antijen süspansiyonu olarak formüle edilir.
HBsAg'ye karşı antikor konsantrasyonunun ≥10mIU/mL olmasının hepatit B enfeksiyonuna karşı koruma sağladığı kabul edilmektedir.
Sağlıklı bireylerin ilk 3 doz aşılanmasının, yaş ilerledikçe azalmasına rağmen ENGERIX-B için ≥%90 seroproteksiyon oranları ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Daha düşük seroproteksiyon oranları, altta yatan kronik hastalıkların varlığı ve immün yetmezlik ile de ilişkilidir. Yine de GSK HepB, çalışılan tüm popülasyonlarda klinik olarak kabul edilebilir bir sahiptir.
, ve HPV enfeksiyonuna karşı koruma için ruhsatlandırılmış üç rekombinant alt ünite aşısıdır. Hastaları korudukları suşlar bakımından farklılık gösterirler; Cervarix tip 16 ve 18'e karşı koruma sağlarken, Gardasil tip 6, 11, 16 ve 18'e karşı koruma sağlar ve Gardasil 9 sırasıyla tip 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58'e karşı koruma sağlar. Aşılar rekombinant Saccharomyces cerevisiae tarafından üretilen ana kapsid L1 proteininin saflaştırılmış VBP'sini içerir.
Bivalan HPV aşısının (Cervarix) ağrı (OR 3.29; %95 CI: 3.00-3.60), şişlik (OR 3.14; %95 CI: 2.79-3.53) ve kızarıklık (OR 2.41; %95 CI: 2.17-2.68) ile en sık bildirilen advers etkilerle ilişkili olduğu 2014 yılında yapılan sistematik nicel bir incelemede gösterilmiştir. Gardasil için en sık bildirilen olaylar ağrı (OR 2.88; %95 GA: 2.42-3.43) ve şişlik (OR 2.65; %95 GA: 2.0-3.44) olmuştur.
Gardasil, Gardasil 9'un piyasaya sürülmesinin ardından 8 Mayıs 2017'de ABD'de kullanımdan kaldırılmıştır ve Cervarix de 8 Ağustos 2016'da ABD'de gönüllü olarak geri çekilmiştir.
Grip
Flublok Quadrivalent, influenzaya karşı aktif bağışıklama için lisanslı bir rekombinant alt ünite aşısıdır. Bakulovirus-böcek kullanılarak saflaştırılmış ve ekstrakte edilmiş dört influenza virüsü suşunun proteinlerini içerir. Dört viral suş her yıl (USPHS) gerekliliklerine göre standardize edilmektedir.
Flublok Quadrivalent, geleneksel trivalan ve quadrivalan aşı eşdeğerleriyle karşılaştırılabilir bir güvenlik profiline sahiptir. Flublok ayrıca daha az lokal reaksiyon (RR = 0,94, %95 CI 0,90-0,98, üç RKÇ, FEM, I2 = %0, düşük kesinlikte kanıt) ve daha yüksek üşüme riski (RR = 1,33, %95 CI 1,03-1,72, üç RKÇ, FEM, I2 = %14, düşük kesinlikte kanıt) ile ilişkilidir.
Herpes Zoster
, varisella zoster virüsü (VZV) spesifik bağışıklığının azalmasıyla gelişme riski artan zonaya karşı koruma için lisanslı bir rekombinant alt ünite aşısıdır. Aşı, elde edilen ve AS01B adjuvan süspansiyonu ile rekonstitüe edilecek olan VZV gE antijen bileşenini içerir.
Bağışıklık sistemi baskılanmış 18-49 yaş arası hastalarda ve 50 yaş ve üzeri sağlıklı yetişkinlerde SHINGRIX'in etkinliği ve güvenilirliği üzerine ve meta-analizler yapılmıştır. Bu çalışmalarda humoral ve oranlarının %65,4 ile %96,2 ve %50,0 ile %93,0 arasında değiştiği bildirilirken, olan hastalarda (18-49 yaş) aşılama sonrası 13 aya kadar etkinliğin %87,2 (%95CI, %44,3-98,6) olduğu ve kabul edilebilir bir olduğu tahmin edilmiştir.
COVID-19
, SARS-CoV-2 enfeksiyonunun önlenmesi için ruhsatlandırılmış bir rekombinant alt ünite aşısıdır. Pazar izni 20 Aralık 2021 tarihinde verilmiştir. Aşı, bakulovirüs ekspresyon sistemi kullanılarak üretilen ve sonunda adjuvanı ile adjuvan edilen SARS-CoV-2 spike proteinini içerir.
Tarihçe
Bağışıklama uygulamasının geçmişi, o dönemde eski Çinlilerin çiçek hastalığı enfeksiyonuna karşı bağışıklık kazandırmak için tekniğini kullandığı 12. yüzyıla kadar uzanırken,[] modern aşılama dönemi yaklaşık 200 yıllık kısa bir geçmişe sahiptir. Edward Jenner'ın 1798 yılında çiçek hastalığını ortadan kaldırmak için nispeten daha zayıf olan inek çiçeği virüsünü insan vücuduna enjekte ederek bir aşı icat etmesiyle başlamıştır.
20. yüzyılın ortaları aşı biliminin altın çağı olmuştur.[] Bu dönemdeki hızlı teknolojik gelişmeler, bilim insanlarının laboratuvarlarda kontrollü ortamlarda hücre kültürü yetiştirmelerine olanak sağlamış ve daha sonra çocuk felci, kızamık ve çeşitli bulaşıcı hastalıklara karşı aşıların üretilmesine yol açmıştır.[] Kapsüler polisakkarit ve proteinler gibi immünolojik belirteçler kullanılarak konjuge aşılar da geliştirilmiştir. Yaygın hastalıkları hedef alan ürünlerin yaratılması, enfeksiyona bağlı ölüm oranını başarılı bir şekilde düşürmüş ve azaltmıştır.
ortaya çıkışı aşıların yaratılmasında devrim yaratmıştır. 20. yüzyılın sonuna gelindiğinde araştırmacılar, bağışıklık tepkilerini başlatmak için viral antijenleri kullanan Hepatit B aşısı gibi geleneksel tam hücre aşılarının yanı sıra rekombinant aşılar yaratma becerisine sahip oldular.
Üretim yöntemleri gelişmeye devam ettikçe, gelecekte daha fazla insanın sağlığını korumak amacıyla hem bulaşıcı hem de bulaşıcı olmayan hastalıklara yönelik tedavi uygulamalarını genişletmek için kaçınılmaz olarak daha karmaşık yapılara sahip aşılar üretilecektir.[]
Gelecek yönelimleri
Rekombinant alt ünite aşılar tüberküloz,dang humması,,kedi lösemisi ve COVID-19 için geliştirilmektedir.
Alt ünite aşıların sadece SARS-COV-2 için değil, aynı zamanda sıtma, tetanos, salmonella enterica ve diğer hastalıklara karşı gelişen bağışıklamalar için de etkili olduğu düşünülmektedir.
COVID-19
COVID-19'a karşı insan aşısı olarak heterolog bir reseptör bağlayıcı alan (RBD) rekombinant proteini geliştirme olasılığını araştırmak için araştırmalar yapılmıştır. Teori, SARS-CoV hastalarından alınan serumunun SARS-CoV-2'yi (COVID-19 için karşılık gelen virüs) nötralize etme yeteneğine sahip olduğuna ve SARS-CoV ile SARS-CoV-2 spike ve RBD proteini arasındaki amino asit benzerliğinin yüksek (%82) olduğuna dair kanıtlarla desteklenmektedir.
Kaynakça
- ^ a b c d e "Module 2 - Subunit vaccines". WHO Vaccine Safety Basics e-learning course. 8 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından .
- ^ a b c d e f g "What are protein subunit vaccines and how could they be used against COVID-19?". GAVI. 17 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından .
- ^ Francis MJ (March 2018). "Recent Advances in Vaccine Technologies". The Veterinary Clinics of North America. Small Animal Practice. Vaccines and Immunology. 48 (2): 231-241. doi:10.1016/j.cvsm.2017.10.002. (PMC) 7132473 $2. (PMID) 29217317.
- ^ Lidder P, Sonnino A (2012). "Biotechnologies for the management of genetic resources for food and agriculture". Advances in Genetics. Elsevier. 78: 1-167. doi:10.1016/B978-0-12-394394-1.00001-8. ISBN . (PMID) 22980921.
- ^ a b "Gardasil 9 (Human Papillomavirus 9-valent Vaccine, Recombinant)". Food and Drug Administration. 29 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2023.
- ^ a b c "Flublok Quadrivalent (Influenza Vaccine)". Food and Drug Administration. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2023.
- ^ a b c "Shingrix (Zoster Vaccine Recombinant, Adjuvanted)". Food and Drug Administration. 2 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2023.
- ^ a b "Nuvaxovid dispersion for injection,COVID-19 Vaccine (recombinant, adjuvanted)" (PDF). 17 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Eylül 2023.
- ^ a b Mascola JR, Fauci AS (February 2020). "Novel vaccine technologies for the 21st century". Nature Reviews. Immunology. 20 (2): 87-88. doi:10.1038/s41577-019-0243-3. (PMC) 7222935 $2. (PMID) 31712767.
- ^ a b c Tripathi NK, Shrivastava A (23 Ağustos 2018). "Recent Developments in Recombinant Protein-Based Dengue Vaccines". Frontiers in Immunology. 9: 1919. doi:10.3389/fimmu.2018.01919. (PMC) 6115509 $2. (PMID) 30190720.
- ^ a b Cuffari B (2022). "What is a Subunit Vaccine?". News medical lifesciences. 25 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2023.
- ^ Alberts B, Johnson A, Lewis J, Raff M, Roberts K, Walter P (2002). The Shape and Structure of Proteins (İngilizce). New York: Garland Science. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2022.
- ^ Stoker HS (1 Ocak 2015). General, Organic, and Biological Chemistry (İngilizce) (7. bas.). Boston, MA: Cengage Learning. ss. 709-710. ISBN . 5 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2022.
- ^ Smith MB (27 Nisan 2020). Biochemistry: An Organic Chemistry Approach (İngilizce). Boca Raton: CRC Press. s. 269-270. ISBN . 5 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2022.
- ^ Vijayan M, Yathindra N, Kolaskar AS (1999). "Multi-protein assemblies with point group symmetry". Vijayan M, Yathindra N, Kolaskar AS (Ed.). Perspectives in Structural Biology: A Volume in Honour of G.N. Ramachandran (İngilizce). Hyderabad, India: Universities Press. ss. 449-466. ISBN . Erişim tarihi: 15 Nisan 2022.
- ^ a b c d e f Plummer EM, Manchester M (2011). "Viral nanoparticles and virus-like particles: platforms for contemporary vaccine design". Wiley Interdisciplinary Reviews. Nanomedicine and Nanobiotechnology. 3 (2): 174-196. doi:10.1002/wnan.119. (PMC) 7169818 $2. (PMID) 20872839.
- ^ a b c d Hotez PJ, Bottazzi ME (January 2022). "Whole Inactivated Virus and Protein-Based COVID-19 Vaccines". Annual Review of Medicine. 73 (1): 55-64. doi:10.1146/annurev-med-042420-113212. (PMID) 34637324.
- ^ Noad R, Roy P (September 2003). "Virus-like particles as immunogens". Trends in Microbiology. 11 (9): 438-444. doi:10.1016/S0966-842X(03)00208-7. (PMID) 13678860.
- ^ a b c Wang M, Jiang S, Wang Y (April 2016). "Recent advances in the production of recombinant subunit vaccines in Pichia pastoris". Bioengineered. 7 (3): 155-165. doi:10.1080/21655979.2016.1191707. (PMC) 4927204 $2. (PMID) 27246656.
- ^ Bill RM (March 2015). "Recombinant protein subunit vaccine synthesis in microbes: a role for yeast?". The Journal of Pharmacy and Pharmacology. 67 (3): 319-328. doi:10.1111/jphp.12353. (PMID) 25556638.
- ^ Decker JM. . Immunology Course 419. Department of Veterinary Science & Microbiology at The University of Arizona. 10 Haziran 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Bayani, Fatemeh; Hashkavaei, Negin Safaei; Arjmand, Sareh; Rezaei, Shokouh; Uskoković, Vuk; Alijanianzadeh, Mahdi; Uversky, Vladimir N.; Ranaei Siadat, Seyed Omid; Mozaffari-Jovin, Sina; Sefidbakht, Yahya (1 Mart 2023). "An overview of the vaccine platforms to combat COVID-19 with a focus on the subunit vaccines". Progress in Biophysics and Molecular Biology. 178: 32-49. doi:10.1016/j.pbiomolbio.2023.02.004. ISSN 0079-6107. (PMC) 9938630 $2. (PMID) 36801471. 31 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2023.
- ^ Raffatellu M, Chessa D, Wilson RP, Dusold R, Rubino S, Bäumler AJ (June 2005). "The Vi capsular antigen of Salmonella enterica serotype Typhi reduces Toll-like receptor-dependent interleukin-8 expression in the intestinal mucosa". Infection and Immunity. 73 (6): 3367-3374. doi:10.1128/IAI.73.6.3367-3374.2005. (PMC) 1111811 $2. (PMID) 15908363.
- ^ Hu X, Chen Z, Xiong K, Wang J, Rao X, Cong Y (August 2017). "Vi capsular polysaccharide: Synthesis, virulence, and application". Critical Reviews in Microbiology. 43 (4): 440-452. doi:10.1080/1040841X.2016.1249335. (PMID) 27869515.
- ^ Lin FY, Ho VA, Khiem HB, Trach DD, Bay PV, Thanh TC, Kossaczka Z, Bryla DA, Shiloach J, Robbins JB, Schneerson R, Szu SC (April 2001). "The efficacy of a Salmonella typhi Vi conjugate vaccine in two-to-five-year-old children". The New England Journal of Medicine. 344 (17): 1263-1269. doi:10.1056/nejm200104263441701. (PMID) 11320385.
- ^ Pollard A. "Types of vaccine". Oxford vaccine group 2020. University of Oxford. 16 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2023.
- ^ Malonis RJ, Lai JR, Vergnolle O (March 2020). "Peptide-Based Vaccines: Current Progress and Future Challenges". Chemical Reviews. 120 (6): 3210-3229. doi:10.1021/acs.chemrev.9b00472. (PMC) 7094793 $2. (PMID) 31804810.
- ^ Skwarczynski M, Toth I (May 2011). "Peptide-based subunit nanovaccines". Current Drug Delivery. 8 (3): 282-289. doi:10.2174/156720111795256192. (PMID) 21291373.
- ^ Kalita P, Tripathi T (May 2022). "Methodological advances in the design of peptide-based vaccines". Drug Discovery Today. Elsevier. 27 (5): 1367-1380. doi:10.1016/j.drudis.2022.03.004. (PMID) 35278703.
- ^ a b Soltanmohammadi B, Jalali-Javaran M, Rajabi-Memari H, Mohebodini M (February 2014). "Cloning, Transformation and Expression of Proinsulin Gene in Tomato (Lycopersicum esculentum Mill.)". Jundishapur Journal of Natural Pharmaceutical Products. 9 (1): 9-15. doi:10.17795/jjnpp-7779. (PMC) 3957137 $2. (PMID) 24644433.
- ^ a b c d e f Baxter D (December 2007). "Active and passive immunity, vaccine types, excipients and licensing". Occupational Medicine. 57 (8): 552-556. doi:10.1093/occmed/kqm110. (PMID) 18045976.
- ^ Nascimento IP, Leite LC (December 2012). "Recombinant vaccines and the development of new vaccine strategies". Brazilian Journal of Medical and Biological Research. 45 (12): 1102-1111. doi:10.1590/S0100-879X2012007500142. (PMC) 3854212 $2. (PMID) 22948379.
- ^ a b c Sedova ES, Shcherbinin DN, Migunov AI, Smirnov I, Logunov DI, Shmarov MM, Tsybalova LM, Naroditskiĭ BS, Kiselev OI, Gintsburg AL (October 2012). "Recombinant influenza vaccines". Acta Naturae. 4 (4): 17-27. doi:10.32607/20758251-2012-4-4-17-27. (PMC) 3548171 $2. (PMID) 23346377.
- ^ a b c Andersson C. Production and delivery of recombinant subunit vaccines. OCLC 1301470908.
- ^ Rodrigues CM, Plotkin SA (14 Temmuz 2020). "Impact of Vaccines; Health, Economic and Social Perspectives". Frontiers in Microbiology. 11: 1526. doi:10.3389/fmicb.2020.01526. (PMC) 7371956 $2. (PMID) 32760367.
- ^ a b c d Clem AS (January 2011). "Fundamentals of vaccine immunology". Journal of Global Infectious Diseases. 3 (1): 73-78. doi:10.4103/0974-777X.77299. (PMC) 3068582 $2. (PMID) 21572612.
- ^ a b c d Saylor K, Gillam F, Lohneis T, Zhang C (24 Şubat 2020). "Designs of Antigen Structure and Composition for Improved Protein-Based Vaccine Efficacy". Frontiers in Immunology. 11 (283): 283. doi:10.3389/fimmu.2020.00283. (PMC) 7050619 $2. (PMID) 32153587.
- ^ a b LeBien TW, Tedder TF (September 2008). "B lymphocytes: how they develop and function". Blood. 112 (5): 1570-1580. doi:10.1182/blood-2008-02-078071. (PMC) 2518873 $2. (PMID) 18725575.
- ^ Kallon S, Samir S, Goonetilleke N (April 2021). "Vaccines: Underlying Principles of Design and Testing". Clinical Pharmacology and Therapeutics. 109 (4): 987-999. doi:10.1002/cpt.2207. (PMC) 8048882 $2. (PMID) 33705574.
- ^ Curtsinger JM, Johnson CM, Mescher MF (November 2003). "CD8 T cell clonal expansion and development of effector function require prolonged exposure to antigen, costimulation, and signal 3 cytokine". Journal of Immunology. 171 (10): 5165-5171. doi:10.4049/jimmunol.171.10.5165. (PMID) 14607916.
- ^ Klarquist J, Cross EW, Thompson SB, Willett B, Aldridge DL, Caffrey-Carr AK, Xu Z, Hunter CA, Getahun A, Kedl RM (August 2021). "B cells promote CD8 T cell primary and memory responses to subunit vaccines". Cell Reports. 36 (8): 109591. doi:10.1016/j.celrep.2021.109591. (PMC) 8456706 $2. (PMID) 34433030.
- ^ Wykes M, MacPherson G (May 2000). "Dendritic cell-B-cell interaction: dendritic cells provide B cells with CD40-independent proliferation signals and CD40-dependent survival signals". Immunology. 100 (1): 1-3. doi:10.1046/j.1365-2567.2000.00044.x. (PMC) 2326988 $2. (PMID) 10809952.
- ^ Meng H, Mao J, Ye Q (June 2022). "Booster vaccination strategy: Necessity, immunization objectives, immunization strategy, and safety". Journal of Medical Virology. 94 (6): 2369-2375. doi:10.1002/jmv.27590. (PMID) 35028946.
- ^ a b Lindskog M, Rockberg J, Uhlén M, Sterky F (May 2005). "Selection of protein epitopes for antibody production". BioTechniques. 38 (5): 723-727. doi:10.2144/05385ST02. (PMID) 15945371.
- ^ Tijssen P, (Ed.) (1 Ocak 1985). "Chapter 4 The nature of immunogens, antigens, and haptens". Laboratory Techniques in Biochemistry and Molecular Biology. Practice and Theory of Enzyme Immunoassays (İngilizce). 15. Elsevier. ss. 39-41. doi:10.1016/S0075-7535(08)70134-7. ISBN .
- ^ a b Liljeqvist S, Ståhl S (July 1999). "Production of recombinant subunit vaccines: protein immunogens, live delivery systems and nucleic acid vaccines". Journal of Biotechnology. 73 (1): 1-33. doi:10.1016/s0168-1656(99)00107-8. (PMID) 10483112.
- ^ Francis MJ (March 2018). "Recent Advances in Vaccine Technologies". The Veterinary Clinics of North America. Small Animal Practice. 48 (2): 231-241. doi:10.1016/j.cvsm.2017.10.002. (PMC) 7132473 $2. (PMID) 29217317.
- ^ a b c d e f g h i Ferrer-Miralles N, Domingo-Espín J, Corchero JL, Vázquez E, Villaverde A (March 2009). "Microbial factories for recombinant pharmaceuticals". Microbial Cell Factories. 8 (1): 17. doi:10.1186/1475-2859-8-17. (PMC) 2669800 $2. (PMID) 19317892.
- ^ a b c d e Corchero JL, Gasser B, Resina D, Smith W, Parrilli E, Vázquez F, Abasolo I, Giuliani M, Jäntti J, Ferrer P, Saloheimo M, Mattanovich D, Schwartz S, Tutino ML, Villaverde A (2013). "Unconventional microbial systems for the cost-efficient production of high-quality protein therapeutics". Biotechnology Advances. 31 (2): 140-153. doi:10.1016/j.biotechadv.2012.09.001. (PMID) 22985698.
- ^ a b Taguchi S, Ooi T, Mizuno K, Matsusaki H (November 2015). "Advances and needs for endotoxin-free production strains". Applied Microbiology and Biotechnology. 99 (22): 9349-9360. doi:10.1007/s00253-015-6947-9. (PMID) 26362682.
- ^ Gerngross TU (November 2004). "Advances in the production of human therapeutic proteins in yeasts and filamentous fungi". Nature Biotechnology. 22 (11): 1409-1414. doi:10.1038/nbt1028. (PMID) 15529166.
- ^ Zhu J (2012). "Mammalian cell protein expression for biopharmaceutical production". Biotechnology Advances. 30 (5): 1158-1170. doi:10.1016/j.biotechadv.2011.08.022. (PMID) 21968146.
- ^ Baeshen NA, Baeshen MN, Sheikh A, Bora RS, Ahmed MM, Ramadan HA, Saini KS, Redwan EM (October 2014). "Cell factories for insulin production". Microbial Cell Factories. 13 (1): 141. doi:10.1186/s12934-014-0141-0. (PMC) 4203937 $2. (PMID) 25270715.
- ^ a b Jarvis DL (2009). "Baculovirus-insect cell expression systems". Methods in Enzymology. Elsevier. 463: 191-222. doi:10.1016/s0076-6879(09)63014-7. (PMID) 19892174.
- ^ Galleno M, Sick AJ (1999). "Baculovirus expression vector system". Gene Expression Systems. Elsevier. ss. 331-363.
- ^ a b "CERVARIX [Human Papillomavirus Bivalent (Types 16 and 18) Vaccine, Recombinant]". Food and Drug Administration. 29 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2023.
- ^ Wingfield PT (April 2015). "Overview of the purification of recombinant proteins". Current Protocols in Protein Science. 80 (1): 6.1.1-6.1.35. doi:10.1002/0471140864.ps0601s80. (PMC) 4410719 $2. (PMID) 25829302.
- ^ a b c d e Shah RR (2017). "Overview of Vaccine Adjuvants: Introduction, History, and Current Status". Fox CB, Hassett KJ, Brito LA (Ed.). Vaccine Adjuvants. Methods in Molecular Biology (İngilizce). 1494. New York, NY: Springer New York. ss. 1-13. doi:10.1007/978-1-4939-6445-1_1. ISBN . (PMID) 27718182.
- ^ Coffman RL, Sher A, Seder RA (October 2010). "Vaccine adjuvants: putting innate immunity to work". Immunity. 33 (4): 492-503. doi:10.1016/j.immuni.2010.10.002. (PMC) 3420356 $2. (PMID) 21029960.
- ^ a b c d Soler E, Houdebine LM (2007). "Preparation of recombinant vaccines". Biotechnology Annual Review. Elsevier. 13: 65-94. doi:10.1016/s1387-2656(07)13004-0. ISBN . (PMC) 7106376 $2. (PMID) 17875474.
- ^ a b Rambe DS, Del Giudice G, Rossi S, Sanicas M (6 Temmuz 2015). "Safety and Mechanism of Action of Licensed Vaccine Adjuvants". International Current Pharmaceutical Journal. 4 (8): 420-431. doi:10.3329/icpj.v4i8.24024. ISSN 2224-9486.
- ^ a b Qi F, Wu J, Li H, Ma G (9 Haziran 2018). "Recent research and development of PLGA/PLA microspheres/nanoparticles: A review in scientific and industrial aspects". Frontiers of Chemical Science and Engineering. 13 (1): 14-27. doi:10.1007/s11705-018-1729-4. ISSN 2095-0179.
- ^ a b c d e Vartak A, Sucheck SJ (April 2016). "Recent Advances in Subunit Vaccine Carriers". Vaccines. 4 (2): 12. doi:10.3390/vaccines4020012. (PMC) 4931629 $2. (PMID) 27104575.
- ^ a b c d Moyle PM, Toth I (March 2013). "Modern subunit vaccines: development, components, and research opportunities". ChemMedChem. 8 (3): 360-376. doi:10.1002/cmdc.201200487. (PMID) 23316023.
- ^ a b Costa AP, Cobucci RN, da Silva JM, da Costa Lima PH, Giraldo PC, Gonçalves AK (2017). "Safety of Human Papillomavirus 9-Valent Vaccine: A Meta-Analysis of Randomized Trials". Journal of Immunology Research. 2017: 3736201. doi:10.1155/2017/3736201. (PMC) 5546048 $2. (PMID) 28812030.
- ^ Cox MM, Izikson R, Post P, Dunkle L (July 2015). "Safety, efficacy, and immunogenicity of Flublok in the prevention of seasonal influenza in adults". Therapeutic Advances in Vaccines. 3 (4): 97-108. doi:10.1177/2051013615595595. (PMC) 4591523 $2. (PMID) 26478817.
- ^ James SF, Chahine EB, Sucher AJ, Hanna C (July 2018). "Shingrix: The New Adjuvanted Recombinant Herpes Zoster Vaccine". The Annals of Pharmacotherapy. 52 (7): 673-680. doi:10.1177/1060028018758431. (PMID) 29457489.
- ^ "Possible Side effects from Vaccines". U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 6 Nisan 2022. 17 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Nisan 2022.
- ^ McNeil MM, DeStefano F (February 2018). "Vaccine-associated hypersensitivity". The Journal of Allergy and Clinical Immunology. 141 (2): 463-472. doi:10.1016/j.jaci.2017.12.971. (PMC) 6602527 $2. (PMID) 29413255.
- ^ Fink AL, Klein SL (November 2015). "Sex and Gender Impact Immune Responses to Vaccines Among the Elderly". Physiology. 30 (6): 408-416. doi:10.1152/physiol.00035.2015. (PMC) 4630198 $2. (PMID) 26525340.
- ^ Crowe JE (July 2007). "Genetic predisposition for adverse events after vaccination". The Journal of Infectious Diseases. 196 (2): 176-177. doi:10.1086/518800. (PMID) 17570102.
- ^ a b "ACIP Contraindications Guidelines for Immunization". U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 22 Mart 2022. 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Nisan 2022.
- ^ Public Health Agency of Canada (18 Temmuz 2007). "Contraindications and precautions: Canadian Immunization Guide". www.canada.ca. 25 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Nisan 2022.
- ^ a b "RECOMBIVAX HB Hepatitis B Vaccine (Recombinant)" (PDF). Food and Drug Administration. 19 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Eylül 2023.
- ^ a b "ENGERIX-B [Hepatitis B Vaccine (Recombinant)]" (PDF). Food and Drug Administration. 8 Nisan 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Eylül 2023.
- ^ Van Den Ende C, Marano C, Van Ahee A, Bunge EM, De Moerlooze L (August 2017). "The immunogenicity and safety of GSK's recombinant hepatitis B vaccine in adults: a systematic review of 30 years of experience". Expert Review of Vaccines. 16 (8): 811-832. doi:10.1080/14760584.2017.1338568. (PMID) 28573913.
- ^ "Gardasil[Human Papillomavirus Quadrivalent (Types 6, 11, 16, and 18) Vaccine, Recombinant]" (PDF). Food and Drug Administration. 16 Haziran 2023 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ Gonçalves AK, Cobucci RN, Rodrigues HM, de Melo AG, Giraldo PC (2014). "Safety, tolerability and side effects of human papillomavirus vaccines: a systematic quantitative review". The Brazilian Journal of Infectious Diseases. 18 (6): 651-659. doi:10.1016/j.bjid.2014.02.005. (PMC) 9425215 $2. (PMID) 24780368.
- ^ "Gardasil-4 is no longer available". U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 23 Mayıs 2022. 15 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2023.
- ^ Sagonowsky E (21 Ekim 2016). "GSK exits U.S. market with its HPV vaccine Cervarix". Fierce Pharma. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2022.
- ^ O Murchu E, Comber L, Jordan K, Hawkshaw S, Marshall L, O'Neill M, Ryan M, Teljeur C, Carnahan A, Pérez JJ, Robertson AH, Johansen K, Jonge J, Krause T, Nicolay N, Nohynek H, Pavlopoulou I, Pebody R, Penttinen P, Soler-Soneira M, Wichmann O, Harrington P (February 2022). "Systematic review of the efficacy, effectiveness and safety of recombinant haemagglutinin seasonal influenza vaccines for the prevention of laboratory-confirmed influenza in individuals ≥18 years of age". Reviews in Medical Virology. 33 (3): e2331. doi:10.1002/rmv.2331. (PMID) 35106885.
- ^ Racine É, Gilca V, Amini R, Tunis M, Ismail S, Sauvageau C (September 2020). "A systematic literature review of the recombinant subunit herpes zoster vaccine use in immunocompromised 18-49 year old patients". Vaccine. 38 (40): 6205-6214. doi:10.1016/j.vaccine.2020.07.049. (PMID) 32788132.
- ^ Tricco AC, Zarin W, Cardoso R, Veroniki AA, Khan PA, Nincic V, Ghassemi M, Warren R, Sharpe JP, Page AV, Straus SE (October 2018). "Efficacy, effectiveness, and safety of herpes zoster vaccines in adults aged 50 and older: systematic review and network meta-analysis". BMJ. 363: k4029. doi:10.1136/bmj.k4029. (PMC) 6201212 $2. (PMID) 30361202.
- ^ "Nuvaxovid COVID-19 Vaccine (recombinant, adjuvanted)". 17 Aralık 2021. 23 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2023.
- ^ a b c Plotkin S (August 2014). "History of vaccination". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 111 (34): 12283-12287. Bibcode:2014PNAS..11112283P. doi:10.1073/pnas.1400472111. (PMC) 4151719 $2. (PMID) 25136134.
- ^ Noon JB, Aroian RV (December 2017). "Recombinant subunit vaccines for soil-transmitted helminths". Parasitology. 144 (14): 1845-1870. doi:10.1017/S003118201700138X. (PMC) 5729844 $2. (PMID) 28770689.
- ^ Marciani DJ, Kensil CR, Beltz GA, Hung CH, Cronier J, Aubert A (February 1991). "Genetically-engineered subunit vaccine against feline leukaemia virus: protective immune response in cats". Vaccine. 9 (2): 89-96. doi:10.1016/0264-410x(91)90262-5. (PMID) 1647576.
- ^ a b Chen WH, Hotez PJ, Bottazzi ME (June 2020). "Potential for developing a SARS-CoV receptor-binding domain (RBD) recombinant protein as a heterologous human vaccine against coronavirus infectious disease (COVID)-19". Human Vaccines & Immunotherapeutics. 16 (6): 1239-1242. doi:10.1080/21645515.2020.1740560. (PMC) 7482854 $2. (PMID) 32298218.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bir alt unite asi veya alt birim asisi patojenin antijenik olan veya koruyucu bir bagisiklik tepkisi ortaya cikarmak icin gerekli olan saflastirilmis kisimlarini iceren bir asidir Alt unite asi hucre kulturunde veya rekombinant DNA ekspresyonunda dagilmis viral partikullerden yapilabilir bu durumda rekombinant alt unite asisidir Bir alt unite asi canli zayiflatilmis veya inaktif asidan farkli olarak patojenin tamamini icermez sadece polisakkarit veya peptit gibi antijenik kisimlari icerir Asi patojenin canli bilesenlerini icermediginden hastaligin bulasma riski yoktur ve tum patojenleri iceren asilardan daha guvenli ve daha stabildir Diger avantajlari arasinda koklu bir teknoloji olmasi ve bagisiklik sistemi baskilanmis bireyler icin uygun olmasi sayilabilir Dezavantajlari ise bazi asilara kiyasla uretiminin nispeten karmasik olmasi muhtemelen adjuvan ve takviye asi gerektirmesi ve hangi antijenik kombinasyonlarin en iyi sonucu verebilecegini incelemek icin zaman gerektirmesidir Ilk rekombinant alt unite asisi 1980 lerin ortasinda insanlari Hepatit B den korumak icin uretilmistir Lisansli diger rekombinant alt unite asilari arasinda Engerix B hepatit B insan papilloma virusu Flublok grip herpes zoster ve koronavirus hastaligi 2019 bulunmaktadir Enjeksiyondan sonra antijenler yabanci maddelerin taninmasi ve notralize edilmesinden sorumlu olan antijene ozgu antikorlarin uretimini tetikler Rekombinant alt unite asilarinin temel bilesenleri arasinda rekombinant alt uniteler adjuvanlar ve tasiyicilar bulunmaktadir Ayrica rekombinant alt unite asilari bulasici hastaliklara ornegin tuberkuloz dang karsi asilarin gelistirilmesi icin populer adaylardir Rekombinant alt unite asilarin enjeksiyon icin guvenli oldugu dusunulmektedir Advers etki olasiligi uygulanan spesifik asi turune bagli olarak degisir Kucuk yan etkiler arasinda enjeksiyon bolgesinde agri ates ve halsizlik yer alirken ciddi advers etkiler arasinda anafilaksi ve potansiyel olarak olumcul alerjik reaksiyon bulunmaktadir Kontrendikasyonlar da asiya ozeldir asilarin herhangi bir bilesenine karsi daha once anafilaksi oykusu olan kisiler icin genellikle onerilmez Herhangi bir asi yaptirmadan once tip uzmanlarindan tavsiye alinmalidir KesifInsanlar uzerinde klinik deneylerle onaylanan ilk alt unite asi enfekte hastalardan alinan hepatit B virusunun yuzey antijenlerini iceren ve asi guvenligini artirmayi ve birey plazmasi yoluyla olasi kontaminasyonu ortadan kaldirmayi amaclayan yeni gelistirilen teknoloji ile ayarlanan hepatit B asisidir MekanizmaAlt unite asilar guclu ve etkili bir bagisiklik tepkisi olusturmak icin kombinasyonlari dikkatle secilen protein veya polisakkarit gibi patojen parcalari icerir Bagisiklik sistemi patojenle sinirli bir sekilde etkilesime girdigi icin yan etki riski minimumdur Etkili bir asi antijenlere karsi bagisiklik yanitini ortaya cikaracak ve patojenlerin hizli bir sekilde taninmasini ve gelecekteki enfeksiyonlara hizli yanit verilmesini saglayan olusturacaktir Bir alt unite asida kullanilan spesifik antijenlerin bir patojen sinifi icin ortak olan yoksun olabilmesi bir dezavantajdir Bu molekuler yapilar bagisiklik hucreleri tarafindan tehlikenin taninmasi icin kullanilabilir bu nedenle bunlar olmadan bagisiklik tepkisi daha zayif olabilir Diger bir dezavantaj ise antijenlerin hucreleri enfekte etmemesidir bu nedenle alt unite asilara verilen bagisiklik yaniti degil sadece antikor aracili olabilir ve sonuc olarak diger asi turleri tarafindan ortaya cikarilanlardan daha zayiftir Bagisiklik yanitini artirmak icin alt unite asilarla birlikte adjuvanlar kullanilabilir veya takviye dozlar gerekebilir TurlerAlt unite asi turlerinin ozeti Turler Tanim OrneklerProtein alt unitesi patojenlerden virus veya bakteri icerir hepatit B aseluler bogmaca asilariPolisakkarit Bazi bakterilerin hucre duvarlari gibi patojenin kapsulunde bulunan polisakkarit zincirlerini seker molekulleri icerir Neisseria meningitidis grup A C W 135 ve Y den kaynaklanan hastaliklari onleyenKonjuge Bagisiklik tepkisini artirmak icin difteri ve tetanoz toksoidi gibi bagli polisakkarit zincirleri icerir hemophilus influenzae tip b konjuge asisi Protein alt unitesi Bir bir olusturmak icin diger protein molekulleriyle bir araya gelen bir polipeptit zinciri veya protein molekuludur Virusler gibi buyuk protein topluluklari genellikle yapi tasi olarak az sayida protein alt unitesi kullanir Rekombinant bir protein asisi olusturmanin kilit adimi patojenin cogalmasini saglayan virus veya bakteri parcalarini dahil etmeden guclu ve etkili bir bagisiklik tepkisini tetiklemesi muhtemel bir protein alt unitesinin patojenden tanimlanmasi ve izole edilmesidir Bir virusun protein kabugunun veya kapsidinin parcalari genellikle uygundur Amac protein alt unitesinin patojenin eylemini degil ama gorunumunu taklit ederek bagisiklik sistemi tepkisini baslatmasidir Bir baska protein temelli yaklasim ise birden fazla protein alt unitesinin virus benzeri bir parcacik VBP veya nanopartikul halinde kendi kendine birlesmesini icerir Asinin yuzeyinin butun bir virus partikulune benzerligini artirmanin amaci ancak yayilma kabiliyetini degil daha guclu bir bagisiklik tepkisini tetiklemektir Protein alt unite asilari genellikle bir organizmanin gen ifadesini manipule ederek buyuk miktarlarda rekombinant gen ifade etmesini saglayan yoluyla yapilir Ilgili asiya bagli olarak gelistirme icin cesitli yaklasimlar kullanilabilir Maya bakulovirus veya hucre kulturleri in vitro olarak buyuk miktarlarda protein uretmek icin kullanilabilir Protein bazli asilar hepatit B ve insan papilloma virusu HPV icin kullanilmaktadir Bu yaklasim ve HIV gibi asilanmasi zor virusler icin asi gelistirmeye calismak icin kullaniliyor COVID 19 icin protein bazli asilar ya spike proteinini ya da reseptor baglama alanini hedef alma egilimindedir 2021 itibariyla COVID 19 icin dunya capinda en cok arastirilan asi platformunun rekombinant protein alt unite asilari oldugu bildirilmistir Polisakkarit alt unitesi Salmonella enterica nin Typhi serotipinin neden oldugu tifoya karsi ViCPS Vi antijeni bir protein olmak yerine bir lipide bagli uzun bir seker zincirinden olusan bakteriyel bir kapsul polisakkarittir ViCPS gibi kapsuler asilar cocuklarda bagisiklik tepkilerini ortaya cikarmada zayif olma egilimindedir Polisakkariti bir toksoide baglayarak konjuge asi yapmak etkinligi artirir Konjuge asi Konjuge asi zayif bir antijeni tasiyici olarak guclu bir antijenle birlestiren ve boylece bagisiklik sisteminin zayif antijene karsi daha guclu bir yanit vermesini saglayan bir asi turudur Peptit alt unitesi tam bir protein yerine bir peptit kullanir Peptit bazli alt unite asi kitlesel uretim icin kolay ve uygun fiyatli olmasi gibi bircok nedenden dolayi cogunlukla kullanilmaktadir Buna ek olarak en yuksek stabilite saflik ve acik kompozisyona sahiptir Peptit alt unite asisinin olusturulmasina giden uc adim vardir Epitop tanima Epitop optimizasyonu Peptit bagisikliginin iyilestirilmesiOzelliklerGeleneksel zayiflatilmis asilar ve inaktive asilarla karsilastirildiginda rekombinant alt unite asilar asagidaki ozel niteliklere sahiptir Asi icinde istenmeyen maddelerin bulunma olasiligini buyuk olcude azaltan acikca tanimlanmis bilesimler icerirler Asida sadece insan vucudunu istila edemeyen ve cogalamayan patojen parcalari bulundugundan patojeniteleri en aza indirilmistir Daha iyi sahiptirler ve bagisiklik sistemi baskilanmis hastalara uygulanmaya uygundurlar Rekombinant teknolojilerin kullanilmasi nedeniyle seri uretime uygundurlar Yuksek stabiliteye sahiptirler boylece cevresel degisikliklere dayanabilirler ve toplum ortamlarinda kullanilmaya daha uygundurlar Bununla birlikte rekombinant alt unite asilarla ilgili bazi dezavantajlar da vardir Bu asilarin etkinligini artirmak icin uretim sirasinda adjuvanlarin eklenmesi gereklidir Uzun sureli bagisikligin korunmasi icin hastalarin takviye dozlar almasi gerekecektir Alt unitelerin yetistirilmesi icin uygun hucre hatlarinin secimi zaman alicidir cunku mikrobiyal proteinler belirli ifade sistemleriyle uyumsuz olabilir FarmakolojiBirincil bagisiklik yanitinda yer alan sureclere basitlestirilmis genel bakis Asilama bireyleri bulasici hastaliklara karsi korumanin guclu bir yoludur Aktif bagisiklik vucudun kendi savunma mekanizmasinin gercek patojen tarafindan enfekte edilmeden kendi antikorlarini ve hafiza hucrelerini uretmek icin kucuk kontrollu miktarda patojenik maddeye maruz kalmasiyla tetiklenmesinin bir sonucu olarak asilama yoluyla yapay olarak edinilebilir Birincil bagisiklik yanitinda yer alan surecler asagidaki gibidir Asilarda bulunan antijenlere on maruziyet birincil yaniti ortaya cikarir Enjeksiyondan sonra antijenler fagositoz yoluyla dendritik hucreler ve makrofajlar gibi ASH ler tarafindan alinacaktir ASH ler olgunlasmamis B hucreleri ve T hucrelerinin bulundugu lenf dugumlerine gidecektir ASH lerin antijen islemlerini takiben antijenler kompleksler olusturmak icin bilesim ve yapisal ozelliklerine bagli olarak hucrelerin hucre yuzeyindeki reseptorlerine veya reseptorlerine baglanacaktir antijen MHC komplekslerine baglandigi ve baslatan ve dolayisiyla CD8 veya yardimci T hucrelerine CD4 donustugu antijen sunumu gerceklesir Sitotoksik CD8 hucreleri litik molekuller salgilayarak ASH ler tarafindan kendilerine sunulan antijenleri iceren enfekte hucreleri dogrudan yok edebilirken yardimci CD4 hucreleri B hucrelerini ve sitotoksik T hucrelerini aktive eden sitokinlerin salgilanmasindan sorumludur B hucreleri B hucresi reseptor sinyal yolu araciligiyla T hucrelerinin yoklugunda aktivasyona ugrayabilir Dendritik hucreler asida bulunan immunojeni yakaladiktan sonra maddeleri naif B hucrelerine sunarak antikor uretimi icin plazma hucrelerinin neden olabilirler ve dahil olmak uzere farkli antikorlarin olusumu icin B hucresi gelisimi sirasinda izotip gecisi gerceklesebilir Hafiza B hucreleri ve enfeksiyon sonrasi olusur Antijenler bu hucreler tarafindan hafizaya alinir boylece ayni tip antijenlere daha sonra maruz kalinmasi patojenin ortadan kaldirilmasi icin antijenlere ozgu daha yuksek konsantrasyonda antikorlarin kisa surede hizli ve etkili bir sekilde uretildigi ikincil bir yaniti uyaracaktir Belirli kosullar altinda baslangicta dusuk dozlarda asi yapilmakta ardindan takviye dozlari olarak adlandirilan ek dozlar uygulanmaktadir Takviyeler insan vucudundaki hafiza hucrelerinin seviyesini etkili bir sekilde koruyabilir ve boylece bir kisinin bagisikligini uzatabilir UretimRekombinant alt unite asilarin uretim sureci asagidaki gibidir Immunojenik alt unitenin tanimlanmasi Alt unite ve sentezi Ekstraksiyon ve saflastirma Adjuvanlarin eklenmesi veya dahil edilmesi ve teslimat Immunojenik alt unitenin tanimlanmasi Aday alt uniteler oncelikle gore secilecektir Immunojenik olmalari icin bagisiklik sisteminin farkli bilesenleri ile adaylar arasinda reaksiyon olusmasi icin yabanci nitelikte ve yeterli karmasiklikta olmalari gerekir Adaylar ayrica boyut islevin dogasi orn sinyal verme ve hucresel konuma orn transmembran gore secilir Alt unite ifadesi ve sentezi Hedef alt unite ve onu kodlayan gen belirlendikten sonra gen izole edilecek ve patojenik olmayan ikinci bir organizmaya aktarilacak ve seri uretim icin kulturlenecektir Bu surec olarak da bilinir Uygun bir ifade sistemi cevrim sonrasi degisimlerin gerekliligine maliyetlere urun ekstraksiyonunun kolayligina ve uretim verimliligine bagli olarak secilir Hem lisansli hem de rekombinant alt unite asilarin gelistirilmesi icin yaygin olarak kullanilan sistemler arasinda bakteri maya memeli hucreleri bocek hucreleri bulunmaktadir Bakteri hucreleri Escherichia coli Bakteri hucreleri genetik modifikasyon ve kucuk olcekli uretimler icin yaygin olarak kullanilmaktadir Escherichia coli E Coli son derece kesfedilmis genetigi gen ifadesi icin yaygin olarak bulunan genetik araclari dogru profilleme ve yuksek hucre yogunluklarinda ucuz ortamda buyume yetenegi nedeniyle yaygin olarak kullanilmaktadir E Coli cevrim sonrasi degisimleri gerceklestirememesi sisteminin olmamasi ve ek cozunurlestirme gerektiren uretme potansiyeli nedeniyle cogunlukla yapisal olarak basit proteinler icin uygundur Uygulamaya iliskin olarak E Coli olarak kullanilmaktadir Maya Maya bakteriyel hucrelerin maliyet etkinligi verimliligi ve teknik fizibilitesiyle eslesmektedir Dahasi maya cozunur proteinler salgilar ve memeli hucrelerine benzer sekilde cevrim sonrasi degisimler gerceklestirme yetenegine sahiptir Maya ozutu glikoz kloramfenikol agar uzerinde Saccharomyces cerevisiae kolonileri Ozellikle maya sirasinda diger okaryotlara kiyasla daha fazla mannoz molekulu icerir ve bu da tetikleyebilir Bu tur tepkiler dogal protein konformasyonuna ulasmada basarisizlikla sonuclanabilir bu da serum yari omrunun ve potansiyel olarak azalmasi anlamina gelir Uygulama ile ilgili olarak hem hepatit B virusu yuzey antijeni HBsAg hem de insan papilloma virus tip 6 11 16 18 in ana kapsid proteini L1 in virus benzeri partikulleri VBP ler Saccharomyces cerevisiae tarafindan uretilmektedir Memeli hucreleri Memeli hucreleri terapotik olarak gerekli cevrim sonrasi degisimleri gerceklestirme ve uygun sekilde katlanmis glikozile edilmis ve fonksiyonel olarak aktif proteinleri ifade etme yetenekleriyle iyi bilinmektedir Bununla birlikte memeli hucrelerinin etkinligi epigenetik ve olusumu rekombinant protein agregasyonu ile sinirli olabilir Memeli hucreleri icin sentezlenen proteinlerin kimyasal olarak tanimlanmis ortama salgilandigi ve potansiyel olarak protein ekstraksiyonunu ve saflastirmayi basitlestirdigi bildirilmistir Bu sinifin en belirgin ornegi icin rekombinant varisella zoster virusu yuzey glikoproteini gE antijeni sentezinde kullanilan CHO hucreleridir CHO hucreleri hizli buyumeleri ve proses cok yonlulugu sunma yetenekleriyle taninmaktadir Ayrica proteinsiz ortamda suspansiyona uyarlanmis kulturde yetistirilebilirler boylece prion kaynakli kontaminasyon riskini azaltirlar Baculovirus bocek hucreleri Bakulovirus yapisi ve enfeksiyon dongusunun sematik gosterimi Bakulovirus bocek hucresi cesitli rekombinant proteinleri yuksek seviyelerde eksprese etme ve fosforilasyon glikozilasyon ve dahil olmak uzere onemli okaryotik protein isleme yetenekleri saglama yetenegine sahiptir Memeli hucrelerine benzer sekilde ifade edilen proteinler cogunlukla cozunur dogru katlanmis ve biyolojik olarak aktiftir Bununla birlikte daha yavas buyume hizina sahiptir ve bakteri ve mayadan daha yuksek maliyetli buyume ortami gerektirir ve toksikolojik riskler tasir Dikkate deger bir ozellik Baculovirus bocek hucrelerinde salgilanan ve membrana bagli proteinlerin ekspresyonuna izin veren kontrol unsurlarinin varligidir Bakulovirus bocek hucrelerini kullanan lisansli rekombinant alt unite asilari arasinda papillomavirus C terminali kesilmis ana kapsid proteini L1 tip 16 ve 18 ve Flublok Quadrivalent dort influenza virusu susundan HA proteinleri bulunmaktadir Ekstraksiyon ve saflastirma Tarih boyunca ekstraksiyon ve saflastirma yontemleri standart kromatografik yontemlerden kullanimina kadar gelismistir Bununla birlikte gerceklestirilen nihai ekstraksiyon ve saflastirma islemi buyuk olcude secilen ifade sistemine baglidir Daha fazla bilgi icin lutfen alt unite ifadesi ve sentezi bolumune bakiniz Adjuvanlarin eklenmesi Adjuvanlar rekombinant alt unite asilarin artirmak icin eklenen malzemelerdir Adjuvanlar asiya karsi adaptif yanitin buyuklugunu artirir ve her bir spesifik patojen icin en etkili bagisiklik bicimlerinin aktivasyonuna rehberlik eder ornegin T hucresi hafizasinin olusumunu artirmak Adjuvanlarin eklenmesi doz koruma ve nihai asi formulasyonunun stabilizasyonu gibi faydalar saglayabilir Uygun adjuvanlar guvenlik tolerans antijenin uyumlulugu ve uretim hususlarina gore secilir Rekombinant alt unite asilari icin yaygin olarak kullanilan adjuvanlar sap adjuvanlar orn emulsiyonlar orn ve immunostimulator molekullerle birlestirilmis lipozomlardir orn AS01B Formulasyon ve teslimat temel olarak polimer bazli teslim sistemleri mikrokureler ve lipozomlar ve canli teslim sistemleri gram pozitif bakteriler gram negatif bakteriler ve virusler olarak ikiye ayrilir Polimer bazli teslim sistemleri Asi antijenleri genellikle mikrokureler veya lipozomlar icinde kapsullenir Polilaktik asit PLA ve poli laktik ko glikolik asit PLGA kullanilarak yapilan yaygin mikrokureler in vivo olarak parcalanarak kontrollu antijen salinimina izin verirken multilameller veya unilameller vezikuller iceren lipozomlar uzun sureli salinima izin verir Polimer bazli teslim sistemleri GI kanalinda bozulmaya karsi daha fazla direnc kontrollu antijen salinimi bagisiklik hucreleri tarafindan daha fazla partikul alimi ve yanitlarini indukleme yeteneginin artmasi gibi avantajlar saglar Lipozomal dagitim kullanan lisansli rekombinant asilara bir ornek tir Canli teslim sistemleri olarak da bilinen canli teslim sistemleri antijen sunumunu ve degistirerek rekombinant alt unitelerin immunojenikligini gelistirmek icin ligandlar veya antijenlerle modifiye edilmis hucrelerdir Alt uniteler ya tasiyici icine yerlestirilebilir ya da etkili sunum icin vektorlerin yuzeyinde ifade edilmek uzere genetik olarak tasarlanabilir Avantajlar ve dezavantajlarAvantajlari Virulansa geri donemezler yani korunmayi amacladiklari hastaliga neden olamazlar Bagisiklik sistemi baskilanmis hastalar icin guvenli Kosullardaki degisikliklere dayanabilir orn sicaklik isiga maruz kalma nem Dezavantajlari Zayiflatilmis asilara kiyasla daha dusuk immunojenisiteImmunojenisiteyi artirmak icin adjuvan gerektirir Uzun sureli bagisiklik saglamak icin genellikle birden fazla doz takviye doz gerekir Gerekli bagisiklik tepkisini ortaya cikaracak spesifik antijen ler i izole etmek zor olabilir Surekli olmayan varyasyona yol acan konjugasyon kimyasini denetlemek kolay degildirOlumsuz etkiler ve kontrendikasyonlarRekombinant alt unite asilar uygulama icin guvenlidir Bununla birlikte asilama sonrasinda ates yorgunluk ve bas agrisi ile birlikte enjeksiyon bolgesinde sertlesme ve sisme gibi hafif lokal reaksiyonlarla karsilasilabilir Siddetli asiri duyarlilik reaksiyonlari ve anafilaksi olusumu nadirdir ancak bireylerin olumune yol acabilir Advers etkiler fiziksel saglik durumlarina yaslarina cinsiyetlerine ve genetik yatkinliklarina bagli olarak populasyonlar arasinda farklilik gosterebilir Rekombinant alt unite asilari daha once antijenlere veya asilarin diger bilesenlerine karsi alerjik reaksiyonlar ve anafilaksi yasamis kisiler icin kontrendikedir Ayrica hastalikli durumda olan kisilere ve hamilelik sirasinda asi uygulanirken onlemler alinmalidir bu kisilerin enjeksiyonlari sirasiyla durumlari stabil hale gelene kadar ve dogumdan sonraya ertelenmelidir Lisansli asilarHepatit B Engerix B Hepatit B asisi ENGERIX B GSK tarafindan uretilmistir ve RECOMBIVAX HB merck tarafindan uretilmistir hepatit B ye karsi koruma icin ruhsatlandirilmis iki rekombinant alt unite asisidir Her ikisi de Saccharomyces cerevisiae den toplanan ve saflastirilan HBsAg icerir ve sap ile adjuvanlanmis antijen suspansiyonu olarak formule edilir HBsAg ye karsi antikor konsantrasyonunun 10mIU mL olmasinin hepatit B enfeksiyonuna karsi koruma sagladigi kabul edilmektedir Saglikli bireylerin ilk 3 doz asilanmasinin yas ilerledikce azalmasina ragmen ENGERIX B icin 90 seroproteksiyon oranlari ile iliskili oldugu gosterilmistir Daha dusuk seroproteksiyon oranlari altta yatan kronik hastaliklarin varligi ve immun yetmezlik ile de iliskilidir Yine de GSK HepB calisilan tum populasyonlarda klinik olarak kabul edilebilir bir sahiptir Gardasil asisi ve kutusu ve HPV enfeksiyonuna karsi koruma icin ruhsatlandirilmis uc rekombinant alt unite asisidir Hastalari koruduklari suslar bakimindan farklilik gosterirler Cervarix tip 16 ve 18 e karsi koruma saglarken Gardasil tip 6 11 16 ve 18 e karsi koruma saglar ve Gardasil 9 sirasiyla tip 6 11 16 18 31 33 45 52 58 e karsi koruma saglar Asilar rekombinant Saccharomyces cerevisiae tarafindan uretilen ana kapsid L1 proteininin saflastirilmis VBP sini icerir Bivalan HPV asisinin Cervarix agri OR 3 29 95 CI 3 00 3 60 sislik OR 3 14 95 CI 2 79 3 53 ve kizariklik OR 2 41 95 CI 2 17 2 68 ile en sik bildirilen advers etkilerle iliskili oldugu 2014 yilinda yapilan sistematik nicel bir incelemede gosterilmistir Gardasil icin en sik bildirilen olaylar agri OR 2 88 95 GA 2 42 3 43 ve sislik OR 2 65 95 GA 2 0 3 44 olmustur Gardasil Gardasil 9 un piyasaya surulmesinin ardindan 8 Mayis 2017 de ABD de kullanimdan kaldirilmistir ve Cervarix de 8 Agustos 2016 da ABD de gonullu olarak geri cekilmistir Grip Flublok Quadrivalent influenzaya karsi aktif bagisiklama icin lisansli bir rekombinant alt unite asisidir Bakulovirus bocek kullanilarak saflastirilmis ve ekstrakte edilmis dort influenza virusu susunun proteinlerini icerir Dort viral sus her yil USPHS gerekliliklerine gore standardize edilmektedir Flublok Quadrivalent geleneksel trivalan ve quadrivalan asi esdegerleriyle karsilastirilabilir bir guvenlik profiline sahiptir Flublok ayrica daha az lokal reaksiyon RR 0 94 95 CI 0 90 0 98 uc RKC FEM I2 0 dusuk kesinlikte kanit ve daha yuksek usume riski RR 1 33 95 CI 1 03 1 72 uc RKC FEM I2 14 dusuk kesinlikte kanit ile iliskilidir Herpes Zoster varisella zoster virusu VZV spesifik bagisikliginin azalmasiyla gelisme riski artan zonaya karsi koruma icin lisansli bir rekombinant alt unite asisidir Asi elde edilen ve AS01B adjuvan suspansiyonu ile rekonstitue edilecek olan VZV gE antijen bilesenini icerir Bagisiklik sistemi baskilanmis 18 49 yas arasi hastalarda ve 50 yas ve uzeri saglikli yetiskinlerde SHINGRIX in etkinligi ve guvenilirligi uzerine ve meta analizler yapilmistir Bu calismalarda humoral ve oranlarinin 65 4 ile 96 2 ve 50 0 ile 93 0 arasinda degistigi bildirilirken olan hastalarda 18 49 yas asilama sonrasi 13 aya kadar etkinligin 87 2 95CI 44 3 98 6 oldugu ve kabul edilebilir bir oldugu tahmin edilmistir COVID 19 SARS CoV 2 enfeksiyonunun onlenmesi icin ruhsatlandirilmis bir rekombinant alt unite asisidir Pazar izni 20 Aralik 2021 tarihinde verilmistir Asi bakulovirus ekspresyon sistemi kullanilarak uretilen ve sonunda adjuvani ile adjuvan edilen SARS CoV 2 spike proteinini icerir TarihceBagisiklama uygulamasinin gecmisi o donemde eski Cinlilerin cicek hastaligi enfeksiyonuna karsi bagisiklik kazandirmak icin teknigini kullandigi 12 yuzyila kadar uzanirken kaynak belirtilmeli modern asilama donemi yaklasik 200 yillik kisa bir gecmise sahiptir Edward Jenner in 1798 yilinda cicek hastaligini ortadan kaldirmak icin nispeten daha zayif olan inek cicegi virusunu insan vucuduna enjekte ederek bir asi icat etmesiyle baslamistir 20 yuzyilin ortalari asi biliminin altin cagi olmustur kaynak belirtilmeli Bu donemdeki hizli teknolojik gelismeler bilim insanlarinin laboratuvarlarda kontrollu ortamlarda hucre kulturu yetistirmelerine olanak saglamis ve daha sonra cocuk felci kizamik ve cesitli bulasici hastaliklara karsi asilarin uretilmesine yol acmistir kaynak belirtilmeli Kapsuler polisakkarit ve proteinler gibi immunolojik belirtecler kullanilarak konjuge asilar da gelistirilmistir Yaygin hastaliklari hedef alan urunlerin yaratilmasi enfeksiyona bagli olum oranini basarili bir sekilde dusurmus ve azaltmistir ortaya cikisi asilarin yaratilmasinda devrim yaratmistir 20 yuzyilin sonuna gelindiginde arastirmacilar bagisiklik tepkilerini baslatmak icin viral antijenleri kullanan Hepatit B asisi gibi geleneksel tam hucre asilarinin yani sira rekombinant asilar yaratma becerisine sahip oldular Uretim yontemleri gelismeye devam ettikce gelecekte daha fazla insanin sagligini korumak amaciyla hem bulasici hem de bulasici olmayan hastaliklara yonelik tedavi uygulamalarini genisletmek icin kacinilmaz olarak daha karmasik yapilara sahip asilar uretilecektir kaynak belirtilmeli Gelecek yonelimleriRekombinant alt unite asilar tuberkuloz dang hummasi kedi losemisi ve COVID 19 icin gelistirilmektedir Alt unite asilarin sadece SARS COV 2 icin degil ayni zamanda sitma tetanos salmonella enterica ve diger hastaliklara karsi gelisen bagisiklamalar icin de etkili oldugu dusunulmektedir COVID 19 COVID 19 a karsi insan asisi olarak heterolog bir reseptor baglayici alan RBD rekombinant proteini gelistirme olasiligini arastirmak icin arastirmalar yapilmistir Teori SARS CoV hastalarindan alinan serumunun SARS CoV 2 yi COVID 19 icin karsilik gelen virus notralize etme yetenegine sahip olduguna ve SARS CoV ile SARS CoV 2 spike ve RBD proteini arasindaki amino asit benzerliginin yuksek 82 olduguna dair kanitlarla desteklenmektedir Kaynakca a b c d e Module 2 Subunit vaccines WHO Vaccine Safety Basics e learning course 8 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan a b c d e f g What are protein subunit vaccines and how could they be used against COVID 19 GAVI 17 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Francis MJ March 2018 Recent Advances in Vaccine Technologies The Veterinary Clinics of North America Small Animal Practice Vaccines and Immunology 48 2 231 241 doi 10 1016 j cvsm 2017 10 002 PMC 7132473 2 PMID 29217317 Lidder P Sonnino A 2012 Biotechnologies for the management of genetic resources for food and agriculture Advances in Genetics Elsevier 78 1 167 doi 10 1016 B978 0 12 394394 1 00001 8 ISBN 9780123943941 PMID 22980921 a b Gardasil 9 Human Papillomavirus 9 valent Vaccine Recombinant Food and Drug Administration 29 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2023 a b c Flublok Quadrivalent Influenza Vaccine Food and Drug Administration 26 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2023 a b c Shingrix Zoster Vaccine Recombinant Adjuvanted Food and Drug Administration 2 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2023 a b Nuvaxovid dispersion for injection COVID 19 Vaccine recombinant adjuvanted PDF 17 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Eylul 2023 a b Mascola JR Fauci AS February 2020 Novel vaccine technologies for the 21st century Nature Reviews Immunology 20 2 87 88 doi 10 1038 s41577 019 0243 3 PMC 7222935 2 PMID 31712767 a b c Tripathi NK Shrivastava A 23 Agustos 2018 Recent Developments in Recombinant Protein Based Dengue Vaccines Frontiers in Immunology 9 1919 doi 10 3389 fimmu 2018 01919 PMC 6115509 2 PMID 30190720 a b Cuffari B 2022 What is a Subunit Vaccine News medical lifesciences 25 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2023 Alberts B Johnson A Lewis J Raff M Roberts K Walter P 2002 The Shape and Structure of Proteins Ingilizce New York Garland Science 26 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2022 Stoker HS 1 Ocak 2015 General Organic and Biological Chemistry Ingilizce 7 bas Boston MA Cengage Learning ss 709 710 ISBN 978 1 305 68618 2 5 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2022 Smith MB 27 Nisan 2020 Biochemistry An Organic Chemistry Approach Ingilizce Boca Raton CRC Press s 269 270 ISBN 978 1 351 25807 4 5 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2022 Vijayan M Yathindra N Kolaskar AS 1999 Multi protein assemblies with point group symmetry Vijayan M Yathindra N Kolaskar AS Ed Perspectives in Structural Biology A Volume in Honour of G N Ramachandran Ingilizce Hyderabad India Universities Press ss 449 466 ISBN 978 81 7371 254 8 Erisim tarihi 15 Nisan 2022 a b c d e f Plummer EM Manchester M 2011 Viral nanoparticles and virus like particles platforms for contemporary vaccine design Wiley Interdisciplinary Reviews Nanomedicine and Nanobiotechnology 3 2 174 196 doi 10 1002 wnan 119 PMC 7169818 2 PMID 20872839 a b c d Hotez PJ Bottazzi ME January 2022 Whole Inactivated Virus and Protein Based COVID 19 Vaccines Annual Review of Medicine 73 1 55 64 doi 10 1146 annurev med 042420 113212 PMID 34637324 Noad R Roy P September 2003 Virus like particles as immunogens Trends in Microbiology 11 9 438 444 doi 10 1016 S0966 842X 03 00208 7 PMID 13678860 a b c Wang M Jiang S Wang Y April 2016 Recent advances in the production of recombinant subunit vaccines in Pichia pastoris Bioengineered 7 3 155 165 doi 10 1080 21655979 2016 1191707 PMC 4927204 2 PMID 27246656 Bill RM March 2015 Recombinant protein subunit vaccine synthesis in microbes a role for yeast The Journal of Pharmacy and Pharmacology 67 3 319 328 doi 10 1111 jphp 12353 PMID 25556638 Decker JM Immunology Course 419 Department of Veterinary Science amp Microbiology at The University of Arizona 10 Haziran 2003 tarihinde kaynagindan arsivlendi Bayani Fatemeh Hashkavaei Negin Safaei Arjmand Sareh Rezaei Shokouh Uskokovic Vuk Alijanianzadeh Mahdi Uversky Vladimir N Ranaei Siadat Seyed Omid Mozaffari Jovin Sina Sefidbakht Yahya 1 Mart 2023 An overview of the vaccine platforms to combat COVID 19 with a focus on the subunit vaccines Progress in Biophysics and Molecular Biology 178 32 49 doi 10 1016 j pbiomolbio 2023 02 004 ISSN 0079 6107 PMC 9938630 2 PMID 36801471 31 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2023 KB1 bakim PMC bicimi link Raffatellu M Chessa D Wilson RP Dusold R Rubino S Baumler AJ June 2005 The Vi capsular antigen of Salmonella enterica serotype Typhi reduces Toll like receptor dependent interleukin 8 expression in the intestinal mucosa Infection and Immunity 73 6 3367 3374 doi 10 1128 IAI 73 6 3367 3374 2005 PMC 1111811 2 PMID 15908363 Hu X Chen Z Xiong K Wang J Rao X Cong Y August 2017 Vi capsular polysaccharide Synthesis virulence and application Critical Reviews in Microbiology 43 4 440 452 doi 10 1080 1040841X 2016 1249335 PMID 27869515 Lin FY Ho VA Khiem HB Trach DD Bay PV Thanh TC Kossaczka Z Bryla DA Shiloach J Robbins JB Schneerson R Szu SC April 2001 The efficacy of a Salmonella typhi Vi conjugate vaccine in two to five year old children The New England Journal of Medicine 344 17 1263 1269 doi 10 1056 nejm200104263441701 PMID 11320385 Pollard A Types of vaccine Oxford vaccine group 2020 University of Oxford 16 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2023 Malonis RJ Lai JR Vergnolle O March 2020 Peptide Based Vaccines Current Progress and Future Challenges Chemical Reviews 120 6 3210 3229 doi 10 1021 acs chemrev 9b00472 PMC 7094793 2 PMID 31804810 Skwarczynski M Toth I May 2011 Peptide based subunit nanovaccines Current Drug Delivery 8 3 282 289 doi 10 2174 156720111795256192 PMID 21291373 Kalita P Tripathi T May 2022 Methodological advances in the design of peptide based vaccines Drug Discovery Today Elsevier 27 5 1367 1380 doi 10 1016 j drudis 2022 03 004 PMID 35278703 a b Soltanmohammadi B Jalali Javaran M Rajabi Memari H Mohebodini M February 2014 Cloning Transformation and Expression of Proinsulin Gene in Tomato Lycopersicum esculentum Mill Jundishapur Journal of Natural Pharmaceutical Products 9 1 9 15 doi 10 17795 jjnpp 7779 PMC 3957137 2 PMID 24644433 a b c d e f Baxter D December 2007 Active and passive immunity vaccine types excipients and licensing Occupational Medicine 57 8 552 556 doi 10 1093 occmed kqm110 PMID 18045976 Nascimento IP Leite LC December 2012 Recombinant vaccines and the development of new vaccine strategies Brazilian Journal of Medical and Biological Research 45 12 1102 1111 doi 10 1590 S0100 879X2012007500142 PMC 3854212 2 PMID 22948379 a b c Sedova ES Shcherbinin DN Migunov AI Smirnov I Logunov DI Shmarov MM Tsybalova LM Naroditskiĭ BS Kiselev OI Gintsburg AL October 2012 Recombinant influenza vaccines Acta Naturae 4 4 17 27 doi 10 32607 20758251 2012 4 4 17 27 PMC 3548171 2 PMID 23346377 a b c Andersson C Production and delivery of recombinant subunit vaccines OCLC 1301470908 Rodrigues CM Plotkin SA 14 Temmuz 2020 Impact of Vaccines Health Economic and Social Perspectives Frontiers in Microbiology 11 1526 doi 10 3389 fmicb 2020 01526 PMC 7371956 2 PMID 32760367 a b c d Clem AS January 2011 Fundamentals of vaccine immunology Journal of Global Infectious Diseases 3 1 73 78 doi 10 4103 0974 777X 77299 PMC 3068582 2 PMID 21572612 a b c d Saylor K Gillam F Lohneis T Zhang C 24 Subat 2020 Designs of Antigen Structure and Composition for Improved Protein Based Vaccine Efficacy Frontiers in Immunology 11 283 283 doi 10 3389 fimmu 2020 00283 PMC 7050619 2 PMID 32153587 a b LeBien TW Tedder TF September 2008 B lymphocytes how they develop and function Blood 112 5 1570 1580 doi 10 1182 blood 2008 02 078071 PMC 2518873 2 PMID 18725575 Kallon S Samir S Goonetilleke N April 2021 Vaccines Underlying Principles of Design and Testing Clinical Pharmacology and Therapeutics 109 4 987 999 doi 10 1002 cpt 2207 PMC 8048882 2 PMID 33705574 Curtsinger JM Johnson CM Mescher MF November 2003 CD8 T cell clonal expansion and development of effector function require prolonged exposure to antigen costimulation and signal 3 cytokine Journal of Immunology 171 10 5165 5171 doi 10 4049 jimmunol 171 10 5165 PMID 14607916 Klarquist J Cross EW Thompson SB Willett B Aldridge DL Caffrey Carr AK Xu Z Hunter CA Getahun A Kedl RM August 2021 B cells promote CD8 T cell primary and memory responses to subunit vaccines Cell Reports 36 8 109591 doi 10 1016 j celrep 2021 109591 PMC 8456706 2 PMID 34433030 Wykes M MacPherson G May 2000 Dendritic cell B cell interaction dendritic cells provide B cells with CD40 independent proliferation signals and CD40 dependent survival signals Immunology 100 1 1 3 doi 10 1046 j 1365 2567 2000 00044 x PMC 2326988 2 PMID 10809952 Meng H Mao J Ye Q June 2022 Booster vaccination strategy Necessity immunization objectives immunization strategy and safety Journal of Medical Virology 94 6 2369 2375 doi 10 1002 jmv 27590 PMID 35028946 a b Lindskog M Rockberg J Uhlen M Sterky F May 2005 Selection of protein epitopes for antibody production BioTechniques 38 5 723 727 doi 10 2144 05385ST02 PMID 15945371 Tijssen P Ed 1 Ocak 1985 Chapter 4 The nature of immunogens antigens and haptens Laboratory Techniques in Biochemistry and Molecular Biology Practice and Theory of Enzyme Immunoassays Ingilizce 15 Elsevier ss 39 41 doi 10 1016 S0075 7535 08 70134 7 ISBN 9780444806345 a b Liljeqvist S Stahl S July 1999 Production of recombinant subunit vaccines protein immunogens live delivery systems and nucleic acid vaccines Journal of Biotechnology 73 1 1 33 doi 10 1016 s0168 1656 99 00107 8 PMID 10483112 Francis MJ March 2018 Recent Advances in Vaccine Technologies The Veterinary Clinics of North America Small Animal Practice 48 2 231 241 doi 10 1016 j cvsm 2017 10 002 PMC 7132473 2 PMID 29217317 a b c d e f g h i Ferrer Miralles N Domingo Espin J Corchero JL Vazquez E Villaverde A March 2009 Microbial factories for recombinant pharmaceuticals Microbial Cell Factories 8 1 17 doi 10 1186 1475 2859 8 17 PMC 2669800 2 PMID 19317892 a b c d e Corchero JL Gasser B Resina D Smith W Parrilli E Vazquez F Abasolo I Giuliani M Jantti J Ferrer P Saloheimo M Mattanovich D Schwartz S Tutino ML Villaverde A 2013 Unconventional microbial systems for the cost efficient production of high quality protein therapeutics Biotechnology Advances 31 2 140 153 doi 10 1016 j biotechadv 2012 09 001 PMID 22985698 a b Taguchi S Ooi T Mizuno K Matsusaki H November 2015 Advances and needs for endotoxin free production strains Applied Microbiology and Biotechnology 99 22 9349 9360 doi 10 1007 s00253 015 6947 9 PMID 26362682 Gerngross TU November 2004 Advances in the production of human therapeutic proteins in yeasts and filamentous fungi Nature Biotechnology 22 11 1409 1414 doi 10 1038 nbt1028 PMID 15529166 Zhu J 2012 Mammalian cell protein expression for biopharmaceutical production Biotechnology Advances 30 5 1158 1170 doi 10 1016 j biotechadv 2011 08 022 PMID 21968146 Baeshen NA Baeshen MN Sheikh A Bora RS Ahmed MM Ramadan HA Saini KS Redwan EM October 2014 Cell factories for insulin production Microbial Cell Factories 13 1 141 doi 10 1186 s12934 014 0141 0 PMC 4203937 2 PMID 25270715 a b Jarvis DL 2009 Baculovirus insect cell expression systems Methods in Enzymology Elsevier 463 191 222 doi 10 1016 s0076 6879 09 63014 7 PMID 19892174 Galleno M Sick AJ 1999 Baculovirus expression vector system Gene Expression Systems Elsevier ss 331 363 a b CERVARIX Human Papillomavirus Bivalent Types 16 and 18 Vaccine Recombinant Food and Drug Administration 29 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2023 Wingfield PT April 2015 Overview of the purification of recombinant proteins Current Protocols in Protein Science 80 1 6 1 1 6 1 35 doi 10 1002 0471140864 ps0601s80 PMC 4410719 2 PMID 25829302 a b c d e Shah RR 2017 Overview of Vaccine Adjuvants Introduction History and Current Status Fox CB Hassett KJ Brito LA Ed Vaccine Adjuvants Methods in Molecular Biology Ingilizce 1494 New York NY Springer New York ss 1 13 doi 10 1007 978 1 4939 6445 1 1 ISBN 978 1 4939 6443 7 PMID 27718182 Coffman RL Sher A Seder RA October 2010 Vaccine adjuvants putting innate immunity to work Immunity 33 4 492 503 doi 10 1016 j immuni 2010 10 002 PMC 3420356 2 PMID 21029960 a b c d Soler E Houdebine LM 2007 Preparation of recombinant vaccines Biotechnology Annual Review Elsevier 13 65 94 doi 10 1016 s1387 2656 07 13004 0 ISBN 978 0 444 53032 5 PMC 7106376 2 PMID 17875474 a b Rambe DS Del Giudice G Rossi S Sanicas M 6 Temmuz 2015 Safety and Mechanism of Action of Licensed Vaccine Adjuvants International Current Pharmaceutical Journal 4 8 420 431 doi 10 3329 icpj v4i8 24024 ISSN 2224 9486 a b Qi F Wu J Li H Ma G 9 Haziran 2018 Recent research and development of PLGA PLA microspheres nanoparticles A review in scientific and industrial aspects Frontiers of Chemical Science and Engineering 13 1 14 27 doi 10 1007 s11705 018 1729 4 ISSN 2095 0179 a b c d e Vartak A Sucheck SJ April 2016 Recent Advances in Subunit Vaccine Carriers Vaccines 4 2 12 doi 10 3390 vaccines4020012 PMC 4931629 2 PMID 27104575 a b c d Moyle PM Toth I March 2013 Modern subunit vaccines development components and research opportunities ChemMedChem 8 3 360 376 doi 10 1002 cmdc 201200487 PMID 23316023 a b Costa AP Cobucci RN da Silva JM da Costa Lima PH Giraldo PC Goncalves AK 2017 Safety of Human Papillomavirus 9 Valent Vaccine A Meta Analysis of Randomized Trials Journal of Immunology Research 2017 3736201 doi 10 1155 2017 3736201 PMC 5546048 2 PMID 28812030 Cox MM Izikson R Post P Dunkle L July 2015 Safety efficacy and immunogenicity of Flublok in the prevention of seasonal influenza in adults Therapeutic Advances in Vaccines 3 4 97 108 doi 10 1177 2051013615595595 PMC 4591523 2 PMID 26478817 James SF Chahine EB Sucher AJ Hanna C July 2018 Shingrix The New Adjuvanted Recombinant Herpes Zoster Vaccine The Annals of Pharmacotherapy 52 7 673 680 doi 10 1177 1060028018758431 PMID 29457489 Possible Side effects from Vaccines U S Centers for Disease Control and Prevention CDC 6 Nisan 2022 17 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Nisan 2022 McNeil MM DeStefano F February 2018 Vaccine associated hypersensitivity The Journal of Allergy and Clinical Immunology 141 2 463 472 doi 10 1016 j jaci 2017 12 971 PMC 6602527 2 PMID 29413255 Fink AL Klein SL November 2015 Sex and Gender Impact Immune Responses to Vaccines Among the Elderly Physiology 30 6 408 416 doi 10 1152 physiol 00035 2015 PMC 4630198 2 PMID 26525340 Crowe JE July 2007 Genetic predisposition for adverse events after vaccination The Journal of Infectious Diseases 196 2 176 177 doi 10 1086 518800 PMID 17570102 a b ACIP Contraindications Guidelines for Immunization U S Centers for Disease Control and Prevention CDC 22 Mart 2022 1 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Nisan 2022 Public Health Agency of Canada 18 Temmuz 2007 Contraindications and precautions Canadian Immunization Guide www canada ca 25 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Nisan 2022 a b RECOMBIVAX HB Hepatitis B Vaccine Recombinant PDF Food and Drug Administration 19 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Eylul 2023 a b ENGERIX B Hepatitis B Vaccine Recombinant PDF Food and Drug Administration 8 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Eylul 2023 Van Den Ende C Marano C Van Ahee A Bunge EM De Moerlooze L August 2017 The immunogenicity and safety of GSK s recombinant hepatitis B vaccine in adults a systematic review of 30 years of experience Expert Review of Vaccines 16 8 811 832 doi 10 1080 14760584 2017 1338568 PMID 28573913 Gardasil Human Papillomavirus Quadrivalent Types 6 11 16 and 18 Vaccine Recombinant PDF Food and Drug Administration 16 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan PDF Goncalves AK Cobucci RN Rodrigues HM de Melo AG Giraldo PC 2014 Safety tolerability and side effects of human papillomavirus vaccines a systematic quantitative review The Brazilian Journal of Infectious Diseases 18 6 651 659 doi 10 1016 j bjid 2014 02 005 PMC 9425215 2 PMID 24780368 Gardasil 4 is no longer available U S Centers for Disease Control and Prevention CDC 23 Mayis 2022 15 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2023 Sagonowsky E 21 Ekim 2016 GSK exits U S market with its HPV vaccine Cervarix Fierce Pharma 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2022 O Murchu E Comber L Jordan K Hawkshaw S Marshall L O Neill M Ryan M Teljeur C Carnahan A Perez JJ Robertson AH Johansen K Jonge J Krause T Nicolay N Nohynek H Pavlopoulou I Pebody R Penttinen P Soler Soneira M Wichmann O Harrington P February 2022 Systematic review of the efficacy effectiveness and safety of recombinant haemagglutinin seasonal influenza vaccines for the prevention of laboratory confirmed influenza in individuals 18 years of age Reviews in Medical Virology 33 3 e2331 doi 10 1002 rmv 2331 PMID 35106885 Racine E Gilca V Amini R Tunis M Ismail S Sauvageau C September 2020 A systematic literature review of the recombinant subunit herpes zoster vaccine use in immunocompromised 18 49 year old patients Vaccine 38 40 6205 6214 doi 10 1016 j vaccine 2020 07 049 PMID 32788132 Tricco AC Zarin W Cardoso R Veroniki AA Khan PA Nincic V Ghassemi M Warren R Sharpe JP Page AV Straus SE October 2018 Efficacy effectiveness and safety of herpes zoster vaccines in adults aged 50 and older systematic review and network meta analysis BMJ 363 k4029 doi 10 1136 bmj k4029 PMC 6201212 2 PMID 30361202 Nuvaxovid COVID 19 Vaccine recombinant adjuvanted 17 Aralik 2021 23 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2023 a b c Plotkin S August 2014 History of vaccination Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 111 34 12283 12287 Bibcode 2014PNAS 11112283P doi 10 1073 pnas 1400472111 PMC 4151719 2 PMID 25136134 Noon JB Aroian RV December 2017 Recombinant subunit vaccines for soil transmitted helminths Parasitology 144 14 1845 1870 doi 10 1017 S003118201700138X PMC 5729844 2 PMID 28770689 Marciani DJ Kensil CR Beltz GA Hung CH Cronier J Aubert A February 1991 Genetically engineered subunit vaccine against feline leukaemia virus protective immune response in cats Vaccine 9 2 89 96 doi 10 1016 0264 410x 91 90262 5 PMID 1647576 a b Chen WH Hotez PJ Bottazzi ME June 2020 Potential for developing a SARS CoV receptor binding domain RBD recombinant protein as a heterologous human vaccine against coronavirus infectious disease COVID 19 Human Vaccines amp Immunotherapeutics 16 6 1239 1242 doi 10 1080 21645515 2020 1740560 PMC 7482854 2 PMID 32298218