Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kosova,Sırbistan'ın reddettiği bir hareketle, 2008 yılında tek taraflı olarak Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etti. Sırbistan, Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor ve Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olduğunu iddia etmeye devam ediyor. Başlangıçta iki ülke arasında hiçbir ilişki yoktu; ancak sonraki yıllarda iki taraf arasında diyalog ve işbirliği artmıştır.
 | |
 Kosova |  Sırbistan |
|---|---|
Avrupa Birliği tarafından kolaylaştırılan müzakereler, Kosova ve Sırbistan hükûmetleri arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesine ilişkin Brüksel Anlaşması ile sonuçlandı. Anlaşma, her iki tarafa da AB üyelik sürecinde diğerini engellememe sözü verdi, Kosova'nın tüm bölgelerindeki polis ve yerel seçimlerin yapısını tanımladı ve ayrıca Sırp Belediyeler Topluluğunun önerisini de dikkate aldı. Amerika Birleşik Devletleri arabuluculuğunda yürütülen diplomatik görüşmelerde hava, tren ve karayolu trafiğinin birbirine bağlanması üzerinde anlaşmaya varılırken, her iki taraf da ekonomik ilişkilerin normalleşmesi konulu 2020 anlaşmasını imzaladı. Kosova ve Sırbistan'ın Mini Schengen Bölgesi olarak bilinen tek pazarın parçası olması bekleniyor.
Sırbistan'ın bağımsızlık ilanına tepki
Sırbistan, Kosova'nın 17 Şubat 2008'de ilan edilen bağımsızlık ilanına şiddetle karşı çıktı. 12 Şubat 2008'de, Sırbistan Hükûmeti, Kosova'nın beklenen deklarasyonuyla mücadele etmek için bir Eylem Planı başlattı; bu plan, diğer şeylerin yanı sıra, Kosova'yı tanıyan herhangi bir devletten protesto amacıyla Sırp büyükelçilerini istişareler için geri çağırmayı şart koştu ve bunu tutarlı bir şekilde yaptı. Bağımsızlığı tanıyan ülkelerdeki büyükelçilerin faaliyetleri, Dışişleri Bakanlığı alt yetkilileriyle yapılan görüşmelerle sınırlıdır. Sırbistan İçişleri Bakanlığı, 18 Şubat 2008'de Hashim Thaçi, Fatmir Sejdiu ve hakkında yüksek ihanet suçlamasıyla tutuklama emri çıkardı.
8 Mart 2008'de Sırbistan Başbakanı Vojislav Koštunica istifa ederek koalisyon hükûmetini feshetti ve Kosova'nın durumu konusunda koalisyonun devam edemeyecek kadar bölünmüş olduğunu söyledi. 11 Mayıs 2008'de yerel seçimlerle birlikte dönem öncesi parlamento seçimi yapıldı. Cumhurbaşkanı Boris Tadić, hükûmetin "AB'ye daha fazla entegrasyon konusunda bir mutabakatı olmadığı için" düştüğünü söyledi.
24 Mart 2008'de, Kosova ve Metohija Bakanı , Kosova'nın etnik hatlara göre bölünmesini önererek, Birleşmiş milletlerden Belgrad'ın Sırpların çoğunluğunu oluşturduğu alanlarda kilit kurumları ve işlevleri kontrol edebilmesini sağlamasını istedi, ancak hükûmetin diğer üyeleri ve Cumhurbaşkanı bu iddiaları reddetti. 25 Mart 2008'de, Brüksel'e giden Başbakan Vojislav Koštunica, AB'nin Sırbistan'ı mevcut sınırları içinde tanıyıp tanımadığını belirtene kadar AB üyeliğinin "bir kenara bırakılması" gerektiğini belirtti.
24 Temmuz 2008'de hükûmet, büyükelçilerini AB ülkelerine geri gönderme kararı aldı. BM Genel Kurulunda yapılan oylamanın olumlu sonucunun ardından diğer büyükelçiler de görevlerine geri gönderildi. Sırbistan, daha sonra Kosova'nın bağımsızlığını tanıyan tüm komşu ülkelerin diplomatik temsilcilerini ihraç etti: Arnavutluk, Bulgaristan, Hırvatistan, Macaristan, Karadağ ve Kuzey Makedonya.
15 Ağustos 2008 tarihinde, Sırbistan Dışişleri Bakanı Vuk Jeremić, bağımsızlık ilanının uluslararası hukuku ihlal edip etmediği konusunda Uluslararası Adalet Divanı'nın hukuken bağlayıcılığı olmayan bir tavsiye görüşünü almak için Birleşmiş Milletler'e bir talepte bulundu. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu bu öneriyi 8 Ekim 2008 tarihinde kabul etti. Temmuz 2010'da UAD, Kosova'nın bağımsızlık ilanının "uluslararası hukuku ihlal etmediğini" tespit eden görüşünü yayınladı.
2008-2013
Bağımsızlık ilanından bu yana Sırbistan, Kosova Cumhuriyeti ile doğrudan anlaşmayı reddetti, ancak yalnızca uluslararası aracılar olan UNMIK ve aracılığıyla yürütmektedir. Ancak, bazı normalleşmeler oldu; 2011'den itibaren, bir AB ekibi Sırbistan'ı Kosova ile bazı küçük sınır meselelerini tartışmaya ikna etti; Şubat 2013'te Kosova ve Sırbistan cumhurbaşkanları Brüksel'de bir araya geldi. İrtibat görevlileri de değiş tokuş ediliyor. Belgrad ve Priştine'ye müzakereleri Brüksel'de sürdürmeleri yönünde çağrıda bulunulmasına karşın, Sırbistan'ın sürecin hiçbir noktasında Kosova'yı tanıması gerekmiyor. 27 Mart 2012'de, Viti belediye başkanı da dahil olmak üzere dört Kosovalı Sırp, Bela Zemlja'daki tartışmalı sınırı, yaklaşan bir seçim için kampanya malzemeleriyle birlikte Kosova'ya geri dönmeye çalışırken Kosova Polisi tarafından tutuklandı.
Ertesi gün sendikacı Hasan Abazi, Gilan yakınlarındaki Orta Sırbistan/Kosova geçişini yöneten Sırp polisi tarafından sendikacı arkadaşı Adem Urseli ile birlikte tutuklandı. Abazi casusluk, Urseli ise uyuşturucu kaçakçılığı ile suçlandı. Sırbistan İçişleri Bakanı Ivica Dačić tutuklamalarla ilgili olarak "Sırp polisinin bu yaklaşımı benimsemediğini, ancak durumun misilleme olmadan devam edemeyeceği aşikar... Birisi tutuklamalarda rekabet etmek istiyorsa, cevabı bizde" dedi. Avukatına göre Abazi hücre hapsinde tutuldu. 30 Mart'ta, Vranje'deki Sırbistan Yüksek Mahkemesi, Abazi'nin 1999'da NATO'ya bilgi verdiği iddia edilen bir olayla ilgili casusluk suçlamasıyla Abazi'nin otuz gün tutuklu kalmasına karar verdi. Abazi'nin tutuklanması Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından "keyfi" olduğu gerekçesiyle protesto edildi.
19 Ekim 2012'de, Sırbistan Başbakanı Ivica Dačić ve Kosova Başbakanı Hashim Thaçi ile Avrupa Birliği'nin arabuluculuk yaptığı normalleşme görüşmeleri başladı ve burada iki başbakan masaya oturarak Priştine ile Belgrad arasındaki ilişkilerin normalleşmesi için görüşmeleri başlattı. Böyle bir anlaşmaya varmak, Sırbistan'ın AB adaylığı için gerekli bir şarttı. Hükûmetler, hareket özgürlüğü, üniversite diplomaları, bölgesel temsil, ticaret ve uluslararası gelenekler gibi çeşitli alanlarda yavaş yavaş anlaşmalara ulaştı. Brüksel'de Sırbistan ve Kosova, sınır anlaşmasının uygulanmasının 10 Aralık 2012'de başlayacağı konusunda anlaştılar. 6 Şubat 2013 tarihinde, Sırbistan Cumhurbaşkanı Tomislav Nikolić ve Kosova Cumhurbaşkanı Atifete Jahjaga'nın Kosova'nın bağımsızlık ilanından bu yana ilk kez aynı masaya oturduğu tarihi bir toplantı gerçekleşti.
Aralık 2012 tarihli bir anlaşmanın ardından, iki ülke iki başkentte AB tesislerinde çalışan irtibat görevlilerini değiştirdi. Priştine bu memurlardan "büyükelçi" olarak bahsetmesine karşın, Belgrad böyle bir atamayı reddetti. Sırbistan'ın üst düzey yetkilileri 11 Mart 2013'te Brüksel'de AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton ile bir araya geldi, Sırbistan Cumhurbaşkanı Nikolić, Sırbistan ve Kosova'nın ilişkilerini geliştirecek bir anlaşma imzalamaya çok yakın olduklarını söyledi.
19 Nisan 2013 tarihinde, iki hükûmet, ilişkileri normalleştirme yolunda büyük bir adım olarak takdir edilen ve hem Sırbistan hem de Kosova'nın Avrupa entegrasyonunda ilerlemesine izin verecek olan Brüksel Anlaşmasını tamamladı. Anlaşmanın her iki devleti de "diğer tarafın ilgili AB yolundaki ilerlemesini engellememeleri veya diğerini engellemeye teşvik etmemeleri" için taahhüt ettiği bildiriliyor. Sırbistan, Kosova'yı uluslararası örgütlerde engelleyebilir, ancak Kosova'nın Avrupa entegrasyon sürecinin önünde duramaz. Anlaşma, diğer önlemlerin yanı sıra özel bir polis komutanı (Komutan, Sırplar tarafından sunulan listeden Priştine tarafından atanacak) ve Kosova'daki Sırp azınlık için temyiz mahkemesi (Priştine yasaları ve prosedürlerine göre) kuruyor, ancak Belgrad tarafından Kosova'nın tanınması anlamına gelmiyor. Tüm belediyeler aynı haklara ve statüye sahip olduğundan, Kuzey Kosova'daki Sırp topluluklarına verilen anlaşmada özel hükümler yoktu. Haberlerde Ashton, "Gördüğümüz şey geçmişten bir adım uzakta ve her ikisi için de Avrupa'ya bir adım daha yakın" derken, Thaçi "Bu anlaşma geçmişin yaralarını iyileştirmemize yardımcı olacak, eğer bunu pratikte uygulayacak bilgeliğe ve bilgiye sahipsek." dedi. Anlaşma, Kosova meclisi tarafından 28 Haziran 2013 tarihinde onaylandı.
2013-günümüz müzakereleri
2013 Brüksel Anlaşması
Brüksel'de varılan anlaşmanın ardından Kosova-Sırbistan müzakereleri güçlüklerle karşılaştı. 7 Ağustos 2013'te, iki hükûmet arasında 2014 yılı boyunca Sırbistan ile Kosova arasında kalıcı sınır geçişleri kurulması için bir anlaşma duyuruldu.
9 Eylül 2013 tarihinde, Kosova'nın kendi uluslararası telefon kodu için başvurmasına izin veren bir anlaşmaya varıldı. İki gün sonra Sırp hükûmeti, Kosovalı Sırp azınlığın genel Kosova nüfusu ile bütünleşmesine izin vermek için kuzey Kosova'da oluşturduğu Sırp azınlık meclislerinin feshedildiğini duyurdu. Kuzeydeki Sırp azınlığın Kosova toplumuna entegrasyonunu kolaylaştırmak için Kosova Meclisi, Kosova makamlarına karşı geçmişte gerçekleştirdikleri direniş eylemlerini affeden bir af yasası çıkarıldı. Bu ilke, Sırbistan ve Kosova hükûmetleri bir Kosovalı Sırp'ın Kuzey Kosova'nın Sırp bölgesinde polis şefi olarak atanmasına karar verince Aralık ayı başlarında yürürlüğe girdi. İki hükûmet, Sırp hükûmeti AB üyelik müzakerelerine başladığında Kosova'nın kendi uluslararası telefon kodu için başvurmasına izin verme konusunda prensipte anlaşmaya vardılar. 19 Eylül'de, Kosova'nın Sırp bölgesinde bir arabada ateş edilerek öldürülen bir EULEX memurunun cinayeti uzlaşma karşıtlarının bir eylemi olarak görüldü.
2014'ün sonlarında, Kosova-Sırbistan müzakereleri, şimdi Sırbistan'a karşı daha katı bir yaklaşımı savunan Kosova'daki hükûmet değişikliği nedeniyle durma noktasına geldi. Aralık 2014'te Sırbistan Cumhurbaşkanı Tomislav Nikoliç, Kosova ile ilgili herhangi bir kararın referanduma sunulması gerektiğini belirterek hükûmetin tutumuna karşı çıktığı için daha fazla zorluk ortaya çıktı.
26 Ağustos 2015'te Kosova ve Sırbistan, ilişkileri normalleştirme yolunda önemli bir adım olarak kilit alanlarda bir dizi anlaşma imzaladı. Kosova dışişleri bakanı bunun fiilen bağımsızlığın tanınması olduğunu iddia ederken, Sırbistan başbakanı Kosova'daki etnik Sırpların temsilini sağladığını söyledi. Anlaşmaların bir sonucu olarak, Sırbistan artık AB'ye katılım müzakerelerinde ilerleyebilir. Ancak Sırp hükûmeti, Kosova hükûmetinin BM kurumlarına katılma girişimine hala karşı çıkıyor ve Kosova'nın UNESCO üyeliğine ilişkin girişimi Belgrad'ın protestosuyla karşılandı.
Sırp Belediyeler Topluluğu
13 Aralık 2016'da, 3511. Avrupa Birliği Konseyi toplantısında delegeler, Kosova'yı iyi niyetle geçmişteki tüm anlaşmaların bir kısmını hızlı bir şekilde uygulamaya ve özellikle Sırp çoğunluklu belediyeler topluluğunun kurulması ve gelecekteki anlaşmaları formüle etmek ve uygulamak için Sırbistan ile yapıcı bir şekilde ilişki kurmaya çağırdı. 29 Aralık 2016'da Dışişleri Bakanı Ivica Dačić, diyaloğu sürdürmenin ve başta Sırp Belediyeleri Topluluğunun kurulması için geçerli olanlar olmak üzere tüm anlaşmaları uygulamanın önemini belirtti. 30 Aralık 2016'da Kosova Cumhurbaşkanı Hashim Thaçi, Topluluğun sorunlarının 2017 başında çözülmesini umduğunu belirtmişti. Bu asla gerçekleşmedi ve hükûmet içinde derin ayrılıklar oluştu.
2017 tren olayı
Ocak 2017'de Sırp bayrağı renklerine boyanmış ve üzerinde "Kosova Sırbistan'dır" yazan bir trenin Kosova'ya geçişi engellendi. Sırbistan Cumhurbaşkanı Tomislav Nikolić, Kosovalı Sırpların saldırıya uğraması halinde Sırbistan'ın ordusunu Kosova'ya göndereceğini söyledi. Kosova treni provokasyon olarak gördü. Hem Sırbistan hem de Kosova, askerî güçlerini Kosova-Sırp sınırı boyunca seferber etti.
2018 Sırp siyasetçinin Kosova'da tutuklanması
Kosova özel polisi, Mart 2018'de Kuzey Mitroviça'yı ziyaret eden Sırp siyasetçi 'i tutukladı. Đurić, Kosova'ya girişinin yasaklanmasına ve Kosova polisinin uyarılarına rağmen Mitroviça'nın kuzey bölümünü ziyaret etmeye karar verdi. Tüfeklerle silahlanmış Kosova polisi ve ardından EULEX, yerel Sırp siyasetçilerin toplantı yaptığı binalara girdi ve Pacolli'ye göre "nefreti teşvik ettiği" için girmesi yasak olan Đurić'i tutukladı. Olayla ilgili yorum yapan Cumhurbaşkanı Vučić, Kosova devletini ve polis teröristlerini aradı ve kuzey Kosova'yı ele geçirmek için dışarı çıktıklarını söyledi.
Ticari yaptırımlar (2018–2020)
6 Kasım 2018'de Kosova, Sırbistan ve Bosna-Hersek'ten ithal edilen mallara %10 vergi uyguladığını açıkladı. Yeni tarifenin resmi gerekçesi, Kosova'yı hedef alan haksız ticaret uygulamaları ve yıkıcı davranışlardı.
, Sırbistan ve Kosova Barış Müzakereleri ABD Özel Elçisi (sağda duran),
Kosova Sivil Havacılık İdaresi Müdürü Eset Berisha (sağda oturuyor)
21 Kasım 2018'de Kosova, vergi oranını %100'e yükselttiğini açıkladı. Yeni politikanın, Kosova'nın Interpol üyeliğine ilişkin üçüncü başarısız adaylığına bir yanıt olduğuna inanılıyor ve bu, Kosovalı kamu görevlileri tarafından Sırp kampanyasında yaygın bir şekilde suçlanan bir sonuçtur. Duyuru gününde, Başbakan Yardımcısı alenen tweet attı: “Sırbistan, uluslararası aşamada Kosova'ya karşı agresif kampanyasını sürdürüyor. (...) Yaşamsal çıkarlarımızı savunmak için, Kosova hükûmeti bugün gümrük tarifesini %100'e çıkarma kararı aldı. (...) ”
1 Nisan 2020'de Kosova %100 vergiyi kaldırdı.
Belgrad-Priştine uçuşları
20 Ocak 2020'de Sırbistan ve Kosova, yirmi yıldan fazla bir süredir ilk kez başkentleri arasındaki uçuşları eski haline getirmeyi kabul etti. Alman havayolu firması Lufthansa'nın gösterişsiz yan kuruluşu Eurowings, Belgrad ile Priştine arasında uçuşları gerçekleştirecek. Anlaşma, bir yıl önce Başkan Donald Trump tarafından Sırbistan-Kosova ilişkilerinden sorumlu özel elçi olarak atanan ABD'nin Almanya Büyükelçisi 'in aylarca süren diplomatik görüşmeleri sonrasında geldi.
Enerji
Nisan 2020'de Kosova İletim Sistemi İşletmecisi KOSTT, Kosova'nın elektrik için bağımsız bir düzenleme bölgesi haline gelmesinin önünü açan Avrupa Elektrik İletim Sistemi Operatörleri Ağı ENTSO-E tarafından yapılan bir oylamayla Elektromreža Srbije'den resmen ayrıldı. Anlaşma, Priştine ve Tiran'ı "Büyük Arnavutluk enerjisi" peşinde koşmakla suçlayan Sırbistan tarafından eleştirildi. Sırp hükûmetinin Kosova irtibat sorumlusu Marko Curiç, "Sırbistan, Kosova ve Metohija'daki güç şebekelerinin sahibi ve kurucusu ve bunun için bol miktarda kanıt bulunuyor" şeklinde bir bildiri yayınladı.
2020 ekonomik normalleşme anlaşmaları
4 Eylül 2020'de Sırbistan ve Kosova, ABD'nin aracılık ettiği bir anlaşma uyarınca ekonomik ilişkileri normalleştirme konusunda anlaştılar. Anlaşma, demiryolu ve karayolu da dahil olmak üzere daha serbest taşımayı kapsayacak, her iki taraf da ABD İhracat-İthalat Bankası ve ABD Uluslararası Kalkınma Finans Kurumu ile çalışmayı ve Mini Schengen Bölgesine katılmayı ve aynı zamanda demiryolu bağlantılarını başlatmayı ve Niş-Priştine ve Priştine-Merdare ve Belgrad-Priştine demiryolu ağını Adriyatik Denizi kıyısındaki derin bir limana bağlamayı kabul etti. Ayrıca, iki devlet arasındaki sınırı aşan 'nün paylaşılmasıyla ilgili olarak ABD Enerji Bakanlığı ile fizibilite çalışması yapacak. Ekonomik anlaşmaya ek olarak Sırbistan, Haziran 2021'den itibaren İsrail'deki büyükelçiliğini Tel Aviv'den Kudüs'e taşımayı ve İsrail ile Kosova karşılıklı olarak birbirlerini tanımayı kabul etti.
Brüksel'de Eylül 2020 görüşmeleri
7 Eylül'de Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić ve Kosova Başbakanı Avdullah Hoti, Avrupa Birliği himayesinde Josep Borrell'in ev sahipliğinde Brüksel'de görüşmek üzere bir araya geldi. AB'nin Sırbistan-Kosova Diyaloğu Özel Temsilcisi , görüşmelerin ardından düzenlediği basın toplantısında ekonomik işbirliği, kayıp kişiler ve yerlerinden edilmiş kişiler alanlarında "tam ilerleme" sağlandığını belirtti. Vučić ve Hoti'nin 28 Eylül 2020'de Brüksel'de tekrar bir araya gelmeleri ve azınlık toplulukları için düzenlemeleri, karşılıklı mali taleplerin ve mülkiyetin çözümünü tartışacakları ve daha kapsamlı bir anlaşma yolunda ilerleme kaydetmeye çalışacakları bekleniyordu. İkinci toplantı, kısmen Kosova'nın Sırp çoğunluklu belediyeler topluluğu oluşumunu tartışmayı reddetmesi nedeniyle ertelendi.
Azınlıklar
1999 yılında Yugoslavya'nın bombalanmasından bu yana, eyaletteki diğer azınlıklar gibi Kosova Sırplarının büyük bir kısmı evlerinden çıkarıldı. Sırp Ortodoks kiliselerinin yanı sıra Sırp mezarlıkları ve evlerinin önemli bir kısmı yıkıldı veya tahrip edildi.
Sırp hükûmeti, çalıştıkları Kosova kurumlarını terk etmeleri halinde Lipyan'dan uzaklaştırılan Sırp cezaevi işçilerine para sözü verdi, işçiler öyle de yaptılar. Ancak, kendilerine hiçbir zaman ödeme yapılmadığı için Gračanica'daki Koordinasyon Merkezi'ne yönelik bir abluka devam etti. Belgrad'ın, özellikle Kosova Bakanlığı'nın kendilerine Kosova kurumlarından ayrılmaları için söz verdiği parayı ödemediğini iddia ediyorlar. Sırplar da buna kendi meclislerini kurarak yanıt verdiler.
Eylül 2013'te Sırp hükûmeti, Kosova hükûmeti ile yapılan anlaşmanın bir parçası olarak Kuzey Mitrovica, Leposavić, Zvečan ve Zubin Potok'taki Sırp azınlık meclislerini dağıttı. Aynı zamanda, Kosova cumhurbaşkanı, Kosova kanunlarını uygulama makamlarına karşı geçmişteki direniş eylemleri nedeniyle verilen cezalardan dolayı Kosova'daki etnik Sırplara af veren bir yasayı imzaladı. Kosova, Sırbistan'daki Arnavut azınlığa büyük önem veriyor. Sırbistan'daki Arnavut azınlık, Kosova'daki Sırpların hakları doğrultusunda daha fazla hak talebinde bulundu. 2013 yılında, Kosova'daki muhalefet liderlerinden biri olan İsa Mustafa, Brüksel Anlaşması'na atıfta bulunarak, "Anlaşmayı uygulama programı bittiğinde, Kosova ve Sırbistan, Sırbistan'ın Preşova kentinde yaşayan Arnavutların sahip olduğu haklar konusunda bir tartışma başlatması gerekiyor." dedi.
Notlar
- ^ Kosova, Kosova Cumhuriyeti ile Sırbistan Cumhuriyeti arasındaki toprak anlaşmazlığının konusudur. Kosova Cumhuriyeti 17 Şubat 2008 tarihinde tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. İki hükûmet, Brüksel Anlaşması'nın bir parçası olarak ilişkileri normalleştirmeye başladı. Kosova şu anda 193 Birleşmiş Milletler üye devletinin 98'i tarafından bağımsız bir devlet olarak tanınmaktadır. Toplamda 113 Birleşmiş Milletler üye devleti bir noktada Kosova'yı tanıdı ve bunlardan 15'i daha sonra tanımalarını geri çekti.
Kaynakça
- ^ "Serbia recalls ambassador from US". BBC. 19 Şubat 2008. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Temmuz 2008.
- ^ "Canada recognizes Kosovo, Serbia pulls ambassador". CBC News. 18 Mart 2008. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Temmuz 2008.
- ^ , Wayback Machine sitesinde (index tarihinde arşivlendi) The economic team for Kosovo and Metohija and the South of Serbia, 20 February 2008. Retrieved 25 March 2008
- ^ . Trebinjedanas.com. 27 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2010.
- ^ Meares, Richard (18 Şubat 2008). "Serbia charges Kosovo leaders with treason". Reuters. 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ocak 2010.
- ^ PM Dissolves Serbia's Government[], AFP, 8 March 2008.[]
- ^ Divisions over Kosovo cripple Serb government 11 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., The Daily Telegraph, 8 March 2008.
- ^ . B92.net. 10 March 2008. 7 June 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 April 2010.
- ^ Serbia proposes dividing Kosovo along ethnic lines 6 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., International Herald Tribune, 25 March 2005.
- ^ . Balkaninsight.com. 12 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2010.
- ^ . B92.net. 25 March 2008. 7 June 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 April 2010.
- ^ "Govt. to return ambassadors". B92. 24 Temmuz 2008. 28 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Temmuz 2008.
- ^ . En.rian.ru. 12 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2010.
- ^ . Dw-world.de. 11 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2010.
- ^ "UN seeks World Court Kosovo view". BBC. 8 Ekim 2008. 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2009.
- ^ . Reuters. 22 Temmuz 2010. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2012.
- ^ . 2 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ . 11 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2020.
- ^ "Serbia and Kosovo: Inching closer". The Economist. 2 Şubat 2013. 10 Şubat 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2013.
- ^ "Belgrade, Priština to discuss energy next week". B92. 2 Şubat 2013. 3 Şubat 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2013.
- ^ . Bulevar B92. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2020.
- ^ a b . Human Rights Watch. 31 Mart 2012. 2 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2012.
- ^ a b Lawrence Marzouk and Gordana Andric (28 Mart 2012). . Eurasia Review. 29 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2012.
- ^ a b Fatmir Aliu (30 Mart 2012). . Eurasia Review. 31 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2012.
- ^ . Amnesty International. 29 March 2012. 22 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 April 2012.
- ^ . Balkan Insight. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2013.
- ^ a b "Serbia and Kosovo reach EU-brokered landmark accord". BBC. 19 Nisan 2013. 8 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2013.
- ^ . Balkan Insight. 8 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2013.
- ^ . Balkan Insight. 12 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2013.
- ^ Hoxha, Kreshnik. . Balkan Insight. 29 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2013.
- ^ . Balkan Inside. 7 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 April 2013.
- ^ a b . B92. 19 April 2013. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.
- ^ . Balkan Insight. 19 Nisan 2013. 20 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2013.
- ^ . 25 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ . 2 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ . 18 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ . 13 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ . 14 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ . 21 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ . 9 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ . 21 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ . 11 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ . 30 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ a b . 26 Ağustos 2015. 26 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017 – www.bbc.com vasıtasıyla.
- ^ . 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ . 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ "General Affairs Council, 13/12/2016". Council of the European Union. 13 Aralık 2016. ss. 28–29. 18 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2021.
- ^ . . 30 Aralık 2016. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2021.
- ^ "Thaçi: I hope that the issue of CSM will be resolved early in 2017". European Western Balkans. 30 Aralık 2016. 25 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2021.
- ^ "Serbia-Kosovo train row escalates to military threat". BBC News (İngilizce). 15 Ocak 2017. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.
- ^ "How a train nearly brought Kosovo and Serbia to the brink of war". TRT World. 6 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.
- ^ . 26 Mart 2018. 14 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2020.
- ^ "Vučić: Teroristi hteli da pokažu moć i podršku Zapada". B92. 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2021.
- ^ "Kosovo Imposes Customs Tariffs on Serbia, Bosnia" (İngilizce). balkaninsight.com. 6 Kasım 2018. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2021.
- ^ "Kosovo Slaps 100 Percent Tariffs On Serbia, Bosnia To 'Defend Vital Interest'" (İngilizce). rferl.org/. 21 Kasım 2018. 23 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2021.
- ^ . RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 1 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2020.
- ^ a b "Serbia-Kosovo Flights to Resume Under U.S.-Brokered Deal" (İngilizce). The New York Times. 20 Ocak 2020. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2021.
- ^ "Kosovo-Serbia flights to restart after two decades" (İngilizce). Euronews. 25 Ocak 2020. 2 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2021.
- ^ . Prishtinainsight.com. 22 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2020.
- ^ . balkaninsight.com. 5 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2019.
- ^ Riechmann, Deb (4 Eylül 2020). "Serbia, Kosovo normalize economic ties, gesture to Israel". Associated Press. 4 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2021.
- ^ "Documents signed at the White House cover wider scope than expected". . 4 Eylül 2020. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
- ^ Gearan, Anne (4 Eylül 2020). "Serbia and Kosovo sign breakthrough economic accord that is short of normal relations". The Washington Post. 4 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2020.
- ^ . RadioFreeEurope/RadioLiberty. 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2021.
- ^ . 7 Eylül 2020. 9 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2020.
- ^ . 7 Eylül 2020. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2020.
- ^ . EEAS - European External Action Service - European Commission. 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2021.
- ^ . B92. 2 April 2008. 7 June 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 April 2010.
- ^ . BalkanInsight. 17 Mayıs 2013. 12 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kosova Sirbistan in reddettigi bir hareketle 2008 yilinda tek tarafli olarak Sirbistan dan bagimsizligini ilan etti Sirbistan Kosova yi bagimsiz bir devlet olarak tanimiyor ve Kosova ve Metohiya Ozerk Bolgesi oldugunu iddia etmeye devam ediyor Baslangicta iki ulke arasinda hicbir iliski yoktu ancak sonraki yillarda iki taraf arasinda diyalog ve isbirligi artmistir Kosova Sirbistan iliskileriKosova Sirbistan Avrupa Birligi tarafindan kolaylastirilan muzakereler Kosova ve Sirbistan hukumetleri arasindaki iliskilerin normallestirilmesine iliskin Bruksel Anlasmasi ile sonuclandi Anlasma her iki tarafa da AB uyelik surecinde digerini engellememe sozu verdi Kosova nin tum bolgelerindeki polis ve yerel secimlerin yapisini tanimladi ve ayrica Sirp Belediyeler Toplulugunun onerisini de dikkate aldi Amerika Birlesik Devletleri arabuluculugunda yurutulen diplomatik gorusmelerde hava tren ve karayolu trafiginin birbirine baglanmasi uzerinde anlasmaya varilirken her iki taraf da ekonomik iliskilerin normallesmesi konulu 2020 anlasmasini imzaladi Kosova ve Sirbistan in Mini Schengen Bolgesi olarak bilinen tek pazarin parcasi olmasi bekleniyor Sirbistan in bagimsizlik ilanina tepkiSirbistan Kosova nin 17 Subat 2008 de ilan edilen bagimsizlik ilanina siddetle karsi cikti 12 Subat 2008 de Sirbistan Hukumeti Kosova nin beklenen deklarasyonuyla mucadele etmek icin bir Eylem Plani baslatti bu plan diger seylerin yani sira Kosova yi taniyan herhangi bir devletten protesto amaciyla Sirp buyukelcilerini istisareler icin geri cagirmayi sart kostu ve bunu tutarli bir sekilde yapti Bagimsizligi taniyan ulkelerdeki buyukelcilerin faaliyetleri Disisleri Bakanligi alt yetkilileriyle yapilan gorusmelerle sinirlidir Sirbistan Icisleri Bakanligi 18 Subat 2008 de Hashim Thaci Fatmir Sejdiu ve hakkinda yuksek ihanet suclamasiyla tutuklama emri cikardi 8 Mart 2008 de Sirbistan Basbakani Vojislav Kostunica istifa ederek koalisyon hukumetini feshetti ve Kosova nin durumu konusunda koalisyonun devam edemeyecek kadar bolunmus oldugunu soyledi 11 Mayis 2008 de yerel secimlerle birlikte donem oncesi parlamento secimi yapildi Cumhurbaskani Boris Tadic hukumetin AB ye daha fazla entegrasyon konusunda bir mutabakati olmadigi icin dustugunu soyledi Kosova nin bagimsizligini taniyan devletlerin haritasi 2020 2020 March itibariyla Kosova yi bagimsiz olarak taniyan devletler Kosova nin Sirbistan dan bagimsizligini tanimayan devletler 24 Mart 2008 de Kosova ve Metohija Bakani Kosova nin etnik hatlara gore bolunmesini onererek Birlesmis milletlerden Belgrad in Sirplarin cogunlugunu olusturdugu alanlarda kilit kurumlari ve islevleri kontrol edebilmesini saglamasini istedi ancak hukumetin diger uyeleri ve Cumhurbaskani bu iddialari reddetti 25 Mart 2008 de Bruksel e giden Basbakan Vojislav Kostunica AB nin Sirbistan i mevcut sinirlari icinde taniyip tanimadigini belirtene kadar AB uyeliginin bir kenara birakilmasi gerektigini belirtti 24 Temmuz 2008 de hukumet buyukelcilerini AB ulkelerine geri gonderme karari aldi BM Genel Kurulunda yapilan oylamanin olumlu sonucunun ardindan diger buyukelciler de gorevlerine geri gonderildi Sirbistan daha sonra Kosova nin bagimsizligini taniyan tum komsu ulkelerin diplomatik temsilcilerini ihrac etti Arnavutluk Bulgaristan Hirvatistan Macaristan Karadag ve Kuzey Makedonya 15 Agustos 2008 tarihinde Sirbistan Disisleri Bakani Vuk Jeremic bagimsizlik ilaninin uluslararasi hukuku ihlal edip etmedigi konusunda Uluslararasi Adalet Divani nin hukuken baglayiciligi olmayan bir tavsiye gorusunu almak icin Birlesmis Milletler e bir talepte bulundu Birlesmis Milletler Genel Kurulu bu oneriyi 8 Ekim 2008 tarihinde kabul etti Temmuz 2010 da UAD Kosova nin bagimsizlik ilaninin uluslararasi hukuku ihlal etmedigini tespit eden gorusunu yayinladi 2008 2013Bagimsizlik ilanindan bu yana Sirbistan Kosova Cumhuriyeti ile dogrudan anlasmayi reddetti ancak yalnizca uluslararasi aracilar olan UNMIK ve araciligiyla yurutmektedir Ancak bazi normallesmeler oldu 2011 den itibaren bir AB ekibi Sirbistan i Kosova ile bazi kucuk sinir meselelerini tartismaya ikna etti Subat 2013 te Kosova ve Sirbistan cumhurbaskanlari Bruksel de bir araya geldi Irtibat gorevlileri de degis tokus ediliyor Belgrad ve Pristine ye muzakereleri Bruksel de surdurmeleri yonunde cagrida bulunulmasina karsin Sirbistan in surecin hicbir noktasinda Kosova yi tanimasi gerekmiyor 27 Mart 2012 de Viti belediye baskani da dahil olmak uzere dort Kosovali Sirp Bela Zemlja daki tartismali siniri yaklasan bir secim icin kampanya malzemeleriyle birlikte Kosova ya geri donmeye calisirken Kosova Polisi tarafindan tutuklandi Ertesi gun sendikaci Hasan Abazi Gilan yakinlarindaki Orta Sirbistan Kosova gecisini yoneten Sirp polisi tarafindan sendikaci arkadasi Adem Urseli ile birlikte tutuklandi Abazi casusluk Urseli ise uyusturucu kacakciligi ile suclandi Sirbistan Icisleri Bakani Ivica Dacic tutuklamalarla ilgili olarak Sirp polisinin bu yaklasimi benimsemedigini ancak durumun misilleme olmadan devam edemeyecegi asikar Birisi tutuklamalarda rekabet etmek istiyorsa cevabi bizde dedi Avukatina gore Abazi hucre hapsinde tutuldu 30 Mart ta Vranje deki Sirbistan Yuksek Mahkemesi Abazi nin 1999 da NATO ya bilgi verdigi iddia edilen bir olayla ilgili casusluk suclamasiyla Abazi nin otuz gun tutuklu kalmasina karar verdi Abazi nin tutuklanmasi Uluslararasi Af Orgutu ve Insan Haklari Izleme Orgutu tarafindan keyfi oldugu gerekcesiyle protesto edildi Kosova Basbakani Hashim Thaci solda ve Sirbistan Basbakani Ivica Dacic sagda Michael Spindelegger ortada Viyana da 2013 19 Ekim 2012 de Sirbistan Basbakani Ivica Dacic ve Kosova Basbakani Hashim Thaci ile Avrupa Birligi nin arabuluculuk yaptigi normallesme gorusmeleri basladi ve burada iki basbakan masaya oturarak Pristine ile Belgrad arasindaki iliskilerin normallesmesi icin gorusmeleri baslatti Boyle bir anlasmaya varmak Sirbistan in AB adayligi icin gerekli bir sartti Hukumetler hareket ozgurlugu universite diplomalari bolgesel temsil ticaret ve uluslararasi gelenekler gibi cesitli alanlarda yavas yavas anlasmalara ulasti Bruksel de Sirbistan ve Kosova sinir anlasmasinin uygulanmasinin 10 Aralik 2012 de baslayacagi konusunda anlastilar 6 Subat 2013 tarihinde Sirbistan Cumhurbaskani Tomislav Nikolic ve Kosova Cumhurbaskani Atifete Jahjaga nin Kosova nin bagimsizlik ilanindan bu yana ilk kez ayni masaya oturdugu tarihi bir toplanti gerceklesti Aralik 2012 tarihli bir anlasmanin ardindan iki ulke iki baskentte AB tesislerinde calisan irtibat gorevlilerini degistirdi Pristine bu memurlardan buyukelci olarak bahsetmesine karsin Belgrad boyle bir atamayi reddetti Sirbistan in ust duzey yetkilileri 11 Mart 2013 te Bruksel de AB Disisleri ve Guvenlik Politikasi Yuksek Temsilcisi Catherine Ashton ile bir araya geldi Sirbistan Cumhurbaskani Nikolic Sirbistan ve Kosova nin iliskilerini gelistirecek bir anlasma imzalamaya cok yakin olduklarini soyledi 19 Nisan 2013 tarihinde iki hukumet iliskileri normallestirme yolunda buyuk bir adim olarak takdir edilen ve hem Sirbistan hem de Kosova nin Avrupa entegrasyonunda ilerlemesine izin verecek olan Bruksel Anlasmasini tamamladi Anlasmanin her iki devleti de diger tarafin ilgili AB yolundaki ilerlemesini engellememeleri veya digerini engellemeye tesvik etmemeleri icin taahhut ettigi bildiriliyor Sirbistan Kosova yi uluslararasi orgutlerde engelleyebilir ancak Kosova nin Avrupa entegrasyon surecinin onunde duramaz Anlasma diger onlemlerin yani sira ozel bir polis komutani Komutan Sirplar tarafindan sunulan listeden Pristine tarafindan atanacak ve Kosova daki Sirp azinlik icin temyiz mahkemesi Pristine yasalari ve prosedurlerine gore kuruyor ancak Belgrad tarafindan Kosova nin taninmasi anlamina gelmiyor Tum belediyeler ayni haklara ve statuye sahip oldugundan Kuzey Kosova daki Sirp topluluklarina verilen anlasmada ozel hukumler yoktu Haberlerde Ashton Gordugumuz sey gecmisten bir adim uzakta ve her ikisi icin de Avrupa ya bir adim daha yakin derken Thaci Bu anlasma gecmisin yaralarini iyilestirmemize yardimci olacak eger bunu pratikte uygulayacak bilgelige ve bilgiye sahipsek dedi Anlasma Kosova meclisi tarafindan 28 Haziran 2013 tarihinde onaylandi 2013 gunumuz muzakereleri2013 Bruksel Anlasmasi Bruksel de varilan anlasmanin ardindan Kosova Sirbistan muzakereleri gucluklerle karsilasti 7 Agustos 2013 te iki hukumet arasinda 2014 yili boyunca Sirbistan ile Kosova arasinda kalici sinir gecisleri kurulmasi icin bir anlasma duyuruldu Sirbistan Basbakani Ivica Dacic solda ve Kosova Basbakani Hashim Thaci sagda Catherine Ashton ortada ile Munih te 2014 9 Eylul 2013 tarihinde Kosova nin kendi uluslararasi telefon kodu icin basvurmasina izin veren bir anlasmaya varildi Iki gun sonra Sirp hukumeti Kosovali Sirp azinligin genel Kosova nufusu ile butunlesmesine izin vermek icin kuzey Kosova da olusturdugu Sirp azinlik meclislerinin feshedildigini duyurdu Kuzeydeki Sirp azinligin Kosova toplumuna entegrasyonunu kolaylastirmak icin Kosova Meclisi Kosova makamlarina karsi gecmiste gerceklestirdikleri direnis eylemlerini affeden bir af yasasi cikarildi Bu ilke Sirbistan ve Kosova hukumetleri bir Kosovali Sirp in Kuzey Kosova nin Sirp bolgesinde polis sefi olarak atanmasina karar verince Aralik ayi baslarinda yururluge girdi Iki hukumet Sirp hukumeti AB uyelik muzakerelerine basladiginda Kosova nin kendi uluslararasi telefon kodu icin basvurmasina izin verme konusunda prensipte anlasmaya vardilar 19 Eylul de Kosova nin Sirp bolgesinde bir arabada ates edilerek oldurulen bir EULEX memurunun cinayeti uzlasma karsitlarinin bir eylemi olarak goruldu 2014 un sonlarinda Kosova Sirbistan muzakereleri simdi Sirbistan a karsi daha kati bir yaklasimi savunan Kosova daki hukumet degisikligi nedeniyle durma noktasina geldi Aralik 2014 te Sirbistan Cumhurbaskani Tomislav Nikolic Kosova ile ilgili herhangi bir kararin referanduma sunulmasi gerektigini belirterek hukumetin tutumuna karsi ciktigi icin daha fazla zorluk ortaya cikti 26 Agustos 2015 te Kosova ve Sirbistan iliskileri normallestirme yolunda onemli bir adim olarak kilit alanlarda bir dizi anlasma imzaladi Kosova disisleri bakani bunun fiilen bagimsizligin taninmasi oldugunu iddia ederken Sirbistan basbakani Kosova daki etnik Sirplarin temsilini sagladigini soyledi Anlasmalarin bir sonucu olarak Sirbistan artik AB ye katilim muzakerelerinde ilerleyebilir Ancak Sirp hukumeti Kosova hukumetinin BM kurumlarina katilma girisimine hala karsi cikiyor ve Kosova nin UNESCO uyeligine iliskin girisimi Belgrad in protestosuyla karsilandi Sirp Belediyeler Toplulugu Kosova Cumhuriyeti tarafindan duzenlenen Kosova Belediyeleri 13 Aralik 2016 da 3511 Avrupa Birligi Konseyi toplantisinda delegeler Kosova yi iyi niyetle gecmisteki tum anlasmalarin bir kismini hizli bir sekilde uygulamaya ve ozellikle Sirp cogunluklu belediyeler toplulugunun kurulmasi ve gelecekteki anlasmalari formule etmek ve uygulamak icin Sirbistan ile yapici bir sekilde iliski kurmaya cagirdi 29 Aralik 2016 da Disisleri Bakani Ivica Dacic diyalogu surdurmenin ve basta Sirp Belediyeleri Toplulugunun kurulmasi icin gecerli olanlar olmak uzere tum anlasmalari uygulamanin onemini belirtti 30 Aralik 2016 da Kosova Cumhurbaskani Hashim Thaci Toplulugun sorunlarinin 2017 basinda cozulmesini umdugunu belirtmisti Bu asla gerceklesmedi ve hukumet icinde derin ayriliklar olustu 2017 tren olayi Ocak 2017 de Sirp bayragi renklerine boyanmis ve uzerinde Kosova Sirbistan dir yazan bir trenin Kosova ya gecisi engellendi Sirbistan Cumhurbaskani Tomislav Nikolic Kosovali Sirplarin saldiriya ugramasi halinde Sirbistan in ordusunu Kosova ya gonderecegini soyledi Kosova treni provokasyon olarak gordu Hem Sirbistan hem de Kosova askeri guclerini Kosova Sirp siniri boyunca seferber etti 2018 Sirp siyasetcinin Kosova da tutuklanmasi Kosova ozel polisi Mart 2018 de Kuzey Mitrovica yi ziyaret eden Sirp siyasetci i tutukladi Đuric Kosova ya girisinin yasaklanmasina ve Kosova polisinin uyarilarina ragmen Mitrovica nin kuzey bolumunu ziyaret etmeye karar verdi Tufeklerle silahlanmis Kosova polisi ve ardindan EULEX yerel Sirp siyasetcilerin toplanti yaptigi binalara girdi ve Pacolli ye gore nefreti tesvik ettigi icin girmesi yasak olan Đuric i tutukladi Olayla ilgili yorum yapan Cumhurbaskani Vucic Kosova devletini ve polis teroristlerini aradi ve kuzey Kosova yi ele gecirmek icin disari ciktiklarini soyledi Ticari yaptirimlar 2018 2020 6 Kasim 2018 de Kosova Sirbistan ve Bosna Hersek ten ithal edilen mallara 10 vergi uyguladigini acikladi Yeni tarifenin resmi gerekcesi Kosova yi hedef alan haksiz ticaret uygulamalari ve yikici davranislardi Sirbistan Ekonomi Bakanligi Devlet Bakani Milun Trivunac solda oturan Sirbistan ve Kosova Baris Muzakereleri ABD Ozel Elcisi sagda duran Kosova Sivil Havacilik Idaresi Muduru Eset Berisha sagda oturuyor 21 Kasim 2018 de Kosova vergi oranini 100 e yukselttigini acikladi Yeni politikanin Kosova nin Interpol uyeligine iliskin ucuncu basarisiz adayligina bir yanit olduguna inaniliyor ve bu Kosovali kamu gorevlileri tarafindan Sirp kampanyasinda yaygin bir sekilde suclanan bir sonuctur Duyuru gununde Basbakan Yardimcisi alenen tweet atti Sirbistan uluslararasi asamada Kosova ya karsi agresif kampanyasini surduruyor Yasamsal cikarlarimizi savunmak icin Kosova hukumeti bugun gumruk tarifesini 100 e cikarma karari aldi 1 Nisan 2020 de Kosova 100 vergiyi kaldirdi Belgrad Pristine ucuslari 20 Ocak 2020 de Sirbistan ve Kosova yirmi yildan fazla bir suredir ilk kez baskentleri arasindaki ucuslari eski haline getirmeyi kabul etti Alman havayolu firmasi Lufthansa nin gosterissiz yan kurulusu Eurowings Belgrad ile Pristine arasinda ucuslari gerceklestirecek Anlasma bir yil once Baskan Donald Trump tarafindan Sirbistan Kosova iliskilerinden sorumlu ozel elci olarak atanan ABD nin Almanya Buyukelcisi in aylarca suren diplomatik gorusmeleri sonrasinda geldi Enerji Nisan 2020 de Kosova Iletim Sistemi Isletmecisi KOSTT Kosova nin elektrik icin bagimsiz bir duzenleme bolgesi haline gelmesinin onunu acan Avrupa Elektrik Iletim Sistemi Operatorleri Agi ENTSO E tarafindan yapilan bir oylamayla Elektromreza Srbije den resmen ayrildi Anlasma Pristine ve Tiran i Buyuk Arnavutluk enerjisi pesinde kosmakla suclayan Sirbistan tarafindan elestirildi Sirp hukumetinin Kosova irtibat sorumlusu Marko Curic Sirbistan Kosova ve Metohija daki guc sebekelerinin sahibi ve kurucusu ve bunun icin bol miktarda kanit bulunuyor seklinde bir bildiri yayinladi 2020 ekonomik normallesme anlasmalari Sirbistan Cumhurbaskani Aleksandar Vucic solda Amerika Birlesik Devletleri Baskani Donald Trump ortada ve Kosova Basbakani Avdullah Hoti sagda 2020 de Beyaz Saray da anlasmayi imzaliyor 4 Eylul 2020 de Sirbistan ve Kosova ABD nin aracilik ettigi bir anlasma uyarinca ekonomik iliskileri normallestirme konusunda anlastilar Anlasma demiryolu ve karayolu da dahil olmak uzere daha serbest tasimayi kapsayacak her iki taraf da ABD Ihracat Ithalat Bankasi ve ABD Uluslararasi Kalkinma Finans Kurumu ile calismayi ve Mini Schengen Bolgesine katilmayi ve ayni zamanda demiryolu baglantilarini baslatmayi ve Nis Pristine ve Pristine Merdare ve Belgrad Pristine demiryolu agini Adriyatik Denizi kiyisindaki derin bir limana baglamayi kabul etti Ayrica iki devlet arasindaki siniri asan nun paylasilmasiyla ilgili olarak ABD Enerji Bakanligi ile fizibilite calismasi yapacak Ekonomik anlasmaya ek olarak Sirbistan Haziran 2021 den itibaren Israil deki buyukelciligini Tel Aviv den Kudus e tasimayi ve Israil ile Kosova karsilikli olarak birbirlerini tanimayi kabul etti Bruksel de Eylul 2020 gorusmeleri 7 Eylul de Sirbistan Cumhurbaskani Aleksandar Vucic ve Kosova Basbakani Avdullah Hoti Avrupa Birligi himayesinde Josep Borrell in ev sahipliginde Bruksel de gorusmek uzere bir araya geldi AB nin Sirbistan Kosova Diyalogu Ozel Temsilcisi gorusmelerin ardindan duzenledigi basin toplantisinda ekonomik isbirligi kayip kisiler ve yerlerinden edilmis kisiler alanlarinda tam ilerleme saglandigini belirtti Vucic ve Hoti nin 28 Eylul 2020 de Bruksel de tekrar bir araya gelmeleri ve azinlik topluluklari icin duzenlemeleri karsilikli mali taleplerin ve mulkiyetin cozumunu tartisacaklari ve daha kapsamli bir anlasma yolunda ilerleme kaydetmeye calisacaklari bekleniyordu Ikinci toplanti kismen Kosova nin Sirp cogunluklu belediyeler toplulugu olusumunu tartismayi reddetmesi nedeniyle ertelendi Azinliklar1999 yilinda Yugoslavya nin bombalanmasindan bu yana eyaletteki diger azinliklar gibi Kosova Sirplarinin buyuk bir kismi evlerinden cikarildi Sirp Ortodoks kiliselerinin yani sira Sirp mezarliklari ve evlerinin onemli bir kismi yikildi veya tahrip edildi Sirp hukumeti calistiklari Kosova kurumlarini terk etmeleri halinde Lipyan dan uzaklastirilan Sirp cezaevi iscilerine para sozu verdi isciler oyle de yaptilar Ancak kendilerine hicbir zaman odeme yapilmadigi icin Gracanica daki Koordinasyon Merkezi ne yonelik bir abluka devam etti Belgrad in ozellikle Kosova Bakanligi nin kendilerine Kosova kurumlarindan ayrilmalari icin soz verdigi parayi odemedigini iddia ediyorlar Sirplar da buna kendi meclislerini kurarak yanit verdiler Eylul 2013 te Sirp hukumeti Kosova hukumeti ile yapilan anlasmanin bir parcasi olarak Kuzey Mitrovica Leposavic Zvecan ve Zubin Potok taki Sirp azinlik meclislerini dagitti Ayni zamanda Kosova cumhurbaskani Kosova kanunlarini uygulama makamlarina karsi gecmisteki direnis eylemleri nedeniyle verilen cezalardan dolayi Kosova daki etnik Sirplara af veren bir yasayi imzaladi Kosova Sirbistan daki Arnavut azinliga buyuk onem veriyor Sirbistan daki Arnavut azinlik Kosova daki Sirplarin haklari dogrultusunda daha fazla hak talebinde bulundu 2013 yilinda Kosova daki muhalefet liderlerinden biri olan Isa Mustafa Bruksel Anlasmasi na atifta bulunarak Anlasmayi uygulama programi bittiginde Kosova ve Sirbistan Sirbistan in Presova kentinde yasayan Arnavutlarin sahip oldugu haklar konusunda bir tartisma baslatmasi gerekiyor dedi Notlar Kosova Kosova Cumhuriyeti ile Sirbistan Cumhuriyeti arasindaki toprak anlasmazliginin konusudur Kosova Cumhuriyeti 17 Subat 2008 tarihinde tek tarafli olarak bagimsizligini ilan etti Iki hukumet Bruksel Anlasmasi nin bir parcasi olarak iliskileri normallestirmeye basladi Kosova su anda 193 Birlesmis Milletler uye devletinin 98 i tarafindan bagimsiz bir devlet olarak taninmaktadir Toplamda 113 Birlesmis Milletler uye devleti bir noktada Kosova yi tanidi ve bunlardan 15 i daha sonra tanimalarini geri cekti Kaynakca Serbia recalls ambassador from US BBC 19 Subat 2008 9 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Temmuz 2008 Canada recognizes Kosovo Serbia pulls ambassador CBC News 18 Mart 2008 9 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Temmuz 2008 Wayback Machine sitesinde index tarihinde arsivlendi The economic team for Kosovo and Metohija and the South of Serbia 20 February 2008 Retrieved 25 March 2008 Trebinjedanas com 27 Subat 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Nisan 2010 Meares Richard 18 Subat 2008 Serbia charges Kosovo leaders with treason Reuters 19 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ocak 2010 PM Dissolves Serbia s Government olu kirik baglanti AFP 8 March 2008 olu kirik baglanti Divisions over Kosovo cripple Serb government 11 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Daily Telegraph 8 March 2008 B92 net 10 March 2008 7 June 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 April 2010 Serbia proposes dividing Kosovo along ethnic lines 6 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde International Herald Tribune 25 March 2005 Balkaninsight com 12 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mart 2010 B92 net 25 March 2008 7 June 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 April 2010 Govt to return ambassadors B92 24 Temmuz 2008 28 Temmuz 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Temmuz 2008 En rian ru 12 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Nisan 2010 Dw world de 11 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Nisan 2010 UN seeks World Court Kosovo view BBC 8 Ekim 2008 19 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2009 Reuters 22 Temmuz 2010 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Eylul 2012 2 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 11 Subat 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2020 Serbia and Kosovo Inching closer The Economist 2 Subat 2013 10 Subat 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2013 Belgrade Pristina to discuss energy next week B92 2 Subat 2013 3 Subat 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2013 Bulevar B92 12 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2020 a b Human Rights Watch 31 Mart 2012 2 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2012 a b Lawrence Marzouk and Gordana Andric 28 Mart 2012 Eurasia Review 29 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2012 a b Fatmir Aliu 30 Mart 2012 Eurasia Review 31 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2012 Amnesty International 29 March 2012 22 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 April 2012 Balkan Insight 29 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2013 a b Serbia and Kosovo reach EU brokered landmark accord BBC 19 Nisan 2013 8 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2013 Balkan Insight 8 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2013 Balkan Insight 12 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2013 Hoxha Kreshnik Balkan Insight 29 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2013 Balkan Inside 7 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 April 2013 a b B92 19 April 2013 27 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Agustos 2013 Arsivlenmis kopya 22 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2021 Balkan Insight 19 Nisan 2013 20 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2013 25 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 2 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 18 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 13 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 14 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 21 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 9 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 21 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 11 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 30 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 a b 26 Agustos 2015 26 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 www bbc com vasitasiyla 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 8 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 General Affairs Council 13 12 2016 Council of the European Union 13 Aralik 2016 ss 28 29 18 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2021 30 Aralik 2016 10 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Nisan 2021 Thaci I hope that the issue of CSM will be resolved early in 2017 European Western Balkans 30 Aralik 2016 25 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2021 Serbia Kosovo train row escalates to military threat BBC News Ingilizce 15 Ocak 2017 29 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ocak 2017 How a train nearly brought Kosovo and Serbia to the brink of war TRT World 6 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ocak 2017 26 Mart 2018 14 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2020 Vucic Teroristi hteli da pokazu moc i podrsku Zapada B92 21 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2021 Kosovo Imposes Customs Tariffs on Serbia Bosnia Ingilizce balkaninsight com 6 Kasim 2018 8 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2021 Kosovo Slaps 100 Percent Tariffs On Serbia Bosnia To Defend Vital Interest Ingilizce rferl org 21 Kasim 2018 23 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2021 RadioFreeEurope RadioLiberty Ingilizce 1 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Mayis 2020 a b Serbia Kosovo Flights to Resume Under U S Brokered Deal Ingilizce The New York Times 20 Ocak 2020 22 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2021 Kosovo Serbia flights to restart after two decades Ingilizce Euronews 25 Ocak 2020 2 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2021 Prishtinainsight com 22 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Nisan 2020 balkaninsight com 5 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Aralik 2019 Riechmann Deb 4 Eylul 2020 Serbia Kosovo normalize economic ties gesture to Israel Associated Press 4 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2021 Documents signed at the White House cover wider scope than expected 4 Eylul 2020 14 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2020 Gearan Anne 4 Eylul 2020 Serbia and Kosovo sign breakthrough economic accord that is short of normal relations The Washington Post 4 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2020 RadioFreeEurope RadioLiberty 7 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2020 Arsivlenmis kopya 19 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2021 7 Eylul 2020 9 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2020 7 Eylul 2020 30 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2020 EEAS European External Action Service European Commission 7 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2020 Arsivlenmis kopya 21 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2021 B92 2 April 2008 7 June 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 April 2010 BalkanInsight 17 Mayis 2013 12 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Nisan 2018