Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Koziri Şapeli veya Kodziri Şapeli (Gürcüce: კოძირის სამლოცველო), tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı Aralık (eski adı Klaskuri) köyünde, eski adı Koziri olan Meşedibi mevkiinde Orta Çağ'dan kalma Gürcü dinsel yapısıdır. Meşedibi mevkiinde günümüze kalıntıları ulaşan iki dinsel yapıdan biridir.
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Aralık, Borçka |
| Koordinatlar | 41°24′19″K 41°41′36″D / 41.40528°K 41.69333°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Ayakta, terk edilmiş |
| Mimari | |
| Mimari tür | Şapel |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | Orta Çağ |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Moloz taş, dolgu duvar |
Tarihçe
Koziri Şapeli'nin yer aldığı Klaskuri köyü ve Klarceti bölgesi tarihsel Gürcistan'ın sınırları içinde yer alıyordu. Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ilk yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Nitekim kilisenin bulunduğu Koziri / Kodziri (კოძირი), Gürcüce bir yer adı olup Rkodziri'den (რკოძირი) değişime uğramıştır ve "meşe dibi" anlamına gelir. Osmanlı döneminde köy halkının Müslüman olmasıyla şapelin cemaatini ve işlevini yitirdiği, zaman içinde zarar gördüğü anlaşılmaktadır. Nitekim Rus idaresi köy halkını 1886 nüfus sayımında Müslüman Gürcü anlamında "Acaralı" (Аджарцы) şeklinde kaydetmiştir.
Mimari
Koziri Şapeli, Klaskuri Deresi'nin Çoruh Nehri'ne katıldığı noktada, bu derenin sol kıyısında, Kodziri Kilisesi’nin hemen yakınındadır. Doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen planlı ve iki katlı bir yapıdır. Küçük boyutlu kabaca yontulmuş ve moloz taşlarla dolgu duvar tekniğinde inşa edilmiştir. Dışta yarım daire kemerli, içte lentolu olan tek nefli üst katın girişi batıda yer alır. Apsisi bulunmayan şapelin doğu duvarında dikdörtgen biçimli bir pencere açıklığı bulunmaktadır. Yapının üstü beşik tonoz çatıyla örtülüdür. Ana kayaya yaslanarak inşa edilen alt katın girişi kuzey cephende bulunur. Yarım daire beşik tonozla örtülmüş olan bu kat mezar odasıdır. Şapelin bulunduğu yerde, Klaskuri Deresi’nin sağ kıyısında yüksekçe bir kayanın üzerinde ayrıca bir kulenin kalıntıları bulunmaktadır. Koziri Kulesi’nin günümüze ulaşan kısmı neredeyse tamamen yosunla kaplanmıştır.
Kaynakça
- ^ Fahriye Bayram ve Turgay Yazar, “Artvin, Erzurum, Ardahan İli ve İlçelerinde Ortaçağ Gürcü Mimarisi Yüzey Araştırmaları – 2009”, 28. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 2011, 1. Cilt, s. 1. 15 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ISSN: 10177663
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 162. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "რკო" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 16 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "ძირი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 24 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı" - Sıra no: 1259". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ Fahriye Bayram ve Turgay Yazar, “Artvin, Erzurum, Ardahan İli ve İlçelerinde Ortaçağ Gürcü Mimarisi Yüzey Araştırmaları – 2009”, 28. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 2011, 1. Cilt, s. 1. 15 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ISSN: 10177663
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Koziri Sapeli veya Kodziri Sapeli Gurcuce კოძირის სამლოცველო tarihsel Klarceti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Borcka ilcesine bagli Aralik eski adi Klaskuri koyunde eski adi Koziri olan Mesedibi mevkiinde Orta Cag dan kalma Gurcu dinsel yapisidir Mesedibi mevkiinde gunumuze kalintilari ulasan iki dinsel yapidan biridir Koziri SapeliTemel bilgilerKonumAralik BorckaKoordinatlar41 24 19 K 41 41 36 D 41 40528 K 41 69333 D 41 40528 41 69333InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumAyakta terk edilmisMimariMimari turSapelMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanmaOrta CagOzelliklerMalzemelerMoloz tas dolgu duvarTarihceKoziri Sapeli nin yer aldigi Klaskuri koyu ve Klarceti bolgesi tarihsel Gurcistan in sinirlari icinde yer aliyordu Osmanlilar bu bolgeyi 16 yuzyilin ilk yarisinda Gurculerden ele gecirmistir Nitekim kilisenin bulundugu Koziri Kodziri კოძირი Gurcuce bir yer adi olup Rkodziri den რკოძირი degisime ugramistir ve mese dibi anlamina gelir Osmanli doneminde koy halkinin Musluman olmasiyla sapelin cemaatini ve islevini yitirdigi zaman icinde zarar gordugu anlasilmaktadir Nitekim Rus idaresi koy halkini 1886 nufus sayiminda Musluman Gurcu anlaminda Acarali Adzharcy seklinde kaydetmistir MimariKoziri Sapeli Klaskuri Deresi nin Coruh Nehri ne katildigi noktada bu derenin sol kiyisinda Kodziri Kilisesi nin hemen yakinindadir Dogu bati dogrultusunda dikdortgen planli ve iki katli bir yapidir Kucuk boyutlu kabaca yontulmus ve moloz taslarla dolgu duvar tekniginde insa edilmistir Dista yarim daire kemerli icte lentolu olan tek nefli ust katin girisi batida yer alir Apsisi bulunmayan sapelin dogu duvarinda dikdortgen bicimli bir pencere acikligi bulunmaktadir Yapinin ustu besik tonoz catiyla ortuludur Ana kayaya yaslanarak insa edilen alt katin girisi kuzey cephende bulunur Yarim daire besik tonozla ortulmus olan bu kat mezar odasidir Sapelin bulundugu yerde Klaskuri Deresi nin sag kiyisinda yuksekce bir kayanin uzerinde ayrica bir kulenin kalintilari bulunmaktadir Koziri Kulesi nin gunumuze ulasan kismi neredeyse tamamen yosunla kaplanmistir Kaynakca Fahriye Bayram ve Turgay Yazar Artvin Erzurum Ardahan Ili ve Ilcelerinde Ortacag Gurcu Mimarisi Yuzey Arastirmalari 2009 28 Arastirma Sonuclari Toplantisi Ankara 2011 1 Cilt s 1 15 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISSN 10177663 a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2016 s 162 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 რკო A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 16 Aralik 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 ძირი A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 24 Mayis 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Batum oblasti Sira no 1259 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 Fahriye Bayram ve Turgay Yazar Artvin Erzurum Ardahan Ili ve Ilcelerinde Ortacag Gurcu Mimarisi Yuzey Arastirmalari 2009 28 Arastirma Sonuclari Toplantisi Ankara 2011 1 Cilt s 1 15 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISSN 10177663