Kuğu Gölü (Rusça: Лебединое Озеро - Lebedinoye Ozero), Pyotr İlyiç Çaykovski tarafından 1875-76 yıllarında bestelenmiș dört perdelik bale eseri.
Eserde, bir büyücü (Rothbard) tarafından arkadaşları ile birlikte kuğuya dönüştürülen ve ancak bir erkeğin aşkı ile tekrar insan kılığına dönüşebilecek olan Odette ile Prens Siegfried arasındaki aşk ve büyücünün, kızı Odil'i prenses Odette kılığına sokarak prensi kandırması anlatılır.
Moskova'daki Rus Kraliyet Tiyatrosu’nun (şimdiki adıyla Bolşoy Balesi) 1875 yılında verdiği sipariş üzerine bestelenen eserin ilk temsili 1877 yılında Moskova'da Julius Reisinger koreografisi ile yapıldı.
İlk sahnelenişinde başarılı bulunmayan eser, 1882-1883 sezonundan sonra repertuvardan kalkmış ve besteci başarısızlıktan kendi müziğini sorumlu tutarak 12 yıl boyunca başka bale eseri bestelememişti.
Bestecinin 1893'te ölümünden sonra ilk balesi olan Kuğu Gölü, ünlü koreograflar Petipa ve Ivanov'un koreografisi ile yeniden sahnelenmeye başlamıştır. Birinci ve üçüncü sahneleri Petipa, ikinci ve dördüncü sahneleri İvanov koreografilemişti. Petipa ve İvanov’un yarattığı yeni Kuğu Gölü'nün ilk sahneleniş tarihi 27 Ocak 1895'tir. Günümüzde yetmişe yakın değişik varyasyonu vardır; neredeyse hepsi Petipa ve İvanov’un koreografisinden esinlenmiştir
Çoğu yapımda Odette ve Odile rollerini aynı dansçı üstlenir. Gelmiş geçmiş en ünlü balerinlerden Perina Legnani'nin 1895'te Sankt-Peterburg'daki Mariinski Tiyatrosu'nda Odette/Odin çifte rolündeki performansı, sıra dışı teknik başarısı ile efsaneleşmiştir. Leganini, 32 fouetté dönüşü yapabilen ilk balerin idi. Koreograf Petipa, teknik olarak çok zor bu dönüşü eserin “Siyah sahne” olarak bilinen üçüncü sahnesine yerleştirmiştir. Odette/Odile rolü, gerek teknik zorluğu gerekse hem saflığı hem de şeytanlığı aynı başarıyla canlandırmayı gerektirmesi açısından günümüzde bir balerinin repertuvarındaki en zor rol olarak kabul edilmektedir.
Eserin Türkiye prömiyeri 29 Ekim 1965’te Ankara’da yapıldı. Rejiyi Ninette de Valois, Odette ve Odile rollerini Gülcan Tunççekiç ve Meriç Sümen dönüşümlü olarak üstlendi.
Eserin konusu
Eserin librettosunun kime ait olduğu konusunda kesin bilgi yoktur. Libretto, Alman yazar Johann Karl August Musäus'un "Der geraubte Schleier" (Çalıntı Duvak) adlı öyküsünü temel alsa da bu öykü Kuğu Gölü'nün yalnızca genel hatlarını oluşturmaktadır. "Beyaz Ördek" adlı Rus halk öyküsü de balenin öyküsüyle benzerlikler gösterir ve Kuğu Gölü'ne kaynak olmuş olabileceği düşünülmektedir.
Prens Siegfried, göl kenarında dolaşırken kuğuların arasından ortaya çıkan biri, ona prenses Odette olduğunu, büyücü Rothbart’ın onu ve arkadaşlarını kuğu şekline soktuğunu; ancak geceyarısı insan kılığına geri dönebildiklerini sabah karşı yeniden kuğuya dönüştüklerini anlatır. Büyünün bozulması için bir erkeğin kızlardan birisine âşık olup –sadece onun- aşkına yemin etmesi gerekmektedir. Prens, Odette’i yanında alıkoymak ister ama o kuğuya dönüşüp göle geri döner.
Ertesi gün 21. doğum günü nedeniyle onuruna verilen baloda Prens, kendisine tanıtılan kızlardan birini evlenmek için seçmek durumundadır. Baloya baron kılığına girmiş büyücü Rothbart yanında Odette’in yüzünü kullanan kızı Odile ile gelir. Prens, Odile’in Odette olduğunu zannederek onu sevdiğine dair yemin eder.
Buna tanık olan Odette, ihanete uğradığı için ölmek ister. Durumu fark eden ve bağışlanmak için göle gelen prens, Odette’e yalvarıp aşkını kabul ettirir. Bu sırada büyücü Rothbart çıkagelir ve prense kızıyla evlenmek için ettiği yemini hatırlatır. Odette’ten ayrılmak istemeyen prens, sevgilisi ile ölmeye karar verir ama iki sevgilinin fedekârlığı büyüyü bozar. Büyücü ölür; kuğular insana dönüşür; Prens Siegfired ile Prenses Odette birbirine kavuşur. (Sonraki versiyonlarda farklı sonlar yazılmıştır.)
Sinema
Kuğu Gölü'ndeki Beyaz Kuğu ve Siyah Kuğu'yu aynı anda oynaması için seçilen bir balerinin yaşadığı zorlukları anlatan Siyah Kuğu (2010) adlı bir film çekilmiştir.
Kaynakça
- ^ Şadalak, Canan Phyllis. . Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2007. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2015.
- ^ "Swan Lake". New York City Ballet Repertory. 20 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2015.
- ^ Devrim, Serdar. "Kuğu Gölü'nün dönüşü...". Hürriyet gazetesi 21 Mart 2007. Erişim tarihi: 31 Aralık 2015.
Wikimedia Commons'ta Kuğu Gölü ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kugu Golu Rusca Lebedinoe Ozero Lebedinoye Ozero Pyotr Ilyic Caykovski tarafindan 1875 76 yillarinda bestelenmiș dort perdelik bale eseri Valse des cygnes II Perde Ivanov Petipa koreografisi Eserde bir buyucu Rothbard tarafindan arkadaslari ile birlikte kuguya donusturulen ve ancak bir erkegin aski ile tekrar insan kiligina donusebilecek olan Odette ile Prens Siegfried arasindaki ask ve buyucunun kizi Odil i prenses Odette kiligina sokarak prensi kandirmasi anlatilir Moskova daki Rus Kraliyet Tiyatrosu nun simdiki adiyla Bolsoy Balesi 1875 yilinda verdigi siparis uzerine bestelenen eserin ilk temsili 1877 yilinda Moskova da Julius Reisinger koreografisi ile yapildi Ilk sahnelenisinde basarili bulunmayan eser 1882 1883 sezonundan sonra repertuvardan kalkmis ve besteci basarisizliktan kendi muzigini sorumlu tutarak 12 yil boyunca baska bale eseri bestelememisti Bestecinin 1893 te olumunden sonra ilk balesi olan Kugu Golu unlu koreograflar Petipa ve Ivanov un koreografisi ile yeniden sahnelenmeye baslamistir Birinci ve ucuncu sahneleri Petipa ikinci ve dorduncu sahneleri Ivanov koreografilemisti Petipa ve Ivanov un yarattigi yeni Kugu Golu nun ilk sahnelenis tarihi 27 Ocak 1895 tir Gunumuzde yetmise yakin degisik varyasyonu vardir neredeyse hepsi Petipa ve Ivanov un koreografisinden esinlenmistir Pierina Legnani Cogu yapimda Odette ve Odile rollerini ayni dansci ustlenir Gelmis gecmis en unlu balerinlerden Perina Legnani nin 1895 te Sankt Peterburg daki Mariinski Tiyatrosu nda Odette Odin cifte rolundeki performansi sira disi teknik basarisi ile efsanelesmistir Leganini 32 fouette donusu yapabilen ilk balerin idi Koreograf Petipa teknik olarak cok zor bu donusu eserin Siyah sahne olarak bilinen ucuncu sahnesine yerlestirmistir Odette Odile rolu gerek teknik zorlugu gerekse hem safligi hem de seytanligi ayni basariyla canlandirmayi gerektirmesi acisindan gunumuzde bir balerinin repertuvarindaki en zor rol olarak kabul edilmektedir Eserin Turkiye promiyeri 29 Ekim 1965 te Ankara da yapildi Rejiyi Ninette de Valois Odette ve Odile rollerini Gulcan Tunccekic ve Meric Sumen donusumlu olarak ustlendi Eserin konusuEserin librettosunun kime ait oldugu konusunda kesin bilgi yoktur Libretto Alman yazar Johann Karl August Musaus un Der geraubte Schleier Calinti Duvak adli oykusunu temel alsa da bu oyku Kugu Golu nun yalnizca genel hatlarini olusturmaktadir Beyaz Ordek adli Rus halk oykusu de balenin oykusuyle benzerlikler gosterir ve Kugu Golu ne kaynak olmus olabilecegi dusunulmektedir Prens Siegfried gol kenarinda dolasirken kugularin arasindan ortaya cikan biri ona prenses Odette oldugunu buyucu Rothbart in onu ve arkadaslarini kugu sekline soktugunu ancak geceyarisi insan kiligina geri donebildiklerini sabah karsi yeniden kuguya donustuklerini anlatir Buyunun bozulmasi icin bir erkegin kizlardan birisine asik olup sadece onun askina yemin etmesi gerekmektedir Prens Odette i yaninda alikoymak ister ama o kuguya donusup gole geri doner Ertesi gun 21 dogum gunu nedeniyle onuruna verilen baloda Prens kendisine tanitilan kizlardan birini evlenmek icin secmek durumundadir Baloya baron kiligina girmis buyucu Rothbart yaninda Odette in yuzunu kullanan kizi Odile ile gelir Prens Odile in Odette oldugunu zannederek onu sevdigine dair yemin eder Buna tanik olan Odette ihanete ugradigi icin olmek ister Durumu fark eden ve bagislanmak icin gole gelen prens Odette e yalvarip askini kabul ettirir Bu sirada buyucu Rothbart cikagelir ve prense kiziyla evlenmek icin ettigi yemini hatirlatir Odette ten ayrilmak istemeyen prens sevgilisi ile olmeye karar verir ama iki sevgilinin fedekarligi buyuyu bozar Buyucu olur kugular insana donusur Prens Siegfired ile Prenses Odette birbirine kavusur Sonraki versiyonlarda farkli sonlar yazilmistir SinemaKugu Golu ndeki Beyaz Kugu ve Siyah Kugu yu ayni anda oynamasi icin secilen bir balerinin yasadigi zorluklari anlatan Siyah Kugu 2010 adli bir film cekilmistir Kaynakca Sadalak Canan Phyllis Mimar Sinan Guzel Sanatlar Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yuksek Lisans Tezi 2007 14 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2015 Swan Lake New York City Ballet Repertory 20 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2015 Devrim Serdar Kugu Golu nun donusu Hurriyet gazetesi 21 Mart 2007 Erisim tarihi 31 Aralik 2015 Wikimedia Commons ta Kugu Golu ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir