Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Siyasi jargonda kullanışlı aptal ya da idiot; bir davanın amaçlarını tam olarak kavramadan davanın propagandasını yapıyor olarak algılanan ve davanın liderleri tarafından alaycı bir şekilde kullanılan kişiyi belirten aşağılayıcı bir terimdir. Terim, ilk olarak Soğuk Savaş sırasında komünist propaganda ve manipülasyona açık olarak görülen komünist olmayanları tanımlamak için kullanılmış ve genellikle Vladimir Lenin'e atfedilmiş ancak bu atıf, şimdiye kadar doğrulanmamıştır.
Kökeni
"Kullanışlı aptal" ifadesi genellikle Vladimir Lenin'e atfedilmiş ancak Lenin'in bu ifadeyi kullandığı belgelenmemiştir. Amerikalı gazeteci ; 1987'de The New York Times için kaleme aldığı bir makalede Kongre Kütüphanesindeki kıdemli bir referans kütüphanecisinin terimin kökenini araştırarak Lenin'in eserlerinde bu ifadeyi bulamadığını ve elde edilen kanıtlara göre terimin Lenin'e atfedilemeyeceğini yazmıştır. Aynı şekilde Oxford English Dictionary, "kullanışlı aptal" ifadesini tanımlarken "Bu ifade, Sovyetler Birliği'nde kullanılan herhangi bir ifadeyi yansıtmıyor gibi görünüyor." ifadelerini kullanmıştır.
Eski dergilerde yapılan bir araştırma, bir siyasi hareketin saf veya farkında olmayan bir müttefiki için kullanılan "kullanışlı aptal" teriminin Britanya'daki kurmaca yazılarda 1864 gibi erken bir tarihte kullanıldığını ve bir başka örneğin ise 1913'ten beri belgelendiği ortaya çıkarmıştır. Daha eski olduğuna dair pek kanıt olmadığı için terimin Soğuk Savaş ile ortaya çıktığı düşünülmemektedir. Terimin Soğuk Savaş ile ilgili olarak kullanılması, Haziran 1948'de New York Times'ın çağdaş İtalyan siyaseti hakkındaki bir makalesinde ("Communist shift is seen in Europe"), merkezci sosyal demokrat İtalyan gazetesi L'Umanità'ya yapılan atıf şeklinde ortaya çıkmıştır.L'Umanità; 1948 seçimleri sırasında İtalyan Komünist Partisi ile halk cephesine giren sol sosyal demokratlara, komünistlerle birleşme veya ittifaktan ayrılma seçeneğinin verileceğini yazmıştır. Terim, daha sonra Amerikan İşçi Habercileri Federasyonu'ndaki 1955 tarihli bir makalede komünist davaları destekleyen İtalyanlara atıfta bulunmak için kullanılmıştır.Time, bu ifadeyi ilk olarak Ocak 1958'de bazı İtalyan Hıristiyan Demokratlar'ın, sosyal aktivist 'yi komünist davalar için "kullanışlı bir aptal" olarak gördüklerini yazarak kullanmıştır. O tarihten beri terim, derginin makalelerinde tekrarlanmıştır.
Benzer bir terim olan "kullanışlı masumlar", tarafından yazılan 1946 tarihli "Yugoslavya'nın Dünyaya Trajik Dersi" başlıklı Reader's Digest makalesinde yer almıştır. Raditsa, II. Dünya Savaşı sırasında sürgündeki Yugoslav hükûmetine hizmet etmiş; Josip Broz Tito'nun partizanlarını (kendisi bir komünist olmasa da) desteklemiş ve New York'a gitmeden önce kısa bir süre Tito'nun yeni Yugoslav hükûmetinde görev yapmıştır. "Sırp-Hırvatçada, komünistlerin 'demokrasi' uğruna kendileriyle iş birliğine razı olan gerçek demokratlar için bir tabiri vardır: Korisne Budale veya Kullanışlı Masumlar." ifadelerini kullanmıştır. Avusturyalı-Amerikalı ekonomist Ludwig von Mises, 1947 tarihli Planned Chaos adlı kitabında "kullanışlı masumlar" teriminin komünistler tarafından von Mises'in "kafası karışmış ve yanlış yola sapmış sempatizanlar" olarak tanımladığı liberaller için kullanıldığını yazmıştır.
Örnek kullanımlar
1959'da tarafından Kongre kayıtlarına giren bir başyazıda Illinois'ten Kongre Üyesi , barışı desteklemek amacıyla Sovyetler Birliği'ne seyahat eden Amerikalılar için "Lenin'in komünist oyununda kullanışlı aptallar dediği şey" ifadelerini kullanmıştır. 1961'de Amerikalı gazeteci , Lenin'in kullanışlı aptal deyimini icat ettiğini yazmıştır. Gibney, bu ifadenin Jean-Paul Sartre'dan Japonya'daki solcu sosyalistlere ve Şili Halk Cephesi üyelerine kadar "Komünist takipçi[(ler)" için iyi bir tanım olduğunu belirtmiştir. 1930'lar ve 1940'lar boyunca bir dizi Latin Amerika ülkesinde görev yapan ve daha sonra United Fruit Company için lobicilik yapan Amerikalı bir diplomat olan , 1965'teki bir konuşmasında bu terimin Josef Stalin tarafından ne ifade etmek için kullanıldığını söylemiştir. Braden, Sovyet gündemine yardımcı olan "iyi niyetli duygusal veya idealist kişiler olmasına rağmen sayısız masum" olarak nitelendirmiştir.
1987'de New York Times'ta yazan , ve Hollanda sosyalistlerinde Kontra karşıtı Sandinistleri destekleyen Kongre üyeleri de dahil olmak üzere "ifadeyi kullanan kişinin görüşüne göre yeterince anti-komünist olmayan herkese" karşı "kullanışlı aptal" teriminin artan kullanımını ele almıştır. ABD Başkanı Ronald Reagan, Sovyet lideri Mihail Gorbaçov ile Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Antlaşması üzerinde müzakereleri tamamladıktan sonra, muhafazakar siyasi lider Howard Phillips, Reagan'ı "Sovyet propagandası için kullanışlı bir aptal" ilan etmiştir.
Türk köşe yazarı Yıldıray Oğur, 2014'teki bir yazısında ("Nasıl 'Kafes'lendik?"), Kafes eylem planıyla ilgili olarak "19 Ocak'ın yıl dönümünde herhalde yapılacak en iyi iş, tüm bu cinayetlerin karartılmasına hizmet ederken bazı askerlerin hayatını karartan bu planlara zamanında inanmış insanlar olarak kullanışlı aptallığımızı kabul etmektir." yazarak kendini "kullanışlı aptal" olarak nitelemiştir. Bu yazıdan kısa bir süre Taraf Genel Yayın Yönetmeni Neşe Düzel, Oğur'a hitaben "Sen, belki de bugün kafesleniyorsun. Kullanışlı bir aptal olarak bugün kullanılıyorsun! Olayları kavrayacak bir zekaya sahip olmadığın anlaşıldığına göre, bugün kandırılmadığını sen nasıl anlayabileceksin ki?" ifadesini kullanmıştır.
Kaynakça
- ^ a b c d "useful idiot". Oxford English Dictionary. Oxford University Press. 2017.
- ^ Holder, R. W. (2008), "useful fool", Oxford Dictionary of Euphemisms, Oxford University Press, s. 394, ISBN ,
useful fool – a dupe of the Communists. Lenin's phrase for the shallow thinkers in the West whom the Communists manipulated. Also as useful idiot.
- ^ a b c d Safire, William (12 Nisan 1987). "On Language: Useful Idiots Of the West". The New York Times. 22 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2017. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "safire" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ a b c Boller, Paul F.; George, John H. (1989). They Never Said It: A Book of Fake Quotes. Barnes & Nobles Books. ISBN .
- ^ . 26 Mart 2021. 26 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "The Vixen" a short story by Lewin Fitzhamon; https://trove.nla.gov.au/newspaper/article/136360775?searchTerm=useful%20idiot 27 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Cortesi, Arnold (21 Haziran 1948). "Communist Shift is seen in Europe; Tour of Two Italian Leaders Behind Iron Curtain Held to Doom Popular Fronts". The New York Times. 26 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2018.
- ^ Stogel, Syd (1955). "'Useful Idiots' Keep Italy Reds Strong". American Federation of Labor News-Reporter.
- ^ "Italy: From the Slums". Time. 13 Ocak 1958. 26 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.
- ^ "WORLD: The City as a Battlefield: A Global Concern". Time. 2 Kasım 1970. 26 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.
- ^ Lamar, Jr., Jacob V. (14 Aralık 1987). "An Offer They Can Refuse". Time. 26 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.
- ^ Poniewozik, James (3 Kasım 2009). "TV Marks Obama Anniversary with Documentaries, Aliens". Time. 26 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.
- ^ Klein, Joe (26 Kasım 2010). "Israel First, Yet Again". Time. 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2018.
- ^ Steinmetz, Katy (14 Mart 2012). "Wednesday Words: Useful Idiots, Don 'Draping' and More". Time. 26 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2018.
- ^ "Yugoslavia Run by Russia, says Ex-Aide of Tito". . 24 Eylül 1946. s. 6.
- ^ Raditsa, Bogdan (1946). "Yugoslavia's Tragic Lesson to the World". Reader's Digest Service. Cilt 49. 4 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.
- ^ Ludwig von Mises, Planned Chaos, Foundation for Economic Education, 1947, p. 17 in electronic document 11 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^
- ^ Gibney, Frank (1961). The Khrushchev Pattern. Duell, Sloan and Pearce. s. 8. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.
- ^ Braden, Spruille (1971). Diplomats and Demagogues: the Memoirs of Spruille Braden. Arlington House. s. 496. ISBN . 20 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.
- ^ Smith, Hendrick (17 Ocak 1988). "The Right Against Reagan". . 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2018.
- ^ Oğur, Yıldıray. . Türkiye. 29 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . T24. 2 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Siyasi jargonda kullanisli aptal ya da idiot bir davanin amaclarini tam olarak kavramadan davanin propagandasini yapiyor olarak algilanan ve davanin liderleri tarafindan alayci bir sekilde kullanilan kisiyi belirten asagilayici bir terimdir Terim ilk olarak Soguk Savas sirasinda komunist propaganda ve manipulasyona acik olarak gorulen komunist olmayanlari tanimlamak icin kullanilmis ve genellikle Vladimir Lenin e atfedilmis ancak bu atif simdiye kadar dogrulanmamistir Iki kiz 24 Eylul 2005 te Washington DC deki savas karsiti protestoda pankartlar tasiyor Kokeni Kullanisli aptal ifadesi genellikle Vladimir Lenin e atfedilmis ancak Lenin in bu ifadeyi kullandigi belgelenmemistir Amerikali gazeteci 1987 de The New York Times icin kaleme aldigi bir makalede Kongre Kutuphanesindeki kidemli bir referans kutuphanecisinin terimin kokenini arastirarak Lenin in eserlerinde bu ifadeyi bulamadigini ve elde edilen kanitlara gore terimin Lenin e atfedilemeyecegini yazmistir Ayni sekilde Oxford English Dictionary kullanisli aptal ifadesini tanimlarken Bu ifade Sovyetler Birligi nde kullanilan herhangi bir ifadeyi yansitmiyor gibi gorunuyor ifadelerini kullanmistir Eski dergilerde yapilan bir arastirma bir siyasi hareketin saf veya farkinda olmayan bir muttefiki icin kullanilan kullanisli aptal teriminin Britanya daki kurmaca yazilarda 1864 gibi erken bir tarihte kullanildigini ve bir baska ornegin ise 1913 ten beri belgelendigi ortaya cikarmistir Daha eski olduguna dair pek kanit olmadigi icin terimin Soguk Savas ile ortaya ciktigi dusunulmemektedir Terimin Soguk Savas ile ilgili olarak kullanilmasi Haziran 1948 de New York Times in cagdas Italyan siyaseti hakkindaki bir makalesinde Communist shift is seen in Europe merkezci sosyal demokrat Italyan gazetesi L Umanita ya yapilan atif seklinde ortaya cikmistir L Umanita 1948 secimleri sirasinda Italyan Komunist Partisi ile halk cephesine giren sol sosyal demokratlara komunistlerle birlesme veya ittifaktan ayrilma seceneginin verilecegini yazmistir Terim daha sonra Amerikan Isci Habercileri Federasyonu ndaki 1955 tarihli bir makalede komunist davalari destekleyen Italyanlara atifta bulunmak icin kullanilmistir Time bu ifadeyi ilk olarak Ocak 1958 de bazi Italyan Hiristiyan Demokratlar in sosyal aktivist yi komunist davalar icin kullanisli bir aptal olarak gorduklerini yazarak kullanmistir O tarihten beri terim derginin makalelerinde tekrarlanmistir Benzer bir terim olan kullanisli masumlar tarafindan yazilan 1946 tarihli Yugoslavya nin Dunyaya Trajik Dersi baslikli Reader s Digest makalesinde yer almistir Raditsa II Dunya Savasi sirasinda surgundeki Yugoslav hukumetine hizmet etmis Josip Broz Tito nun partizanlarini kendisi bir komunist olmasa da desteklemis ve New York a gitmeden once kisa bir sure Tito nun yeni Yugoslav hukumetinde gorev yapmistir Sirp Hirvatcada komunistlerin demokrasi ugruna kendileriyle is birligine razi olan gercek demokratlar icin bir tabiri vardir Korisne Budale veya Kullanisli Masumlar ifadelerini kullanmistir Avusturyali Amerikali ekonomist Ludwig von Mises 1947 tarihli Planned Chaos adli kitabinda kullanisli masumlar teriminin komunistler tarafindan von Mises in kafasi karismis ve yanlis yola sapmis sempatizanlar olarak tanimladigi liberaller icin kullanildigini yazmistir Ornek kullanimlar1959 da tarafindan Kongre kayitlarina giren bir basyazida Illinois ten Kongre Uyesi barisi desteklemek amaciyla Sovyetler Birligi ne seyahat eden Amerikalilar icin Lenin in komunist oyununda kullanisli aptallar dedigi sey ifadelerini kullanmistir 1961 de Amerikali gazeteci Lenin in kullanisli aptal deyimini icat ettigini yazmistir Gibney bu ifadenin Jean Paul Sartre dan Japonya daki solcu sosyalistlere ve Sili Halk Cephesi uyelerine kadar Komunist takipci ler icin iyi bir tanim oldugunu belirtmistir 1930 lar ve 1940 lar boyunca bir dizi Latin Amerika ulkesinde gorev yapan ve daha sonra United Fruit Company icin lobicilik yapan Amerikali bir diplomat olan 1965 teki bir konusmasinda bu terimin Josef Stalin tarafindan ne ifade etmek icin kullanildigini soylemistir Braden Sovyet gundemine yardimci olan iyi niyetli duygusal veya idealist kisiler olmasina ragmen sayisiz masum olarak nitelendirmistir 1987 de New York Times ta yazan ve Hollanda sosyalistlerinde Kontra karsiti Sandinistleri destekleyen Kongre uyeleri de dahil olmak uzere ifadeyi kullanan kisinin gorusune gore yeterince anti komunist olmayan herkese karsi kullanisli aptal teriminin artan kullanimini ele almistir ABD Baskani Ronald Reagan Sovyet lideri Mihail Gorbacov ile Orta Menzilli Nukleer Kuvvetler Antlasmasi uzerinde muzakereleri tamamladiktan sonra muhafazakar siyasi lider Howard Phillips Reagan i Sovyet propagandasi icin kullanisli bir aptal ilan etmistir Turk kose yazari Yildiray Ogur 2014 teki bir yazisinda Nasil Kafes lendik Kafes eylem planiyla ilgili olarak 19 Ocak in yil donumunde herhalde yapilacak en iyi is tum bu cinayetlerin karartilmasina hizmet ederken bazi askerlerin hayatini karartan bu planlara zamaninda inanmis insanlar olarak kullanisli aptalligimizi kabul etmektir yazarak kendini kullanisli aptal olarak nitelemistir Bu yazidan kisa bir sure Taraf Genel Yayin Yonetmeni Nese Duzel Ogur a hitaben Sen belki de bugun kafesleniyorsun Kullanisli bir aptal olarak bugun kullaniliyorsun Olaylari kavrayacak bir zekaya sahip olmadigin anlasildigina gore bugun kandirilmadigini sen nasil anlayabileceksin ki ifadesini kullanmistir Kaynakca a b c d useful idiot Oxford English Dictionary Oxford University Press 2017 Holder R W 2008 useful fool Oxford Dictionary of Euphemisms Oxford University Press s 394 ISBN 978 0199235179 useful fool a dupe of the Communists Lenin s phrase for the shallow thinkers in the West whom the Communists manipulated Also as useful idiot a b c d Safire William 12 Nisan 1987 On Language Useful Idiots Of the West The New York Times 22 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2017 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi safire adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme a b c Boller Paul F George John H 1989 They Never Said It A Book of Fake Quotes Barnes amp Nobles Books ISBN 9781566191050 26 Mart 2021 26 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi The Vixen a short story by Lewin Fitzhamon https trove nla gov au newspaper article 136360775 searchTerm useful 20idiot 27 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Cortesi Arnold 21 Haziran 1948 Communist Shift is seen in Europe Tour of Two Italian Leaders Behind Iron Curtain Held to Doom Popular Fronts The New York Times 26 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2018 Stogel Syd 1955 Useful Idiots Keep Italy Reds Strong American Federation of Labor News Reporter Italy From the Slums Time 13 Ocak 1958 26 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2022 WORLD The City as a Battlefield A Global Concern Time 2 Kasim 1970 26 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2022 Lamar Jr Jacob V 14 Aralik 1987 An Offer They Can Refuse Time 26 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2022 Poniewozik James 3 Kasim 2009 TV Marks Obama Anniversary with Documentaries Aliens Time 26 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2022 Klein Joe 26 Kasim 2010 Israel First Yet Again Time 19 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2018 Steinmetz Katy 14 Mart 2012 Wednesday Words Useful Idiots Don Draping and More Time 26 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2018 Yugoslavia Run by Russia says Ex Aide of Tito 24 Eylul 1946 s 6 Raditsa Bogdan 1946 Yugoslavia s Tragic Lesson to the World Reader s Digest Service Cilt 49 4 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2022 Ludwig von Mises Planned Chaos Foundation for Economic Education 1947 p 17 in electronic document 11 Eylul 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gibney Frank 1961 The Khrushchev Pattern Duell Sloan and Pearce s 8 26 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2022 Braden Spruille 1971 Diplomats and Demagogues the Memoirs of Spruille Braden Arlington House s 496 ISBN 9780870001253 20 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2022 Smith Hendrick 17 Ocak 1988 The Right Against Reagan 19 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2018 Ogur Yildiray Turkiye 29 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi T24 2 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi