Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Ocak 2020) () |
Kilyos (Resmî adı: Kumköy), İstanbul’un Avrupa Yakası’nın Karadeniz kıyısında, Sarıyer ilçesine bağlı yerleşim alanı.
| Kilyos | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ülke |  Türkiye |
| Bölge | Marmara |
| İl | İstanbul |
| İlçe | Sarıyer |
| Zaman dilimi | (UDAS) |
| Posta kodu | 34450 |
| Alan kodu | 212 |
| Plaka kodu | 34 |
İsmi
Kilyos'un, Rumcada kum anlamına gelen Kilya sözcüğünden türediği söylemi ile birlikte, aslı, Kuwaila olan ve güzel geçit/Boğaz anlamını veren Killa sözcüğünden türeyerek Kilyos'a dönüştüğü söylemi de yaygındır. Zira her iki sözcüğün vermiş olduğu anlam, Kilyos'un coğrafi durumu dikkate alındığında uygun olduğunu göstermektedir. Cumhuriyet döneminde Kilyos'un ismi Kumköy olarak değiştirildiyse de günümüzde hala yaygın olarak Kilyos adı kullanılmaktadır.
Geçmişi
Kilyos’ta yerleşim eski çağlarda başlamış. Küçük bir balıkçı köyü olarak rağbet görmüş. Daha sonra Roma İmparatorluğu döneminde gelişme göstermiş. Roma İmparatorluğu dağılınca Bizans topraklarına katılan belde, coğrafi konumu nedeniyle denizcilikle uğraşan bölge uygarlıklarının paylaşamadığı bir yer haline gelmiş. Cenevizliler de bu bölgede bir süre hakimiyet kurmuşlar.
Haçlı Seferleri döneminde bölgede yaşanan karışıklık sonrasında, Osmanlı hakimiyetine giren Kilyos, levanten nüfusuyla gelişme göstermiş, kozmopolit bir yerleşim merkezi olmuştur. 1930 yılına kadar Çatalca ilçesine bağlı bir nahiye iken o tarihte yapılan yönetsel düzenleme sonucu kurulan Sarıyer ilçesine dahil edilmiştir.
Kilyos, İstanbul Boğazı ve Marmara Denizi kıyılarından denize girmenin güçleşmeye başladığı 1970'lerden itibaren önem kazandı. Marmara ve İstanbul Boğazı'ndaki deniz kirlenmesi ve Marmara kıyılarındaki plajları teker teker kapanmaya başlaması yaz aylarında İstanbul sakinlerinin yeni kıyılar aramasına yol açtı. Önceleri yalnızca hafta sonlarında denize girmek ve piknik yapmak isteyenlerin tercih ettiği Kilyos, daha sonra birçok motel ve lokantanın açılmasıyla, eğlenceye düşkün olanların her mevsim tercih ettikleri bir yer haline geldi. Sahili ile ünlüdür.
Yapılar
Yerleşimi çok eskilere dayanan köye ulaşıldığında göze ilk çarpan tarihi bina Ceneviz Cumhuriyeti döneminde yapıldığı bilinen kalesidir. Askeri saha içinde kalan kale Sultan II. Mahmut zamanında restore edilmiştir. Yağmur yağdığı zaman kalenin ortasında bulunan sarnıçların dolması için su toplayacak bir sistem kurulmuş. 1782-1825 tarihleri arasında Bahçeköy'e kadar tüm sarnıçlar imar ve restorasyon görmüştür. Taş yapımı kalenin temizliği ile dikkat çeken kemerli, korunaklı muhafız bölümleri aynen korunmuştur.
II. Dünya Savaşı'nda Boğazlar'ın korunması amacıyla Almanlar tarafından verilmiş 19. yy Krupp Kamalı çelik top kalenin burçlarında yer alır. İçinde 8 ayrı topun sergilendiği kalenin kapısı üzerinde Sultan II. Mahmut tuğrası, her iki yanında iki savaş topu, karşısında kalenin ele geçirilişi şerefine o dönem dikilip günümüze ulaşan anıt çınar ağacı bulunmaktadır. 26 metre yüksekliğinde, 5,4 metre gövde çevresine sahip çınarın dikim tarihini gösteren tabelada 1460 yılı belirtilir. Üç yüksek noktadaki su terazileri de kaledeki sarnıçtan su dağıtan sistemin birer parçasıdır.
Köydeki diğer tarihi yapılar İngilizlerin İstanbul'u işgali ettiklerinde Boğaz girişini kontrol etmek için yaptıkları eski tahlisiye binaları, kayıkhane, iskele, köprü ve çeşmedir. Tahlisiye binaları halen kıyı koruma tarafından kullanılmaktadır.
Konumu
Sarıyer merkezine yaklaşık 10 km uzaklıkta olan Kilyos, Rumelifeneri'nin 5 km kadar batısında yer alır.
Kaynakça
- ^ , "Kilyos", Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Tarih Vakfı, 1994. .
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Kilyos ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- Kilyos İstanbul Gezi Rehberi 29 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Kilyos haber gazete kitap akademik JSTOR Ocak 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Kilyos Resmi adi Kumkoy Istanbul un Avrupa Yakasi nin Karadeniz kiyisinda Sariyer ilcesine bagli yerlesim alani KilyosMahalleUlkeTurkiyeBolgeMarmaraIlIstanbulIlceSariyerZaman dilimiUTC 02 00 UDAS Posta kodu34450Alan kodu212Plaka kodu34IsmiKilyos un Rumcada kum anlamina gelen Kilya sozcugunden turedigi soylemi ile birlikte asli Kuwaila olan ve guzel gecit Bogaz anlamini veren Killa sozcugunden tureyerek Kilyos a donustugu soylemi de yaygindir Zira her iki sozcugun vermis oldugu anlam Kilyos un cografi durumu dikkate alindiginda uygun oldugunu gostermektedir Cumhuriyet doneminde Kilyos un ismi Kumkoy olarak degistirildiyse de gunumuzde hala yaygin olarak Kilyos adi kullanilmaktadir GecmisiKilyos ta yerlesim eski caglarda baslamis Kucuk bir balikci koyu olarak ragbet gormus Daha sonra Roma Imparatorlugu doneminde gelisme gostermis Roma Imparatorlugu dagilinca Bizans topraklarina katilan belde cografi konumu nedeniyle denizcilikle ugrasan bolge uygarliklarinin paylasamadigi bir yer haline gelmis Cenevizliler de bu bolgede bir sure hakimiyet kurmuslar Hacli Seferleri doneminde bolgede yasanan karisiklik sonrasinda Osmanli hakimiyetine giren Kilyos levanten nufusuyla gelisme gostermis kozmopolit bir yerlesim merkezi olmustur 1930 yilina kadar Catalca ilcesine bagli bir nahiye iken o tarihte yapilan yonetsel duzenleme sonucu kurulan Sariyer ilcesine dahil edilmistir Kilyos Istanbul Bogazi ve Marmara Denizi kiyilarindan denize girmenin guclesmeye basladigi 1970 lerden itibaren onem kazandi Marmara ve Istanbul Bogazi ndaki deniz kirlenmesi ve Marmara kiyilarindaki plajlari teker teker kapanmaya baslamasi yaz aylarinda Istanbul sakinlerinin yeni kiyilar aramasina yol acti Onceleri yalnizca hafta sonlarinda denize girmek ve piknik yapmak isteyenlerin tercih ettigi Kilyos daha sonra bircok motel ve lokantanin acilmasiyla eglenceye duskun olanlarin her mevsim tercih ettikleri bir yer haline geldi Sahili ile unludur YapilarYerlesimi cok eskilere dayanan koye ulasildiginda goze ilk carpan tarihi bina Ceneviz Cumhuriyeti doneminde yapildigi bilinen kalesidir Askeri saha icinde kalan kale Sultan II Mahmut zamaninda restore edilmistir Yagmur yagdigi zaman kalenin ortasinda bulunan sarniclarin dolmasi icin su toplayacak bir sistem kurulmus 1782 1825 tarihleri arasinda Bahcekoy e kadar tum sarniclar imar ve restorasyon gormustur Tas yapimi kalenin temizligi ile dikkat ceken kemerli korunakli muhafiz bolumleri aynen korunmustur II Dunya Savasi nda Bogazlar in korunmasi amaciyla Almanlar tarafindan verilmis 19 yy Krupp Kamali celik top kalenin burclarinda yer alir Icinde 8 ayri topun sergilendigi kalenin kapisi uzerinde Sultan II Mahmut tugrasi her iki yaninda iki savas topu karsisinda kalenin ele gecirilisi serefine o donem dikilip gunumuze ulasan anit cinar agaci bulunmaktadir 26 metre yuksekliginde 5 4 metre govde cevresine sahip cinarin dikim tarihini gosteren tabelada 1460 yili belirtilir Uc yuksek noktadaki su terazileri de kaledeki sarnictan su dagitan sistemin birer parcasidir Koydeki diger tarihi yapilar Ingilizlerin Istanbul u isgali ettiklerinde Bogaz girisini kontrol etmek icin yaptiklari eski tahlisiye binalari kayikhane iskele kopru ve cesmedir Tahlisiye binalari halen kiyi koruma tarafindan kullanilmaktadir KonumuSariyer merkezine yaklasik 10 km uzaklikta olan Kilyos Rumelifeneri nin 5 km kadar batisinda yer alir Kaynakca Kilyos Dunden Bugune Istanbul Ansiklopedisi Tarih Vakfi 1994 ISBN 975 7306 00 2 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Kilyos ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Kilyos Istanbul Gezi Rehberi 29 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde