Kutbiddin Aybek. Delhi Türk Sultanlığı'nın kurucusu ve ilk hükümdarı.
Türk kökenli olan Aybek esir edilişini müteakip, Nişabur kadısına satıldı ve burada iyi bir eğitim aldı. Kadı ölünce Gurlu Sultanı Gurlu Muhammet'e satıldı ve adıgeçenin Delhi'yi yakıp yıktığı 1193 seferine katıldı. Gurlu'nun en güvendiği komutan mertebesine yükselen Aybek, 1206 yılında efendisinin ölümüyle tüm Afganistan, Pakistan ve kuzey Hindistan topraklarına egemen oldu. 1210 yılında Çevgan oynarken attan düşerek öldü. Onun ölümünün ardından taht kavgaları başladı. Yerini oğlu Aram Şah alsa da Kutbiddin Aybek'in damadı Şemseddin İltutmuş, Aram Şah'ı etkisiz hâle getirerek tahta oturdu.
Delhi'deki ilk İslam mimarisi örneklerinden biri olan Kuvvet-ül İslam Camii ve Dünya Kültür Mirası listesinde bulunan Kutub Minar Kutbiddin Aybek döneminde inşa edilmiştir. Güzel Kur'an okuduğu için "Kur'ân-hân" lakabıyla meşhur olmuştur.
Âlimlere ve ilim ehline büyük saygı gösteren Kutbiddin Aybek, ülkesini bir ilim merkezi hâline getirmek için çalışmıştır. Hasan Nizamî, Fahr-i Müdebbir, İmam Radiyüddin Sagânî, Kadı Hamîdeddîn İftihâr Ali b. Ömer el-Mahmûdî ve Mevlânâ Bahâeddîn Uşî gibi alimleri himaye etmiştir.
Kaynakça
- ^ a b . 13 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Üçok, B. "Delhi Müslüman - Türk Sultanlığının Kuruluşu Ve Sultan Raziye'nin Saltanatı". Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8 (1960 ): 125". 12 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2023.
- ^ a b "Kortel, Haluk . "Bilimin Koruyucuları Olarak Delhi-Türk Sultanları 1206-1414". Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 4 / 11 (Kasım 2017): 162-163". 12 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2023.
Türk tarihi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kutbiddin Aybek Delhi Turk Sultanligi nin kurucusu ve ilk hukumdari Kutbiddin Aybek in mezari Turk kokenli olan Aybek esir edilisini muteakip Nisabur kadisina satildi ve burada iyi bir egitim aldi Kadi olunce Gurlu Sultani Gurlu Muhammet e satildi ve adigecenin Delhi yi yakip yiktigi 1193 seferine katildi Gurlu nun en guvendigi komutan mertebesine yukselen Aybek 1206 yilinda efendisinin olumuyle tum Afganistan Pakistan ve kuzey Hindistan topraklarina egemen oldu 1210 yilinda Cevgan oynarken attan duserek oldu Onun olumunun ardindan taht kavgalari basladi Yerini oglu Aram Sah alsa da Kutbiddin Aybek in damadi Semseddin Iltutmus Aram Sah i etkisiz hale getirerek tahta oturdu Delhi deki ilk Islam mimarisi orneklerinden biri olan Kuvvet ul Islam Camii ve Dunya Kultur Mirasi listesinde bulunan Kutub Minar Kutbiddin Aybek doneminde insa edilmistir Guzel Kur an okudugu icin Kur an han lakabiyla meshur olmustur Alimlere ve ilim ehline buyuk saygi gosteren Kutbiddin Aybek ulkesini bir ilim merkezi haline getirmek icin calismistir Hasan Nizami Fahr i Mudebbir Imam Radiyuddin Sagani Kadi Hamideddin Iftihar Ali b Omer el Mahmudi ve Mevlana Bahaeddin Usi gibi alimleri himaye etmistir Kaynakca a b 13 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ucok B Delhi Musluman Turk Sultanliginin Kurulusu Ve Sultan Raziye nin Saltanati Ankara Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi 8 1960 125 12 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2023 a b Kortel Haluk Bilimin Koruyuculari Olarak Delhi Turk Sultanlari 1206 1414 Avrasya Sosyal ve Ekonomi Arastirmalari Dergisi 4 11 Kasim 2017 162 163 12 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2023 Turk tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz