Kutbüddin Bahtiyâr Kâki (1173- 27 Kasım 1235, Delhi), Ferganalı mutasavvıf.
Hint müslümanlarının manevî hayatında büyük rolü olan Çiştiyye tarikatına mensuptur. Delhi'de Kutub Minar yakınına defnedilmiştir.
Yaşamı
1173 yılında Kırgızistan'ın Ûş şehrinde doğdu. Asıl ismi, Bahtiyar el-Ûşî Dehlevi, lakabı Kutbüddîn idi. Bir menkıbeye göre beş yaşıda iken onu mektebe Hızır götürmüştü. Hocasının bunu fark edip "Çocuk, ne bahtiyarsın ki seni buraya Hızır getirdi" demesi üzerine "Bahtiyar" adını aldığı rivayet edilir. Kâki (peksimetçi) olarak anıması, ihtiyaç duyduğunda seccadesinin altından peksimet çıkarmasına bağlanır; kızlarına çeyiz hazırlamada kendisinden yardım isteyen fakir ailelere vermek için seccadesinin altından çıkarıp verdiği peksimetlerin altına dönüştüğü hikâye edilir.
Kutbüddin Bahtiyâr, tasavvufa ilgisi nedeniyle seyahatlar yaptı. Seyahatlerinde Irak, İran, Afganistan ve başka yerlerdeki alimler ile görüştü. Bir seyahati sırasında Çiştiyye tarikatının kurucusu Muînüddin Hasan el-Çişti ile tanıştı ve onun tarikatına girdi.
Hasan el-Çiştî’nin Hindistan’a dönerek Delhi'nin güneyindeki Ecmîr’e yerleşmesi üzerine Hindistan’a gitti. Yolculuğu sırasında Mültan’da iken 1224'te şehir Moğollar tarafından kuşatıldı. Bahtiyar'ın dua ettikten sonra şehrin hakimine bir ok verip düşmanların üstüne atmasını istediği, bu olayın ardından Moğol kuşatmasının kalktığı anlatılır.
Bahtiyar, Mültan'an sonra Delhi'ye gitti, Delhi Türk Sultanlığı hükmüdarı Şemseddin İltutmuş'un güvenini kazandı. Sultandan ve halktan itibar gördü. Mürid ve dostları ile Delhi dışına yerleşti. Şeyhinin hasta olduğunu öğrenince Ecmîr’e giderek onu ziyaret etti.
Kutbüddin Bahtiyâr, Ecmir'den döndükten yirmi gün sonra Şeyh Muînüddin öldü. Bahtiyar ise rivayete göre şeyhinin ölümünden kısa bir süre sonra Delhi'e dervişleriyle sema yaparken "Teslim kılıcıyla öldürülenlere gaybtan her an bir başka can bahşedilir.” anlamına gelen bir beyti işittince vecde geldi, bir daha kedine gelemeyerek dört gün sonra 27 Kasım 1235'te öldü.
Kutub Minar yakınında defnedilmiş ve kabri üzerine bir türbe yapılmıştır. Yapının, yakınına Kütbiddin-i Bahtiyâr Kâki’nin defnedilmesi üzerine bu adı aldığı kaydedilir.
Halifesi Muînüddin el-Çiştî’ye dair bir menâkıbname yazdığı söylenir. Farsça şiirleri bulunur.
Kaynakça
- ^ "Kutbettin Bahtiyar Kaki Hz". turbeler.org. 12 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2023.
- ^ Konukçu, Enver. "Kutbüddin Bahtiyâr". TDV İslâm Ansiklopedisi. 7 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2023.
- ^ "Hindistan'da kutlu bir minare: Kutub Minar". www.aa.com.tr. 20 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kutbuddin Bahtiyar Kaki 1173 27 Kasim 1235 Delhi Ferganali mutasavvif Hint muslumanlarinin manevi hayatinda buyuk rolu olan Cistiyye tarikatina mensuptur Delhi de Kutub Minar yakinina defnedilmistir Yasami1173 yilinda Kirgizistan in Us sehrinde dogdu Asil ismi Bahtiyar el Usi Dehlevi lakabi Kutbuddin idi Bir menkibeye gore bes yasida iken onu mektebe Hizir goturmustu Hocasinin bunu fark edip Cocuk ne bahtiyarsin ki seni buraya Hizir getirdi demesi uzerine Bahtiyar adini aldigi rivayet edilir Kaki peksimetci olarak animasi ihtiyac duydugunda seccadesinin altindan peksimet cikarmasina baglanir kizlarina ceyiz hazirlamada kendisinden yardim isteyen fakir ailelere vermek icin seccadesinin altindan cikarip verdigi peksimetlerin altina donustugu hikaye edilir Kutbuddin Bahtiyar tasavvufa ilgisi nedeniyle seyahatlar yapti Seyahatlerinde Irak Iran Afganistan ve baska yerlerdeki alimler ile gorustu Bir seyahati sirasinda Cistiyye tarikatinin kurucusu Muinuddin Hasan el Cisti ile tanisti ve onun tarikatina girdi Hasan el Cisti nin Hindistan a donerek Delhi nin guneyindeki Ecmir e yerlesmesi uzerine Hindistan a gitti Yolculugu sirasinda Multan da iken 1224 te sehir Mogollar tarafindan kusatildi Bahtiyar in dua ettikten sonra sehrin hakimine bir ok verip dusmanlarin ustune atmasini istedigi bu olayin ardindan Mogol kusatmasinin kalktigi anlatilir Bahtiyar Multan an sonra Delhi ye gitti Delhi Turk Sultanligi hukmudari Semseddin Iltutmus un guvenini kazandi Sultandan ve halktan itibar gordu Murid ve dostlari ile Delhi disina yerlesti Seyhinin hasta oldugunu ogrenince Ecmir e giderek onu ziyaret etti Kutbuddin Bahtiyar Ecmir den dondukten yirmi gun sonra Seyh Muinuddin oldu Bahtiyar ise rivayete gore seyhinin olumunden kisa bir sure sonra Delhi e dervisleriyle sema yaparken Teslim kiliciyla oldurulenlere gaybtan her an bir baska can bahsedilir anlamina gelen bir beyti isittince vecde geldi bir daha kedine gelemeyerek dort gun sonra 27 Kasim 1235 te oldu Kutub Minar yakininda defnedilmis ve kabri uzerine bir turbe yapilmistir Yapinin yakinina Kutbiddin i Bahtiyar Kaki nin defnedilmesi uzerine bu adi aldigi kaydedilir Halifesi Muinuddin el Cisti ye dair bir menakibname yazdigi soylenir Farsca siirleri bulunur Kaynakca Kutbettin Bahtiyar Kaki Hz turbeler org 12 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2023 Konukcu Enver Kutbuddin Bahtiyar TDV Islam Ansiklopedisi 7 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2023 Hindistan da kutlu bir minare Kutub Minar www aa com tr 20 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2023