Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için konusunda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır.Ağustos 2020) ( |
Kuzey Yuan Hanedanı, (Moğolca: ᠬᠦᠮᠠᠷᠳᠦ ᠥᠨ ᠥᠯᠥᠰ, Çince: 北元; pinyin: Beǐ Yuán) Yuan Hanedanı'nın 1368 yılında Çin'den çıkartılarak günümüzdeki Moğolistan ve İç Moğolistan bölgelerine sürülmesi ile kurulan ve 17. yüzyılda Qing Hanedanı'nın kuruluşuna kadar varlığını sürdüren hanedan.
Kuzey Yuan Hanedanı ᠳᠠᠢ ᠦᠨ Dayan 大元 ᠳᠥᠴᠢᠨ ᠳᠥᠷᠪᠡᠨ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠤᠯᠤᠰ döčin dörben mongγol ulus | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1368-1635 | |||||||||||||||||
Moğol İmparatorluğu'nun 15. yüzyıldaki kalıntı devletleri | |||||||||||||||||
Başkent | Shangdu (1368-1369) (1369-1370) Karakurum (1371-1388) | ||||||||||||||||
Yaygın dil(ler) | Moğolca, Çince | ||||||||||||||||
Hükûmet | Monarşi | ||||||||||||||||
Kağan | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Yasama organı | Yassa | ||||||||||||||||
Tarihî dönem | Geç Orta Çağ | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Para birimi | Barter, Dirhem | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Günümüzdeki durumu |
Dayan Han ve Mandukhai Hatun, 15. yüzyılda Moğol kabilelerini yeniden bir araya getirdi. Bununla birlikte, imparatorluğunun oğulları ve akrabaları arasında tımar olarak dağıtılmış olması, imparatorluk yönetiminin ademi merkezileşmesine neden oldu. Bu ademi merkeziyetçiliğe rağmen, Dayan Hanlığı aristokrasisinde dikkate değer bir uyum devam etti ve Börçiginler arası iç savaş, Moğol kavimleriyle olan anlaşmazlıklar sebebiyle güçsüzleşen ve Geç Jin Hanedanlığı tarafından mağlup edilen 'ın (1604-1634) yönetimine kadar kesinleşmemişti. Bu dönemin son altmış yılı, Tibet Budizminin Moğol toplumuna yoğun bir şekilde nüfuz etmesini sağladı.
İsim
1368 ve 1635 yılları arasında var olan rejim, Kuzey Yuan (hanedanı) dahil olmak üzere çeşitli isimlerle bilinir. "Büyük Yuan" hanedan adı (Çince: 大元; pinyin: Dà Yuán), önceki Yuan hanedanlığında olduğu gibi, resmi olarak 1368 ile 1388 yılları arasında kullanıldı. Ushal Han Tögüs Temür'ün ölümünün ardından "Büyük Yuan" adı ve diğer Çin tarzı imparatorluk unvanları, varisi Jorightu Kağan Yesüder tarafından terk edildi, bu nedenle "Kuzey Yuan" adı sadece 1368 ile 1388 arasındaki dönemde kullanıldı. "Kuzey Yuan" terimi, 1271'de kurulan Yuan hanedanı ile 1368'den sonra var olan rejim arasında ayrım yapmak için "Kuzey" ön ekinin kullanıldığı Çincedeki "北元" (Běi Yuán) teriminden türetilmiştir. "Büyük Yuan" hanedan unvanı, kraliyet adı "Dayan", Çince "大元" (Dà Yuán ; lit. "Büyük Yuan") teriminden gelen Dayan Han'ın saltanatı sırasında kısa süre yeniden kullanıldı. Ayrıca, Taisun Han, Esen Taishi, Manduul Han ve Ligdan Han'ın yönetimleri sırasında "Büyük Yuan" hanedan adını ve Çin imparatorluk unvanlarını kullandıklarına dair kanıtlar bulunmakta.
Kaynakça
- ^ Luc Kwanten, "Imperial Nomads: A History of Central Asia, 500–1500"
- ^ Okada, Hidehiro (1994). Dayan Khan as a Yuan Emperor: The Political Legitimacy in 15th Century Mongolia. 81. ss. 52-53. doi:10.3406/befeo.1994.2245. 14 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ağustos 2022.
- ^ Robinson, David M. (2019). In the Shadow of the Mongol Empire: Ming China and Eurasia. Cambridge Üniversitesi Yayınevi. s. 51. ISBN .
Çin tarihi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Moğolistan ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
İç Moğolistan ile ilgili bu madde saviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin Tarih konusunda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Agustos 2020 Kuzey Yuan Hanedani Mogolca ᠬᠦᠮᠠᠷᠳᠦ ᠥᠨ ᠥᠯᠥᠰ Cince 北元 pinyin Beǐ Yuan Yuan Hanedani nin 1368 yilinda Cin den cikartilarak gunumuzdeki Mogolistan ve Ic Mogolistan bolgelerine surulmesi ile kurulan ve 17 yuzyilda Qing Hanedani nin kurulusuna kadar varligini surduren hanedan Kuzey Yuan Hanedaniᠳᠠᠢ ᠦᠨ Dayan 大元 ᠳᠥᠴᠢᠨ ᠳᠥᠷᠪᠡᠨ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠤᠯᠤᠰ docin dorben monggol ulus1368 1635Mogol Imparatorlugu nun 15 yuzyildaki kalinti devletleriBaskentShangdu 1368 1369 1369 1370 Karakurum 1371 1388 Yaygin dil ler Mogolca CinceHukumetMonarsiKagan 1368 1370Togon Temur ilk 1370 1378Biligtu Han 1378 1388Ushal Han 1454 1455 1478 1517 1543 1557 1592 1557 1592 1634 1635 son Yasama organiYassaTarihi donemGec Orta Cag KurulusuEylul 1368 Togon Temur un oldurulmesi ve Oyratlarin yukselisi1388 Mogol ulusunu yeniden birlestirdi1483 1510 Son imparator in olumu1634 Dagilisi1635Para birimiBarter DirhemOnculler ArdillarYuan Hanedani Oyrat HanligiSonraki Jin 1616 1636 Gunumuzdeki durumuCin Mogolistan Rusya Dayan Han ve Mandukhai Hatun 15 yuzyilda Mogol kabilelerini yeniden bir araya getirdi Bununla birlikte imparatorlugunun ogullari ve akrabalari arasinda timar olarak dagitilmis olmasi imparatorluk yonetiminin ademi merkezilesmesine neden oldu Bu ademi merkeziyetcilige ragmen Dayan Hanligi aristokrasisinde dikkate deger bir uyum devam etti ve Borciginler arasi ic savas Mogol kavimleriyle olan anlasmazliklar sebebiyle gucsuzlesen ve Gec Jin Hanedanligi tarafindan maglup edilen in 1604 1634 yonetimine kadar kesinlesmemisti Bu donemin son altmis yili Tibet Budizminin Mogol toplumuna yogun bir sekilde nufuz etmesini sagladi Isim1368 ve 1635 yillari arasinda var olan rejim Kuzey Yuan hanedani dahil olmak uzere cesitli isimlerle bilinir Buyuk Yuan hanedan adi Cince 大元 pinyin Da Yuan onceki Yuan hanedanliginda oldugu gibi resmi olarak 1368 ile 1388 yillari arasinda kullanildi Ushal Han Togus Temur un olumunun ardindan Buyuk Yuan adi ve diger Cin tarzi imparatorluk unvanlari varisi Jorightu Kagan Yesuder tarafindan terk edildi bu nedenle Kuzey Yuan adi sadece 1368 ile 1388 arasindaki donemde kullanildi Kuzey Yuan terimi 1271 de kurulan Yuan hanedani ile 1368 den sonra var olan rejim arasinda ayrim yapmak icin Kuzey on ekinin kullanildigi Cincedeki 北元 Bei Yuan teriminden turetilmistir Buyuk Yuan hanedan unvani kraliyet adi Dayan Cince 大元 Da Yuan lit Buyuk Yuan teriminden gelen Dayan Han in saltanati sirasinda kisa sure yeniden kullanildi Ayrica Taisun Han Esen Taishi Manduul Han ve Ligdan Han in yonetimleri sirasinda Buyuk Yuan hanedan adini ve Cin imparatorluk unvanlarini kullandiklarina dair kanitlar bulunmakta Kaynakca Luc Kwanten Imperial Nomads A History of Central Asia 500 1500 Okada Hidehiro 1994 Dayan Khan as a Yuan Emperor The Political Legitimacy in 15th Century Mongolia 81 ss 52 53 doi 10 3406 befeo 1994 2245 14 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Agustos 2022 Robinson David M 2019 In the Shadow of the Mongol Empire Ming China and Eurasia Cambridge Universitesi Yayinevi s 51 ISBN 978 1108482448 Cin tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Mogolistan ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Ic Mogolistan ile ilgili bu madde taslak saviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz