Bu madde, uygun değildir.Mart 2020) ( |
Kürt enstitüleri, Kürt dili üzerine bilimsel araştırmalar yapmak ve yayınlar hazırlamak üzere değişik ülkelerde kurulmuş olan araştırma kurumlarıdır.
Bu enstitülerden en eski ve bilineni 1983'te kurulmuş olan Paris Kürt Enstitüsüdür.
Enstitüler
Paris Kürt Enstitüsü
Paris Kürt Enstitüsü (Kürtçe: Enstîtuya kurdî ya Parîsê, Fransızca: Institut kurde de Paris, IKP), Paris'te bulunani Kürt dilini ve kültürünü araştıran 1983 yılında kurulmuş olan enstitüdür. 1993 yılında vakıf olmuştur.
Bonn Kürt Enstitüsü (Kürtçe : Enstîtuya kurdî ya Bonnê, Almanca : Kurdisches Institut-Bonn),1984 yılında Dr.Yekta Uzunoğlu (Geylanî) tarafından kurulmuş Mizgîn dergisini ve onlarca kitap yayınladıktan sonra 1989 yılında kapatılmıştır.
Brüksel Kürt Enstitüsü
Brüksel Kürt Enstitüsü (Kürtçe: Enstituya Kurdî ya Brukselê), Brüksel'de bulunan Kürt dilini ve kültürünü araştıran toplumsal ve kültürel kuruluşudur. 1978 yılının Ekim ayında Belçika'da Têkoşer - Yekîtiya Karker û Xwendekarên Kurd adıyla kurulmuş ve daha sonra 1989 yılının Mayıs ayında Enstituya Kurdî ya Brukselê olmuştır. Başkanı Derwes Ferho'dur.
Amacı
Enstitünün amacı: Belçika'da yaşayan Kürtleri kendi kültürleri bağlamında eğitmek, Belçika toplumuna uyum sağlamaları için eğitsel çalışmalarda bulunmak, Kürt kültürünü Belçikalılara, Avrupalılara ve diğer insanlara tanıtmak.
Siyasî hareket
Thodoros Koutroubas, Ward Vloeberghs ve Zeynep Yanasmayan'a göre, Brüksel Kürt Enstitüsü, Türkiye'deki insan hak ihlali ve Güneydoğu'daki Kürt halkının istikrarsız durumuna dikkatlerini çekmek için planlanan basın toplantılar ve gösteriler gibi diğer hareketlerde görev yapmak için belirgin siyasi gündeme sahiptir.
Enstitü, 16 Eylül 2000 tarihinde İstanbul Kürt Enstitüsü, ve Stokholm Kürt Enstitüsü ile ortak bir açıklama yaparak, Kürtler arası çatışmaların durdurulmasını ve iç barışın sağlanmasını istedi.
İstanbul Kürt Enstitüsü
İstanbul Kürt Enstitüsü (Kürtçe: Enstîtuya Kurdî a Stenbolê), 18 Nisan 1992 tarihinde İstanbul'da kurulan Kürt dilini,kültürünü ve edebiyatını merkeze alan araştırma kurumudur. 31 Aralık 2016 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından Olağanüstü Hal'in (OHAL) 11. Maddesi kapsamında İstanbul Kürt Enstitüsü kapatıldı.
Berlin Kürt Enstitüsü
Almanya Kürt Enstitüsü (2007'de Köln'e taşınana kadar Berlin Kürt Enstitüsü) (Kürtçe: Înstîtûta Kurdî li Berlîn), Berlin'de bulunan Kürt dilini ve kültürünü araştıran toplumsal ve kültürel kuruluşudur.
1994 yılında araştırma ve bilim için kurulmuştur. Enstitünün derginin adı dir.
Enstitünün kitapları Kürt Enstitüsü Yayınları (Weşanên Înstîtûta Kurdî)ndan çıkmaktadır.
Enstitü'nün PKK ile bağlantısının olmadığı yönündeki görüş vardır. Ancak Michael M. Gunter'in aktardığına göre, Berlin Kürt Enstitüsü'nün eski üyelerinden Abdurrahman Durre, PKK tarafından Avrupa'da kurulan 'nin sözcülüğünü üstlenmiştir.
Stokholm Kürt Enstitüsü
Stokholm Kürt Enstitüsü (Kürtçe: Înstîtuya Kurdî li Stockholmê), Stokholm'de bulunan Kürt dilini ve kültürünü araştıran toplumsal ve kültürel kuruluşudur. 1996 yılında kurulmuştur.
Diyarbakır
Diyarbakır Kürt Enstitüsü (Kürtçe: Enstîtuya Kurdî ya Amedê), 2004 yılında Diyarbakır'da kuruldu. Başkanı Nesim Gültek'tir. Kürt Enstitülerinin Kürtçenin bir lehçesi olduğunu düşündüğü ancak genelde ayrı bir dil olduğu kabul edilen Zazaca ile 1901 yılında Osman Esad Efendi tarafından yazılan ilk mevlidi enstitü hem Latin hem Arap harfleriyle yayınladı.
Enstitü yönetimi, Kürtçenin ikinci resmî dil olması ve Kürtlerin yaşadıkları yerleşim merkezlerinde ilkokuldan üniversiteye kadar eğitimin Kürtçe yapılması gerektiğini düşünmektedir.
Diğerleri
- [] (Washington Kurdish Institute) (Washington, 1996)
- [](Enstîtuya Çanda Kurdî ya Tehran) (Tahran, 2001)
- [] (Enstîtuya Kelepora Kurdî) (Süleymaniye, 2003)
Yayınlar
Kurmancî Gazetesi
Paris Kürt Enstitüsü tarafından 1987'den bu yana farklı bölgelerden oluşan Kürt dilbilimciler ile adlı dilbilim gazetesini Kurmanci lehçesinde (kelimelerin Fransızca Kürtçe ve Türkçe karşılıklarıyla) yılda iki sayı olarak yayımlamaktadır.
Mizgîn Dergisi
Bonn Kürt Enstitüsü tarafından 1983-1988 yılları arasında Kürtçe-Almanca olarak yayınlanmış,başyazarlığını Dr.Yekta Geylani(Uzunoğlu) yapmıştır.
Zend Dergisi
İstanbul Kürt Enstitüsü tarafından 21 Mart 1994'te çıkan dergi bilimsel konularda araştırmalar üzerine yayın yapmaktaydı. 1999'a kadar 3 ayda bir yayımlanan dergi daha sonra tekrar 2007 Mayısında yayına, İstanbul Kürt Enstitüsü 31 Aralık 2016 tarihinde kapatılana dek devam etti.
Kaynakça
- ^ Enstitünün tarihçesi 12 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 20 Ekim 2009 tarihinde erişildi
- ^ a b Costas M. Constantinou, Oliver P. Richmond, Alison M. S. Watson, Cultures and politics of global communication, Cambridge University Press, 2008, , p. 190.
- ^ Miroğlu, Orhan (8 Ekim 2008). . Taraf. 28 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2009.
- ^ Thodoros Koutroubas, Ward Vloeberghs & Zeynep Yanasmayan, "Radicalization amang Muslims in Belgium", in Olivier Roy, Michael Emerson, Amel Boubekeur, Samir Amghar, Theodoros Koutroubas, Ethno-Religious Conflict in Europe: Typologies of Radicalisation Among Europe's Muslim Communities, CEPS, 2009, , p. 77.
- ^ (PDF). 22 Kasım 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2009.
- ^ "KürtreEnstitüsü 16. kuruluş yıldönümünü kutladı". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2008.
- ^ Lokman I. Meho, The Kurdish question in U.S. foreign policy: A Documentary Soucebook, 2004, , p. 406.
- ^ Cemal, Hasan (2003). Kürtler. ss. sayfa 344.
- ^ "İstanbul Kürt Enstitüsü kapatıldı". Evrensel Gazetesi. 31 Aralık 2016. 7 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ocak 2017.
- ^ a b Costas M. Constantinou, Oliver P. Richmond, Alison M. S. Watson, Cultures and politics of global communication, Cambridge University Press, 2008, , s. 190.
- ^ Michael M. Gunter, The Kurds and the future of Turkey, Palgrave Macmillan, 1997, , s. 36.
- ^ "Baydemir: Kürtçe okulda okutulsun". 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2008.
- ^ "İKİ KÜRT ENSTİTÜSÜNDEN ORTAK GECE n". 19 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2008.
- ^ Derginin internet sitesi 31 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 20 Ekim 2009 tarihinde erişildi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2018.
Dış bağlantılar
- Paris Kürt Enstitüsü resmi sitesi8 Haziran 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Brüksel Kürt Enstitüsü resmî sitesi8 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Mart 2020 Kurt enstituleri Kurt dili uzerine bilimsel arastirmalar yapmak ve yayinlar hazirlamak uzere degisik ulkelerde kurulmus olan arastirma kurumlaridir Bu enstitulerden en eski ve bilineni 1983 te kurulmus olan Paris Kurt Enstitusudur EnstitulerParis Kurt Enstitusu Paris Kurt Enstitusu Kurtce Enstituya kurdi ya Parise Fransizca Institut kurde de Paris IKP Paris te bulunani Kurt dilini ve kulturunu arastiran 1983 yilinda kurulmus olan enstitudur 1993 yilinda vakif olmustur Bonn Kurt Enstitusu Kurtce Enstituya kurdi ya Bonne Almanca Kurdisches Institut Bonn 1984 yilinda Dr Yekta Uzunoglu Geylani tarafindan kurulmus Mizgin dergisini ve onlarca kitap yayinladiktan sonra 1989 yilinda kapatilmistir Bruksel Kurt Enstitusu Bruksel Kurt Enstitusu Kurtce Enstituya Kurdi ya Bruksele Bruksel de bulunan Kurt dilini ve kulturunu arastiran toplumsal ve kulturel kurulusudur 1978 yilinin Ekim ayinda Belcika da Tekoser Yekitiya Karker u Xwendekaren Kurd adiyla kurulmus ve daha sonra 1989 yilinin Mayis ayinda Enstituya Kurdi ya Bruksele olmustir Baskani Derwes Ferho dur Amaci Enstitunun amaci Belcika da yasayan Kurtleri kendi kulturleri baglaminda egitmek Belcika toplumuna uyum saglamalari icin egitsel calismalarda bulunmak Kurt kulturunu Belcikalilara Avrupalilara ve diger insanlara tanitmak Siyasi hareket Thodoros Koutroubas Ward Vloeberghs ve Zeynep Yanasmayan a gore Bruksel Kurt Enstitusu Turkiye deki insan hak ihlali ve Guneydogu daki Kurt halkinin istikrarsiz durumuna dikkatlerini cekmek icin planlanan basin toplantilar ve gosteriler gibi diger hareketlerde gorev yapmak icin belirgin siyasi gundeme sahiptir Enstitu 16 Eylul 2000 tarihinde Istanbul Kurt Enstitusu ve Stokholm Kurt Enstitusu ile ortak bir aciklama yaparak Kurtler arasi catismalarin durdurulmasini ve ic barisin saglanmasini istedi Istanbul Kurt Enstitusu nun logosuIstanbul Kurt Enstitusu Istanbul Kurt Enstitusu Kurtce Enstituya Kurdi a Stenbole 18 Nisan 1992 tarihinde Istanbul da kurulan Kurt dilini kulturunu ve edebiyatini merkeze alan arastirma kurumudur 31 Aralik 2016 tarihinde Icisleri Bakanligi tarafindan Olaganustu Hal in OHAL 11 Maddesi kapsaminda Istanbul Kurt Enstitusu kapatildi Berlin Kurt Enstitusu Almanya Kurt Enstitusu 2007 de Koln e tasinana kadar Berlin Kurt Enstitusu Kurtce Instituta Kurdi li Berlin Berlin de bulunan Kurt dilini ve kulturunu arastiran toplumsal ve kulturel kurulusudur 1994 yilinda arastirma ve bilim icin kurulmustur Enstitunun derginin adi dir Enstitunun kitaplari Kurt Enstitusu Yayinlari Wesanen Instituta Kurdi ndan cikmaktadir Enstitu nun PKK ile baglantisinin olmadigi yonundeki gorus vardir Ancak Michael M Gunter in aktardigina gore Berlin Kurt Enstitusu nun eski uyelerinden Abdurrahman Durre PKK tarafindan Avrupa da kurulan nin sozculugunu ustlenmistir Stokholm Kurt Enstitusu Stokholm Kurt Enstitusu Kurtce Instituya Kurdi li Stockholme Stokholm de bulunan Kurt dilini ve kulturunu arastiran toplumsal ve kulturel kurulusudur 1996 yilinda kurulmustur Diyarbakir Diyarbakir Kurt Enstitusu Kurtce Enstituya Kurdi ya Amede 2004 yilinda Diyarbakir da kuruldu Baskani Nesim Gultek tir Kurt Enstitulerinin Kurtcenin bir lehcesi oldugunu dusundugu ancak genelde ayri bir dil oldugu kabul edilen Zazaca ile 1901 yilinda Osman Esad Efendi tarafindan yazilan ilk mevlidi enstitu hem Latin hem Arap harfleriyle yayinladi Enstitu yonetimi Kurtcenin ikinci resmi dil olmasi ve Kurtlerin yasadiklari yerlesim merkezlerinde ilkokuldan universiteye kadar egitimin Kurtce yapilmasi gerektigini dusunmektedir Digerleri kaynak belirtilmeli Washington Kurdish Institute Washington 1996 kaynak belirtilmeli Enstituya Canda Kurdi ya Tehran Tahran 2001 kaynak belirtilmeli Enstituya Kelepora Kurdi Suleymaniye 2003 YayinlarKurmanci Gazetesi Paris Kurt Enstitusu tarafindan 1987 den bu yana farkli bolgelerden olusan Kurt dilbilimciler ile adli dilbilim gazetesini Kurmanci lehcesinde kelimelerin Fransizca Kurtce ve Turkce karsiliklariyla yilda iki sayi olarak yayimlamaktadir Mizgin Dergisi Bonn Kurt Enstitusu tarafindan 1983 1988 yillari arasinda Kurtce Almanca olarak yayinlanmis basyazarligini Dr Yekta Geylani Uzunoglu yapmistir Zend Dergisi Istanbul Kurt Enstitusu tarafindan 21 Mart 1994 te cikan dergi bilimsel konularda arastirmalar uzerine yayin yapmaktaydi 1999 a kadar 3 ayda bir yayimlanan dergi daha sonra tekrar 2007 Mayisinda yayina Istanbul Kurt Enstitusu 31 Aralik 2016 tarihinde kapatilana dek devam etti Kaynakca Enstitunun tarihcesi 12 Aralik 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde 20 Ekim 2009 tarihinde erisildi a b Costas M Constantinou Oliver P Richmond Alison M S Watson Cultures and politics of global communication Cambridge University Press 2008 ISBN 9780521727112 p 190 Miroglu Orhan 8 Ekim 2008 Taraf 28 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2009 Thodoros Koutroubas Ward Vloeberghs amp Zeynep Yanasmayan Radicalization amang Muslims in Belgium in Olivier Roy Michael Emerson Amel Boubekeur Samir Amghar Theodoros Koutroubas Ethno Religious Conflict in Europe Typologies of Radicalisation Among Europe s Muslim Communities CEPS 2009 ISBN 9789290798224 p 77 PDF 22 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Eylul 2009 KurtreEnstitusu 16 kurulus yildonumunu kutladi 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2008 Lokman I Meho The Kurdish question in U S foreign policy A Documentary Soucebook 2004 ISBN 9780313314353 p 406 Cemal Hasan 2003 Kurtler ss sayfa 344 Istanbul Kurt Enstitusu kapatildi Evrensel Gazetesi 31 Aralik 2016 7 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2017 a b Costas M Constantinou Oliver P Richmond Alison M S Watson Cultures and politics of global communication Cambridge University Press 2008 ISBN 9780521727112 s 190 Michael M Gunter The Kurds and the future of Turkey Palgrave Macmillan 1997 ISBN 9780312172657 s 36 Baydemir Kurtce okulda okutulsun 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2008 IKI KURT ENSTITUSUNDEN ORTAK GECE n 19 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2008 Derginin internet sitesi 31 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde 20 Ekim 2009 tarihinde erisildi Arsivlenmis kopya 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2018 Arsivlenmis kopya 3 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2018 Dis baglantilarParis Kurt Enstitusu resmi sitesi8 Haziran 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bruksel Kurt Enstitusu resmi sitesi8 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde