Kürt Yüksek Komitesi (KYK, Kürtçe: Kürtçe: Desteya Bilind a Kurd, DBK) ya da Batı Kürdistan Üst Kurulu 25 Temmuz 2012 tarihinde Kamışlı'da Suriye Kürt Ulusal Meclisi (ENKS) ve (MGRK)'nın beşer üyesinin bir araya gelmesiyle oluşturuldu. PYD ve ENKS arasında çıkan anlaşmazlıklar yüzünden işlevini kaybederek dağılmıştır.
Kürt Yüksek Komitesi Desteya Bilind a Kurd | |
---|---|
Kuruluş | 25 Temmuz 2012 |
Dağılma | Geç 2013 |
Amaç | Suriye Kürdistan'ındaki Kürt örgütlerin ortak hareket etmesini sağlamak |
Merkez | Kamışlı |
Konum | |
Hizmet bölgesi | Suriye |
Resmî diller | Arapça, Kürtçe |
Kuruluş
2011-2012 Suriye çatışmalarında Suriye Kürt bölgesinde bulunan ve Mesut Barzani'nin KDP çizgisinde olan 11 parti ve örgüt 26 Ekim 2011 tarihinde Erbil'de ENKS çatısı altında bir araya geldiler. Buna karşılık PYD çizgisindeki örgütlerin çatı örgütü niteliğinde kurulmuş olan Demokratik Toplum Hareketi (TEV-DEM) de 16 Aralık 2011'de Batı Kürdistan Halk Meclisini kurdu. Bu mecliste PYD, TEV-DEM, Yekitiya Star, Batı Kürdistan Gençliği, eğitim ve dil hareketi SZK ve şehir aileleri örgütü gibi örgütler vardı.
Esad'ın devrileceğine dair beklentiler, Kürt örgütlerinin aralarındaki çatışmaların artması ve PYD çizgisindeki Kürt hareketlerinin KDP çizgisindeki hareketleri zayıflatacağı endişesi Mesut Barzani'yi inisiyatif almaya itti. 11 Haziran 2011'de Erbil'de ENKS ve Batı Kürdistan Halk Konseyi bir araya gelerek bir ortaklığa imza attılar. Toplantının arabuluculuğunu Barzani adına Dr. Hamid Derbendi üstlendi. Varılan mutabakat maddeleri şunlardı:
- Birleşik bir siyasal amaç geliştirmek için ortak bir komite kurulacak. Şam'daki diktatörlüğün devrilmesi ve Kürt sorununun demokratik yollardan çözümü için çalışılacak.
- Bölgelerdeki işleri koordine etmek için bir Yüksek Örgütsel Komite kurulacak.
- Her bölgede alt komiteler kurulacak.
- Bütün karşıt propagandalar durdurulacak.
- Kürt bölge ve topraklarındaki bütün silahlı güçler kaldırılacak.
- Ortak silahsız koruma komiteleri kurulacak.
- Sosyal sorunları çözmek için ortak arabulucu komiteler kurulacak.
Ancak anlaşma hayata geçirilemedi. İki taraf da birbirini suçladı. PYD'ye göre tüm Kürt partileri taraf olmadığı için sorunlar çıkıyordu. ENKS ise PYD'nin diğer Kürt grupları bastırmaya yönelik tutumlarından dolayı anlaşmanın gerçeklemediğini ileri sürüyordu.
Barzani bir yıl sonra yeniden bir çağrı yaptı. ENKS ve Batı Kürdistan Halk Meclisi 9-12 Temmuz 2012'de Erbil'de yeniden bir araya geldi. Toplantıya Barzani adına Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanlık Divanı Başkanı Fuad Hüseyin başkanlık etti.ENKS adına İsmaik Hami ve Batı Kürdistan Halk Meclisi adına Salim Mustafa Muhammed ile Abdussalam Ahmed'in imzaladığı metinde önceki anlaşmanın uygulanmasına dönük yeni mekanizmalar da ekleniyordu.
Erbil (Hewler) Mutabakatı da denilen anlaşmayı hayata geçirmek için 25 Temmuz 2012'de ENKS ve Batı Kürdistan Halk Meclisi, her iki kanattan beşer üyenin katılımıyla Batı Kürdistan Üst Kurulu (diğer adıyla Kürt Yüksek Komitesi) oluşturuldu. Bu kurula ENKS'den Ahmet Süleyman, Suud Mele, Nesreddin İbrahim, Beşar Emin; Batı Kürdistan Halk Meclisinden ise Aldar Halil, Ronahi Delil, Salih Müslim, Sinem Muhammed ve Abdulselam Ahmet üye olarak seçildi.
Suriye Ordusunun çekilmesi
18 Temmuz 2012'de Şam'da yapılan bir saldırıda Beşar Esad'ın ekibindeki kilit isimlerden Savunma Bakanı Davud Raciha, eski savunma bakanı ve devlet başkanı danışmanı Hasan Türkmani, Genelkurmay Başkan Yardımcısı Asıf Şevket ve Askeri İstihbarat Şefi Hişam İhtiyar öldü. Aynı gün Cerablus ve Menbiç silahlı muhalif grupların eline geçti. Esad yönetimi Suriye'nin tümünde çeşitli cephelerle uğraşmak yerine ana arterlere ağırlık vermeyi kararlaştırarak kuzey hattından çekilme kararı aldı. Esad yönetiminin bu kararı aynı zamanda Suriye muhalafetini organize edilmesi ve silahlandırılması için kendi topraklarını kullandıran Türkiye'ye dönük bir hamle idi. Suriye ordusu 18 Temmuz saldırısının ertesi günü Kürt bölgelerinden çekilmeye başladı. 19 Temmuz'da Kobani'de Kürtler yönetimi aldılar. 20 Temmuz'da Afrin'i, 21 Temmuz'da Derik ve Amude'yi boşaltan ordu birliklerinin binalarına YPG yerleşti. Ancak Kamışlı ve Haseke'yi bırakmak istemeyen ordu birlikleri ile YPG arasında bazı çatışmalar oldu.
Kürt Yüksek Komitesinin iki bileşeninden Batı Kürdistan Halk Meclisinin askerî gücünü YPG oluştururken, ENKS'nin milis gücü yoktu. Suriye ordusundan kaçtığı söylenen polis ve askerlerden oluşan bir peşmerge gücü YPG'ye karşı güç dengeleyebilmek için eğitiliyordu ama 600 ile 3.000 arasındaki Suriye peşmergelerinin YPG'nin gücünü dengelemesi mümkün değildi.
Kontrol noktalarının YPG tarafından ele geçirilmesi Kürt Yüksek Komitesi içindeki ENKS kanadının sert itirazlarına yol açtı. PYD Ağustos 2012'de Barzani'nin eğittiği 650 kişilik bir peşmerge grubunun Rojava'ya geçişine izin vermedi. Eylül 2012'de PYD ve ENKS üyelerinden ortak bir askerî güç oluşturulacağı ilan edildi. Bunun üzerine YPG kendisinin Rojava'nın tek meşru askerî gücü olarak görülmediğini söyleyerek Kürt Yüksek Konseyi ile işbirliğini bitirdiğini ilan etti. YPG'ye göre Irak Kürdistan'ında olduğu gibi KDP ve KYB'nin ayrı ayrı Peşmerge güçlerinin olmasına benzer biçimde Rojava'da ikinci bir askerî güç olamazdı.
Kürt Yüksek Komitesi sürecin hızla ilerlemesi sonucunda etkisi kalmayan bir yapıya dönüştü. Ağustos ve Eylül 2012'de yapılan gösterilerde "Kürt Birliği" sloganı altında hareket edilip "Peşmerge ve gerilla birdir" denilse de, Barzani ve Öcalan posterleri taşınsa da bu ortaklık yürümedi. Karşılıklı suçlamalarla fiilen gerçekleşmemiş bir ortaklık olarak kaldı.
Cenevre 2 öncesi
Aralık 2012'de yine Erbil'de Kürt Ulusal Komitesinin canlandırılması için görüşmeler yapıldı. Barzani, Leyla Zana ve Osman Baydemir'in arabuluculuğu ile gerçekleştirilen görüşmelerde Cenevre 2 toplantılarına tek heyet ile katılma kararı alındı. Ancak PYD'nin Cenevre 2 toplantılarına katılması sorunlara yol açınca ENKS toplantıya kendi temsilcileriyle katıldı. Böylece Suriyeli Kürtlerin Kürt Ulusal Komitesi adıyla tek heyet ile temsil edilmesi gerçekleşmemiş oldu.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kurt Yuksek Komitesi KYK Kurtce Kurtce Desteya Bilind a Kurd DBK ya da Bati Kurdistan Ust Kurulu 25 Temmuz 2012 tarihinde Kamisli da Suriye Kurt Ulusal Meclisi ENKS ve Bati Kurdistan Halk Meclisi MGRK nin beser uyesinin bir araya gelmesiyle olusturuldu PYD ve ENKS arasinda cikan anlasmazliklar yuzunden islevini kaybederek dagilmistir Kurt Yuksek Komitesi Desteya Bilind a KurdKurulus25 Temmuz 2012DagilmaGec 2013AmacSuriye Kurdistan indaki Kurt orgutlerin ortak hareket etmesini saglamakMerkezKamisliKonumHalep iliHizmet bolgesiSuriyeResmi dillerArapca Kurtce Icindekiler 1 Kurulus 2 Suriye Ordusunun cekilmesi 3 Cenevre 2 oncesi 4 KaynakcaKurulusdegistir2011 2012 Suriye catismalarinda Suriye Kurt bolgesinde bulunan ve Mesut Barzani nin KDP cizgisinde olan 11 parti ve orgut 26 Ekim 2011 tarihinde Erbil de ENKS catisi altinda bir araya geldiler Buna karsilik PYD cizgisindeki orgutlerin cati orgutu niteliginde kurulmus olan Demokratik Toplum Hareketi TEV DEM de 16 Aralik 2011 de Bati Kurdistan Halk Meclisini kurdu Bu mecliste PYD TEV DEM Yekitiya Star Bati Kurdistan Gencligi egitim ve dil hareketi SZK ve sehir aileleri orgutu gibi orgutler vardi 1 Esad in devrilecegine dair beklentiler Kurt orgutlerinin aralarindaki catismalarin artmasi ve PYD cizgisindeki Kurt hareketlerinin KDP cizgisindeki hareketleri zayiflatacagi endisesi Mesut Barzani yi inisiyatif almaya itti 1 11 Haziran 2011 de Erbil de ENKS ve Bati Kurdistan Halk Konseyi bir araya gelerek bir ortakliga imza attilar Toplantinin arabuluculugunu Barzani adina Dr Hamid Derbendi ustlendi Varilan mutabakat maddeleri sunlardi 1 Birlesik bir siyasal amac gelistirmek icin ortak bir komite kurulacak Sam daki diktatorlugun devrilmesi ve Kurt sorununun demokratik yollardan cozumu icin calisilacak Bolgelerdeki isleri koordine etmek icin bir Yuksek Orgutsel Komite kurulacak Her bolgede alt komiteler kurulacak Butun karsit propagandalar durdurulacak Kurt bolge ve topraklarindaki butun silahli gucler kaldirilacak Ortak silahsiz koruma komiteleri kurulacak Sosyal sorunlari cozmek icin ortak arabulucu komiteler kurulacak Ancak anlasma hayata gecirilemedi Iki taraf da birbirini sucladi PYD ye gore tum Kurt partileri taraf olmadigi icin sorunlar cikiyordu ENKS ise PYD nin diger Kurt gruplari bastirmaya yonelik tutumlarindan dolayi anlasmanin gerceklemedigini ileri suruyordu Barzani bir yil sonra yeniden bir cagri yapti ENKS ve Bati Kurdistan Halk Meclisi 9 12 Temmuz 2012 de Erbil de yeniden bir araya geldi Toplantiya Barzani adina Irak Kurt Bolgesel Yonetimi Baskanlik Divani Baskani Fuad Huseyin baskanlik etti ENKS adina Ismaik Hami ve Bati Kurdistan Halk Meclisi adina Salim Mustafa Muhammed ile Abdussalam Ahmed in imzaladigi metinde onceki anlasmanin uygulanmasina donuk yeni mekanizmalar da ekleniyordu 1 Erbil Hewler Mutabakati da denilen anlasmayi hayata gecirmek icin 25 Temmuz 2012 de ENKS ve Bati Kurdistan Halk Meclisi her iki kanattan beser uyenin katilimiyla Bati Kurdistan Ust Kurulu diger adiyla Kurt Yuksek Komitesi olusturuldu Bu kurula ENKS den Ahmet Suleyman Suud Mele Nesreddin Ibrahim Besar Emin Bati Kurdistan Halk Meclisinden ise Aldar Halil Ronahi Delil Salih Muslim Sinem Muhammed ve Abdulselam Ahmet uye olarak secildi Suriye Ordusunun cekilmesidegistir18 Temmuz 2012 de Sam da yapilan bir saldirida Besar Esad in ekibindeki kilit isimlerden Savunma Bakani Davud Raciha eski savunma bakani ve devlet baskani danismani Hasan Turkmani Genelkurmay Baskan Yardimcisi Asif Sevket ve Askeri Istihbarat Sefi Hisam Ihtiyar oldu Ayni gun Cerablus ve Menbic silahli muhalif gruplarin eline gecti Esad yonetimi Suriye nin tumunde cesitli cephelerle ugrasmak yerine ana arterlere agirlik vermeyi kararlastirarak kuzey hattindan cekilme karari aldi Esad yonetiminin bu karari ayni zamanda Suriye muhalafetini organize edilmesi ve silahlandirilmasi icin kendi topraklarini kullandiran Turkiye ye donuk bir hamle idi Suriye ordusu 18 Temmuz saldirisinin ertesi gunu Kurt bolgelerinden cekilmeye basladi 19 Temmuz da Kobani de Kurtler yonetimi aldilar 20 Temmuz da Afrin i 21 Temmuz da Derik ve Amude yi bosaltan ordu birliklerinin binalarina YPG yerlesti Ancak Kamisli ve Haseke yi birakmak istemeyen ordu birlikleri ile YPG arasinda bazi catismalar oldu 1 Kurt Yuksek Komitesinin iki bileseninden Bati Kurdistan Halk Meclisinin askeri gucunu YPG olustururken ENKS nin milis gucu yoktu Suriye ordusundan kactigi soylenen polis ve askerlerden olusan bir pesmerge gucu YPG ye karsi guc dengeleyebilmek icin egitiliyordu ama 600 ile 3 000 arasindaki Suriye pesmergelerinin YPG nin gucunu dengelemesi mumkun degildi 1 Kontrol noktalarinin YPG tarafindan ele gecirilmesi Kurt Yuksek Komitesi icindeki ENKS kanadinin sert itirazlarina yol acti PYD Agustos 2012 de Barzani nin egittigi 650 kisilik bir pesmerge grubunun Rojava ya gecisine izin vermedi Eylul 2012 de PYD ve ENKS uyelerinden ortak bir askeri guc olusturulacagi ilan edildi Bunun uzerine YPG kendisinin Rojava nin tek mesru askeri gucu olarak gorulmedigini soyleyerek Kurt Yuksek Konseyi ile isbirligini bitirdigini ilan etti YPG ye gore Irak Kurdistan inda oldugu gibi KDP ve KYB nin ayri ayri Pesmerge guclerinin olmasina benzer bicimde Rojava da ikinci bir askeri guc olamazdi 1 Kurt Yuksek Komitesi surecin hizla ilerlemesi sonucunda etkisi kalmayan bir yapiya donustu Agustos ve Eylul 2012 de yapilan gosterilerde Kurt Birligi slogani altinda hareket edilip Pesmerge ve gerilla birdir denilse de Barzani ve Ocalan posterleri tasinsa da bu ortaklik yurumedi Karsilikli suclamalarla fiilen gerceklesmemis bir ortaklik olarak kaldi 1 Cenevre 2 oncesidegistirAralik 2012 de yine Erbil de Kurt Ulusal Komitesinin canlandirilmasi icin gorusmeler yapildi Barzani Leyla Zana ve Osman Baydemir in arabuluculugu ile gerceklestirilen gorusmelerde Cenevre 2 toplantilarina tek heyet ile katilma karari alindi 2 Ancak PYD nin Cenevre 2 toplantilarina katilmasi sorunlara yol acinca ENKS toplantiya kendi temsilcileriyle katildi Boylece Suriyeli Kurtlerin Kurt Ulusal Komitesi adiyla tek heyet ile temsil edilmesi gerceklesmemis oldu 2 Kaynakcadegistir a b c d e f g h Fehim Tastekin Rojava Kurtlerin Zamani Iletisim Yayinlari sf 138 a b Suriye de Kurt muhalefeti 3 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi AlJazeera Turk 02 02 2017 tarihinde alindi https tr wikipedia org w index php title Kurt Yuksek Komitesi amp oldid 33333900 sayfasindan alinmistir