Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Temmuz 2021) () |
Kürt Mitolojisi Kürt coğrafyasında yaşamış birbirleriye dilsel ve kültürel yakınlık bulunan halkların ortak değerleridir, Kürtler İrani bir halk olduğu için, diğer İrani halklarla benzer destan ve hikâyelere sahiptir.
Demirci Kava Gave Efsanesi
2500-2600 yıl öncesinde Zuhak (Bazı kaynaklara göre Dehak) adında Asurlu çok ama çok zalim bir kralın egemenliği altında yaşayan Kawa adında bir demirci vardı. Bu kral tam bir canavardı ve efsaneye göre her iki omuzunda da birer yılan bulunuyordu. Bu iki yılanı beslemek için her gün halktan iki çocuğu sarayına kurban olarak getirtip aşçılarına bu iki çocuğun beyinlerini yılanlarına yemek olarak verdiriyordu. Aynı zamanda bu canavar kral ilkbaharın gelmesini engelliyordu. En sonunda bu zulümden bıkan ve bir şeyler yapmak isteyen Armayel ve Garmayel adlı iki kişi kralın sarayına aşçı olarak girmeyi başarırlar ve Kralın yılanlarını beslemek için beyinleri alınarak öldürülen çocuklardan sadece birini öldürüp diğerinin gizlice saraydan kaçmasına yardımcı olurlar. Böylece ellerindeki bir insan beyni ile kestikleri bir koyunun beynini karıştırarak yılanlara verirler her gün bir çocuğun kurtulmasını sağlamış olurlar. İşte bu kaçan kişilerin Kürtlerin ataları olduğuna inanılır. Kaçan çocuklar Kawa adlı demirci tarafından gizlice eğitilerek bir ordu haline getirilirler. Kawa'nın liderliğindeki bu ordu bir 20 Mart günü zalim kralın sarayına yürüyüşe geçer ve Kawa, kralı çekiç darbeleri ile öldürmeyi başarır. Kawa etraftaki tüm tepelerde ateşler yakar ve yanındakilerle birlikte bu zaferi kutlarlar. Böylece Kürt halkı zalim kraldan kurtulmuş olur ve ertesi gün ilkbahar gelir.
Simurg
İrani halkların mitolojisi ve edebiyatına dayanan, efsanevi, iyicil bir kuştur.Bu kuşun öleceği zaman, bir tür ateş olup kendi kendini yaktığı ve kendisinden yeniden doğduğu rivayetler arasındadır.
Simurg, Kürt sanatında kuş şeklinde, kanatlı dev bir yaratık olarak resmedilmiştir. efsaneye göre, bu kuş o kadar yaşlıdır ki dünyanın yok oluşuna üç kez tanık olmuştur.
Efsaneye göre kuşların hükümdarı olan Simurg (Zümrüd-ü Anka), Bilgi Ağacı’nın dallarında yaşar ve her şeyi bilirmiş’
Kuşlar Simurg’a inanır ve onun kendilerini kurtaracağını düşünürlermiş. Ama içlerinden Simurg’u gören olmamış. Simurg ortada görünmedikçe kuşkulanır olmuşlar ve sonunda umudu kesmişler. Simurg’un yuvası, etekleri bulutların üzerinde olan Kaf Dağı’nın tepesindeymiş. Bir gün uzak bir ülkede bir kuş sürüsü Simurg’un kanadından bir tüy bulmuş. Simurg’un var olduğunu anlayan dünyadaki tüm kuşlar toplanmışlar ve hep birlikte Simurg’un huzuruna gidip, yolunda gitmeyen şeyler için yardım istemeye karar vermişler.
Kaf dağına varmak için ise yedi dipsiz vadiyi aşmak gerekirmiş, Bu vadilerin her biri bir diğerinden daha çetinmiş. Birincisi; İstek, ikincisi; Aşk, üçüncüsü; Marifet, dördüncüsü; İstisna, beşincisi; Tevhid, altıncısı; Şaşkınlık ve yedincisi yok oluş vadileriymiş.
‘Yedi vadi üzerinden uçtukça sayıları gittikçe azalmış.’
Kuşlar, hep birlikte göğe doğru uçmaya başlamışlar. İsteği ve sebatı az olanlar, dünyevi şeylere takılanlar yolda birer birer dökülmüşler. Yorulanlar ve düşenler olmuş. Önce ‘Aşk Denizi’nden geçmişler sonra ‘Ayrılık Vadisi’nden’ uçmuşlar. ‘Hırs Ovası’nı aşıp, ‘Kıskançlık Gölü’ne’ sapmışlar. Kuşların kimisi ‘Aşk Denizi’ne’ dalmış, kimisi ‘Ayrılık Vadisi’nde’ kopmuş sürüden. Kimi hırslanıp düşmüş ovaya, kimi kıskanıp batmış göle.
Önce Bülbül geri dönmüş, güle olan aşkını hatırlayıp; Papağan o güzelim tüylerini bahane etmiş (oysa tüyleri yüzünden kafese kapatılırmış); Kartal yükseklerdeki krallığını bırakamamış; Baykuş yıkıntılarını; Balıkçıl kuşu bataklığını özlemiş…
Sonunda sırrı, sözcükler çözmüş: Kürtçe ‘si’, ‘otuz’ demektir. ‘Murg’ ise ‘kuş.’
Ve nihayet beş vadiden geçtikten sonra gelen Altıncı Vadi ‘Şaşkınlık’ ve sonuncusu Yedinci Vadi olan ‘Yok oluş Vadisi’nde’ bütün kuşlar umutlarını yitirmiş. Kaf Dağı’na vardıklarında geriye sadece otuz kuş kalmış. Simurg’un yuvasını bulunca ögrenmişler ki ‘Simurg – otuz kuş’ demekmiş. Onların her biri birer Simurg’muş. 30 kuş anlar ki aradıkları kendileridir ve gerçek yolculuk, kendine yapılan yolculuktur.
Mem u Zin
Birbirine âşık olan ancak kavuşamayan iki gencin trajik öyküsünü anlatılır. Bu hikâye milattan çok önceden bu yana halk arasında söylenen ve mitolojik nitelik kazanan bir destandır. Yazılı edebiyata kazandıran Ahmed-i Hani bu destandan ilham alarak o hikâyeyi kendi çağının yaşantısına göre somut bir kalıba dökmüş, çağdaş bir üslupla yazmıştır.
Bu eserde Mem û Zîn'in aşkı etrafında çağının yaşantısını, o zamanın sosyal, kültürel ve idari durumunu tasvir edilmiştir. İyiliği, doğruluğu, suçsuzluğu, zayıflığı ve çaresizliği Mem ve Zîn'in şahsında toplayarak; kötülüğü, dalkavukluğu, fitneciliği ve ikiyüzlülüğü de Beko karakterinde somutlaştırarak gözler önüne sermiştir.
Şahmaran
Kürt ve bölge halkları mitolojilerinde rastlanan akıllı ve iyicil olarak tanımlanan bellerinden aşağısı yılan, üstü ise insan şeklindeki Maran adı verilen doğaüstü yaratıkların başında bulunan ve hiç yaşlanmayan, ölünce ruhunun kızına geçtiğine inanılan varlık. Binlerce yıl önce yedi katlı yeraltında yaşayan yılanlar vardı. Meran adı verilen bu yılanlar, gerçekten akıllı ve şefkatli idi. Onlar barış içinde yaşarlardı. Meranların kraliçesine Şahmeran denirdi. O genç ve güzel bir kadındı. Efsaneye göre, Şahmeran'ı gören ilk insan Cemşab oldu. O, geçimi için odun satan fakir bir ailenin oğluydu. Bir gün Cemşab ve arkadaşları bal dolu bir mağara keşfederler. Balı çıkarmak için Cemşab'ı aşağıya indiren arkadaşları, paylarına daha çok bal düşmesi için onu orada bırakıp kaçarlar. Cemşab mağarada bir delik görür ve buradan ışık sızdığını fark eder. Cebindeki bıçak ile deliği büyütünce, ömründe görmediği kadar güzel bir bahçeye girer. Bu bahçede eşi benzeri olmayan çiçekler ve bir havuz ile pek çok yılan görür. Havuzun başındaki tahtta süt beyaz vücutlu bir yılan oturmaktadır. Şahmeran'ın güvenini kazanan Cemşab uzun yıllar bu bahçede yaşar. Şahmeran ona tıp biliminin bilinmediklerini söyler. Yıllar sonra, ailesini çok özlediğini söyleyip gitmek için yalvarır. Bunun üzerine Şahmeran da kendisini salıvereceğini, ancak yerini kimseye söylemeyeceğine dair söz vermesini ister.
Şahmeran'a söz verip ailesine kavuşan Cemşab uzun yıllar verdiği sözde durarak Şahmeran'ın yerini kimseye söylememiş. Bir gün ülkenin padişahı hastalanmış. Vezir, hastalığın çaresinin Şahmeran'ın etini yemek olduğunu söylemiş ve her yere haber salınmış. Ülkenin veziri herkesi tek tek hamama sokmuş. Sıra Cemşab'a gelmiş. Cemşab soyununca vezir Cemşab'ın derisinde pullar olduğunu görünce Cemşab'ı konuşturmayı başarmış. Cemşab kuyunun yerini gösterince Şahmeran bulunup dışarı çıkarılmış. Şahmeran Cemşab'a, "Benim başımı kaynatıp padişaha içir, padişah kurtulsun, gövdemi de vezire içir, ölsün, kuyruğumu da kaynatıp sen iç, böylece Lokman Hekim ol" demiş. Böylece vezir ölmüş, padişah da iyileşip Cemşab'ı veziri yapmış. Ve rivayete göre de Cemşab böylece Lokman Hekim olmuş. Efsaneye göre Şahmeran'ın öldürüldüğünü yılanlar o günden beri bilmemektedirler. Dünyanın, Şahmeran'ın öldürüldüğünü öğrenen yılanlar tarafından bir gün istila edileceği rivayet edilir.
Rüstem-e Zal
Rüstem (veya Zaloğlu Rüstem) – İrani mitolojisinin efsanevî kahramanıdır. İran şairi Firdevsî'nin Şehnâme adlı eserinde büyük bir kahraman olarak gösterilir. Rüstem, Türk edebiyatında Rüstem-i Zâl, halk ağzında da Zaloğlu Rüstem diye tanınır. İranlılar ile Turanlılar (Türkler) arasındaki mücadelelerde büyük kahramanlık, güçlülük ve yiğitlik göstermiştir. Bu yüzden özellikle pehlivan, yiğit, hükümdar gibi şahısları övmek için Zaloğlu Rüstem'in adı kullanılır. Alper Tunga ile giriştiği mücadele anlatılır ve defalarca onu yendiğinden bahsedilir. Güreşçi yönü ağır basar. Tutuştuğu güreşlerde hiç yenilmediği söylenir. Dîv-i Sepîd (Beyaz Dev) ile güreşmiştir. Yalnızca İran kültüründe değil tüm Ortadoğu’da güreşçilerin simgesi hâline gelmiştir.
Yezîdî Yaratılış Mitolojisi
Yezidi veya Ezidiler çoğunlukla Kürtçe konuşan etnodinsel bir topluluğa verilen isimdir.Ezidi" kelimesinin bu dinin tanrısı olan Azda kelimesinden türetildiği iddia edilmektedir. Kürt dilinde "Tanrı" ismini karşılayan iki kelime mevcuttur: Bunlar "Ezda" ve "Xweda"'dır. Ezda beni yaratan, veren ve var eden anlamlarına gelmektedir. Xweda ise kendiliğinden var olan anlamına gelmektedir.
Yezidiliğin önceki ilahî dinlerde anlatılan Düşmüş Melek'in yaratıcının buyruğuna rağmen insan karşısında eğilmeyip saygı göstermemesi, onun aslında ne kadar asil olduğunun tüm Evren'e ispâtıdır ve yaratıcı tarafından sınanmıştır. İşte bu sınavı başarı ile verip tüm insanlığın ve dünya işlerinin başına geçme hakkını kazanmış diye düşünülür.
Ancak burada Düşmüş Melek'in sahip olduğu özellikler, diğer dinlerden farklıdır. Yezidilikte tanrı, Dünya'nın sadece yaratıcısıdır, sürdürücüsü değildir. Tanrısal iradenin vücut bulması için Düşmüş Melek, bir nevi aracılık rolü üstlenmiştir. Düşmüş Melek, Melek Tavus olarak adlandırılır ve bir Tavus kuşu ile simgelenir. Gururlu bir melek olduğundan tanrıya isyan etmiş, ceza olarak 40.000 sene orada yanmış, sonunda döktüğü göz yaşları bu ateşi söndürmüştür. Artık tanrıyla barışıktır. Düşmüş Melek, yemek pişiren ve yangın çıkaran ateş gibi, Dünya gibi hem iyi, hem de kötüdür,Yezidiler için Melek Tavus, en güçlü melek ve aynı zamanda affedilmiş Şeytan'dır. Bu ismi ağzına almak, mukaddes olduğundan yasaktır.
Tanrılar ve Tanrıçalar
Arap-Müslüman ordusunun 642 yılında Şehrizor ovasında Zerdüşt olan Kürtler ve Sasaniler ile savaşarak Sasaniler'i yıkana kadarki döneme kadar yoğun miktarda Zerdüşt Kürtleri'nin olduğu kayıtlara geçmiştir. Günümüzde ise Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde ilk Zerdüşt Kürtler ibadethanesi açılmıştır ve tahmini Zerdüşt Kürt sayısının 100.000 olduğu ve hızla arttiği iddia edilmiştir.
Zurvan: Sonsuz zaman ve uzayın tanrısı. Ahura Mazda ve Angra Mainyu'nun babası. İki tarafı temsil eden çocukları olduğu için nötr bir tanrı olmayı tercih etmiştir. Kaderin, ışığın ve karanlığın Tanrısı
Kaynakça
- ^ "DEMİRCİ KAVA GAVE DESTANI - EDEBİYAT / Halk Hikaye ve Destan | Edebiyat ve Sanat Akademisi". edebiyatvesanatakademisi.com. 28 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ a b . www.bitlisname.com. 22 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ a b . web.archive.org. 4 Mart 2016. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ a b Emmanuel, Raphael (1969). The Ring of Shah Maran, a Story from the Mountains of Kurdistan (İngilizce). Interstate Printers and Publishers. 31 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ verdi, Yedikıta Dergisi cevap (8 Nisan 2011). . Tarih Postası. 20 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ . web.archive.org. 25 Ocak 2018. 25 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ . web.archive.org. 25 Ocak 2018. 25 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ . rudaw.net. 21 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ "Irak'ta bin 400 yıl sonra Zerdüşt ibadethanesi". www.dunyabulteni.net. 28 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ . Habertürk. 7 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ The Circle of Ancient İranian Studies (CAIS).
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Kurt mitolojisi haber gazete kitap akademik JSTOR Temmuz 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Kurt Mitolojisi Kurt cografyasinda yasamis birbirleriye dilsel ve kulturel yakinlik bulunan halklarin ortak degerleridir Kurtler Irani bir halk oldugu icin diger Irani halklarla benzer destan ve hikayelere sahiptir Demirci Kava Gave Efsanesi2500 2600 yil oncesinde Zuhak Bazi kaynaklara gore Dehak adinda Asurlu cok ama cok zalim bir kralin egemenligi altinda yasayan Kawa adinda bir demirci vardi Bu kral tam bir canavardi ve efsaneye gore her iki omuzunda da birer yilan bulunuyordu Bu iki yilani beslemek icin her gun halktan iki cocugu sarayina kurban olarak getirtip ascilarina bu iki cocugun beyinlerini yilanlarina yemek olarak verdiriyordu Ayni zamanda bu canavar kral ilkbaharin gelmesini engelliyordu En sonunda bu zulumden bikan ve bir seyler yapmak isteyen Armayel ve Garmayel adli iki kisi kralin sarayina asci olarak girmeyi basarirlar ve Kralin yilanlarini beslemek icin beyinleri alinarak oldurulen cocuklardan sadece birini oldurup digerinin gizlice saraydan kacmasina yardimci olurlar Boylece ellerindeki bir insan beyni ile kestikleri bir koyunun beynini karistirarak yilanlara verirler her gun bir cocugun kurtulmasini saglamis olurlar Iste bu kacan kisilerin Kurtlerin atalari olduguna inanilir Kacan cocuklar Kawa adli demirci tarafindan gizlice egitilerek bir ordu haline getirilirler Kawa nin liderligindeki bu ordu bir 20 Mart gunu zalim kralin sarayina yuruyuse gecer ve Kawa krali cekic darbeleri ile oldurmeyi basarir Kawa etraftaki tum tepelerde atesler yakar ve yanindakilerle birlikte bu zaferi kutlarlar Boylece Kurt halki zalim kraldan kurtulmus olur ve ertesi gun ilkbahar gelir SimurgIrani halklarin mitolojisi ve edebiyatina dayanan efsanevi iyicil bir kustur Bu kusun olecegi zaman bir tur ates olup kendi kendini yaktigi ve kendisinden yeniden dogdugu rivayetler arasindadir Simurg Kurt sanatinda kus seklinde kanatli dev bir yaratik olarak resmedilmistir efsaneye gore bu kus o kadar yaslidir ki dunyanin yok olusuna uc kez tanik olmustur Efsaneye gore kuslarin hukumdari olan Simurg Zumrud u Anka Bilgi Agaci nin dallarinda yasar ve her seyi bilirmis Kuslar Simurg a inanir ve onun kendilerini kurtaracagini dusunurlermis Ama iclerinden Simurg u goren olmamis Simurg ortada gorunmedikce kuskulanir olmuslar ve sonunda umudu kesmisler Simurg un yuvasi etekleri bulutlarin uzerinde olan Kaf Dagi nin tepesindeymis Bir gun uzak bir ulkede bir kus surusu Simurg un kanadindan bir tuy bulmus Simurg un var oldugunu anlayan dunyadaki tum kuslar toplanmislar ve hep birlikte Simurg un huzuruna gidip yolunda gitmeyen seyler icin yardim istemeye karar vermisler Kaf dagina varmak icin ise yedi dipsiz vadiyi asmak gerekirmis Bu vadilerin her biri bir digerinden daha cetinmis Birincisi Istek ikincisi Ask ucuncusu Marifet dorduncusu Istisna besincisi Tevhid altincisi Saskinlik ve yedincisi yok olus vadileriymis Yedi vadi uzerinden uctukca sayilari gittikce azalmis Kuslar hep birlikte goge dogru ucmaya baslamislar Istegi ve sebati az olanlar dunyevi seylere takilanlar yolda birer birer dokulmusler Yorulanlar ve dusenler olmus Once Ask Denizi nden gecmisler sonra Ayrilik Vadisi nden ucmuslar Hirs Ovasi ni asip Kiskanclik Golu ne sapmislar Kuslarin kimisi Ask Denizi ne dalmis kimisi Ayrilik Vadisi nde kopmus suruden Kimi hirslanip dusmus ovaya kimi kiskanip batmis gole Once Bulbul geri donmus gule olan askini hatirlayip Papagan o guzelim tuylerini bahane etmis oysa tuyleri yuzunden kafese kapatilirmis Kartal yukseklerdeki kralligini birakamamis Baykus yikintilarini Balikcil kusu batakligini ozlemis Sonunda sirri sozcukler cozmus Kurtce si otuz demektir Murg ise kus Ve nihayet bes vadiden gectikten sonra gelen Altinci Vadi Saskinlik ve sonuncusu Yedinci Vadi olan Yok olus Vadisi nde butun kuslar umutlarini yitirmis Kaf Dagi na vardiklarinda geriye sadece otuz kus kalmis Simurg un yuvasini bulunca ogrenmisler ki Simurg otuz kus demekmis Onlarin her biri birer Simurg mus 30 kus anlar ki aradiklari kendileridir ve gercek yolculuk kendine yapilan yolculuktur Mem u ZinBirbirine asik olan ancak kavusamayan iki gencin trajik oykusunu anlatilir Bu hikaye milattan cok onceden bu yana halk arasinda soylenen ve mitolojik nitelik kazanan bir destandir Yazili edebiyata kazandiran Ahmed i Hani bu destandan ilham alarak o hikayeyi kendi caginin yasantisina gore somut bir kaliba dokmus cagdas bir uslupla yazmistir Bu eserde Mem u Zin in aski etrafinda caginin yasantisini o zamanin sosyal kulturel ve idari durumunu tasvir edilmistir Iyiligi dogrulugu sucsuzlugu zayifligi ve caresizligi Mem ve Zin in sahsinda toplayarak kotulugu dalkavuklugu fitneciligi ve ikiyuzlulugu de Beko karakterinde somutlastirarak gozler onune sermistir SahmaranKurt ve bolge halklari mitolojilerinde rastlanan akilli ve iyicil olarak tanimlanan bellerinden asagisi yilan ustu ise insan seklindeki Maran adi verilen dogaustu yaratiklarin basinda bulunan ve hic yaslanmayan olunce ruhunun kizina gectigine inanilan varlik Binlerce yil once yedi katli yeraltinda yasayan yilanlar vardi Meran adi verilen bu yilanlar gercekten akilli ve sefkatli idi Onlar baris icinde yasarlardi Meranlarin kralicesine Sahmeran denirdi O genc ve guzel bir kadindi Efsaneye gore Sahmeran i goren ilk insan Cemsab oldu O gecimi icin odun satan fakir bir ailenin ogluydu Bir gun Cemsab ve arkadaslari bal dolu bir magara kesfederler Bali cikarmak icin Cemsab i asagiya indiren arkadaslari paylarina daha cok bal dusmesi icin onu orada birakip kacarlar Cemsab magarada bir delik gorur ve buradan isik sizdigini fark eder Cebindeki bicak ile deligi buyutunce omrunde gormedigi kadar guzel bir bahceye girer Bu bahcede esi benzeri olmayan cicekler ve bir havuz ile pek cok yilan gorur Havuzun basindaki tahtta sut beyaz vucutlu bir yilan oturmaktadir Sahmeran in guvenini kazanan Cemsab uzun yillar bu bahcede yasar Sahmeran ona tip biliminin bilinmediklerini soyler Yillar sonra ailesini cok ozledigini soyleyip gitmek icin yalvarir Bunun uzerine Sahmeran da kendisini saliverecegini ancak yerini kimseye soylemeyecegine dair soz vermesini ister Sahmeran a soz verip ailesine kavusan Cemsab uzun yillar verdigi sozde durarak Sahmeran in yerini kimseye soylememis Bir gun ulkenin padisahi hastalanmis Vezir hastaligin caresinin Sahmeran in etini yemek oldugunu soylemis ve her yere haber salinmis Ulkenin veziri herkesi tek tek hamama sokmus Sira Cemsab a gelmis Cemsab soyununca vezir Cemsab in derisinde pullar oldugunu gorunce Cemsab i konusturmayi basarmis Cemsab kuyunun yerini gosterince Sahmeran bulunup disari cikarilmis Sahmeran Cemsab a Benim basimi kaynatip padisaha icir padisah kurtulsun govdemi de vezire icir olsun kuyrugumu da kaynatip sen ic boylece Lokman Hekim ol demis Boylece vezir olmus padisah da iyilesip Cemsab i veziri yapmis Ve rivayete gore de Cemsab boylece Lokman Hekim olmus Efsaneye gore Sahmeran in olduruldugunu yilanlar o gunden beri bilmemektedirler Dunyanin Sahmeran in olduruldugunu ogrenen yilanlar tarafindan bir gun istila edilecegi rivayet edilir Rustem e ZalRustem veya Zaloglu Rustem Irani mitolojisinin efsanevi kahramanidir Iran sairi Firdevsi nin Sehname adli eserinde buyuk bir kahraman olarak gosterilir Rustem Turk edebiyatinda Rustem i Zal halk agzinda da Zaloglu Rustem diye taninir Iranlilar ile Turanlilar Turkler arasindaki mucadelelerde buyuk kahramanlik gucluluk ve yigitlik gostermistir Bu yuzden ozellikle pehlivan yigit hukumdar gibi sahislari ovmek icin Zaloglu Rustem in adi kullanilir Alper Tunga ile giristigi mucadele anlatilir ve defalarca onu yendiginden bahsedilir Guresci yonu agir basar Tutustugu gureslerde hic yenilmedigi soylenir Div i Sepid Beyaz Dev ile guresmistir Yalnizca Iran kulturunde degil tum Ortadogu da gurescilerin simgesi haline gelmistir Yezidi Yaratilis MitolojisiYezidi veya Ezidiler cogunlukla Kurtce konusan etnodinsel bir topluluga verilen isimdir Ezidi kelimesinin bu dinin tanrisi olan Azda kelimesinden turetildigi iddia edilmektedir Kurt dilinde Tanri ismini karsilayan iki kelime mevcuttur Bunlar Ezda ve Xweda dir Ezda beni yaratan veren ve var eden anlamlarina gelmektedir Xweda ise kendiliginden var olan anlamina gelmektedir Yezidiligin onceki ilahi dinlerde anlatilan Dusmus Melek in yaraticinin buyruguna ragmen insan karsisinda egilmeyip saygi gostermemesi onun aslinda ne kadar asil oldugunun tum Evren e ispatidir ve yaratici tarafindan sinanmistir Iste bu sinavi basari ile verip tum insanligin ve dunya islerinin basina gecme hakkini kazanmis diye dusunulur Ancak burada Dusmus Melek in sahip oldugu ozellikler diger dinlerden farklidir Yezidilikte tanri Dunya nin sadece yaraticisidir surdurucusu degildir Tanrisal iradenin vucut bulmasi icin Dusmus Melek bir nevi aracilik rolu ustlenmistir Dusmus Melek Melek Tavus olarak adlandirilir ve bir Tavus kusu ile simgelenir Gururlu bir melek oldugundan tanriya isyan etmis ceza olarak 40 000 sene orada yanmis sonunda doktugu goz yaslari bu atesi sondurmustur Artik tanriyla barisiktir Dusmus Melek yemek pisiren ve yangin cikaran ates gibi Dunya gibi hem iyi hem de kotudur Yezidiler icin Melek Tavus en guclu melek ve ayni zamanda affedilmis Seytan dir Bu ismi agzina almak mukaddes oldugundan yasaktir Tanrilar ve TanricalarArap Musluman ordusunun 642 yilinda Sehrizor ovasinda Zerdust olan Kurtler ve Sasaniler ile savasarak Sasaniler i yikana kadarki doneme kadar yogun miktarda Zerdust Kurtleri nin oldugu kayitlara gecmistir Gunumuzde ise Kurdistan Bolgesel Yonetimi nde ilk Zerdust Kurtler ibadethanesi acilmistir ve tahmini Zerdust Kurt sayisinin 100 000 oldugu ve hizla arttigi iddia edilmistir Zurvan Sonsuz zaman ve uzayin tanrisi Ahura Mazda ve Angra Mainyu nun babasi Iki tarafi temsil eden cocuklari oldugu icin notr bir tanri olmayi tercih etmistir Kaderin isigin ve karanligin TanrisiKaynakca DEMIRCI KAVA GAVE DESTANI EDEBIYAT Halk Hikaye ve Destan Edebiyat ve Sanat Akademisi edebiyatvesanatakademisi com 28 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2021 a b www bitlisname com 22 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2021 a b web archive org 4 Mart 2016 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2021 a b Emmanuel Raphael 1969 The Ring of Shah Maran a Story from the Mountains of Kurdistan Ingilizce Interstate Printers and Publishers 31 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2021 verdi Yedikita Dergisi cevap 8 Nisan 2011 Tarih Postasi 20 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2021 web archive org 25 Ocak 2018 25 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2021 web archive org 25 Ocak 2018 25 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2021 rudaw net 21 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2021 Irak ta bin 400 yil sonra Zerdust ibadethanesi www dunyabulteni net 28 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2021 Haberturk 7 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2021 The Circle of Ancient Iranian Studies CAIS