Kılburun Muharebesi ya da Kılburun Kuşatması , 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı'nın bir parçası olarak 12 Ekim (NS)/1 Ekim (OS) 1787'de yapıldı.
Kılburun Muharebesi (1787) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı | |||||||
Hat Piyadesi Novikov'ca General Suvorov'un yaralı halde Osmanlı askerlerinin eline geçmeden kurtarılmasını tasvir eden resim | |||||||
46°32′46″N 31°32′46″E / 46.54624746°K 31.546067°D
| |||||||
Taraflar | |||||||
Rus İmparatorluğu | Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Aleksandr Suvorov | Giritli Hüseyin Paşa | ||||||
Güçler | |||||||
Kılburun'da: 1,500 Piyade 319 top Takviye Birlikler: 2,500 piyade Kazak süvarisi 38 top | 5,000-6000 Piyade 3 Hat gemisi 4 Fırkateyn 4 bomba gemisi ( yüzer piller ) 14 hücum bot 23 nakliye gemisi hepsi yaklaşık 400 top. | ||||||
Kayıplar | |||||||
138 ölü 318 yaralı | 4000-5000 ölü 2 Fransız askeri danışman (Karaya çıkan birliklerden sadece 600-700 asker sağ olarak kurtuldu) |
Zayıf bir kale olan Kılburun kalesi, Özi'nin karşısında, Dinyeper Nehri deltasının bir bölümünü oluşturan bir sığlık alanda bulunuyordu. Herson'daki Osmanlı filo üssüne de yakın ve bunların hepsini kale tehdit eder bir konumdaydı. Osmanlı'nın Kılburun'a saldırmasının nedeni, düşmanın Özi ve Herson filo üssünü kuşatmasını engellemek için bir üssünden mahrum etmekti.
Kuvvetler
Rus garnizonunun komutanı Alexander Suvorov, kalede 19 bronz ve 300 demir topçu, güç ve menzil açısından zayıf, Kılburun'da 1.500 piyade ve kaleden uzakta 2.500 piyade, 28 alay ve 10 sahra topu ve 30 verst (kabaca 50 kilometre) içinde Kazak süvarisine sahipti.
Osmanlıların üç adet 60 topluk gemisi, dört adet 34 top fırkateyni, dört bomba gemisi (yüzer piller) ve her birinde 4 top bulunan 14 hücumbotu vardı. Toplamda, Osmanlı'nın yaklaşık 400 topu vardı. Osmanlı birlikleri 23 nakliye gemisiyle taşındı.
İlk saldırı
Eylül ayı boyunca, Osmanlı donanması, Rus top mevzilerinin yerini tespit etmeye çalışarak, iki kez donanmadan kıyıya uzun menzilli top ateşi açtı. Bir bombardıman sırasında, iki fırkateyn ve dört kadırgadan oluşan (kendileri Amiral Mordvinov'un filosunun bir parçası olan) bir Rus kadırgası "Desna", Maltalı kaptanının inisiyatifiyle müdahale etti ve Osmanlı savaş gemilerini sürdü. 10 ve 11 Ekim'de yine Osmanlı gemilerinden Kılburun bombardımanı yapıldı. Bir sabah filonun destek ateşiyle 12 Ekim 1787 günü saat 9 sıralarında 6.000 asker ile iki ayrı yere(kıyı alanına 5300 asker ve kalanı Bienka bir köyünde 10-15 verst uzaklıktaki alana) amfibi çıkarma yaptı. Özi paşası, amfibi çıkarma kuvvetinin geri çekilmeyi düşünmemesi için çıkarmadan sonra gemilerin ayrılmasını emretti. Çıkarma kuvveti, Kılburun'a yaklaşmak için toplam 15 siper kazmaya başladı.
Suvorov takviye çağrısında bulundu (2500 piyade ve Kazak) ve kilisede halka açık dua ile meşgul olurken (Örme Kutlaması), kilisede dua ve vaazlar alarak bekledi.
Karşı saldırı
Öğle vakti Türkler kaleye 200 adım yaklaştılar. Suvorov, Orlov piyade ve Schlisselburg grenadier alaylarından 1.500 askerle ilk karşı saldırıya başladı. Saldıran birlikler 15 siperden 10'unu aldı, ancak Osmanlı donanmasının kanat ateşi altında kaleye çekilmek zorunda kaldılar. Suvorov'un kendisi yandan ve sol elden yaralandı ve ancak Schlisselburg bombacı alayının bir bombacısı olan Stepan Novikov'un cesaretiyle kurtarıldı.
Saat 16.00'da Rus takviye kuvvetleri yaklaştı ve Suvorov, Kazakları düşmanın sol kanadının çevresindeki sığlık üzerinden ve arkalarına saldırmak üzere emir verdikten sonra saldırısını tekrarladı. Bu saldırı başarılı oldu ve Türkler siperlerden çıkmaya ve kıyıya karşı durmaya zorlandılar, Osmanlı filosunu kendi birliklerini vurmamak için ateşkese zorladı. Suvorov'un bindiği iki at çatışmalarda vuruldu. Suvorov sahilde sıkıştırdığı Osmanlı askerlerinin üzerine Alay topları ile yakın mesafeden şarapnel atışları emri verdi. Kendi askerlerinin önünde olması nedeniyle donanmadan yardım alamayan kara kuvvetleri toplu imhaya dönük bu harekete hiçbir şey yapamadılar ve şarapneller Türkler arasında korkunç bir katliama neden oldu.
Gece çıkarmadan kurtulan 600-700 Türk, kayıklarla gemilere binerek geri döndü. Birkaç yüz kişi sazlıklarda saklandı ve ertesi sabah Kazaklar tarafından saldırıya uğradı. Rus kayıpları 2 'si subay 136 kişi ölü ve 17'si subay ve 300 yaralı iken ve Osmanlı kayıpları ise - Sibirya'ya gönderilen Türk kılığında iki Fransız askeri danışman da dahil olmak üzere yaklaşık 4000 askerdi.
Osmanlı Ordusunda kurtulan 600-700 asker arasındaki 11 subay ise başarısızlık, kaçmaları gerekçe gösterilerek idam edildi.
Rus tarafında Suvorov'un raporunda, Schlisselburg alayı özellikle cesaretiyle dikkat çekiyordu. Kılburun zaferi için Çariçe II. Katerina, Suvorov'u Aziz Andrew Nişanı ve en yüksek övgüyle ödüllendirdi, bu nişana şöyle yazdı: “İnanarak ve sadakatle hak ettiniz”.
Kaynakça
- Широкорад A. Б. Русско-Турецкие войны (под общ. ред Тараса А. Е.) Minsk: Hasat, 2000.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kilburun Muharebesi ya da Kilburun Kusatmasi 1787 1792 Osmanli Rus Savasi nin bir parcasi olarak 12 Ekim NS 1 Ekim OS 1787 de yapildi Kilburun Muharebesi 1787 1787 1792 Osmanli Rus SavasiHat Piyadesi Novikov ca General Suvorov un yarali halde Osmanli askerlerinin eline gecmeden kurtarilmasini tasvir eden resim46 32 46 N 31 32 46 E 46 54624746 K 31 546067 D 46 54624746 31 546067 Tarih12 Ekim 1787BolgeKilburun kalesi Ozi yakinlari Dinyeper Irmagi deltasi SonucRus Zaferi Osmanli kusatmasi basarisizlik ve agir yenilgi ile sonuclandi TaraflarRus ImparatorluguOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerAleksandr SuvorovGiritli Huseyin PasaGuclerKilburun da 1 500 Piyade 319 top Takviye Birlikler 2 500 piyade Kazak suvarisi 38 top5 000 6000 Piyade 3 Hat gemisi 4 Firkateyn 4 bomba gemisi yuzer piller 14 hucum bot 23 nakliye gemisi hepsi yaklasik 400 top Kayiplar138 olu 318 yarali4000 5000 olu 2 Fransiz askeri danisman Karaya cikan birliklerden sadece 600 700 asker sag olarak kurtuldu Zayif bir kale olan Kilburun kalesi Ozi nin karsisinda Dinyeper Nehri deltasinin bir bolumunu olusturan bir siglik alanda bulunuyordu Herson daki Osmanli filo ussune de yakin ve bunlarin hepsini kale tehdit eder bir konumdaydi Osmanli nin Kilburun a saldirmasinin nedeni dusmanin Ozi ve Herson filo ussunu kusatmasini engellemek icin bir ussunden mahrum etmekti KuvvetlerRus garnizonunun komutani Alexander Suvorov kalede 19 bronz ve 300 demir topcu guc ve menzil acisindan zayif Kilburun da 1 500 piyade ve kaleden uzakta 2 500 piyade 28 alay ve 10 sahra topu ve 30 verst kabaca 50 kilometre icinde Kazak suvarisine sahipti Osmanlilarin uc adet 60 topluk gemisi dort adet 34 top firkateyni dort bomba gemisi yuzer piller ve her birinde 4 top bulunan 14 hucumbotu vardi Toplamda Osmanli nin yaklasik 400 topu vardi Osmanli birlikleri 23 nakliye gemisiyle tasindi Ilk saldiriEylul ayi boyunca Osmanli donanmasi Rus top mevzilerinin yerini tespit etmeye calisarak iki kez donanmadan kiyiya uzun menzilli top atesi acti Bir bombardiman sirasinda iki firkateyn ve dort kadirgadan olusan kendileri Amiral Mordvinov un filosunun bir parcasi olan bir Rus kadirgasi Desna Maltali kaptaninin inisiyatifiyle mudahale etti ve Osmanli savas gemilerini surdu 10 ve 11 Ekim de yine Osmanli gemilerinden Kilburun bombardimani yapildi Bir sabah filonun destek atesiyle 12 Ekim 1787 gunu saat 9 siralarinda 6 000 asker ile iki ayri yere kiyi alanina 5300 asker ve kalani Bienka bir koyunde 10 15 verst uzakliktaki alana amfibi cikarma yapti Ozi pasasi amfibi cikarma kuvvetinin geri cekilmeyi dusunmemesi icin cikarmadan sonra gemilerin ayrilmasini emretti Cikarma kuvveti Kilburun a yaklasmak icin toplam 15 siper kazmaya basladi Suvorov takviye cagrisinda bulundu 2500 piyade ve Kazak ve kilisede halka acik dua ile mesgul olurken Orme Kutlamasi kilisede dua ve vaazlar alarak bekledi Karsi saldiriOgle vakti Turkler kaleye 200 adim yaklastilar Suvorov Orlov piyade ve Schlisselburg grenadier alaylarindan 1 500 askerle ilk karsi saldiriya basladi Saldiran birlikler 15 siperden 10 unu aldi ancak Osmanli donanmasinin kanat atesi altinda kaleye cekilmek zorunda kaldilar Suvorov un kendisi yandan ve sol elden yaralandi ve ancak Schlisselburg bombaci alayinin bir bombacisi olan Stepan Novikov un cesaretiyle kurtarildi Saat 16 00 da Rus takviye kuvvetleri yaklasti ve Suvorov Kazaklari dusmanin sol kanadinin cevresindeki siglik uzerinden ve arkalarina saldirmak uzere emir verdikten sonra saldirisini tekrarladi Bu saldiri basarili oldu ve Turkler siperlerden cikmaya ve kiyiya karsi durmaya zorlandilar Osmanli filosunu kendi birliklerini vurmamak icin ateskese zorladi Suvorov un bindigi iki at catismalarda vuruldu Suvorov sahilde sikistirdigi Osmanli askerlerinin uzerine Alay toplari ile yakin mesafeden sarapnel atislari emri verdi Kendi askerlerinin onunde olmasi nedeniyle donanmadan yardim alamayan kara kuvvetleri toplu imhaya donuk bu harekete hicbir sey yapamadilar ve sarapneller Turkler arasinda korkunc bir katliama neden oldu Gece cikarmadan kurtulan 600 700 Turk kayiklarla gemilere binerek geri dondu Birkac yuz kisi sazliklarda saklandi ve ertesi sabah Kazaklar tarafindan saldiriya ugradi Rus kayiplari 2 si subay 136 kisi olu ve 17 si subay ve 300 yarali iken ve Osmanli kayiplari ise Sibirya ya gonderilen Turk kiliginda iki Fransiz askeri danisman da dahil olmak uzere yaklasik 4000 askerdi Osmanli Ordusunda kurtulan 600 700 asker arasindaki 11 subay ise basarisizlik kacmalari gerekce gosterilerek idam edildi Rus tarafinda Suvorov un raporunda Schlisselburg alayi ozellikle cesaretiyle dikkat cekiyordu Kilburun zaferi icin Carice II Katerina Suvorov u Aziz Andrew Nisani ve en yuksek ovguyle odullendirdi bu nisana soyle yazdi Inanarak ve sadakatle hak ettiniz Kaynakca a b Alina Gaynutdinova Siyasi Tarih Baglaminda Rus Oryantalizminde Osmanli Algisi Uludag Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Islam Tarihi ve Sanatlari Anabilim Dali Yayinlanmamis Doktora Tezi 2018 s 133 Shirokorad A B Russko Tureckie vojny pod obsh red Tarasa A E Minsk Hasat 2000