Bomba, içi patlayıcı ve yanıcı maddeyle dolu, bir ateşleme düzeneğiyle donatılmış, çeşitli şekillerde bulunan yok edici patlayıcı silah. Son derece ani ve şiddetli bir enerji salınımı sağlamak için patlayıcı bir kimyasalın ekzotermik reaksiyonunu kullanır. Patlamalar, esas olarak, zeminden ve atmosferden iletilen mekanik stres, basınçla yönlendirilen mermilerin çarpması ve nüfuz etmesi, basınç hasarı, şarapneller ve patlamanın oluşturduğu etkiler yoluyla hasar verir. Sözcük, Latince bombus'tan gelir. Yunanca βόμβος romanlaştırılmış bombos'tan gelir, 'patlayan' ve 'uğultu' anlamlarına gelen onomatopoetik bir terimdir.
"Bomba" teriminin askeri kullanımı veya daha özel olarak havadan bomba eylemi, tipik olarak, en yaygın olarak hava kuvvetleri ve deniz havacılığı tarafından kullanılan, havadan atılan, güçlü patlayıcı silahları ifade eder. "Bomba" olarak sınıflandırılmayan diğer askeri patlayıcı silahlar arasında mermiler, sualtı bombası (suda kullanılır) veya kara mayınları bulunur. Geleneksel olmayan savaşta, diğer isimler bir dizi saldırı silahına atıfta bulunabilir.Gayrinizami harplarda, diğer isimler bir dizi saldırı silahına atıfta bulunabilir. Örneğin, son Orta Doğu ihtilaflarında, "el yapımı patlayıcı" (IED'ler) olarak adlandırılan ev yapımı bombalar, isyancı savaşçılar tarafından büyük bir etkinlikle kullanılmıştır.
Yapısı
Bombalar genelde dört bölümden oluşur. Bunlar dış kılıf, bombanın havada dengeli gitmesini sağlayan kanatçıklar, tapa ve tapayı ateşlemeye yarayan düzenektir. Bombalar hedeflere değişik biçimlerde gönderilebilir. Uçaktan bırakılabilir, bir roket yardımıyla fırlatılabilir, elle atılabilir ya da hedefe önceden yerleştirilip bir zaman ayarlayıcısıyla patlatılabilir. Füze ile farklıdır. Bombalarda, top mermisindeki sevk barutu gibi itici bir madde bulunmaz. Ama ilk bombalar top mermisine benziyordu ve barut doldurulmuş metal bir küre biçimindeydi. Ağır ağır yanan bir fitille ateşlenerek patlatılıyordu. Düşman siperlerine elle ya da havan topuyla atılan bu tür bombalar ilk kez 16. yüzyılda kullanılmıştır.
El bombası olarak bilinen küçük bombalar kol gücüyle 30 metre kadar uzağa fırlatılabilir. Ayrıca, özel tüfeklerle çok daha uzağa fırlatılabilen bombalar da vardır. II. Dünya Savaşı'nda denizaltılara karşı kullanılan su bombaları gemiden suya bırakılıyor ve istenilen derinliğe indiğinde patlatıyordu. Günümüzde ise, gelişmiş güdümlü su bombaları kullanılmaktadır.
Bazı bombalar gaz, duman ya da zehirli kimyasal maddelerle doldurulur. Bu tür bombalar, içindeki maddelere göre adlandırılır. Bunların başlıcaları , gaz bombası, sis bombası, biyolojik bomba ya da . Ateşlendiği anda çok büyük bir ısı açığa çıkararak çevresindeki her şeyi yakan bombalara da denir. Bu tür bombalarda termit ve napalm gibi son derece yanıcı maddeler kullanılır.
Patlayıcı şok dalgası vücudun yerinden oynaması (yani insanların havaya fırlaması), parçalanması, iç kanama ve kulak zarının yırtılması gibi durumlara neden olabilir. Patlayıcı olaylar tarafından üretilen şok dalgalarının, pozitif ve negatif dalga olmak üzere iki farklı bileşeni vardır.Parçalanma, parçalanmış bomba kovanlarının ve bitişik fiziksel nesnelerin hızlanmasıyla üretilir. Geleneksel olarak süpersonik ve hipersonik hızlarda hareket eden küçük metal parçaları olarak görülse de, epik oranlarda parçalanma meydana gelebilir ve uzun mesafeler boyunca seyahat edebilir. Bomba imha teknisyenleri, zırh giyen askerler, mayın temizleyiciler veya çok az koruma giyen veya hiç koruması olmayan kişiler gibi bir patlama olayına yakın kişiler için, insan vücudu üzerinde dört tür patlama etkisi vardır: aşırı basınç (şok), parçalanma, darbe ve ısı.
Havadan bombardıman
Bombaların uçaktan fırlatılması ilk kez I. Dünya Savaşı’nda gerçekleşti. Daha önce bombalar bir savaş uçağına yükleniyor ve hedefin üzerindeyken elle aşağıya atılıyordu. Kanat altlarında ya da gövdenin içindeki özel bölmelerde bomba taşıyan savaş uçakları sonradan geliştirildi. Bombardıman uçakları denen bu uçaklardan bombalar doğrudan hedefe bırakılır. İlk bombardıman uçakları 300 kg ağırlığında bombaları atabiliyordu. II. Dünya Savaşı'na girildiğinde artık her uçak en az 450-500 kilogramlık birkaç bombayı taşıyabilecek kapasitedeydi. İngiliz yapımı Lancaster bombardıman uçağı ise, 10 bin kilogramlık bir bombayı taşıyabilecek biçimde yapılmıştı. Bombalar, havanın direncini en aza indirmek için genellikle balık gövdesi biçiminde yapılır ve hedefe sapmadan ulaşması içinde kuyruk kısmına kanatçıklar takılır. Günümüzde radyo sinyalleriyle çalışan ateşleme düzenekleri sayesinde bombalar hedefe en çok zarar verebilecek yükseklikte patlatılabilmektedir.
Uçan bombalar ve roketler
II. Dünya Savaşı'nda Almanlar, bomba sınıfından sayılabilecek iki güçlü silah geliştirdiler. Bunlar V1 bombası ile V2 roketiydi. Bir uçan bomba olan V1, aslında burnun kısmında bir patlayıcı dolu bölmesi olan küçük bir jet uçağıydı. V1, otomatik pilotla hedefe ulaşmaya yetecek kadar yakıtla gönderiliyordu. Hedefin üzerinde yakıtı bitince de yere çakılarak patlıyordu. Almanlar II. Dünya Savaşı’nda 15 bin kadar V1 kullanmışlardır. V2 roketleri, yakıt olarak alkol ve sıvı oksijen kullanıyordu. Bu roketler 100 kilometre yüksekliğe çıkabiliyor ve saatte 5.000 kilometrelik bir hıza ulaşabiliyordu. V2 roketlerinin bugünkü uzun menzilli füzelerin öncüsü olduğu söylenebilir. Ama fırlatıldıktan sonra hedefe varıncaya kadar yönlendirilebilen bugünkü güdümlü bombalar ya da füzeler, çok daha gelişmiş silahlardır. Günümüzün savaş uçakları çok daha öldürücü ve şaşmaz bir duyarlıkla hedefi bulan bombalarla donatılmıştır. Yine de, birkaç nükleer başlık taşıyabilen kıtalararası balistik füzeler bütün bombardıman uçaklarından çok daha büyük yıkıma yol açabilen kapasitede silahlardır.
II. Dünya Savaşı'nda atılan atom bombası
İlk atom bombası, II. Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru ABD’de yapıldı. Nazi Almanya'sında da aynı konuda araştırmalar yapıldığı için atom bombasının yapımı çok gizli tutulmuştu. 1945'te Japonya’nın iki kentine atıldı. 6 Ağustos'ta Hiroşima'ya atılan ilk bomba yaklaşık 75 bin kişinin, 9 Ağustos'ta Nagasaki'ye atılan ikinci bomba da yaklaşık 39 bin kişinin ölümüne yol açtı. Atom bombasının bu yıkıcı gücü, uranyum ve plütonyum atomlarının bölünmesi sırasında açığa çıkan enerjiden kaynaklanıyordu. ABD, 1952'de atom bombasından çok daha etkili ve yıkıcı bir silah olan hidrojen bombasını geliştirdi. Hidrojen bombasının ürkütücü boyutlardaki patlama gücü, hidrojen atomlarının birleşerek helyum atomlarına dönüştüğü termonükleer tepkimeden doğar. Bir başka deyişle, hidrojen bombasının patlaması bir çekirdek kaynaşması ya da birleşmesidir (füzyon). Oysa atom bombasınınki bir çekirdek bölünmesidir (fisyon). Sovyetler Birliği, bu iki bombayı da ABD’den daha sonra geliştirdi. İlk atom bombasını 1949'da, ilk hidrojen bombasını 1953'te yaptı. İngiltere ise ilk atom bombasını 1952'de, ilk hidrojen bombasını 1957'de denedi. Daha sonra Fransa 1960'ta, Çin de 1964'te ilk atom bombalarını patlattılar. Bir tek nükleer bombadan doğan patlama dalgaları ve açığa çıkan ısı, bütün bir kenti yok edebilecek güçtedir. Çevreye yayılan radyoaktif ışınlar ya da radyasyon da bütün canlıları öldürür ya da kuşaktan kuşağa geçecek onarılmaz hasarlara yol açar. Öte yandan bu ışınlar ve rüzgârla savrulan radyoaktif tozlar, uzun süre atmosferde kalabilir ve yeniden yeryüzüne indiğinde de () canlılar için sürekli bir tehlike oluşturur. Bu yıkıcı silahların kısıtlanması ve yasaklanması için 1963'ten bu yana silahsızlanma çalışmalar yürütülmüş ve bu çalışmalarda belirli bir başarı elde edilmemiştir.
Diğer bomba türleri
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2021.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Basligin diger anlamlari icin Bomba anlam ayrimi sayfasina bakiniz Bomba ici patlayici ve yanici maddeyle dolu bir atesleme duzenegiyle donatilmis cesitli sekillerde bulunan yok edici patlayici silah Son derece ani ve siddetli bir enerji salinimi saglamak icin patlayici bir kimyasalin ekzotermik reaksiyonunu kullanir Patlamalar esas olarak zeminden ve atmosferden iletilen mekanik stres basincla yonlendirilen mermilerin carpmasi ve nufuz etmesi basinc hasari sarapneller ve patlamanin olusturdugu etkiler yoluyla hasar verir 1 Sozcuk Latince bombus tan gelir Yunanca bombos romanlastirilmis bombos tan gelir patlayan ve ugultu anlamlarina gelen onomatopoetik bir terimdir Massive Ordnance Air Burst bombasi Bomba teriminin askeri kullanimi veya daha ozel olarak havadan bomba eylemi tipik olarak en yaygin olarak hava kuvvetleri ve deniz havaciligi tarafindan kullanilan havadan atilan guclu patlayici silahlari ifade eder Bomba olarak siniflandirilmayan diger askeri patlayici silahlar arasinda mermiler sualti bombasi suda kullanilir veya kara mayinlari bulunur Geleneksel olmayan savasta diger isimler bir dizi saldiri silahina atifta bulunabilir 2 Gayrinizami harplarda diger isimler bir dizi saldiri silahina atifta bulunabilir Ornegin son Orta Dogu ihtilaflarinda el yapimi patlayici IED ler olarak adlandirilan ev yapimi bombalar isyanci savascilar tarafindan buyuk bir etkinlikle kullanilmistir 3 Icindekiler 1 Yapisi 2 Havadan bombardiman 3 Ucan bombalar ve roketler 4 II Dunya Savasi nda atilan atom bombasi 5 Diger bomba turleri 6 Kaynakca 7 Ayrica bakinizYapisidegistirBombalar genelde dort bolumden olusur Bunlar dis kilif bombanin havada dengeli gitmesini saglayan kanatciklar tapa ve tapayi ateslemeye yarayan duzenektir Bombalar hedeflere degisik bicimlerde gonderilebilir Ucaktan birakilabilir bir roket yardimiyla firlatilabilir elle atilabilir ya da hedefe onceden yerlestirilip bir zaman ayarlayicisiyla patlatilabilir Fuze ile farklidir Bombalarda top mermisindeki sevk barutu gibi itici bir madde bulunmaz Ama ilk bombalar top mermisine benziyordu ve barut doldurulmus metal bir kure bicimindeydi Agir agir yanan bir fitille ateslenerek patlatiliyordu Dusman siperlerine elle ya da havan topuyla atilan bu tur bombalar ilk kez 16 yuzyilda kullanilmistir El bombasi olarak bilinen kucuk bombalar kol gucuyle 30 metre kadar uzaga firlatilabilir Ayrica ozel tufeklerle cok daha uzaga firlatilabilen bombalar da vardir II Dunya Savasi nda denizaltilara karsi kullanilan su bombalari gemiden suya birakiliyor ve istenilen derinlige indiginde patlatiyordu Gunumuzde ise gelismis gudumlu su bombalari kullanilmaktadir 4 Bazi bombalar gaz duman ya da zehirli kimyasal maddelerle doldurulur Bu tur bombalar icindeki maddelere gore adlandirilir Bunlarin baslicalari kimyasal bomba gaz bombasi sis bombasi biyolojik bomba ya da goz yasartici bombadir Ateslendigi anda cok buyuk bir isi aciga cikararak cevresindeki her seyi yakan bombalara da yangin bombasi denir Bu tur bombalarda termit ve napalm gibi son derece yanici maddeler kullanilir 5 Patlayici sok dalgasi vucudun yerinden oynamasi yani insanlarin havaya firlamasi parcalanmasi ic kanama ve kulak zarinin yirtilmasi gibi durumlara neden olabilir Patlayici olaylar tarafindan uretilen sok dalgalarinin pozitif ve negatif dalga olmak uzere iki farkli bileseni vardir 6 Parcalanma parcalanmis bomba kovanlarinin ve bitisik fiziksel nesnelerin hizlanmasiyla uretilir Geleneksel olarak supersonik ve hipersonik hizlarda hareket eden kucuk metal parcalari olarak gorulse de epik oranlarda parcalanma meydana gelebilir ve uzun mesafeler boyunca seyahat edebilir Bomba imha teknisyenleri zirh giyen askerler mayin temizleyiciler veya cok az koruma giyen veya hic korumasi olmayan kisiler gibi bir patlama olayina yakin kisiler icin insan vucudu uzerinde dort tur patlama etkisi vardir asiri basinc sok parcalanma darbe ve isi Havadan bombardimandegistirBombalarin ucaktan firlatilmasi ilk kez I Dunya Savasi nda gerceklesti Daha once bombalar bir savas ucagina yukleniyor ve hedefin uzerindeyken elle asagiya atiliyordu Kanat altlarinda ya da govdenin icindeki ozel bolmelerde bomba tasiyan savas ucaklari sonradan gelistirildi Bombardiman ucaklari denen bu ucaklardan bombalar dogrudan hedefe birakilir Ilk bombardiman ucaklari 300 kg agirliginda bombalari atabiliyordu II Dunya Savasi na girildiginde artik her ucak en az 450 500 kilogramlik birkac bombayi tasiyabilecek kapasitedeydi Ingiliz yapimi Lancaster bombardiman ucagi ise 10 bin kilogramlik bir bombayi tasiyabilecek bicimde yapilmisti Bombalar havanin direncini en aza indirmek icin genellikle balik govdesi biciminde yapilir ve hedefe sapmadan ulasmasi icinde kuyruk kismina kanatciklar takilir Gunumuzde radyo sinyalleriyle calisan atesleme duzenekleri sayesinde bombalar hedefe en cok zarar verebilecek yukseklikte patlatilabilmektedir Ucan bombalar ve roketlerdegistir nbsp Mark 83 bombasi II Dunya Savasi nda Almanlar bomba sinifindan sayilabilecek iki guclu silah gelistirdiler Bunlar V1 bombasi ile V2 roketiydi Bir ucan bomba olan V1 aslinda burnun kisminda bir patlayici dolu bolmesi olan kucuk bir jet ucagiydi V1 otomatik pilotla hedefe ulasmaya yetecek kadar yakitla gonderiliyordu Hedefin uzerinde yakiti bitince de yere cakilarak patliyordu Almanlar II Dunya Savasi nda 15 bin kadar V1 kullanmislardir V2 roketleri yakit olarak alkol ve sivi oksijen kullaniyordu Bu roketler 100 kilometre yukseklige cikabiliyor ve saatte 5 000 kilometrelik bir hiza ulasabiliyordu V2 roketlerinin bugunku uzun menzilli fuzelerin oncusu oldugu soylenebilir Ama firlatildiktan sonra hedefe varincaya kadar yonlendirilebilen bugunku gudumlu bombalar ya da fuzeler cok daha gelismis silahlardir Gunumuzun savas ucaklari cok daha oldurucu ve sasmaz bir duyarlikla hedefi bulan bombalarla donatilmistir Yine de birkac nukleer baslik tasiyabilen kitalararasi balistik fuzeler butun bombardiman ucaklarindan cok daha buyuk yikima yol acabilen kapasitede silahlardir II Dunya Savasi nda atilan atom bombasidegistir nbsp ABD nin 6 9 Agustos 1945 tarihinde Japonya nin Hirosima solda ve Nagasaki sagda sehirlerine attigi iki nukleer atom bombasi II Dunya Savasi ni sona erdirmesinin yaninda 200 binden fazla insanin olumune neden oldu Ilk atom bombasi II Dunya Savasi nin sonlarina dogru ABD de yapildi Nazi Almanya sinda da ayni konuda arastirmalar yapildigi icin atom bombasinin yapimi cok gizli tutulmustu 1945 te Japonya nin iki kentine atildi 6 Agustos ta Hirosima ya atilan ilk bomba yaklasik 75 bin kisinin 9 Agustos ta Nagasaki ye atilan ikinci bomba da yaklasik 39 bin kisinin olumune yol acti Atom bombasinin bu yikici gucu uranyum ve plutonyum atomlarinin bolunmesi sirasinda aciga cikan enerjiden kaynaklaniyordu ABD 1952 de atom bombasindan cok daha etkili ve yikici bir silah olan hidrojen bombasini gelistirdi Hidrojen bombasinin urkutucu boyutlardaki patlama gucu hidrojen atomlarinin birleserek helyum atomlarina donustugu termonukleer tepkimeden dogar Bir baska deyisle hidrojen bombasinin patlamasi bir cekirdek kaynasmasi ya da birlesmesidir fuzyon Oysa atom bombasininki bir cekirdek bolunmesidir fisyon Sovyetler Birligi bu iki bombayi da ABD den daha sonra gelistirdi Ilk atom bombasini 1949 da ilk hidrojen bombasini 1953 te yapti Ingiltere ise ilk atom bombasini 1952 de ilk hidrojen bombasini 1957 de denedi Daha sonra Fransa 1960 ta Cin de 1964 te ilk atom bombalarini patlattilar Bir tek nukleer bombadan dogan patlama dalgalari ve aciga cikan isi butun bir kenti yok edebilecek guctedir Cevreye yayilan radyoaktif isinlar ya da radyasyon da butun canlilari oldurur ya da kusaktan kusaga gececek onarilmaz hasarlara yol acar Ote yandan bu isinlar ve ruzgarla savrulan radyoaktif tozlar uzun sure atmosferde kalabilir ve yeniden yeryuzune indiginde de radyoaktif serpinti canlilar icin surekli bir tehlike olusturur Bu yikici silahlarin kisitlanmasi ve yasaklanmasi icin 1963 ten bu yana silahsizlanma calismalar yurutulmus ve bu calismalarda belirli bir basari elde edilmemistir 7 Diger bomba turleridegistirAnilit bombasi Antimadde bombasi Balon bombasi Beton bombasi Bisiklet bombasi Civi bombasi Deprem bombasi Duduklu tencere bombasi El bombasi Flas bombasi Gecikme eylem bombasi Genel amacli bomba Gok gurultusu bombasi Grafit bombasi Gudumlu bomba Gudumsuz bomba Hassas bombalama Hassas gudumlu muhimmat Kanatli bomba Kiraz bombasi Kirli bomba Kursun kalem bombasi Lewes bombasi Mektup bombasi Molotofkokteyli Napalm Nukleer silah Orsini bombasi Pist karsiti nufuz bombasi Ses bombasi Sis bombasi Tanksavar bombasi Termonukleer silah Torpido petrol Torpido komur Tufek bombasi Un bombasi Varil bombasiKaynakcadegistir Arsivlenmis kopya 13 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 13 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 13 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 13 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 13 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 13 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 13 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Aralik 2021 Ayrica bakinizdegistirSavas basligi Bomba atar Funye Patlayici madde El yapimi patlayici Patlayicilarin patlama hizlarinin listesi https tr wikipedia org w index php title Bomba amp oldid 33943870 sayfasindan alinmistir