LASIK, İngilizce “Laser-Assisted in Situ Keratomileusis” kelimesinin baş harflerinden oluşturulmuş bir kısaltmadır, bu kelime Türkçe olarak Lazer eşlikli korneanın yerinde şekillendirilmesi olarak da söylenebilir. LASIK, miyopi, hipermetropi, astigmatizma ve presbiyopi tedavisinde gözlük veya kontakt lenslere alternatif olarak görmenin düzeltilmesi için göz doktorları tarafından uygulanan bir cerrahi tekniktir.
Teknolojinin gelişimi
Görme kusurlarını cerrahi olarak düzeltmenin korneanın ön eğrilik çapını değiştirerek mümkün olabileceği fikri ilk olarak Kolombiyalı göz doktoru Jose Barraquer tarafından 1949 yılında öne sürülmüştür. Barraquer bu amaçla önce serbest elle korneadan yapraksı diskler kesmiş, 1960’lı yıllarda ise bu işlemi daha hassas olarak yapabilen ve temel tasarımı modern eşdeğerlerinde de değişmemiş olan mikrokeratom adı verilen cihazı tasarlamıştır. Barraquer korneadan kestiği yapraksı diskleri –flep- traşlayarak şekillendirmiş ve bu tekniğe keratomileusis adını vermiştir.
1981 yılında Rangaswamy Srinivasan ultraviolet bir lazer olan excimer lazerin dokuları ve plastik gibi hassas bir şekilde kesebildiğini göstermiştir. Bu olaya Ablatif Fotodekompozisyon ismi verilmiştir, bu teknik günümüzde mürekkep püskürtmeli yazıcıların püskürtme başlıklarına şekil vermek gibi alanlarda da kullanılmaktadır. 1983 yılında ilk kez hayvan gözü korneasında excimer lazerin çevresine ısı zararı vermeden ve mikrometre düzeyinde bir hassaslıkta dokuyu kesebildiği gösterilmiştir. Excimer lazer ilk kez 1988 yılında insanlarda cerrahi olarak, korneada yaralı ve saydamlığını yitirmiş kısımları ortadan kaldırmak amacı ile L'Esperance ve arkadaşları tarafından kullanılmıştır [1] 1980'lerin sonu ve 1990 yılı başında insan gözlerinde ilk kez PRK tekniği kullanılmıştır. LASIK cerahisi 1989 yılında Lucio Buratto (İtalya) tarafından geliştirilmiştir, 1990 yılında Ionnis Pallikaris (Yunanistan) tarafından korneadan kesilen flebin küçük bir kısmı kesilmeden bırakılarak menteşeli LASIK tekniği geliştirilmiştir, bu teknik günümüzde modern LASIK cerrahisinde kullanılmaktadır.
LASIK tedavisi
Tedavi öncesi işlemler
Yumuşak kontakt lens kullanan hastalar, tedaviden en az 7-10 gün once; gaz geçirgen yarı sert lens kullananlar ise 3 hafta önce lenslerini çıkarmalıdır. Tedavi öncesi, göz sağlığının durumunu saptamak için ayrıntılı bir göz muayenesi yapılmalıdır. Genel göz muayenesinin yanı sıra, göz numaraları saptanır, kornea kalınlığı ölçülür ve korneanın topoğrafik ölçümleri yapılır. Korneanın topografisi ile korneanın şekil haritası çıkarılır. Kullanılacak cerrahi yönteme göre ek bazı tektikler de gerekebilir.
Ameliyat
Lazer ameliyatı iki aşamadan oluşur, birinci aşamada mekanik veya femtosaniye lazer mikrokeratom aracılığı ile kornenın üst tabakalarından bir flep oluşturulur, bu flebin kalınlığı kullanılan cihaza bağlı olarak 110 ve 180 mikron arasında değişmektedir. Mekanik mikrokeratomlarda hızla titreşen metal bir bıçak kullanılır, femtolazer mikrokeratom cihazı ise kornea dokusu içerisinde ızgara veya spiral bir desende minik hava kabarcıkları oluşturarak kornea dokusundan düzlemsel bir ayrışma meydana getirir. Flep oluşturulma aşamasında görme geçici olarak kaybolur, flep oluşturulduktan sonra da görme bir miktar bulanık olacaktır. Daha sonra fleb kaldırılarak korneanın orta kısımları açığa çıkarılır.
İkinci aşamada excimer lazer kullanılarak kornea stroması yeniden şekillendirilir. Lazer cihazı mikron düzeyinde bir hassaslıkla bu aşamayı gerçekleştirir. Modern excimer cihazlarında gözün hareketlerini izleyen kameralar vardır, bu sayede gözler belli miktarda hareket etse bile lazer atışları doğru yere yapılır. Daha sonra fleb tekrar eski yerine getirilir, flep ile kornea arasındaki yapışma dakikalar içerisinde gelişir, bu aşamadan sonra lazer cerrahisi bitmiştir.
Ameliyat sonrası işlemler
Ameliyat sonrasında flep ile kornea yatağı arasında doğal bir yapışma geliştiği için genellikle bandaj kontakt lensler kullanılmaz, ancak bazı cerrahlar bandaj kontakt lens uygulamayı tercih edebilir. Göze damlatılmak üzere antibiyotik ve kortikosteroid ve/veya nonsteroidal antiinflamtuar ilaçlar içeren damlalar reçete edilir. Bu damlalar doktorun önerdiği şekilde ve dozda kullanılmalıdır. İlk gün gözlerde yanma, batma ve sulanma olabilir, bu durum ilk geceden sonra genellikle düzelir. Bu aşamada gözler kesinlikle ovuşturulmamalı, televizyon seyretmek gibi göz kırpma sayısını azaltan görsel yoğun işler yapılmamalıdır. İlk gün gözlere su kaçırmak sakıncalı olabilir, gene bu günlerde göz makyajından kaçınılmalıdır. Geceleri uyurken gözleri kapamak için şeffaf plastikten göz koruyucu kalkanlar kullanılabilir. Cerrahi sonrasında ilk gün görme bir miktar bulanık olabilir, bu genellikle flep dokusunda gelişen ödeme bağlıdır, bu durum birkaç gün içerisinde düzelir ve görme düzelir. Kişiler lazer cerrahisi sonrasında kısa sürede tekrar eski aktivitelerine dönebilir.
Lazer tedavisinin sonuçları
Komplikasyonlar
LASIK cerrahisi sonrasında bazı komplikasyonlar gelişebilmektedir, bu komplikasyonların gelişim oranı değişik raporlara göre %3 ve %6 arasında değişebilmektedir. Aşağıda liste halinde rastlanabilecek bazı komplikasyonlar sıralanmıştır.
- Gözlerde kuruluk
- Aşırı ya da az düzeltme
- Görme keskinliğinde dalgalanma
- Işığa karşı hassasiyet
- Flepte kırışıklıklar
- Desantralize ablasyon
- Flep altına epitel ilerlemesi
- Flepte düzensizlik
- Astigmatizma ortaya çıkması
- Korneada enfeksiyon
LASIK cerrahisi komplikasyonları cerrahi öncesindeki, cerrahi sırasındaki, cerrahi sonrası erken veya geç dönemdeki bazı etkenlere bağlı olarak gelişebilmektedir.
Erken dönem komplikasyonlar
Günümüzde mikrokeratomlara bağlı olarak gelişen flep komplikasyonları oldukça nadirdir ve komplikasyonlu flebe lazer uygulanmadığı takdirde büyük bir sıklıkla herhangi bir sekel bırakmadan iyileşmektedir. Flebe bağlı -intraoperatif- komplikasyonların oranı yaklaşık %0.2 oranında bildirilmektedir ki bu da yaklaşık 1000 kişiden iki tanesinde flebe bağlı bir problem meydana gelebilir anlamına gelmektedir. Flebin yerinden kayması, flepte meydana gelen kırışıklıklar, diffüz lameller keratit gibi erken dönem sorunları tedaviye yanıt verirler ve çok nadir bazı durumlarda görme kalitesinde azalmaya yol açarlar.
Cerrahi sonrasında en sık rastlanabilecek problem flebin yerinden oynamasıdır, bu durum basit bir müdahale ile düzeltilebilir. Bu nedenle cerrahi sonrasında hastaların gözlerini ovuşturmamaları istenir.
Fleple kornea arasında yabancı cisimler bulunabilir, bu yabancı cisimler, mikrokeratom kaynaklı metalik karakterde, havada uçuşan tekstil liflerine, gözkapağı kenarındaki yağ bezlerinin salgısına veya gözkapaklarından dökülen deri hücrelerine bağlı olabilir. Bazı durumlarda flep ile stroma arası yıkanarak bu yabancı cisimlerin ortamdan uzaklaştırılması gerekse de çoğu zaman herhangi klinik bir etki göstermeyen yabancı cisimler ortamda bırakılabilir, organik kökenli olan yabancı cisimler zaman içerisinde kendiliğinden erir.
Orta dönem komplikasyonlar
Diffüz lameller keratit denilen ve fleple kornea stroması arasında enflamatuar reaksiyonla karakterize durum yaklaşık %2.3 oranında izlenmektedir. Tanı konulup doğru tedavi edildiğinde bu durum herhangi bir geç dönem sekeli bırakmaksızın iyileşir.
Mikroplara bağlı enfeksiyon gelişmesi riski oldukça azdır ve bu risk %0.03 oranında bildirilmektedir. Bu enfeksiyon genellikle kornea yatağı ve flep arasındadır. İnfeksiyon sıklıkla tedaviye yanıt verir, ancak bazı durumlarda tedaviye direnç meydana gelebilir, bu durumda görmede azalma ortaya çıkabilir.
Gözlerde kuruluk hissi cerrahi sonrasında ilk 6 ayda %48 gibi yüksek oranlarda bildirilmektedir. Kalıcı kuru göz gelişme riski ise %5 civarındadır. Bu duruma korneayı besleyen sinirlerin kesilmesi neden olur bu durum sinirlerin tekrar iyileşmesi ile çoğunlukla düzelir.
Geç dönem komplikasyonlar
Korneada daha önceden saptanamayan keratokonus rahatsızlığı varsa veya geride çok ince bir kornea dokusu bırakılmışsa korneada artan bir şekilde bombeleşme meydana gelebilir. Bu durum çok çok nadirdir ve gerekli önlemler alınırsa hemen hemen hiç görülmez.
Görme kalitesinde azalma, geceleri ışıklar etrafında saçılma olması, gece görüşünün azalması, kontrast duyarlılıkta azalma gibi bazı problemlere de rastlanabilir.
Flep ile kornea yatağı arasında epitel hücrelerinin yürümesi de ileri dönemde görülebilecek bir durumdur, bu durumun sıklığı yaklaşık %1 oranında bildirilmektedir.
kaynakça
- ^ . 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021.
- ^ . 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021.
- ^ . 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021.
- ^ Trokel, S. L.; Srinivasan, R.; Braren, B. (Aralık 1983). . American Journal of Ophthalmology. 96 (6): 710-715. doi:10.1016/s0002-9394(14)71911-7. ISSN 0002-9394. (PMID) 6660257. 19 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023.
- ^ McDonald, M. B.; Frantz, J. M.; Klyce, S. D.; Beuerman, R. W.; Varnell, R.; Munnerlyn, C. R.; Clapham, T. N.; Salmeron, B.; Kaufman, H. E. (Haziran 1990). . Archives of Ophthalmology (Chicago, Ill.: 1960). 108 (6): 799-808. doi:10.1001/archopht.1990.01070080041033. ISSN 0003-9950. (PMID) 2350282. 19 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
LASIK Ingilizce Laser Assisted in Situ Keratomileusis kelimesinin bas harflerinden olusturulmus bir kisaltmadir bu kelime Turkce olarak Lazer eslikli korneanin yerinde sekillendirilmesi olarak da soylenebilir LASIK miyopi hipermetropi astigmatizma ve presbiyopi tedavisinde gozluk veya kontakt lenslere alternatif olarak gormenin duzeltilmesi icin goz doktorlari tarafindan uygulanan bir cerrahi tekniktir Teknolojinin gelisimiGorme kusurlarini cerrahi olarak duzeltmenin korneanin on egrilik capini degistirerek mumkun olabilecegi fikri ilk olarak Kolombiyali goz doktoru Jose Barraquer tarafindan 1949 yilinda one surulmustur Barraquer bu amacla once serbest elle korneadan yapraksi diskler kesmis 1960 li yillarda ise bu islemi daha hassas olarak yapabilen ve temel tasarimi modern esdegerlerinde de degismemis olan mikrokeratom adi verilen cihazi tasarlamistir Barraquer korneadan kestigi yapraksi diskleri flep traslayarak sekillendirmis ve bu teknige keratomileusis adini vermistir 1981 yilinda Rangaswamy Srinivasan ultraviolet bir lazer olan excimer lazerin dokulari ve plastik gibi hassas bir sekilde kesebildigini gostermistir Bu olaya Ablatif Fotodekompozisyon ismi verilmistir bu teknik gunumuzde murekkep puskurtmeli yazicilarin puskurtme basliklarina sekil vermek gibi alanlarda da kullanilmaktadir 1983 yilinda ilk kez hayvan gozu korneasinda excimer lazerin cevresine isi zarari vermeden ve mikrometre duzeyinde bir hassaslikta dokuyu kesebildigi gosterilmistir Excimer lazer ilk kez 1988 yilinda insanlarda cerrahi olarak korneada yarali ve saydamligini yitirmis kisimlari ortadan kaldirmak amaci ile L Esperance ve arkadaslari tarafindan kullanilmistir 1 1980 lerin sonu ve 1990 yili basinda insan gozlerinde ilk kez PRK teknigi kullanilmistir LASIK cerahisi 1989 yilinda Lucio Buratto Italya tarafindan gelistirilmistir 1990 yilinda Ionnis Pallikaris Yunanistan tarafindan korneadan kesilen flebin kucuk bir kismi kesilmeden birakilarak menteseli LASIK teknigi gelistirilmistir bu teknik gunumuzde modern LASIK cerrahisinde kullanilmaktadir LASIK tedavisiTedavi oncesi islemler Yumusak kontakt lens kullanan hastalar tedaviden en az 7 10 gun once gaz gecirgen yari sert lens kullananlar ise 3 hafta once lenslerini cikarmalidir Tedavi oncesi goz sagliginin durumunu saptamak icin ayrintili bir goz muayenesi yapilmalidir Genel goz muayenesinin yani sira goz numaralari saptanir kornea kalinligi olculur ve korneanin topografik olcumleri yapilir Korneanin topografisi ile korneanin sekil haritasi cikarilir Kullanilacak cerrahi yonteme gore ek bazi tektikler de gerekebilir Ameliyat Lazer ameliyati iki asamadan olusur birinci asamada mekanik veya femtosaniye lazer mikrokeratom araciligi ile kornenin ust tabakalarindan bir flep olusturulur bu flebin kalinligi kullanilan cihaza bagli olarak 110 ve 180 mikron arasinda degismektedir Mekanik mikrokeratomlarda hizla titresen metal bir bicak kullanilir femtolazer mikrokeratom cihazi ise kornea dokusu icerisinde izgara veya spiral bir desende minik hava kabarciklari olusturarak kornea dokusundan duzlemsel bir ayrisma meydana getirir Flep olusturulma asamasinda gorme gecici olarak kaybolur flep olusturulduktan sonra da gorme bir miktar bulanik olacaktir Daha sonra fleb kaldirilarak korneanin orta kisimlari aciga cikarilir Ikinci asamada excimer lazer kullanilarak kornea stromasi yeniden sekillendirilir Lazer cihazi mikron duzeyinde bir hassaslikla bu asamayi gerceklestirir Modern excimer cihazlarinda gozun hareketlerini izleyen kameralar vardir bu sayede gozler belli miktarda hareket etse bile lazer atislari dogru yere yapilir Daha sonra fleb tekrar eski yerine getirilir flep ile kornea arasindaki yapisma dakikalar icerisinde gelisir bu asamadan sonra lazer cerrahisi bitmistir Ameliyat sonrasi islemler Ameliyat sonrasinda flep ile kornea yatagi arasinda dogal bir yapisma gelistigi icin genellikle bandaj kontakt lensler kullanilmaz ancak bazi cerrahlar bandaj kontakt lens uygulamayi tercih edebilir Goze damlatilmak uzere antibiyotik ve kortikosteroid ve veya nonsteroidal antiinflamtuar ilaclar iceren damlalar recete edilir Bu damlalar doktorun onerdigi sekilde ve dozda kullanilmalidir Ilk gun gozlerde yanma batma ve sulanma olabilir bu durum ilk geceden sonra genellikle duzelir Bu asamada gozler kesinlikle ovusturulmamali televizyon seyretmek gibi goz kirpma sayisini azaltan gorsel yogun isler yapilmamalidir Ilk gun gozlere su kacirmak sakincali olabilir gene bu gunlerde goz makyajindan kacinilmalidir Geceleri uyurken gozleri kapamak icin seffaf plastikten goz koruyucu kalkanlar kullanilabilir Cerrahi sonrasinda ilk gun gorme bir miktar bulanik olabilir bu genellikle flep dokusunda gelisen odeme baglidir bu durum birkac gun icerisinde duzelir ve gorme duzelir Kisiler lazer cerrahisi sonrasinda kisa surede tekrar eski aktivitelerine donebilir Lazer tedavisinin sonuclariKomplikasyonlarLASIK cerrahisi sonrasinda bazi komplikasyonlar gelisebilmektedir bu komplikasyonlarin gelisim orani degisik raporlara gore 3 ve 6 arasinda degisebilmektedir Asagida liste halinde rastlanabilecek bazi komplikasyonlar siralanmistir Gozlerde kuruluk Asiri ya da az duzeltme Gorme keskinliginde dalgalanma Isiga karsi hassasiyet Flepte kirisikliklar Desantralize ablasyon Flep altina epitel ilerlemesi Flepte duzensizlik Astigmatizma ortaya cikmasi Korneada enfeksiyon LASIK cerrahisi komplikasyonlari cerrahi oncesindeki cerrahi sirasindaki cerrahi sonrasi erken veya gec donemdeki bazi etkenlere bagli olarak gelisebilmektedir Erken donem komplikasyonlar Gunumuzde mikrokeratomlara bagli olarak gelisen flep komplikasyonlari oldukca nadirdir ve komplikasyonlu flebe lazer uygulanmadigi takdirde buyuk bir siklikla herhangi bir sekel birakmadan iyilesmektedir Flebe bagli intraoperatif komplikasyonlarin orani yaklasik 0 2 oraninda bildirilmektedir ki bu da yaklasik 1000 kisiden iki tanesinde flebe bagli bir problem meydana gelebilir anlamina gelmektedir Flebin yerinden kaymasi flepte meydana gelen kirisikliklar diffuz lameller keratit gibi erken donem sorunlari tedaviye yanit verirler ve cok nadir bazi durumlarda gorme kalitesinde azalmaya yol acarlar Cerrahi sonrasinda en sik rastlanabilecek problem flebin yerinden oynamasidir bu durum basit bir mudahale ile duzeltilebilir Bu nedenle cerrahi sonrasinda hastalarin gozlerini ovusturmamalari istenir Fleple kornea arasinda yabanci cisimler bulunabilir bu yabanci cisimler mikrokeratom kaynakli metalik karakterde havada ucusan tekstil liflerine gozkapagi kenarindaki yag bezlerinin salgisina veya gozkapaklarindan dokulen deri hucrelerine bagli olabilir Bazi durumlarda flep ile stroma arasi yikanarak bu yabanci cisimlerin ortamdan uzaklastirilmasi gerekse de cogu zaman herhangi klinik bir etki gostermeyen yabanci cisimler ortamda birakilabilir organik kokenli olan yabanci cisimler zaman icerisinde kendiliginden erir Orta donem komplikasyonlar Diffuz lameller keratit denilen ve fleple kornea stromasi arasinda enflamatuar reaksiyonla karakterize durum yaklasik 2 3 oraninda izlenmektedir Tani konulup dogru tedavi edildiginde bu durum herhangi bir gec donem sekeli birakmaksizin iyilesir Mikroplara bagli enfeksiyon gelismesi riski oldukca azdir ve bu risk 0 03 oraninda bildirilmektedir Bu enfeksiyon genellikle kornea yatagi ve flep arasindadir Infeksiyon siklikla tedaviye yanit verir ancak bazi durumlarda tedaviye direnc meydana gelebilir bu durumda gormede azalma ortaya cikabilir Gozlerde kuruluk hissi cerrahi sonrasinda ilk 6 ayda 48 gibi yuksek oranlarda bildirilmektedir Kalici kuru goz gelisme riski ise 5 civarindadir Bu duruma korneayi besleyen sinirlerin kesilmesi neden olur bu durum sinirlerin tekrar iyilesmesi ile cogunlukla duzelir Gec donem komplikasyonlar Korneada daha onceden saptanamayan keratokonus rahatsizligi varsa veya geride cok ince bir kornea dokusu birakilmissa korneada artan bir sekilde bombelesme meydana gelebilir Bu durum cok cok nadirdir ve gerekli onlemler alinirsa hemen hemen hic gorulmez Gorme kalitesinde azalma geceleri isiklar etrafinda sacilma olmasi gece gorusunun azalmasi kontrast duyarlilikta azalma gibi bazi problemlere de rastlanabilir Flep ile kornea yatagi arasinda epitel hucrelerinin yurumesi de ileri donemde gorulebilecek bir durumdur bu durumun sikligi yaklasik 1 oraninda bildirilmektedir kaynakca 5 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Haziran 2021 5 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Haziran 2021 5 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Haziran 2021 Trokel S L Srinivasan R Braren B Aralik 1983 American Journal of Ophthalmology 96 6 710 715 doi 10 1016 s0002 9394 14 71911 7 ISSN 0002 9394 PMID 6660257 19 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2023 McDonald M B Frantz J M Klyce S D Beuerman R W Varnell R Munnerlyn C R Clapham T N Salmeron B Kaufman H E Haziran 1990 Archives of Ophthalmology Chicago Ill 1960 108 6 799 808 doi 10 1001 archopht 1990 01070080041033 ISSN 0003 9950 PMID 2350282 19 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2023