Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lenin'in vurulması veya Lenin suikastı, 30 Ağustos 1918 günü Bolşevik lider Vladimir Lenin'e yapılan suikast girişimi. Olay günü Lenin, Moskova'da bulunan "Orak-Çekiç" adındaki bir silah fabrikasında Ekim Devrimi hakkında konuşma yapmaktaydı. Konuşmasının ardından fabrikadan ayrılıp arabasına binerken Fanya Kaplan tarafından üç kez ateş edilerek vuruldu.
| Lenin'in vurulması | |
|---|---|
 Sovyet sanatçı 'in Lenin'in vurulma anını resmeden 1927 tarihli çalışması | |
| Tarih | 30 Ağustos 1918 |
| Konum | Sovyetler Birliği, Moskova, "Orak-Çekiç" silah fabrikası |
| Koordinatlar | 55°43′13″K 37°37′40″D / 55.72028°K 37.62778°D |
| Neden | Vladimir Lenin'i öldürme teşebbüsü |
| Filme alan | 1918'de Lenin |
| Sonuç | Lenin yaralandı. |
| Sorgulanan | Fanya Kaplan Bazı Sosyalist Devrimci Parti üyeleri |
| Soruşturma | Çeka |
| Hüküm | Fanya Kaplan kurşuna dizildi |
Daha önceki suikast girişimleri
1 Ocak 1918'de Lenin'e ilk suikast girişimi gerçekleştirildi. Lenin suikasttan yara almadan kurtuldu, yanında yer alan Fritz Platten hafif yaralandı. Geçici Hükûmet'in eski bakanlarından biri olan 'un bu suikastle ilişkili olduğu iddia edildi. 22 Ocak 1918 günü Sovyet komutan ile buluşan Lenin ikinci suikast girişimine uğradı, ancak Çeka tarafından komplo ortaya çıkarıldı.
Olayın gelişimi
Bolşeviklere muhalif, Sosyalist Devrimci Parti (SR); Ekim Devrimi sırasındaki tutumu nedeniyle Lenin'i devrime ihanetle suçlamaktaydı. Parti, Bolşeviklerin proletarya diktatörlüğü programına sıcak baksa da tarımda devletleşme konusunda görüş ayrılıkları iki grubu birbirinden uzaklaştırılmıştı. Rusya'yı I. Dünya Savaşı'ndan çıkaran Brest Litovsk Antlaşması sonrası bu antlaşmanın bir ihanet olduğunu açıklayan parti hükûmetten çekildi ve bu olay Kurucu Meclis'in dağılması ile sonuçlandı.
16 yaşındayken Kiev'de anarşist bir grubun üyesi olan ve yıllar sonra Sosyalist Devrimci Parti'ye giren Fanya Kaplan, Lenin'i vurma kararı almış ve eylemi Lenin'in fabrikada konuştuğu 30 Ağustos günü yapmayı planlamıştır. Olay günü, aynı yıl kamulaştırılmış olan fabrikada yaptığı konuşmasını bitirdikten sonra Lenin binadan ayrıldı ve arabasına yöneldi. Kaplan Lenin'e seslendi ve kendisine döndüğü sırada üç el ateş etti. Bir kurşun hedefini bulmazken kurşunlardan ikisi Lenin'i, sol omzundan ve çene-boyun kısmından vurdu. Kurşunlardan biri sol akciğerinin bir kısmını parçaladı ve köprücük kemiğinde kaldı, diğeri ise sol omzuna saplandı. Lenin derhal Kremlin'deki odasına götürüldü. Suikast girişiminin örgütlü olmasından şüphelenildiği için ilk anda hastaneye götürülmedi ve Kremlin'e doktorlar çağrılmak suretiyle tedavi altına alındı. Fakat doktorlar hastane ortamı olmaksızın kurşunları çıkartamayacaklarını söylenince Lenin'i hastaneye yatırma kararı alındı. Saldırı sonrasında Lenin ağır yaralanmasına rağmen kurtuldu, fakat hiçbir zaman tam olarak iyileşemedi ve son dönemlerindeki rahatsızlıkları da bu suikaste bağlı olarak ortaya çıktı.
Aynı gün sabahı SR üyesi de Petrograd Çeka şefi Moisei Uritski’yi ofisinde öldürmüştür.
Failin sorgulanışı ve idamı
Kaplan derhal gözaltına alınır ve yeni Sovyet devletinin ilk güvenlik kurumu olan Çeka tarafından sorgulanır. Kaplan, Lenin'i vurmayı uzun süredir düşündüğünü ve Kurucu Meclis'in kapatılmasının buna neden olduğunu söyler.
Sadece aşağıdaki açıklamaları yapar:
| “ | "Benim adım Fanya Kaplan. Bugün Lenin’i vurdum. Bunu tek başıma gerçekleştirdim. Silahı kimden temin ettiğimi söylemeyeceğim. Hiçbir ayrıntıyı söylemeyeceğim. Lenin’i öldürmeye çoktandır karar vermiştim. Bence o devrime ihanet etmiştir. Kiev’de Çarlık yöneticisine suikast girişiminden ötürü Akatui'ye sürgüne gönderilmiştim. Burada 11 yıl kürek mahkûmu oldum. Devrimden sonra serbest kaldım. Kurucu Meclis’den yanaydım ve hala da öyleyim." | „ |
Kaplan'ın suç ortaklarını ifşa etmeyeceği anlaşılınca 3 Eylül 1918 günü kurşuna dizilerek idam edildi. İnfaz, bizzat dönemin önde gelen Bolşevik kadrolarından olan Yakov Sverdlov tarafından yönetildi. Tetiği çekecek kişi Baltık Filosu'ndan Pavel Malkov olarak belirlendi. Sverdlov, Kaplan'ın vurulduktan sonra gömülmemesi emrini verdi ve Malkov'a "Hiçbir izinin kalmaması için tüm kalıntıları yok edilmeli" dedi. Malkov daha sonra infaz anındaki hislerine dair "Bir insanın, özellikle de bir kadının infazı kolay bir şey değildi. Ağır, oldukça ağır bir sorumluluktu. Ama o ana kadar asla bundan daha haklı bir emri uygulamak üzere görevlendirilmemiştim." ifadelerini kullanmıştır.
Suikastın ertesi günü çıkan Bolşevik gazetesi 'da şu ifadeler yer aldı:
| “ | "Özgürlük için savaşanların kanı ve acıyla sertleştirdiğimiz kalplerimizi çeliğe dönüştüreceğiz. Kalplerimizi acımasız, sert ve sarsılmaz hale getireceğiz, böylece merhamet asla sızamayacak içlerine ve böylece düşman kanı denizindeki kıpırtıları görünmeyecek. (…) Lenin ve Uritski, Zinovyev ve Volodarski’nin kanına karşılık, bırakın burjuvazinin kanını sel olsun -daha fazla kan, alabildiğine fazla." | „ |
Geleneği
Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Kaplan'ın itibarının iade edilmesi ve suçunun affedilmesi için Ekim 2019'da İnsan Hakları için Rus Avukatlar Birliği tarafından mahkemeye yapılan talep, Rusya Federasyonu Başsavcılığı tarafından konuya dair tatmin edici delil bulunmadığı için reddedilmiştir.
Moskova'da Lenin'in vurulduğu yerde bir anıt bulunmaktadır.
| “ | Tüm dünyanın ezilenleri bilsin ki tam burada kapitalist karşı-devrimciler dünya proletaryasının lideri Vladimir İlyiç Lenin'in hayatına ve emeğine kast etmişlerdir. | „ |
—Anıtın kitabesinden | ||
İlgili filmler
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Norman and Betty Donaldson, How Did They Die?, s. 221,
- ^ Аргументы и факты № 11 (47) На мушке — вечно живой 18 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . от 03.06.2004.
- ^ Борис Сопельняк. В прорези прицела - глава правительства 11 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Проверено 27 января 2011
- ^ a b c d Alpaslan, Kavel (23 Eylül 2018). "100'üncü yılında Lenin'e suikast: Efsaneler ve gerçekler". Gazete duvar. 24 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Eylül 2018.
- ^ . 25 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
- ^ "1918: Fanya Kaplan, Lenin's would-be assassin". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
- ^ "This Day in History, 1918 Vladimir Lenin shot". 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
- ^ Кузнецов А. Убить вождя, 2020. № 049 s.61 (Kuznetsov, Lideri öldürün, Diletant 2020)
- ^ "İlgili fotoğraf". 20 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020.
Dış bağlantılar
- Lenin'in vurulduğu yer22 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 1939 yapımı 1918'de Lenin adlı filmde vurulma anını anlatan sahne 23 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lenin in vurulmasi veya Lenin suikasti 30 Agustos 1918 gunu Bolsevik lider Vladimir Lenin e yapilan suikast girisimi Olay gunu Lenin Moskova da bulunan Orak Cekic adindaki bir silah fabrikasinda Ekim Devrimi hakkinda konusma yapmaktaydi Konusmasinin ardindan fabrikadan ayrilip arabasina binerken Fanya Kaplan tarafindan uc kez ates edilerek vuruldu Lenin in vurulmasiSovyet sanatci in Lenin in vurulma anini resmeden 1927 tarihli calismasiTarih30 Agustos 1918KonumSovyetler Birligi Moskova Orak Cekic silah fabrikasiKoordinatlar55 43 13 K 37 37 40 D 55 72028 K 37 62778 D 55 72028 37 62778NedenVladimir Lenin i oldurme tesebbusuFilme alan1918 de LeninSonucLenin yaralandi SorgulananFanya Kaplan Bazi Sosyalist Devrimci Parti uyeleriSorusturmaCekaHukumFanya Kaplan kursuna dizildiDaha onceki suikast girisimleri1 Ocak 1918 de Lenin e ilk suikast girisimi gerceklestirildi Lenin suikasttan yara almadan kurtuldu yaninda yer alan Fritz Platten hafif yaralandi Gecici Hukumet in eski bakanlarindan biri olan un bu suikastle iliskili oldugu iddia edildi 22 Ocak 1918 gunu Sovyet komutan ile bulusan Lenin ikinci suikast girisimine ugradi ancak Ceka tarafindan komplo ortaya cikarildi Olayin gelisimiBolseviklere muhalif Sosyalist Devrimci Parti SR Ekim Devrimi sirasindaki tutumu nedeniyle Lenin i devrime ihanetle suclamaktaydi Parti Bolseviklerin proletarya diktatorlugu programina sicak baksa da tarimda devletlesme konusunda gorus ayriliklari iki grubu birbirinden uzaklastirilmisti Rusya yi I Dunya Savasi ndan cikaran Brest Litovsk Antlasmasi sonrasi bu antlasmanin bir ihanet oldugunu aciklayan parti hukumetten cekildi ve bu olay Kurucu Meclis in dagilmasi ile sonuclandi Lenin in olumune kadar vucudunda kalan mermi 16 yasindayken Kiev de anarsist bir grubun uyesi olan ve yillar sonra Sosyalist Devrimci Parti ye giren Fanya Kaplan Lenin i vurma karari almis ve eylemi Lenin in fabrikada konustugu 30 Agustos gunu yapmayi planlamistir Olay gunu ayni yil kamulastirilmis olan fabrikada yaptigi konusmasini bitirdikten sonra Lenin binadan ayrildi ve arabasina yoneldi Kaplan Lenin e seslendi ve kendisine dondugu sirada uc el ates etti Bir kursun hedefini bulmazken kursunlardan ikisi Lenin i sol omzundan ve cene boyun kismindan vurdu Kursunlardan biri sol akcigerinin bir kismini parcaladi ve koprucuk kemiginde kaldi digeri ise sol omzuna saplandi Lenin derhal Kremlin deki odasina goturuldu Suikast girisiminin orgutlu olmasindan suphelenildigi icin ilk anda hastaneye goturulmedi ve Kremlin e doktorlar cagrilmak suretiyle tedavi altina alindi Fakat doktorlar hastane ortami olmaksizin kursunlari cikartamayacaklarini soylenince Lenin i hastaneye yatirma karari alindi Saldiri sonrasinda Lenin agir yaralanmasina ragmen kurtuldu fakat hicbir zaman tam olarak iyilesemedi ve son donemlerindeki rahatsizliklari da bu suikaste bagli olarak ortaya cikti Ayni gun sabahi SR uyesi de Petrograd Ceka sefi Moisei Uritski yi ofisinde oldurmustur Failin sorgulanisi ve idamiFanya Kaplan 1918 Kaplan derhal gozaltina alinir ve yeni Sovyet devletinin ilk guvenlik kurumu olan Ceka tarafindan sorgulanir Kaplan Lenin i vurmayi uzun suredir dusundugunu ve Kurucu Meclis in kapatilmasinin buna neden oldugunu soyler Sadece asagidaki aciklamalari yapar Benim adim Fanya Kaplan Bugun Lenin i vurdum Bunu tek basima gerceklestirdim Silahi kimden temin ettigimi soylemeyecegim Hicbir ayrintiyi soylemeyecegim Lenin i oldurmeye coktandir karar vermistim Bence o devrime ihanet etmistir Kiev de Carlik yoneticisine suikast girisiminden oturu Akatui ye surgune gonderilmistim Burada 11 yil kurek mahkumu oldum Devrimden sonra serbest kaldim Kurucu Meclis den yanaydim ve hala da oyleyim Kaplan in suc ortaklarini ifsa etmeyecegi anlasilinca 3 Eylul 1918 gunu kursuna dizilerek idam edildi Infaz bizzat donemin onde gelen Bolsevik kadrolarindan olan Yakov Sverdlov tarafindan yonetildi Tetigi cekecek kisi Baltik Filosu ndan Pavel Malkov olarak belirlendi Sverdlov Kaplan in vurulduktan sonra gomulmemesi emrini verdi ve Malkov a Hicbir izinin kalmamasi icin tum kalintilari yok edilmeli dedi Malkov daha sonra infaz anindaki hislerine dair Bir insanin ozellikle de bir kadinin infazi kolay bir sey degildi Agir oldukca agir bir sorumluluktu Ama o ana kadar asla bundan daha hakli bir emri uygulamak uzere gorevlendirilmemistim ifadelerini kullanmistir Suikastin ertesi gunu cikan Bolsevik gazetesi da su ifadeler yer aldi Ozgurluk icin savasanlarin kani ve aciyla sertlestirdigimiz kalplerimizi celige donusturecegiz Kalplerimizi acimasiz sert ve sarsilmaz hale getirecegiz boylece merhamet asla sizamayacak iclerine ve boylece dusman kani denizindeki kipirtilari gorunmeyecek Lenin ve Uritski Zinovyev ve Volodarski nin kanina karsilik birakin burjuvazinin kanini sel olsun daha fazla kan alabildigine fazla GelenegiSovyetler Birligi nin dagilmasindan sonra Kaplan in itibarinin iade edilmesi ve sucunun affedilmesi icin Ekim 2019 da Insan Haklari icin Rus Avukatlar Birligi tarafindan mahkemeye yapilan talep Rusya Federasyonu Bassavciligi tarafindan konuya dair tatmin edici delil bulunmadigi icin reddedilmistir Moskova da Lenin in vuruldugu yerde bir anit bulunmaktadir Tum dunyanin ezilenleri bilsin ki tam burada kapitalist karsi devrimciler dunya proletaryasinin lideri Vladimir Ilyic Lenin in hayatina ve emegine kast etmislerdir Anitin kitabesindenIlgili filmler1918 de LeninAyrica bakinizLeonid Brejnev e yonelik suikast girisimiKaynakca Norman and Betty Donaldson How Did They Die s 221 ISBN 978 0312917401 Argumenty i fakty 11 47 Na mushke vechno zhivoj 18 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ot 03 06 2004 Boris Sopelnyak V prorezi pricela glava pravitelstva 11 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Provereno 27 yanvarya 2011 a b c d Alpaslan Kavel 23 Eylul 2018 100 uncu yilinda Lenin e suikast Efsaneler ve gercekler Gazete duvar 24 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Eylul 2018 25 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2015 1918 Fanya Kaplan Lenin s would be assassin 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2015 This Day in History 1918 Vladimir Lenin shot 5 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2015 Kuznecov A Ubit vozhdya 2020 049 s 61 Kuznetsov Lideri oldurun Diletant 2020 Ilgili fotograf 20 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2020 Dis baglantilarLenin in vuruldugu yer22 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1939 yapimi 1918 de Lenin adli filmde vurulma anini anlatan sahne 23 Agustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde