Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Leylan Muharebesi ya da Kerkük Muharebesi, 1730-1732 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.
| Leylan Muharebesi | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1730-1732 Osmanlı-Safevî Savaşı | |||||||||||
 Savaşın son bölümünde Nadir Han, kendisini ilk ve son kez mağlup eden Topal Osman Paşa'nın cesedine üzgün bir şekilde baktığını gösteren bir resim. | |||||||||||
| |||||||||||
| Taraflar | |||||||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |  Safevî İmparatorluğu | ||||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||||
| Topal Osman Paşa (ölü) Memiş Paşa (ölü) | Nadir Şah Hacıbey Han | ||||||||||
| Güçler | |||||||||||
| 100.000 | Osmanlılar'dan biraz daha az | ||||||||||
| Kayıplar | |||||||||||
| 20.000 •Bütün topçular | Nispeten az | ||||||||||
Nadir Şah komutasındaki Safevî ordusu Topal Osman Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunu 24-26 Ekim 1733 tarihinde Kerkük yakınlarındaki Leylan mevkiinde büyük bir yenilgiye uğratırken, Topal Osman Paşa da savaşta hayatını kaybetti. Bu savaş, her iki taraf için de beklenmedik zaferler ve yenilgilerle dolu bir olaylar zinciriydi. Savaş, Nadir'in ordusu için büyük bir zaferle sonuçlandı. Ancak Nadir Han, imparatorluğun güneyinde Muhammed Han Beluç liderliğindeki artan isyan nedeniyle bölgeyi terk etmek zorunda kaldı. Bu, Nadiri'nin zaferinden tam olarak yararlanmasını engelledi. Çünkü Nadir Han yürüyüşüne devam edip Bağdat'ı ele geçirebilirdi.
Muharebe öncesi
1730-1732 yılları arasında Osmanlı-Safevi savaşı yaşandıktan sonra 1732 yılında Ahmed Paşa Antlaşması imzalandı. Bu antlaşmaya göre Aras Nehri iki devlet arasında sınır olacak, İrevan, Gence, Nahçıvan, Bitlis, Şirvan ve Dağıstan Osmanlılara, Tebriz, Kirmanşah, Luristan ve Erdebil eyaletleri ise Safevilere kalacaktı. Söz konusu antlaşma Osmanlı Devleti'ni memnun etmedi ve sadrazam görevinden uzaklaştırıldı. Yani, hassas bir barış durumu oluşturuldu. Safevi İmparatorluğu ise kaybettikleri toprakları geri alma fırsatı bekliyordu. 1733 yılında fiilen hakimiyeti tamamen ele geçiren Nadir Han, toprakları geri almak için Osmanlılara karşı yeniden savaşa başladı.
Nadir Han'ın Mezopotamya seferi 1732-1733 yıllarını kapsar. İran'ın batısı ve Kafkasya Osmanlı İmparatorluğu'nun kontrolünde iken Nadir Han'ın neden Irak'a saldırdığı kesin olarak bilinmez ve tarihçiler arasında tartışmalara yol açmıştır. Aksvorti, Nadir Han'ın beklenmedik bir yerden vurarak Osmanlılara darbe indirme ve sonrasında Kafkasya ile değiştirdiği bölgeleri ele geçirme fikrinde olduğunu öne sürmektedir. Çünkü ele geçirilmesi istenen Bağdat, müzakereler için en uygun üstünlüktü. Taarruz gerçekleşmeden önce Osmanlı Devleti bunu beklemiyordu ama hazırdı.
Safevi ordusu, sağ kalan 7.000 askeriyle Kerkük'ü kuşatmış ve daha sonra Bağdat yakınlarında Osmanlı ordusunu mağlup etmiştir. Nadir Han, ordusunu zorlu askeri manevralarla Dicle Nehri'nden geçirerek Bağdat şehrini kuşatmıştır. Şehirdeki direnişi Osmanlı komutanı Ahmed Paşa yönetiyordu. İnatçı bir direniş sergileyen Ahmed Paşa, Topal Osman Paşa'nın liderliğindeki 80.000 (bazı kaynaklara göre 100.000 veya 200.000) kişilik Osmanlı ordusunun yardım gelmesine kadar şehri savunmayı başarmıştır. Topal Osman Paşa bu orduyu çeşitli vilayetlerden, Araplar ve Kürtlerden toplamıştı.
Topal Osman Paşa, hileyle Nadir Han'ı dezavantajlı bir savaşa sürükleyerek ordusunun neredeyse 1/4'ünü kaybetmesini sağladı. Sonuç olarak, Safevi ordusu mağlup edildi, ordunun yarısı öldürüldü ve tüm silahlar kaybedildi. Bağdat valisi Ahmed Paşa, Ducum Muharebesi'nin sonuçlarını duyan ve şehri kuşatan 12.000 kişilik Kızılbaş ordusuna saldırdı.
Ducum Muharebesi'ndeki yenilgi Nadir Han için büyük bir darbe oldu. Ordusunun sayısı 30.000'e kadar azalmış, savaş malzemeleri ve yiyecek stoku büyük ölçüde azalmış, Bağdat'a giden yolu kesilmişti. Birçok deneyimli savaşçının hayatını kaybetmesi en büyük sorunlardan biriydi. Ayrıca, daha önce mağlup edilemez olan Nadir Han'ın askerleri bu yenilgiyle savaş moralini kaybetmişti. Nadir Han, durumu değiştirmek için ilk olarak ordunun moralini yükseltmek için yardımcılarını çağırdı ve hatalarını kabul etti:
| “ | ...Nadir, kendisinin ve adamlarının kaderinin aynı olduğunu ilan etti, onlara geçmişteki fedakarlıklarını ve kahramanlıklarını hatırlattı ve son yenilgilerini unutturacağına dair söz verdi. Böylece komutanları ve savaşçıları tarafından sevildi. Savaşçılarının savaşçı ruhunu yenilemenin yanı sıra, Osmanlılarla yaklaşan savaşta savaşçılarının kendisine itaatsizlik etmemesini sağladı. | ” |
İsyan, imparatorluğun güneyinde Muhammed Han Beluc'un liderliği altında gerçekleşiyor ve etrafında birçok memnuniyetsiz kitle toplamayı başarmıştı. İsyan yerel Arap kabileleri tarafından da destekleniyordu. Nadir'in düşündüğü çözüm yoluna göre, önce Topal Osman Paşa sorununu çözmeli ve ancak ondan sonra isyanı bastırmak için imparatorluğun güneyine gitmeliydi.
Nadir'in Ducum'daki yenilgisini düzeltmek için sebep olarak siyasi nedenler de vardı. Yenilgi haberinin imparatorluk topraklarında yayılması ve siyasi etkisini azaltması, verimli topraklarda başlayan isyanın daha da büyümesinden korkuyordu. Nadir, kendi etkisini ve otoritesini sağlamak için acil önlemler almaya başladı. Ducum savaşında onu yenen Topal Osman Paşa, bunu başaran ilk kişiydi (hala tek kişi olarak kalır) ve Nadir, ordusunu hızlı bir şekilde yeniden düzenlemek için onunla yeni bir savaş için harekete geçti.
Topal Osman Paşa da kendi ordusunu yeniden toparlamaya çalışıyordu. Ordusunda 20.000 kayıp vermişti. Bu, ordusundaki her 4 kişiden birinin öldüğü anlamına geliyordu. Topal Osman Paşa savaş sırasında 70 yaşındaydı ve kendisinden daha genç bir generalin onun yerine atanmasını talep eden bir mesaj göndermişti. Irak'ı ele geçirmek için gelen son Afşar ordusunun karşısına çıktığında ise 100.000 kişilik güçlü bir ordu oluşturabilmişti.
Savaş
İlk aşama
Nadir'in istihbaratçıları, ona Ağ Derbend Vadisi boyunca hareket eden 12.000 kişilik bir ordu hakkında bilgi verdiler. Topal Osman Paşa, bu ordu birliğini ana ordunun önünde onu korumak için Memiş Paşa'nın liderliğinde göndermişti. Nadir Han, Memiş Paşa'yı tutsak etmek için Hacıbey Han'ın liderliğiyle bir avangart birliği gönderdi. Hacıbey Han'ı uzaktan takip eden Memiş Paşa, Nadir'in tüfeklerde pusuya yattığı ordusuna doğru çekildi ve sonuç olarak her iki taraftan da 15.000 kişilik ordu birlikleri Osmanlı ordusuna saldırdı. Nadir Han, bu çatışmada kolaylıkla zafer elde etti. Topal Osman Paşa'ya Nadir'in ordusunu yönlendirdiğini iddia eden ve daha fazla birlik talep eden Memiş Paşa, bu çatışmadan sonra ölüler arasında bulunuyordu.
Memiş Paşa'nın takip ettiği rota, Topal Osman Paşa'nın liderliği altındaki ana kuvvetlerden 5 km uzaktaydı. Nadir Han, onu mağlup ettikten sonra hızla Topal Osman Paşa'ya saldırdı. Topal Osman Paşa bundan haberdar oldu ve kendi savaşçılarına derhal hazır duruma geçme emri verdi. Nadir Han'ın ordusu mesafeyi azalttığında, piyade birliklerine yeniçerilere saldırmak için emir verdi. Yüksek seviyede bir atışma başladı ve Osmanlı-Safevi orduları birbirlerini 2 saat boyunca ateş altına aldılar.
Belirleyici aşama
Safavi ordusunun elit tüfekçi birliği olan cezayirçiler, 2 saatlik çatışmadan sonra doğrudan yeniçerilere saldırdılar. Mükemmel zamanlama ile Nadir Han, kendi süvarilerinin 2 birliğini de saldırmak için gönderdi. Her birinde 15.000 savaşçıyla Hacıbey Han sol kanadı, Nadir Han ise sağ kanadı komuta ediyordu. Nadir Han büyük stratejik bir zeka göstererek manevralar sayesinde Osmanlı ordusunun düzen hattını ikiye böldü.
Nadir Han'ın son emirlerinden sonra artık Osmanlı ordusu cephe hattından saldıran cezayirçiler ve kanatlardan saldıran süvariler tarafından sıkıştırılıyordu. Durum böyle olduğunda Topal Osman Paşa kendi hatasını ve son savaşı olduğunu fark etti ve savaşçılarına katılmak için atın hazırlanmasını emretti. Büyük askeri stratej Topal Osman Paşa, yakın bir süre önce Ducum'da mağlup ettiği genç Türk tarafından mağlup ediliyordu, ancak Topal Osman Paşa kaçmak yerine savaşçılarıyla birlikte ölmeyi seçti. Yaşlı general atının üzerindeyken iki kez tüfekle vuruldu ve öldü. Safevi süvarisi Allahyar Bey Geraylı, Nadir Han'a hediye etmek için onun başını kesti.
Çatışmada 20.000 Osmanlı savaşçısı öldürüldü, tüm topçu Nadir Han'ın eline geçti ve Osmanlı ordusu büyük bir kısmı savaş malzemelerini kaybetti. Ducum'daki ağır mağlubiyetin intikamı böylece alınmış oldu. Nadir, onu hem ilk hem de son kez mağlup eden bir kişiye saygı olarak başıyla bedenini bir arada Bağdat şehrine gönderdi. Ancak Topal Osman Paşa'nın mezarı şu anda Kerkük'teki İmam Kasım Camii'nde bulunmaktadır.
Savaş sonrası ve sonuçları
Nadir Han, bu seferi başladan zaman Bağdat'ı ele geçirmeyi ve ardından Kafkasya'ya yeni bir sefer düzenlemeyi planlıyordu. Topal Paşanın yenilgisi ve ölümünden sonra Ahmed Paşa, toprak değişikliğiyle birlikte barış görüşmelerine başladı. Ancak bu görüşmeler hiçbir zaman İstanbul tarafından onaylanmadı. Kerkük savaşının kötü haberleri Tebriz'e ulaştığında, Osmanlı ordusu Tebriz'i terk etti. Nadir Han'a gelen yeni raporlara göre, imparatorluğun güneyindeki Muhammed Han isyanı giderek büyüyordu ve onu görmezden gelmek tehlikeli olabilirdi. Bu isyan, Nadir Han'ın Bağdat'ı ele geçirme ana hedefini engelledi. Nadir Han isyanı bastırmak ve zayıflayan ordusuna yeni güçler toplamak için geri döndü.
Topal Osman Paşa sonunda Kerkük'te (Ağ Derbend'de) mağlup edilerek öldürüldü, ancak Ducum savaşında Nadir'i mağlup ederek Bağdat şehrini Safevi hâkimiyetine geçmesine engel oldu. Nadir Han, Kerkük savaşında elde ettiği zaferden tam anlamıyla faydalanamadı ve isyanı bastırmak için imparatorluğuna geri döndü. Tarihçiler, Topal Osman Paşa'nın Ducum savaşında mağlup olsaydı, Bağdat'ın Safevi devletine geçeceğini ve uzun süre ona bağlı kalacağını düşünmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Lockhart, Laurence, Nadir Shah: A Critical Study Based Mainly Upon Contemporary Sources, London, 1938, s. 77. Luzac & Co.
- ^ Ghafouri, Ali(2008). History of Iran's wars: from the Medes to now,s. 382. Etela'at Publishing
- ^ a b Axworthy, Michael(2009). The Sword of Persia: Nader Shah, from tribal warrior to conquering tyrant,p. 141, I. B. Tauris
- ^ Michael George Andrew Axworthy, Nadir Şah, çeviri: Aytən Süleymanova, s.235
- ^ Axworthy, Michael(2009). The Sword of Persia: Nader Shah, from tribal warrior to conquering tyrant,p. 190. I. B. Tauris
- ^ Moghtader, Gholam-Hussein(2008). The Great Batlles of Nader Shah,p. 46. Donyaye Ketab
- ^ Yıldırım, Alper (2017). I. MAHMUD DEVRİ OSMANLI-İRAN İLİŞKİLERİ. Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
- ^ Əliyarlı, Süleyman (1996). Azərbaycan tarixi (Uzaq keçmişdən 1870-ci illərə qədər. Bakı: Azərbaycan nəşriyyatı.
- ^ "Topal Osman Paşa". islamansiklopedisi.org.tr. 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından .
- ^ a b Ghafouri, Ali(2008). History of Iran's wars: from the Medes to now,p. 382. Etela'at Publishing
- ^ "The Army of Nader Shah" (PDF). 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Şubat 2020.
Kaynak
- Moghtader, Gholam-Hussein(2008). The Great Batlles of Nader Shah, Donyaye Ketab
- Axworthy, Michael (2009). The Sword of Persia: Nader Shah, from tribal warrior to conquering tyrant, I. B. Tauris
- Ghafouri, Ali(2008). History of Iran's wars: from the Medes to now, Etela'at Publishing
- GÜNHAN BÖREKÇİ(2006). A Contribution to the Military Revolution Debate The Janissaries Use of Volley Fire 1593, Department of History, Ohio University
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Leylan Muharebesi ya da Kerkuk Muharebesi 1730 1732 Osmanli Safevi Savasi nda evre Leylan Muharebesi1730 1732 Osmanli Safevi SavasiSavasin son bolumunde Nadir Han kendisini ilk ve son kez maglup eden Topal Osman Pasa nin cesedine uzgun bir sekilde baktigini gosteren bir resim Tarih24 26 Ekim 1733BolgeLeylan Kerkuk Musul Vilayeti IrakSebepNadir Han in Kirmansah baris antlasmasinin sartlarindan duydugu memnuniyetsizlik ve kaybettigi topraklari geri alma arzusuSonucKesin Safevi zaferiCografi DegisikliklerSafevi Devleti Osmanli Iraki ni ele gecirmisse de Beluc isyani nedeniyle Muhammed Han geri cekilmek zorunda kaldi TaraflarOsmanli ImparatorluguSafevi ImparatorluguKomutanlar ve liderlerTopal Osman Pasa olu Memis Pasa olu Nadir Sah Hacibey HanGucler100 000Osmanlilar dan biraz daha azKayiplar20 000 Butun topcularNispeten az Nadir Sah komutasindaki Safevi ordusu Topal Osman Pasa komutasindaki Osmanli ordusunu 24 26 Ekim 1733 tarihinde Kerkuk yakinlarindaki Leylan mevkiinde buyuk bir yenilgiye ugratirken Topal Osman Pasa da savasta hayatini kaybetti Bu savas her iki taraf icin de beklenmedik zaferler ve yenilgilerle dolu bir olaylar zinciriydi Savas Nadir in ordusu icin buyuk bir zaferle sonuclandi Ancak Nadir Han imparatorlugun guneyinde Muhammed Han Beluc liderligindeki artan isyan nedeniyle bolgeyi terk etmek zorunda kaldi Bu Nadiri nin zaferinden tam olarak yararlanmasini engelledi Cunku Nadir Han yuruyusune devam edip Bagdat i ele gecirebilirdi Muharebe oncesi1730 1732 yillari arasinda Osmanli Safevi savasi yasandiktan sonra 1732 yilinda Ahmed Pasa Antlasmasi imzalandi Bu antlasmaya gore Aras Nehri iki devlet arasinda sinir olacak Irevan Gence Nahcivan Bitlis Sirvan ve Dagistan Osmanlilara Tebriz Kirmansah Luristan ve Erdebil eyaletleri ise Safevilere kalacakti Soz konusu antlasma Osmanli Devleti ni memnun etmedi ve sadrazam gorevinden uzaklastirildi Yani hassas bir baris durumu olusturuldu Safevi Imparatorlugu ise kaybettikleri topraklari geri alma firsati bekliyordu 1733 yilinda fiilen hakimiyeti tamamen ele geciren Nadir Han topraklari geri almak icin Osmanlilara karsi yeniden savasa basladi Nadir Han in Mezopotamya seferi 1732 1733 yillarini kapsar Iran in batisi ve Kafkasya Osmanli Imparatorlugu nun kontrolunde iken Nadir Han in neden Irak a saldirdigi kesin olarak bilinmez ve tarihciler arasinda tartismalara yol acmistir Aksvorti Nadir Han in beklenmedik bir yerden vurarak Osmanlilara darbe indirme ve sonrasinda Kafkasya ile degistirdigi bolgeleri ele gecirme fikrinde oldugunu one surmektedir Cunku ele gecirilmesi istenen Bagdat muzakereler icin en uygun ustunluktu Taarruz gerceklesmeden once Osmanli Devleti bunu beklemiyordu ama hazirdi Safevi ordusu sag kalan 7 000 askeriyle Kerkuk u kusatmis ve daha sonra Bagdat yakinlarinda Osmanli ordusunu maglup etmistir Nadir Han ordusunu zorlu askeri manevralarla Dicle Nehri nden gecirerek Bagdat sehrini kusatmistir Sehirdeki direnisi Osmanli komutani Ahmed Pasa yonetiyordu Inatci bir direnis sergileyen Ahmed Pasa Topal Osman Pasa nin liderligindeki 80 000 bazi kaynaklara gore 100 000 veya 200 000 kisilik Osmanli ordusunun yardim gelmesine kadar sehri savunmayi basarmistir Topal Osman Pasa bu orduyu cesitli vilayetlerden Araplar ve Kurtlerden toplamisti Topal Osman Pasa hileyle Nadir Han i dezavantajli bir savasa surukleyerek ordusunun neredeyse 1 4 unu kaybetmesini sagladi Sonuc olarak Safevi ordusu maglup edildi ordunun yarisi olduruldu ve tum silahlar kaybedildi Bagdat valisi Ahmed Pasa Ducum Muharebesi nin sonuclarini duyan ve sehri kusatan 12 000 kisilik Kizilbas ordusuna saldirdi Ducum Muharebesi ndeki yenilgi Nadir Han icin buyuk bir darbe oldu Ordusunun sayisi 30 000 e kadar azalmis savas malzemeleri ve yiyecek stoku buyuk olcude azalmis Bagdat a giden yolu kesilmisti Bircok deneyimli savascinin hayatini kaybetmesi en buyuk sorunlardan biriydi Ayrica daha once maglup edilemez olan Nadir Han in askerleri bu yenilgiyle savas moralini kaybetmisti Nadir Han durumu degistirmek icin ilk olarak ordunun moralini yukseltmek icin yardimcilarini cagirdi ve hatalarini kabul etti Nadir kendisinin ve adamlarinin kaderinin ayni oldugunu ilan etti onlara gecmisteki fedakarliklarini ve kahramanliklarini hatirlatti ve son yenilgilerini unutturacagina dair soz verdi Boylece komutanlari ve savascilari tarafindan sevildi Savascilarinin savasci ruhunu yenilemenin yani sira Osmanlilarla yaklasan savasta savascilarinin kendisine itaatsizlik etmemesini sagladi Isyan imparatorlugun guneyinde Muhammed Han Beluc un liderligi altinda gerceklesiyor ve etrafinda bircok memnuniyetsiz kitle toplamayi basarmisti Isyan yerel Arap kabileleri tarafindan da destekleniyordu Nadir in dusundugu cozum yoluna gore once Topal Osman Pasa sorununu cozmeli ve ancak ondan sonra isyani bastirmak icin imparatorlugun guneyine gitmeliydi Nadir in Ducum daki yenilgisini duzeltmek icin sebep olarak siyasi nedenler de vardi Yenilgi haberinin imparatorluk topraklarinda yayilmasi ve siyasi etkisini azaltmasi verimli topraklarda baslayan isyanin daha da buyumesinden korkuyordu Nadir kendi etkisini ve otoritesini saglamak icin acil onlemler almaya basladi Ducum savasinda onu yenen Topal Osman Pasa bunu basaran ilk kisiydi hala tek kisi olarak kalir ve Nadir ordusunu hizli bir sekilde yeniden duzenlemek icin onunla yeni bir savas icin harekete gecti Topal Osman Pasa da kendi ordusunu yeniden toparlamaya calisiyordu Ordusunda 20 000 kayip vermisti Bu ordusundaki her 4 kisiden birinin oldugu anlamina geliyordu Topal Osman Pasa savas sirasinda 70 yasindaydi ve kendisinden daha genc bir generalin onun yerine atanmasini talep eden bir mesaj gondermisti Irak i ele gecirmek icin gelen son Afsar ordusunun karsisina ciktiginda ise 100 000 kisilik guclu bir ordu olusturabilmisti SavasIlk asama Safevi piyadeleri Osmanli ordusuna saldirir ve her iki taraf da birbirine ates eder Nadir Han Hacibey Han i 15 000 askerle Osmanli ordusunun sol kanadina gonderir Nadir 15 000 askerle Osmanli ordusunun sag kanadini kusatiyor Boylece ordunun kusatmasi tamamlanmis olur Nadir in istihbaratcilari ona Ag Derbend Vadisi boyunca hareket eden 12 000 kisilik bir ordu hakkinda bilgi verdiler Topal Osman Pasa bu ordu birligini ana ordunun onunde onu korumak icin Memis Pasa nin liderliginde gondermisti Nadir Han Memis Pasa yi tutsak etmek icin Hacibey Han in liderligiyle bir avangart birligi gonderdi Hacibey Han i uzaktan takip eden Memis Pasa Nadir in tufeklerde pusuya yattigi ordusuna dogru cekildi ve sonuc olarak her iki taraftan da 15 000 kisilik ordu birlikleri Osmanli ordusuna saldirdi Nadir Han bu catismada kolaylikla zafer elde etti Topal Osman Pasa ya Nadir in ordusunu yonlendirdigini iddia eden ve daha fazla birlik talep eden Memis Pasa bu catismadan sonra oluler arasinda bulunuyordu Memis Pasa nin takip ettigi rota Topal Osman Pasa nin liderligi altindaki ana kuvvetlerden 5 km uzaktaydi Nadir Han onu maglup ettikten sonra hizla Topal Osman Pasa ya saldirdi Topal Osman Pasa bundan haberdar oldu ve kendi savascilarina derhal hazir duruma gecme emri verdi Nadir Han in ordusu mesafeyi azalttiginda piyade birliklerine yenicerilere saldirmak icin emir verdi Yuksek seviyede bir atisma basladi ve Osmanli Safevi ordulari birbirlerini 2 saat boyunca ates altina aldilar Belirleyici asama Safavi ordusunun elit tufekci birligi olan cezayirciler 2 saatlik catismadan sonra dogrudan yenicerilere saldirdilar Mukemmel zamanlama ile Nadir Han kendi suvarilerinin 2 birligini de saldirmak icin gonderdi Her birinde 15 000 savasciyla Hacibey Han sol kanadi Nadir Han ise sag kanadi komuta ediyordu Nadir Han buyuk stratejik bir zeka gostererek manevralar sayesinde Osmanli ordusunun duzen hattini ikiye boldu Nadir Han in son emirlerinden sonra artik Osmanli ordusu cephe hattindan saldiran cezayirciler ve kanatlardan saldiran suvariler tarafindan sikistiriliyordu Durum boyle oldugunda Topal Osman Pasa kendi hatasini ve son savasi oldugunu fark etti ve savascilarina katilmak icin atin hazirlanmasini emretti Buyuk askeri stratej Topal Osman Pasa yakin bir sure once Ducum da maglup ettigi genc Turk tarafindan maglup ediliyordu ancak Topal Osman Pasa kacmak yerine savascilariyla birlikte olmeyi secti Yasli general atinin uzerindeyken iki kez tufekle vuruldu ve oldu Safevi suvarisi Allahyar Bey Gerayli Nadir Han a hediye etmek icin onun basini kesti Catismada 20 000 Osmanli savascisi olduruldu tum topcu Nadir Han in eline gecti ve Osmanli ordusu buyuk bir kismi savas malzemelerini kaybetti Ducum daki agir maglubiyetin intikami boylece alinmis oldu Nadir onu hem ilk hem de son kez maglup eden bir kisiye saygi olarak basiyla bedenini bir arada Bagdat sehrine gonderdi Ancak Topal Osman Pasa nin mezari su anda Kerkuk teki Imam Kasim Camii nde bulunmaktadir Savas sonrasi ve sonuclariNadir Han bu seferi basladan zaman Bagdat i ele gecirmeyi ve ardindan Kafkasya ya yeni bir sefer duzenlemeyi planliyordu Topal Pasanin yenilgisi ve olumunden sonra Ahmed Pasa toprak degisikligiyle birlikte baris gorusmelerine basladi Ancak bu gorusmeler hicbir zaman Istanbul tarafindan onaylanmadi Kerkuk savasinin kotu haberleri Tebriz e ulastiginda Osmanli ordusu Tebriz i terk etti Nadir Han a gelen yeni raporlara gore imparatorlugun guneyindeki Muhammed Han isyani giderek buyuyordu ve onu gormezden gelmek tehlikeli olabilirdi Bu isyan Nadir Han in Bagdat i ele gecirme ana hedefini engelledi Nadir Han isyani bastirmak ve zayiflayan ordusuna yeni gucler toplamak icin geri dondu Topal Osman Pasa sonunda Kerkuk te Ag Derbend de maglup edilerek olduruldu ancak Ducum savasinda Nadir i maglup ederek Bagdat sehrini Safevi hakimiyetine gecmesine engel oldu Nadir Han Kerkuk savasinda elde ettigi zaferden tam anlamiyla faydalanamadi ve isyani bastirmak icin imparatorluguna geri dondu Tarihciler Topal Osman Pasa nin Ducum savasinda maglup olsaydi Bagdat in Safevi devletine gececegini ve uzun sure ona bagli kalacagini dusunmektedir Ayrica bakiniz1730 1732 Osmanli Safevi Savasi Ducum Muharebesi Topal Osman Pasa Nadir SahKaynakca Lockhart Laurence Nadir Shah A Critical Study Based Mainly Upon Contemporary Sources London 1938 s 77 Luzac amp Co Ghafouri Ali 2008 History of Iran s wars from the Medes to now s 382 Etela at Publishing a b Axworthy Michael 2009 The Sword of Persia Nader Shah from tribal warrior to conquering tyrant p 141 I B Tauris Michael George Andrew Axworthy Nadir Sah ceviri Ayten Suleymanova s 235 Axworthy Michael 2009 The Sword of Persia Nader Shah from tribal warrior to conquering tyrant p 190 I B Tauris Moghtader Gholam Hussein 2008 The Great Batlles of Nader Shah p 46 Donyaye Ketab Yildirim Alper 2017 I MAHMUD DEVRI OSMANLI IRAN ILISKILERI Eskisehir Eskisehir Osmangazi Universitesi Eliyarli Suleyman 1996 Azerbaycan tarixi Uzaq kecmisden 1870 ci illere qeder Baki Azerbaycan nesriyyati Topal Osman Pasa islamansiklopedisi org tr 7 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan a b Ghafouri Ali 2008 History of Iran s wars from the Medes to now p 382 Etela at Publishing The Army of Nader Shah PDF 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Subat 2020 KaynakMoghtader Gholam Hussein 2008 The Great Batlles of Nader Shah Donyaye Ketab Axworthy Michael 2009 The Sword of Persia Nader Shah from tribal warrior to conquering tyrant I B Tauris Ghafouri Ali 2008 History of Iran s wars from the Medes to now Etela at Publishing GUNHAN BOREKCI 2006 A Contribution to the Military Revolution Debate The Janissaries Use of Volley Fire 1593 Department of History Ohio University