Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lilybaeum Muharebesi, Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasındaki İkinci Pön Savaşı'nın ilk deniz muharebesidir. Kartaca, Sicilya'ya bir dizi baskın düzenlemek için 35 ağır savaş gemisi göndermişti. İlk baskının Lilybaeum'a yapılması planlanmıştı. Siraküza Kralı II. Hiero'nun verdiği alarm üzerine 20 ağır savaş gemisinden oluşan bir Roma donanması harekete geçmiş ve muharebede birkaç Kartaca savaş gemisini ele geçirmiş, Kartaca baskınını başarısız kılmıştır.
| Lilybaeum Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| İkinci Pön Savaşı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Kartaca | Roma Cumhuriyeti | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Bilinmiyor | Amellius (Sicilya valisi) | ||||||
| Güçler | |||||||
| 35 ağır savaş gemisi | 20 savaş gemisi | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 7 gemi ele geçirildi | 11 gemi | ||||||
Muharebe öncesi
Kartaca ve Roma Cumhuriyeti, her iki tarafın karşılıklı durum ve haklarını ayrıntılı olarak belirleyen bir antlaşmayı MÖ 509 yılında imzalamışlardı. Her ne kadar aralarındaki ilişkiler dostane değilse de bu tarihten itibaren barış halindeydiler. Daha sonra MÖ 348 ve MÖ 306 yıllarında, etki alanlarını belirleyen antlaşmalar yapıldı. Diğer yandan Roma ve Kartaca Epirus Kralı Pyrrehus'a karşı MÖ 279 yılında bir işbirliği antlaşması imzalamıştı. Ancak Roma Cumhuriyeti'nin MÖ 264 yılında Sicilya'daki Messina kenti meselesine müdahale etmesi (Messana Muharebesi) Birinci Pön Savaşı'nı başlatmıştır. MÖ 241 yılına kadar süren kara ve deniz muharebeleriyle süren savaş Kartaca'nın yenilgisiyle sonuçlandı. Kartaca, Sicilya'yı ve Batı Akdeniz'deki deniz üstünlüğünü kaybettiği gibi ağır bir savaş tazminatı ödemek zorunda kaldı. Kartaca'nın taraf olduğu Paralı Askerler Savaşı sırasında Roma Cumhuriyeti Kartaca'dan yanaydı, ancak savaşın sonunda Korsika ve Sardinya Roma hakimiyetine geçmiştir. Kartaca, MÖ 237-218 yılları arasında Hİspanya'da, Hamilcar, Hasdrubal ve Hannibal önderliğinde yeni topraklar ilhak ederek durumunu güçlendirmiştir. Roma ise, Massalia'nı da teşvikiyle (günümüzde Marsilya) MÖ 226 yılında Hasdrubal'la bir antlaşma akdetti. Antlaşma, Roma Cumhuriyeti ile Kartaca'nın etki alanı sınırının hattı olduğuna ilişkindir. Saguntum (bugünkü Sagunto) kenti, ırmağın güneyine düşmesine karşın MÖ 226 yılından itibaren Roma Cumhuriyeti'nin müttefikiydi. Bu nedenle Hannibal Barca'nın Hİspanyalı müttefikleri Saguntum'la çatışmaya girdiklerinde Roma, Hannibal Barca'yı duruma müdahale etmemesi yönünde uyarmıştı. Hannibal'in Saguntum'a saldırmasıyla İkinci Pön Savaşı başlamış oldu, Roma Senatosu Kartaca'ya savaş ilan etti. Savaş, on sekiz yıl sürecektir.
Buna karşın Roma Senatosu kuşatmanın sürdüğü sekiz ay boyunca Saguntum'a herhangi bir etkili destekte bulunmadı. Kent düşer düşmez Hannibal bir sonraki harekâtı için hazırlıklara başlamıştır.
Roma donanması MÖ 219 yılında dolayısıyla 220 ağır savaş gemisiyle seferber edilmiş bulunuyordu. Konsül Publius Cornelius Scipio, 8 bin Romalı, 14 bin müttefik piyadesi ve 600 Romalı, 1.600 müttefik süvarisinden oluşan dört lejyonluk bir kuvvetle, 60 parça gemiden oluşan bir filo eşliğinde Hİspanya'ya yelken açtı. Ancak iki Kelt kabilesi İtalya'nın kuzeydeki Pacentia ve Cremona kolonilerine taarruz etti. Bu bölgedeki Romalılar Mutina'ya çekilmiştir. Bunun üzerine Keltler Mutina'yı kuşattı. Praetor 600 Romalı piyade, 10 bin müttefik piyade ve bin müttefik süvariden oluşan iki lejyonluk bir kuvvetle Ariminium (bugünkü Rimini) üzerinden Cisalpina Galya'ya ilerlediler. Ordu iki kez pusuya düştü ve 1.200 adam kaybedildi. Daha sonra Mutina kuşatıldıysa Roma ordusu da gevşekçe kuşatılmış duruma düştü. Bu olay üzerine Roma Senatosu harekete geçerek Scipio'nun iki lejyonunu ve 5 bin müttefik askerini Vulso'ya yardıma göndermiştir. Scipio kuvvetlerinin bu şekilde bölünmesi nedeniyle Hİspanya'ya MÖ 218 Eylülüne kadar hareket edilemedi.
Konsül emrine ikisi Roma, ikisi müttefiklere ait olmak üzere dört lejyonda 8 bin Romalı, 16 bin müttefik piyade ile 600 Romalı, 1.800 müttefik süvarilik kuvvet verildi. Yüz altmış ağır savaş gemisiyle Afrika'ya yelken açma emri verildi. Sempronius Sicilya'ya gidecek ve Afrika'nın işgali için hazırlıklarını orada tamamlayacaktı.
Hannibal Saguntum Kuşatması'ndan sonra ordusunu kış kamplarına aldı. Kardeşi Hasdrubal Barca komutası altında Hİspanya'daki15 bin asker ve 21 savaş filinin yanı sıra Afrika'dan, 4 bin Kartaca garnizonundan olmak üzere 20 bin asker gönderildi. Hannibal M.Ö. 218 yazında 90 bin piyade, 12 bin süvari ve 37 savaş filinden oluşan büyük bir orduyla Cartagena'dan yürüyüşe geçmiştir. 'ni geçmeden önce üç kola ayrılan ordu Katalonya'da üç İber kabilesine saldırdı. Kartaca birlikleri İberya'yı iki aylık sefer sonunda, ciddi kayıplara karşın üç parçaya ayırdılar. Kartaca Donanması'ndaki İberyalı müttefiklere bağlı 50 ağır savaş gemisi (sadece 32'si mürettebatlı) ve 5 hafif savaş gemisi İberya sularında kaldı.
Savaşın ilk deniz harekâtı, 20 ağır Kartaca savaş gemisi ve bin askerle 'na yapılan bir baskın olmuştur. Sekiz gemiden oluşan bir başka görev kuvveti Vulcan Adaları'na saldırmak için seferdeydi fakat Messina Boğazı'nda bir fırtına tarafından dağıtıldı. Daha sonra Siraküza donanması bu gemilerden üçünü bir direnmeyle karşılaşmadan ele geçirmiştir. Bir Kartaca filosunun Lilybaeum'a saldırı hazırlığı içinde olduğu, ele geçen Kartacalı mürettebatın sorgusunda öğrenilmiştir. II. Hiero, bu durumu Praetor bildirdi.
Muharebe
Kötü deniz koşulları Kartaca Filosu'nun harekâta başlamasını engellemiştir. Bununla birlikte Lilybaeum'da sadece 20 Roma savaş gemisi bulunmaktadır. Marcus Amellius, II. Hiero tarafından gelen uyarıyı aldıktan sonra, her gemiye uygun sayıda asker alarak, Kartaca filosu bölgeye gelmeden önce hazırlık yaptı. Hemen ardından sahil boyunca Kartaca filosunu gözlemek için ileri postalar çıkardı. Böylece sürpriz bir saldırıya uğramaktan mümkün olduğunca kaçınmaya çalışmıştır.
Kartaca filosu Aegates Adaları'nda demir atıp geceyi bekledi. Şafakta Lilybaeum'a ulaşmak üzere ay ışığında yeniden yelken açtılar. Ancak Roma ileri postaları filoyu limana ulaşmadan önce saptamıştır. Alarma geçen Roma gemileri yelken açıp ilerlerken Kartaca gemileri de muharebe için açık denize yönelip yelkenleri topladılar. Kartaca savaş gemileri sayıca üstündü. Fakat mürettebat olarak eksik kadroluydu. Bu durumda Roma gemileri, borda ettikleri Kartaca gemilerindeki çatışmalarda askerce sayı üstünlüğüne sahiptiler. Bu durumda Roma gemilerine yaklaşıp bordalamaya çabalarken Kartaca gemileri de bundan kaçınarak Roma gemilerini mahmuzlamak için manevra yapmaktaydı. Bu manevralar sırasında Roma gemileri yedi Kartaca gemisini ele geçirmeyi ve 1.700 esir almayı başardılar. Diğer Kartaca gemileri savaş alanından çekilmeyi başardılar.
Devamı
Muharebenin sonucundan Roma, Kartaca'nın Sicilya'da bir üs kurmasını önlemiş oldu. Konsül Sempronius kısa süre sonra ordusunu bir filoyla Sicilya'ya getirmiştir. Bundan sonra Konsül, filosuyla Malta'ya hareket etmiştir. Adayı ele geçirdi ve buradaki Kartaca garnizonundan, Komutanları Hamilcar Gisco da dahil olmak üzere 2 bin tutsak aldı. Ardından, Kartaca Donanması'nın olası bir saldırısını karşılamak için Vulcan Adaları'na hareket etti. Bu arada Kartaca Donanması Bruttium'da (günümüzde Kalabriya) harekâta geçmiş ve 'ya bir baskın düzenlemişti. Konsül Sempronius, Ticinus Muharebesi haberi üzerine Roma Senatosu tarafından Konsül Scipio'ya destek olmak üzere geri çağrılmıştır. Bu emir üzerine 50 gemiyi Lilybaeum'da Marcus Amellius komutasında, 25 gemiyi de Vibo'da bırakarak bırakarak karadan ve denizden Ariminium'a (bugünkü Rimini) hareket etmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lilybaeum Muharebesi Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasindaki Ikinci Pon Savasi nin ilk deniz muharebesidir Kartaca Sicilya ya bir dizi baskin duzenlemek icin 35 agir savas gemisi gondermisti Ilk baskinin Lilybaeum a yapilmasi planlanmisti Sirakuza Krali II Hiero nun verdigi alarm uzerine 20 agir savas gemisinden olusan bir Roma donanmasi harekete gecmis ve muharebede birkac Kartaca savas gemisini ele gecirmis Kartaca baskinini basarisiz kilmistir Lilybaeum MuharebesiIkinci Pon SavasiTarihMO 218 yaziBolgeSicilya Lilybaeum yakinlariSonucRoma zaferiTaraflarKartacaRoma CumhuriyetiKomutanlar ve liderlerBilinmiyorAmellius Sicilya valisi Gucler35 agir savas gemisi20 savas gemisiKayiplar7 gemi ele gecirildi11 gemiMuharebe oncesiKartaca ve Roma Cumhuriyeti her iki tarafin karsilikli durum ve haklarini ayrintili olarak belirleyen bir antlasmayi MO 509 yilinda imzalamislardi Her ne kadar aralarindaki iliskiler dostane degilse de bu tarihten itibaren baris halindeydiler Daha sonra MO 348 ve MO 306 yillarinda etki alanlarini belirleyen antlasmalar yapildi Diger yandan Roma ve Kartaca Epirus Krali Pyrrehus a karsi MO 279 yilinda bir isbirligi antlasmasi imzalamisti Ancak Roma Cumhuriyeti nin MO 264 yilinda Sicilya daki Messina kenti meselesine mudahale etmesi Messana Muharebesi Birinci Pon Savasi ni baslatmistir MO 241 yilina kadar suren kara ve deniz muharebeleriyle suren savas Kartaca nin yenilgisiyle sonuclandi Kartaca Sicilya yi ve Bati Akdeniz deki deniz ustunlugunu kaybettigi gibi agir bir savas tazminati odemek zorunda kaldi Kartaca nin taraf oldugu Parali Askerler Savasi sirasinda Roma Cumhuriyeti Kartaca dan yanaydi ancak savasin sonunda Korsika ve Sardinya Roma hakimiyetine gecmistir Kartaca MO 237 218 yillari arasinda HIspanya da Hamilcar Hasdrubal ve Hannibal onderliginde yeni topraklar ilhak ederek durumunu guclendirmistir Roma ise Massalia ni da tesvikiyle gunumuzde Marsilya MO 226 yilinda Hasdrubal la bir antlasma akdetti Antlasma Roma Cumhuriyeti ile Kartaca nin etki alani sinirinin hatti olduguna iliskindir Saguntum bugunku Sagunto kenti irmagin guneyine dusmesine karsin MO 226 yilindan itibaren Roma Cumhuriyeti nin muttefikiydi Bu nedenle Hannibal Barca nin HIspanyali muttefikleri Saguntum la catismaya girdiklerinde Roma Hannibal Barca yi duruma mudahale etmemesi yonunde uyarmisti Hannibal in Saguntum a saldirmasiyla Ikinci Pon Savasi baslamis oldu Roma Senatosu Kartaca ya savas ilan etti Savas on sekiz yil surecektir Buna karsin Roma Senatosu kusatmanin surdugu sekiz ay boyunca Saguntum a herhangi bir etkili destekte bulunmadi Kent duser dusmez Hannibal bir sonraki harekati icin hazirliklara baslamistir Roma donanmasi MO 219 yilinda dolayisiyla 220 agir savas gemisiyle seferber edilmis bulunuyordu Konsul Publius Cornelius Scipio 8 bin Romali 14 bin muttefik piyadesi ve 600 Romali 1 600 muttefik suvarisinden olusan dort lejyonluk bir kuvvetle 60 parca gemiden olusan bir filo esliginde HIspanya ya yelken acti Ancak iki Kelt kabilesi Italya nin kuzeydeki Pacentia ve Cremona kolonilerine taarruz etti Bu bolgedeki Romalilar Mutina ya cekilmistir Bunun uzerine Keltler Mutina yi kusatti Praetor 600 Romali piyade 10 bin muttefik piyade ve bin muttefik suvariden olusan iki lejyonluk bir kuvvetle Ariminium bugunku Rimini uzerinden Cisalpina Galya ya ilerlediler Ordu iki kez pusuya dustu ve 1 200 adam kaybedildi Daha sonra Mutina kusatildiysa Roma ordusu da gevsekce kusatilmis duruma dustu Bu olay uzerine Roma Senatosu harekete gecerek Scipio nun iki lejyonunu ve 5 bin muttefik askerini Vulso ya yardima gondermistir Scipio kuvvetlerinin bu sekilde bolunmesi nedeniyle HIspanya ya MO 218 Eylulune kadar hareket edilemedi Konsul emrine ikisi Roma ikisi muttefiklere ait olmak uzere dort lejyonda 8 bin Romali 16 bin muttefik piyade ile 600 Romali 1 800 muttefik suvarilik kuvvet verildi Yuz altmis agir savas gemisiyle Afrika ya yelken acma emri verildi Sempronius Sicilya ya gidecek ve Afrika nin isgali icin hazirliklarini orada tamamlayacakti Hannibal Saguntum Kusatmasi ndan sonra ordusunu kis kamplarina aldi Kardesi Hasdrubal Barca komutasi altinda HIspanya daki15 bin asker ve 21 savas filinin yani sira Afrika dan 4 bin Kartaca garnizonundan olmak uzere 20 bin asker gonderildi Hannibal M O 218 yazinda 90 bin piyade 12 bin suvari ve 37 savas filinden olusan buyuk bir orduyla Cartagena dan yuruyuse gecmistir ni gecmeden once uc kola ayrilan ordu Katalonya da uc Iber kabilesine saldirdi Kartaca birlikleri Iberya yi iki aylik sefer sonunda ciddi kayiplara karsin uc parcaya ayirdilar Kartaca Donanmasi ndaki Iberyali muttefiklere bagli 50 agir savas gemisi sadece 32 si murettebatli ve 5 hafif savas gemisi Iberya sularinda kaldi Savasin ilk deniz harekati 20 agir Kartaca savas gemisi ve bin askerle na yapilan bir baskin olmustur Sekiz gemiden olusan bir baska gorev kuvveti Vulcan Adalari na saldirmak icin seferdeydi fakat Messina Bogazi nda bir firtina tarafindan dagitildi Daha sonra Sirakuza donanmasi bu gemilerden ucunu bir direnmeyle karsilasmadan ele gecirmistir Bir Kartaca filosunun Lilybaeum a saldiri hazirligi icinde oldugu ele gecen Kartacali murettebatin sorgusunda ogrenilmistir II Hiero bu durumu Praetor bildirdi MuharebeKotu deniz kosullari Kartaca Filosu nun harekata baslamasini engellemistir Bununla birlikte Lilybaeum da sadece 20 Roma savas gemisi bulunmaktadir Marcus Amellius II Hiero tarafindan gelen uyariyi aldiktan sonra her gemiye uygun sayida asker alarak Kartaca filosu bolgeye gelmeden once hazirlik yapti Hemen ardindan sahil boyunca Kartaca filosunu gozlemek icin ileri postalar cikardi Boylece surpriz bir saldiriya ugramaktan mumkun oldugunca kacinmaya calismistir Kartaca filosu Aegates Adalari nda demir atip geceyi bekledi Safakta Lilybaeum a ulasmak uzere ay isiginda yeniden yelken actilar Ancak Roma ileri postalari filoyu limana ulasmadan once saptamistir Alarma gecen Roma gemileri yelken acip ilerlerken Kartaca gemileri de muharebe icin acik denize yonelip yelkenleri topladilar Kartaca savas gemileri sayica ustundu Fakat murettebat olarak eksik kadroluydu Bu durumda Roma gemileri borda ettikleri Kartaca gemilerindeki catismalarda askerce sayi ustunlugune sahiptiler Bu durumda Roma gemilerine yaklasip bordalamaya cabalarken Kartaca gemileri de bundan kacinarak Roma gemilerini mahmuzlamak icin manevra yapmaktaydi Bu manevralar sirasinda Roma gemileri yedi Kartaca gemisini ele gecirmeyi ve 1 700 esir almayi basardilar Diger Kartaca gemileri savas alanindan cekilmeyi basardilar DevamiMuharebenin sonucundan Roma Kartaca nin Sicilya da bir us kurmasini onlemis oldu Konsul Sempronius kisa sure sonra ordusunu bir filoyla Sicilya ya getirmistir Bundan sonra Konsul filosuyla Malta ya hareket etmistir Adayi ele gecirdi ve buradaki Kartaca garnizonundan Komutanlari Hamilcar Gisco da dahil olmak uzere 2 bin tutsak aldi Ardindan Kartaca Donanmasi nin olasi bir saldirisini karsilamak icin Vulcan Adalari na hareket etti Bu arada Kartaca Donanmasi Bruttium da gunumuzde Kalabriya harekata gecmis ve ya bir baskin duzenlemisti Konsul Sempronius Ticinus Muharebesi haberi uzerine Roma Senatosu tarafindan Konsul Scipio ya destek olmak uzere geri cagrilmistir Bu emir uzerine 50 gemiyi Lilybaeum da Marcus Amellius komutasinda 25 gemiyi de Vibo da birakarak birakarak karadan ve denizden Ariminium a bugunku Rimini hareket etmistir Ayrica bakinizPon Savaslari kronolojisi Ikinci Pon SavasiKaynakca Adrian Goldsworthy The Fall of Carthage Sh 151 id ISBN 0 304 36642 0 J F Lazenby Hannibal s War Sh 71 id ISBN 0 8061 3004 0 a b John Peddie Hannibal s War Sh 14 id ISBN 0 7509 3797 1 Adrian Goldsworthy The Fall of Carthage Sh 158 id ISBN 0 304 36642 0 Theodore A Dodge Hannibal Sh 172 id ISBN 0 306 81362 9