Litvanya'da Holokost, Nazi işgâli altındaki Litvanya SSC'nde kurulmuş Reichskommissariat Ostland'a bağlı (Generalbezirk Litauen) alanında yaşayan Litvanya (Litvak) ve Polonya Yahudileri'nin[a] neredeyse tümünün imha edilmesine sebep oldu. Yaklaşık 208.000-210.000 Yahudinin arasında tahminen 190.000-195.000'i, çoğu Haziran ile Aralık 1941 arasında öldürülmek üzere İkinci Dünya Savaşı'nın sonundan önce öldürüldü. Üç senelik Alman işgâli boyunca Litvanya'daki Yahudi nüfusunun %95'inden fazlası katledildi; bu, Holokost'un yer aldığı tüm diğer ülkelerden daha eksiksiz bir yıkımdı. Tarihçiler, bu imha oranını Yahudi olmayan yerel paramiliter oluşumlarının soykırımda Nazilerle kitlesel oranda işbirliklerinde bulunmalarına bağlamıştır, ancak bu işbirliklerinin nedenleri tartışılmaya devam etmektedir. Holokost, Litvanya tarihinde bu kadar kısa bir sürede şimdiye kadarki en büyük can kaybıyla sonuçlandı.
Litvanya'da Holokost | |
---|---|
![]() 1941'de bir sinagogu yakan üyeleri | |
Tarih | Haziran - Aralık 1941 |
Düzenleyen | Einsatzgruppen, Ypatingasis būrys |
Can kaybı | 190.000-195.000 |
Nazi istilasının sonrasındaki ilk haftalarda Litvanya dahil SSCB'nin Nazi işgâli altındaki batı bölgelerinde yer almış olaylar, Holokost'un sert bir şekilde yoğunlaştırılmasını işaretledi.[b]
Litvanya'da Holokost'un önemli bir bileşeni, işgâlci Nazi Alman yönetiminin Yahudi topluluğunu Sovyet rejiminin bir sene önceki Litvanya'yı ilhâkı için suçlayarak Litvanya halkı arasında antisemitizmi yaydırmış olmasıdır. Diğer önemli bir etken ise, Nazi plan ve emirlerinin organize edilmesi, hazırlanması ve yerine getirilmesinde Litvanyalı işbirlikçilerin oynadığı büyük roldür.
Hem Holokost'un Litvanya'daki tezahürleri hem de birçok önemli Litvanyalı milliyetçi dahil olmak üzere Litvanyalıların soykırımda oynadığı rol, günümüz Litvanya'da ihtilaf kaynakları teşkil etmeye devam etmektedir.
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Litvanya'da Holokost ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Dipnot
a ^ Holokost'un Litvanya topraklarındaki tezahürleri başta Litvanya Yahudilerinin imhasıyla sonuçlansa da Litvanya topraklarında on binlerce Litvanyalı olmayan Yahudi de öldü. Bu Yahudilerin çoğu iki farklı kategoriye ayrılır: 1) 1939 yılında Nazilerin Polonya'yı istilasından kaçmış Polonya Yahudileri; 2) farklı Batı ülkelerinden Litvanya'nın farklı imha sitelerine tehcir edilmiş Yahudiler.
b ^ Bazı uzmanlar, Alman Nihai Çözüm'ü ve Holokostu'nun aslında Litvanya'da başladığına dikkat çekmiştir.
: "Nihai Çözüm, yani Yahudi toplulukların birbiri ardına sistematik tam fiziksel imhası, Litvanya'da başladı."
: "Litvanyalı Yahudiler, Holokost'un ilk kurbanlarının arasındaydı [...] bu, 'Nihai Çözüm'ün başlangıcını işaretler."
Kaynakça
- ^ , "Double Genocide. Lithuania wants to erase its ugly history of Nazi collaboration—by accusing Jewish partisans who fought the Germans of war crimes." 15 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Slate, July 26, 2015
- ^ a b Porat, Dina (2002). "The Holocaust in Lithuania: Some Unique Aspects". David Cesarani (Ed.). The Final Solution: Origins and Implementation. Routledge. ss. 161-162. ISBN .
- ^ a b MacQueen, Michael (1998). "The Context of Mass Destruction: Agents and Prerequisites of the Holocaust in Lithuania". Holocaust and Genocide Studies. 12 (1): 27-48. doi:10.1093/hgs/12.1.27. ISSN 8756-6583.
- ^ a b Bubnys, Arūnas (2004). "Holocaust in Lithuania: An Outline of the Major Stages and Their Results". The Vanished World of Lithuanian Jews. Rodopi. ss. 218-219. ISBN .
- ^ Matthäus, Jürgen (2007). "Operation Barbarossa and the onset of the Holocaust". Christopher R. Browning (Ed.). The Origins of the Final Solution: The Evolution of Nazi Jewish Policy, September 1939–March 1942. . ss. 244-294. ISBN .
- ^ a b Porat, Dina (2002). "The Holocaust in Lithuania: Some Unique Aspects". David Cesarani (Ed.). The Final Solution: Origins and Implementation. Routledge. s. 159. ISBN .
The Final Solution – the systematic overall physical extermination of Jewish communities one after the other – began in Lithuania.
- ^ a b Kwiet, Konrad (1998). "Rehearsing for Murder: The Beginning of the Final Solution in Lithuania in June 1941". Holocaust and Genocide Studies. 1 (12): 3-26. doi:10.1093/hgs/12.1.3. ISSN 8756-6583.
Lithuanian Jews were among the first victims of the Holocaust [...] The Germans carried out the mass executions [...] signalling the beginning of the "Final Solution."
- ^ Stanislovas Stasiulis "The Holocaust in Lithuania: The Key Characteristics of Its History, and the Key Issues in Historiography and Cultural Memory." East European Politics and Societies 34#1 (2020): 261-279.
- ^ Miller-Korpi, Katy (May 1998). . Encyclopedia of Baltic History. University of Washington. 7 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2008.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Litvanya da Holokost Nazi isgali altindaki Litvanya SSC nde kurulmus Reichskommissariat Ostland a bagli Generalbezirk Litauen alaninda yasayan Litvanya Litvak ve Polonya Yahudileri nin a neredeyse tumunun imha edilmesine sebep oldu Yaklasik 208 000 210 000 Yahudinin arasinda tahminen 190 000 195 000 i cogu Haziran ile Aralik 1941 arasinda oldurulmek uzere Ikinci Dunya Savasi nin sonundan once olduruldu Uc senelik Alman isgali boyunca Litvanya daki Yahudi nufusunun 95 inden fazlasi katledildi bu Holokost un yer aldigi tum diger ulkelerden daha eksiksiz bir yikimdi Tarihciler bu imha oranini Yahudi olmayan yerel paramiliter olusumlarinin soykirimda Nazilerle kitlesel oranda isbirliklerinde bulunmalarina baglamistir ancak bu isbirliklerinin nedenleri tartisilmaya devam etmektedir Holokost Litvanya tarihinde bu kadar kisa bir surede simdiye kadarki en buyuk can kaybiyla sonuclandi Litvanya da Holokost1941 de bir sinagogu yakan en uyeleriTarihHaziran Aralik 1941DuzenleyenEinsatzgruppen Ypatingasis burysCan kaybi190 000 195 000 Nazi istilasinin sonrasindaki ilk haftalarda Litvanya dahil SSCB nin Nazi isgali altindaki bati bolgelerinde yer almis olaylar Holokost un sert bir sekilde yogunlastirilmasini isaretledi b Litvanya da Holokost un onemli bir bileseni isgalci Nazi Alman yonetiminin Yahudi toplulugunu Sovyet rejiminin bir sene onceki Litvanya yi ilhaki icin suclayarak Litvanya halki arasinda antisemitizmi yaydirmis olmasidir Diger onemli bir etken ise Nazi plan ve emirlerinin organize edilmesi hazirlanmasi ve yerine getirilmesinde Litvanyali isbirlikcilerin oynadigi buyuk roldur Hem Holokost un Litvanya daki tezahurleri hem de bircok onemli Litvanyali milliyetci dahil olmak uzere Litvanyalilarin soykirimda oynadigi rol gunumuz Litvanya da ihtilaf kaynaklari teskil etmeye devam etmektedir Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Litvanya da Holokost ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Chiune Sugihara Mihver Devletleri ile isbirligi Estonya da Holokost en Dipnota Holokost un Litvanya topraklarindaki tezahurleri basta Litvanya Yahudilerinin imhasiyla sonuclansa da Litvanya topraklarinda on binlerce Litvanyali olmayan Yahudi de oldu Bu Yahudilerin cogu iki farkli kategoriye ayrilir 1 1939 yilinda Nazilerin Polonya yi istilasindan kacmis Polonya Yahudileri 2 farkli Bati ulkelerinden Litvanya nin farkli imha sitelerine tehcir edilmis Yahudiler b Bazi uzmanlar Alman Nihai Cozum u ve Holokostu nun aslinda Litvanya da basladigina dikkat cekmistir Nihai Cozum yani Yahudi topluluklarin birbiri ardina sistematik tam fiziksel imhasi Litvanya da basladi Litvanyali Yahudiler Holokost un ilk kurbanlarinin arasindaydi bu Nihai Cozum un baslangicini isaretler Kaynakca Double Genocide Lithuania wants to erase its ugly history of Nazi collaboration by accusing Jewish partisans who fought the Germans of war crimes 15 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Slate July 26 2015 a b Porat Dina 2002 The Holocaust in Lithuania Some Unique Aspects David Cesarani Ed The Final Solution Origins and Implementation Routledge ss 161 162 ISBN 978 0 415 15232 7 a b MacQueen Michael 1998 The Context of Mass Destruction Agents and Prerequisites of the Holocaust in Lithuania Holocaust and Genocide Studies 12 1 27 48 doi 10 1093 hgs 12 1 27 ISSN 8756 6583 a b Bubnys Arunas 2004 Holocaust in Lithuania An Outline of the Major Stages and Their Results The Vanished World of Lithuanian Jews Rodopi ss 218 219 ISBN 978 90 420 0850 2 Matthaus Jurgen 2007 Operation Barbarossa and the onset of the Holocaust Christopher R Browning Ed The Origins of the Final Solution The Evolution of Nazi Jewish Policy September 1939 March 1942 ss 244 294 ISBN 978 0 8032 5979 9 a b Porat Dina 2002 The Holocaust in Lithuania Some Unique Aspects David Cesarani Ed The Final Solution Origins and Implementation Routledge s 159 ISBN 978 0 415 15232 7 The Final Solution the systematic overall physical extermination of Jewish communities one after the other began in Lithuania a b Kwiet Konrad 1998 Rehearsing for Murder The Beginning of the Final Solution in Lithuania in June 1941 Holocaust and Genocide Studies 1 12 3 26 doi 10 1093 hgs 12 1 3 ISSN 8756 6583 Lithuanian Jews were among the first victims of the Holocaust The Germans carried out the mass executions signalling the beginning of the Final Solution Stanislovas Stasiulis The Holocaust in Lithuania The Key Characteristics of Its History and the Key Issues in Historiography and Cultural Memory East European Politics and Societies 34 1 2020 261 279 Miller Korpi Katy May 1998 Encyclopedia of Baltic History University of Washington 7 Mart 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mart 2008