Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lokma, un, maya, tuz ve şekerle hazırlanan hamurun, sıvı yağda kızartılmasıyla hazırlanıp koyu kıvamlı şerbetle tatlandırılarak servisi yapılan bir Türk tatlısıdır. İzmir Lokması adıyla coğrafi işaret almıştır.
| Lokma | |
|---|---|
 Saray lokması | |
| Ülke(ler) | Türkiye |
| Yaratıcısı | Osmanlı mutfağı |
| Türü | Şerbetli tatlı |
Kökeni
Lokma kelimesi bir ağız, bir yudum, bir parça yemek anlamına gelen Arapçadaki "لقمة" yani "lukma" kelimesinden gelmiştir. Lokmanın bir çeşidi olan bugün Arap kültüründe var olan "لقمة القاضي" yani "kadı lokması" El-Bağdadi tarafından 13. yüzyılda tarif edilmiştir. Kaynağı Osmanlı Sarayı'na da dayanmakla birlikte halk arasında da yapımı yaygınlaşmıştır.
Osmanlı Mutfağındaki Lokma Çeşitleri
Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de lokma tarifleri vardır. Lokum, saray lokması, yumurta lokması olarak kitapta geçmektedir. Bunlar:
- Âdi Lokum
- Yumurtalı Lokum (Hacı Lokumu)
- Saray Lokması
- Yumurta Lokması
Yapımı
Ortası delikli olacak şekilde yuvarlak veya küçük küre şeklinde hamurlardan yapılan iki tipi vardır. Yuvarlak şekilli olana İzmir lokması; küre şeklinde olana Saray lokması denir. Lokma, özellikle İzmir kültürünün vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. İzmir'de dini öneme sahip günlerde kalabalık köşe başında pişirilen lokma tatlısının halka ücretsiz dağıtıldığı görülebilir. Özellikle ölünün ardından hayır amacıyla veya sünnet düğünlerinde davetlilere dağıtılmak üzere lokmanın taze olarak hazırlanması, pişirilmesi ve dağıtılması adettendir. Bu iki baskın çeşidin yanında lokmanın farklı yapımları da bulunmaktadır. Ankara'nın Güdül-Ayaş yörelerinde Bırtlak diye bilinen bir lokma çeşidi vardır.Türkiye'deki bazı yörelerde şerbet dökülerek tatlı olarak yenilmesine rağmen, bazı yörelerde pişi gibi şerbetsiz peynir ile yenilmektedir.Ayrıca bonibon ve krema kullanılabilir.
Yörelere Göre Çeşitleri
Erzurum Kaz Lokması
Erzurum Kaz Lokması 02.03.2023 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Ayrıca bakınız
- Donut
- Tulumba tatlısı
- Kemalpaşa tatlısı
- Demir tatlısı
- Çakçak (Orta Asya menşeili olan tatlı, lokmaya oldukça benzerdir)
Notlar
- ^ . Coğrafi İşaretler Portalı. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020.
- ^ Mehmet Zeki Pâkalın "Osmanlı tarih deyimleri ve terimleri sözlüğü" sf. 369, Millî Eğitim Basımevi (1971).
- ^ Diran Kélékian, "Dictionnaire Turc-Français" (Osmanlıca), 1911
- ^ Elvân-ı Şirâzî "Elvân-ı Şîrâzî'nin Gülşen-i Râz Tercümesi" sf. 549, Niğde Üniversitesi Yayınları (2004).
- ^ Charles Perry "A Baghdad Cookery Book" Oxford Companion to Food, (2006) .
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "Türkiyede Halk Ağzından Söz Derleme Dergisi" cilt. 1 sf. 201, Maarif Matbaası (1939).
- ^ Ayfer Tunç "Bir maniniz yoksa annemler size gelecek: 70'li Yıllarda Hayatımız" sf. 284, Yapı Kredi Yayınları (2001).
- ^ "Erzurum Kaz Lokması". Türk Patent ve Marka Kurumu. 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Nisan 2023.
 | Tatlı ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lokma un maya tuz ve sekerle hazirlanan hamurun sivi yagda kizartilmasiyla hazirlanip koyu kivamli serbetle tatlandirilarak servisi yapilan bir Turk tatlisidir Izmir Lokmasi adiyla cografi isaret almistir LokmaSaray lokmasiUlke ler TurkiyeYaraticisiOsmanli mutfagiTuruSerbetli tatliIzmir lokmasiYunan mutfaginda da yapilan tarziyla lokma Yunanca loukoumades KokeniLokma kelimesi bir agiz bir yudum bir parca yemek anlamina gelen Arapcadaki لقمة yani lukma kelimesinden gelmistir Lokmanin bir cesidi olan bugun Arap kulturunde var olan لقمة القاضي yani kadi lokmasi El Bagdadi tarafindan 13 yuzyilda tarif edilmistir Kaynagi Osmanli Sarayi na da dayanmakla birlikte halk arasinda da yapimi yayginlasmistir Osmanli Mutfagindaki Lokma CesitleriBasili ilk yemek kitabi Melceu t Tabbahin de lokma tarifleri vardir Lokum saray lokmasi yumurta lokmasi olarak kitapta gecmektedir Bunlar Adi Lokum Yumurtali Lokum Haci Lokumu Saray Lokmasi Yumurta LokmasiYapimiOrtasi delikli olacak sekilde yuvarlak veya kucuk kure seklinde hamurlardan yapilan iki tipi vardir Yuvarlak sekilli olana Izmir lokmasi kure seklinde olana Saray lokmasi denir Lokma ozellikle Izmir kulturunun vazgecilmez bir parcasi haline gelmistir Izmir de dini oneme sahip gunlerde kalabalik kose basinda pisirilen lokma tatlisinin halka ucretsiz dagitildigi gorulebilir Ozellikle olunun ardindan hayir amaciyla veya sunnet dugunlerinde davetlilere dagitilmak uzere lokmanin taze olarak hazirlanmasi pisirilmesi ve dagitilmasi adettendir Bu iki baskin cesidin yaninda lokmanin farkli yapimlari da bulunmaktadir Ankara nin Gudul Ayas yorelerinde Birtlak diye bilinen bir lokma cesidi vardir Turkiye deki bazi yorelerde serbet dokulerek tatli olarak yenilmesine ragmen bazi yorelerde pisi gibi serbetsiz peynir ile yenilmektedir Ayrica bonibon ve krema kullanilabilir Yorelere Gore CesitleriErzurum Kaz Lokmasi Erzurum Kaz Lokmasi 02 03 2023 tarihinde Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan tescillenmis ve cografi isaret almistir Ayrica bakinizDonut Tulumba tatlisi Kemalpasa tatlisi Demir tatlisi Cakcak Orta Asya menseili olan tatli lokmaya oldukca benzerdir Notlar Cografi Isaretler Portali 5 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Nisan 2020 Mehmet Zeki Pakalin Osmanli tarih deyimleri ve terimleri sozlugu sf 369 Milli Egitim Basimevi 1971 Diran Kelekian Dictionnaire Turc Francais Osmanlica 1911 Elvan i Sirazi Elvan i Sirazi nin Gulsen i Raz Tercumesi sf 549 Nigde Universitesi Yayinlari 2004 Charles Perry A Baghdad Cookery Book Oxford Companion to Food 2006 ISBN 1 903018 42 0 Arsivlenmis kopya PDF 3 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Nisan 2022 Turkiyede Halk Agzindan Soz Derleme Dergisi cilt 1 sf 201 Maarif Matbaasi 1939 Ayfer Tunc Bir maniniz yoksa annemler size gelecek 70 li Yillarda Hayatimiz sf 284 Yapi Kredi Yayinlari 2001 Erzurum Kaz Lokmasi Turk Patent ve Marka Kurumu 1 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Nisan 2023 Tatli ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz