Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Aralık 2020) () ( |
Lorenzo Ghiberti, (doğum adiLorenzo di Bartolo), (d. 1378 - ö. 1 Aralık 1455), İtalyan sanatçı.
Lorenzo Ghiberti | |
---|---|
Lorenzo Ghiberti. Vaftizhane Cennet Kapisi uzerinde. | |
Genel bilgiler | |
Doğum adı | Lorenzo di Bartolo |
Doğum | 1379 Floransa, İtalya |
Ölüm | 1 Aralık 1455 Floransa, İtalya |
Uyruk | İtalyan |
Alanı | Heykeltıraş |
Sanat eğitimi | |
Katıldığı akımlar | Rönesans Başlangıcı, Floransa Ekolü |
Ünlü yapıtları | Cennetin Kapısı, Vaftizhane, Floransa |
Hayatı
Ghiberti Floransa'da kuyumcu ve eğitim görmüş bir sanatçı olan Bartoluccio Ghiberti'nin oğlu olarak doğdu. Lorenzo Ghiberti Brunelleschi'nin de eğitim aldığı atölyesine çırak olarak girdi. 1400'lu yıllarda veba salgını Floransa'ya geldiğinde Rimini'ye kaçtı. Orada ünlü paralı askerler birliği komutanı (condottiero) olan 'nın kalesinde hazırlanmakta olan duvar freskleri üzerinde çalıştı.
Ghiberti ilk kez 1401 yılında Floransa'daki Floransa Katedrali'nin hemen yanında bulunan Aziz Giovanni Baptisteri Vaftizhane'nin bronz kapıları için girdiği yarışma için "Isaac'ın Kurban Edilme Azabı" konulu bir bronz pano hazırlayarak katıldı. Bu katkısı dolayısıyla yarışmayı kazanınca dikkat çekti. Brunelleschi de bu yarışmaya katılıp ikinci gelmişti. Kapılar için önce düşünülen konular Hristiyan Kitab-ı Mukaddes'teki Eski Ahit'den sahneler idi. Ancak daha sonra plan değiştirildi ve kapının konusu olarak Yeni Ahit'ten sahneler kullanılmıştır.
Bu siparişi hazırlamak için Ghiberti büyük bir atölye hazırladı ve bu atölyeye aldığı ve yetiştirdiği çıraklar arasında sonradan İtalya'nın en çok tanınmış sanatkar olacaklar bulunmaktaydı. Bunlara arasında Donatello, , , Paolo Uccello ve sayılabilir. Ghiberti antik Yunan ve Romalıların bronz heykel dökmek için kullandıkları (cera persa) metodunu yeniden bulup kullanmaya başladı. Bu o zaman için yeni gelen metodun kullanılması dolayısıyla atölyesi genç artistler için özel bir eğitim merkezi oldu.
Ghiberti tek bir kapı için gerekli olan 28 bronz panoyu hazırlayıp döktünden sonra kendisine kilisede bulunan ikinci kapı için bir ikinci grup bronz pano hazırlamak ve dökmek için sipariş verildi. Bu siparişin konusu ilk kapı siparişinin değiştirilen konusu olan Eski Ahit'ten sahneler idi. Hazırladığı ilk kapı gibi 28 nispeten küçük pano hazırlama yerine Ghiberti bu ikinci kapi için değişik yeni bir şekil denedi. Bu ikinci kapı için daha büyük ebatta 10 dikdörtgen pano hazırlayıp döktü. Bu seferki panolar daha doğal görünüşlü, perspektif kurallarına daha uyan ve konuyu daha da idealize eden bir sanat eseri olmuştu. Bu kapılar, Michelangelo tarafından onların güzelliğinden dolayı ve Rönesansın başlangıcı olarak söylendiğinden "the Gates of Paradise" ("Cennetin Kapıları") olarak isimlendirildi. Bu isim günümüzde de Ghinberti'nin bu sanat şaheserleri için kullanılmaktadır. Bu iki eser ayrıca Floransa'da gelişmeye başlayan "Hümanizm Çağı" için bir anıt esr olarak kabul edilmektedir.
Ghiberti bundan sonra o zaman Floransa'da dışında bulunan ve eski şimdi kaybolmuş olan bir Aziz Michael manastırının sebze bahçesi olan Orsanmichele'ye yerleştirilecek olan bronz heykellerden bazılarını yapmıştır. Bunlar Arte di Calima (Yün Tüccarları Loncası) önündeki Vaftizci Yahya heykeli, Arte di Cambio (Bankerler Loncası) için Aziz Matta (Saint Matthew) heykeli ve son olarak Arte della Lana (Yün Üreticileri Loncası) önüne "Aziz Stephan" heykelidir.
Lorenzo Ghiberti ayrıca bir koleksiyoncu ve tarihçiydi. Hayatı boyunca fikirleri yaymıştır. Rönesans sanatı hakkında bilgiler bulunan ve bir otobiyografi çalışması olan Commentarii bitirememiştir. Bu çalışma 'nın için önemli bir kaynak olmuştur. Ghiberti 1 Aralık 1455'te Floransa'da 77 yaşında olmuştur. Mezarı Floransa'da Santa Croce Basilikası'nda bulunmaktadır.
Galeri
- 1401'de Vaftizhane kapısını yapmak için yapılan yarışmada Ghiberti'nin kazanan eseri
- Cennetin Kapısı, . Günümüzde görülen Vaftizhane kapısı orijinal bronz döküm değil bir reprodüksiyondur.
- Floransa Katedrali Vaftizhanesi "Cennetin Kapısı" üzerinde bulunan "İbrahim Peygamber" büstü
- 'de "Arte di Çalımala (Yün Tüccarları Loncası)" (St.Jonhn Baptist) heykeli
- "Arte di Cambio (Bankerler Loncası)" için Aziz Matta (Saint Matthew) heykeli
- "Arte della Lana (Yün Üreticileri Loncası)" için "Aziz Stephan" heykeli
- Floransa ''nda bulunan Ghiberti'nin mezarı
Dış bağlantılar
- Catholic Encyclopedia makalesi 7 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- "Golden Oldies With a New Sparkle" adli Roberta Smith tarafından New York Times'ta bir kritik inceleme" 16 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- "The Gates of Paradise: Lorenzo Ghiberti's Renaissance Masterpiece" adli 2007 yilindaki Metropolitan Museum of Art'daki sergi icin John Haber tarafından kritik makale 26 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ocak 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Haziran 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2022.
Wikimedia Commons'ta Lorenzo Ghiberti ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Lorenzo Ghiberti haber gazete kitap akademik JSTOR Aralik 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Lorenzo Ghiberti dogum adiLorenzo di Bartolo d 1378 o 1 Aralik 1455 Italyan sanatci Lorenzo GhibertiLorenzo Ghiberti Vaftizhane Cennet Kapisi uzerinde Genel bilgilerDogum adiLorenzo di BartoloDogum1379 Floransa ItalyaOlum1 Aralik 1455 Floransa ItalyaUyrukItalyanAlaniHeykeltirasSanat egitimiKatildigi akimlarRonesans Baslangici Floransa EkoluUnlu yapitlariCennetin Kapisi Vaftizhane FloransaHayatiGhiberti Floransa da kuyumcu ve egitim gormus bir sanatci olan Bartoluccio Ghiberti nin oglu olarak dogdu Lorenzo Ghiberti Brunelleschi nin de egitim aldigi atolyesine cirak olarak girdi 1400 lu yillarda veba salgini Floransa ya geldiginde Rimini ye kacti Orada unlu parali askerler birligi komutani condottiero olan nin kalesinde hazirlanmakta olan duvar freskleri uzerinde calisti Ghiberti ilk kez 1401 yilinda Floransa daki Floransa Katedrali nin hemen yaninda bulunan Aziz Giovanni Baptisteri Vaftizhane nin bronz kapilari icin girdigi yarisma icin Isaac in Kurban Edilme Azabi konulu bir bronz pano hazirlayarak katildi Bu katkisi dolayisiyla yarismayi kazaninca dikkat cekti Brunelleschi de bu yarismaya katilip ikinci gelmisti Kapilar icin once dusunulen konular Hristiyan Kitab i Mukaddes teki Eski Ahit den sahneler idi Ancak daha sonra plan degistirildi ve kapinin konusu olarak Yeni Ahit ten sahneler kullanilmistir Bu siparisi hazirlamak icin Ghiberti buyuk bir atolye hazirladi ve bu atolyeye aldigi ve yetistirdigi ciraklar arasinda sonradan Italya nin en cok taninmis sanatkar olacaklar bulunmaktaydi Bunlara arasinda Donatello Paolo Uccello ve sayilabilir Ghiberti antik Yunan ve Romalilarin bronz heykel dokmek icin kullandiklari cera persa metodunu yeniden bulup kullanmaya basladi Bu o zaman icin yeni gelen metodun kullanilmasi dolayisiyla atolyesi genc artistler icin ozel bir egitim merkezi oldu Ghiberti tek bir kapi icin gerekli olan 28 bronz panoyu hazirlayip doktunden sonra kendisine kilisede bulunan ikinci kapi icin bir ikinci grup bronz pano hazirlamak ve dokmek icin siparis verildi Bu siparisin konusu ilk kapi siparisinin degistirilen konusu olan Eski Ahit ten sahneler idi Hazirladigi ilk kapi gibi 28 nispeten kucuk pano hazirlama yerine Ghiberti bu ikinci kapi icin degisik yeni bir sekil denedi Bu ikinci kapi icin daha buyuk ebatta 10 dikdortgen pano hazirlayip doktu Bu seferki panolar daha dogal gorunuslu perspektif kurallarina daha uyan ve konuyu daha da idealize eden bir sanat eseri olmustu Bu kapilar Michelangelo tarafindan onlarin guzelliginden dolayi ve Ronesansin baslangici olarak soylendiginden the Gates of Paradise Cennetin Kapilari olarak isimlendirildi Bu isim gunumuzde de Ghinberti nin bu sanat saheserleri icin kullanilmaktadir Bu iki eser ayrica Floransa da gelismeye baslayan Humanizm Cagi icin bir anit esr olarak kabul edilmektedir Ghiberti bundan sonra o zaman Floransa da disinda bulunan ve eski simdi kaybolmus olan bir Aziz Michael manastirinin sebze bahcesi olan Orsanmichele ye yerlestirilecek olan bronz heykellerden bazilarini yapmistir Bunlar Arte di Calima Yun Tuccarlari Loncasi onundeki Vaftizci Yahya heykeli Arte di Cambio Bankerler Loncasi icin Aziz Matta Saint Matthew heykeli ve son olarak Arte della Lana Yun Ureticileri Loncasi onune Aziz Stephan heykelidir Lorenzo Ghiberti ayrica bir koleksiyoncu ve tarihciydi Hayati boyunca fikirleri yaymistir Ronesans sanati hakkinda bilgiler bulunan ve bir otobiyografi calismasi olan Commentarii bitirememistir Bu calisma nin icin onemli bir kaynak olmustur Ghiberti 1 Aralik 1455 te Floransa da 77 yasinda olmustur Mezari Floransa da Santa Croce Basilikasi nda bulunmaktadir Galeri1401 de Vaftizhane kapisini yapmak icin yapilan yarismada Ghiberti nin kazanan eseri Cennetin Kapisi Gunumuzde gorulen Vaftizhane kapisi orijinal bronz dokum degil bir reproduksiyondur Floransa Katedrali Vaftizhanesi Cennetin Kapisi uzerinde bulunan Ibrahim Peygamber bustu de Arte di Calimala Yun Tuccarlari Loncasi St Jonhn Baptist heykeli Arte di Cambio Bankerler Loncasi icin Aziz Matta Saint Matthew heykeli Arte della Lana Yun Ureticileri Loncasi icin Aziz Stephan heykeli Floransa nda bulunan Ghiberti nin mezariDis baglantilarCatholic Encyclopedia makalesi 7 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Golden Oldies With a New Sparkle adli Roberta Smith tarafindan New York Times ta bir kritik inceleme 16 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce The Gates of Paradise Lorenzo Ghiberti s Renaissance Masterpiece adli 2007 yilindaki Metropolitan Museum of Art daki sergi icin John Haber tarafindan kritik makale 26 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Kaynakca Arsivlenmis kopya 16 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2022 Arsivlenmis kopya 17 Subat 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ocak 2010 Arsivlenmis kopya 21 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Haziran 2022 Arsivlenmis kopya 30 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2022 Arsivlenmis kopya 6 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2022 Wikimedia Commons ta Lorenzo Ghiberti ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir