Mürzsteg Anlaşması, 2 Ekim 1903 tarihinde 'nde imzalanmış olup, Rusya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu tarafından Osmanlı İmparatorluğu'na iletilen ortak bir memorandumdur, Selanik, Kosova ve Manastır vilayetlerinde bir dizi siyasi reform önerdi. Bu reformların amacı, İç Makedon Devrimci Örgütü tarafından tehdit edilen Osmanlı devletinin bütünlüğünü korumak ve aynı zamanda bu devlet altında yaşayan Hristiyanlara daha fazla hak sağlamaktı. Osmanlı İmparatorluğu 24 Kasım'da önerilen reformları kabul etti.Avrupa'da bir Osmanlı vilayeti olan Makedonya, 20. yüzyılın başlarında Makedonya Mücadelesi denen Yunan ve Slav milliyetçilik sorunları ile boğuşmaktaydı.
1902 baharında, Makedonya'yı ele geçirme peşindeki, Osmanlı vasal devleti Bulgaristan, Rusya ile askeri bir anlaşma imzaladı. Sonbaharın sonlarında, Birleşik Krallık ve Fransa tarafından desteklenen Rusya, Osmanlılara Makedonya "vilayetleri" için siyasi reformlar önerdi. 8 Aralık'ta Osmanlı sultanı II.Abdülhamid, reformların çoğunu uygulayan bir kararname imzaladı. Şubat 1903'te yeni Rus dışişleri bakanı , Viyana'yı ziyaret etti ve Makedonya reformlarına ilişkin "Viyana Programı" olarak adlandırılan programı imzaladı. Program, Aralık ayındaki Osmanlı kararnamesiyle büyük ölçüde aynıydı. Mürzsteg'de yeni bir anlaşmanın hemen provoke edilmesi, 2 Ağustos'ta patlak veren İlinden İsyanı ile oldu. Ayaklanmanın hızla bastırılmasıyla Viyana Programı ölü doğdu. Eylül ayında Rus Çarı II. Nikolay, Avusturya-Macaristan İmparatoru Franz Joseph'i Avusturya'nın Mürzsteg kentindeki kalesinde ziyaret etti. İki hükümdar, Makedonya "vilayetlerinde" idare, yargı ve yerel zaptiye (jandarma) reformunu denetlemek üzere bir Rus ve bir Avusturya-Macaristan sivil temsilcisinin atanmasını öngören, Viyana Programı ile büyük ölçüde aynı olan yeni bir memoranduma imza attılar. Tüm bu kurumlarda Hristiyanlar da yer alacaktı. Abdülhamid'in Kasım ayında öneriyi kabul etmesinden sonra, Rusya N. Demerik adında birini, Avusturya ise G. Müller adında birini temsilci olarak atadı.Çalışmalarına 1904 yılı başlarında Makedonya Umumi Müfettişliğinde, Hüseyin Hilmi Paşa yönetiminde başladılar. Mürzsteg programı kapsamında her Büyük Güç, her vilayetteki jandarma reformundan sorumlu Osmanlı yetkilisine bir danışman atadı. Avusturya-Macaristan Üsküp Sancağı'na, Rusya Selanik Sancağı'na, Fransa Serez Sancağı'na ve İngiltere Drama Sancağı'na birer danışman atadı. Öte yandan Makedonya'daki Bulgarların yaşadığı topraklarda Avusturya ve Rusya tarafından daha önce atanmış ajan siviller ile birlikte bölgenin maliyesinin düzenli bir şekilde işlemesini kontrol edilmesine yönelik Uluslarası mali komisyon kurularak mali kontrol de öngörülmüştür. Osmanlı devleti buna karşı çıkmış diplomatik süreç bu yönden tıkanmış bunun üzerine 26 Kasım 1905'te Midilli, 5 Aralık 1905'te Limni adaları İngiltere, Fransa, Rusya, Avusturya başta olmak üzere 5 büyük devlet donanmasının işgaline uğramış ancak Osmanlı devletinin şartları kabulü ile işgal sonlandırılabilmiştir.

Rus-Japon Savaşı'ndaki (1904-05) yenilginin ardından Rusya Balkanlar'daki nüfuzunun çoğunu kaybetti. Avusturya-Macaristan 1907'de yargı reformlarını desteklemeyi reddetti ve Osmanlı yetkilileri mali reformlara direndi. 1908'de padişah, Mitroviça'dan Selanik'e Avusturya-Macaristan'ın lehine olan ve Mürzsteg Anlaşması'nı ihlal eden bir demiryolu inşasını onayladı.Bu şekilde Avusturya Macaristan Osmanlı yanına çekildi. Kısaca jandarma reformu dışında, Mürzsteg'in programının çok az somut etkisi oldu. 1908 yılında Rusya ve Birleşik Krallık arasındaki Britanya-Rusya Antantı, 1908 yılında Reval, Livonya'da yapılan bir toplantıda Makedonya için yeni reform planlarının ortaya çıkmasına neden oldu, ancak aynı yıl gerçekleşen Jön Türk Devrimi ile bunların uygulanmasını engellenmiştir. Osmanlı hükûmetinin Mayıs 1909'da Makedonya'daki Uluslararası Mali Kontrol Komisyonu'nu kapatmasıyla anlaşma resmen iptal edildi.
Kaynakça
Atıflar
- ^ a b c Gerd 2014, ss. 12-14.
- ^ Helmreich & Black 1937.
- ^ Ünver, Metin (2020). "Zorlayıcı Diplomasinin İzleri: Osmanlı Devleti'nin Makedonya'da Uluslararası Bir Mali Kontrol Mekanizması Kabul Etmeye Zorlanması (1905)". Tarih Dergisi. 71 (1). İstanbul Üniversitesi. ss. 360,361,389-399. doi:10.26650/TurkJHist.2020.018. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Eylül 2023.
- ^ Gerd,Lora; Russian Policy in the Orthodox East: The Patriarchate of Constantinople (1878–1914), De Gruyter,2014,s.12-14
Kaynaklar
- Akhund, Nadine (2009). "Muslim Representation in the Three Ottoman vilayets of Macedonia: Administration and Military Power (1878–1908)". Journal of Muslim Minority Affairs. 29 (4): 443-54. doi:10.1080/13602000903411358.
- Brooks, Julian (2014). Managing Macedonia: British Statecraft, Intervention, and 'Proto-peacekeeping' in Ottoman Macedonia, 1902–1905 (PhD thesis). .
- Gerd, Lora (2014). Russian Policy in the Orthodox East: The Patriarchate of Constantinople (1878–1914). De Gruyter.
- Helmreich, E. C.; Black, C. E. (1937). "The Russo-Bulgarian Military Convention of 1902". Journal of Modern History. 9 (4): 471-82. doi:10.1086/243466.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Murzsteg Anlasmasi 2 Ekim 1903 tarihinde nde imzalanmis olup Rusya ve Avusturya Macaristan Imparatorlugu tarafindan Osmanli Imparatorlugu na iletilen ortak bir memorandumdur Selanik Kosova ve Manastir vilayetlerinde bir dizi siyasi reform onerdi Bu reformlarin amaci Ic Makedon Devrimci Orgutu tarafindan tehdit edilen Osmanli devletinin butunlugunu korumak ve ayni zamanda bu devlet altinda yasayan Hristiyanlara daha fazla hak saglamakti Osmanli Imparatorlugu 24 Kasim da onerilen reformlari kabul etti Avrupa da bir Osmanli vilayeti olan Makedonya 20 yuzyilin baslarinda Makedonya Mucadelesi denen Yunan ve Slav milliyetcilik sorunlari ile bogusmaktaydi Anlasmanin imzalandigi Avusturya Jagdschloss Murzsteg 1902 baharinda Makedonya yi ele gecirme pesindeki Osmanli vasal devleti Bulgaristan Rusya ile askeri bir anlasma imzaladi Sonbaharin sonlarinda Birlesik Krallik ve Fransa tarafindan desteklenen Rusya Osmanlilara Makedonya vilayetleri icin siyasi reformlar onerdi 8 Aralik ta Osmanli sultani II Abdulhamid reformlarin cogunu uygulayan bir kararname imzaladi Subat 1903 te yeni Rus disisleri bakani Viyana yi ziyaret etti ve Makedonya reformlarina iliskin Viyana Programi olarak adlandirilan programi imzaladi Program Aralik ayindaki Osmanli kararnamesiyle buyuk olcude ayniydi Murzsteg de yeni bir anlasmanin hemen provoke edilmesi 2 Agustos ta patlak veren Ilinden Isyani ile oldu Ayaklanmanin hizla bastirilmasiyla Viyana Programi olu dogdu Eylul ayinda Rus Cari II Nikolay Avusturya Macaristan Imparatoru Franz Joseph i Avusturya nin Murzsteg kentindeki kalesinde ziyaret etti Iki hukumdar Makedonya vilayetlerinde idare yargi ve yerel zaptiye jandarma reformunu denetlemek uzere bir Rus ve bir Avusturya Macaristan sivil temsilcisinin atanmasini ongoren Viyana Programi ile buyuk olcude ayni olan yeni bir memoranduma imza attilar Tum bu kurumlarda Hristiyanlar da yer alacakti Abdulhamid in Kasim ayinda oneriyi kabul etmesinden sonra Rusya N Demerik adinda birini Avusturya ise G Muller adinda birini temsilci olarak atadi Calismalarina 1904 yili baslarinda Makedonya Umumi Mufettisliginde Huseyin Hilmi Pasa yonetiminde basladilar Murzsteg programi kapsaminda her Buyuk Guc her vilayetteki jandarma reformundan sorumlu Osmanli yetkilisine bir danisman atadi Avusturya Macaristan Uskup Sancagi na Rusya Selanik Sancagi na Fransa Serez Sancagi na ve Ingiltere Drama Sancagi na birer danisman atadi Ote yandan Makedonya daki Bulgarlarin yasadigi topraklarda Avusturya ve Rusya tarafindan daha once atanmis ajan siviller ile birlikte bolgenin maliyesinin duzenli bir sekilde islemesini kontrol edilmesine yonelik Uluslarasi mali komisyon kurularak mali kontrol de ongorulmustur Osmanli devleti buna karsi cikmis diplomatik surec bu yonden tikanmis bunun uzerine 26 Kasim 1905 te Midilli 5 Aralik 1905 te Limni adalari Ingiltere Fransa Rusya Avusturya basta olmak uzere 5 buyuk devlet donanmasinin isgaline ugramis ancak Osmanli devletinin sartlari kabulu ile isgal sonlandirilabilmistir Osmanli jandarmasi ile gorev yapan Ingiliz subaylar 1904 Uskup teki Avusturya Macaristan askeri misyonu 1903 1907 civari Rus Japon Savasi ndaki 1904 05 yenilginin ardindan Rusya Balkanlar daki nufuzunun cogunu kaybetti Avusturya Macaristan 1907 de yargi reformlarini desteklemeyi reddetti ve Osmanli yetkilileri mali reformlara direndi 1908 de padisah Mitrovica dan Selanik e Avusturya Macaristan in lehine olan ve Murzsteg Anlasmasi ni ihlal eden bir demiryolu insasini onayladi Bu sekilde Avusturya Macaristan Osmanli yanina cekildi Kisaca jandarma reformu disinda Murzsteg in programinin cok az somut etkisi oldu 1908 yilinda Rusya ve Birlesik Krallik arasindaki Britanya Rusya Antanti 1908 yilinda Reval Livonya da yapilan bir toplantida Makedonya icin yeni reform planlarinin ortaya cikmasina neden oldu ancak ayni yil gerceklesen Jon Turk Devrimi ile bunlarin uygulanmasini engellenmistir Osmanli hukumetinin Mayis 1909 da Makedonya daki Uluslararasi Mali Kontrol Komisyonu nu kapatmasiyla anlasma resmen iptal edildi KaynakcaAtiflar a b c Gerd 2014 ss 12 14 Helmreich amp Black 1937 Unver Metin 2020 Zorlayici Diplomasinin Izleri Osmanli Devleti nin Makedonya da Uluslararasi Bir Mali Kontrol Mekanizmasi Kabul Etmeye Zorlanmasi 1905 Tarih Dergisi 71 1 Istanbul Universitesi ss 360 361 389 399 doi 10 26650 TurkJHist 2020 018 31 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Eylul 2023 Gerd Lora Russian Policy in the Orthodox East The Patriarchate of Constantinople 1878 1914 De Gruyter 2014 s 12 14 Kaynaklar Akhund Nadine 2009 Muslim Representation in the Three Ottoman vilayets of Macedonia Administration and Military Power 1878 1908 Journal of Muslim Minority Affairs 29 4 443 54 doi 10 1080 13602000903411358 Brooks Julian 2014 Managing Macedonia British Statecraft Intervention and Proto peacekeeping in Ottoman Macedonia 1902 1905 PhD thesis Gerd Lora 2014 Russian Policy in the Orthodox East The Patriarchate of Constantinople 1878 1914 De Gruyter Helmreich E C Black C E 1937 The Russo Bulgarian Military Convention of 1902 Journal of Modern History 9 4 471 82 doi 10 1086 243466