Müsavat Partisi (Azerice: Müsavat Partiyası), Azerbaycan'ın en eski siyasi partisidir. İlk defa 1911 yılında kuruldu. 1920 yılında Azerbaycan SSC Yönetimi tarafından yasaklandı. Azerbaycan'ın tekrar bağımsızlığını kazanmasından sonra 1992 yılında yeniden kuruldu. 2023 yılı itibarıyla ne yerel, ne genel yönetimde, ne de hükûmette temsil edilmektedir. Parti Yeni Azerbaycan Partisi iktidarına muhaliftir.
Müsavat Partisi (Müsavat Partiyası) | |
---|---|
Kısaltma | MÜSAVAT |
Genel başkan | İsa Gamber |
Kurucu | Mehmed Emin Resulzade Mehmed Ali Resulzade Abbasgulu Kazımzade Tağı Nağıoğlu |
Kuruluş tarihi | 1911 |
Birleşme | (1917) (1917) Doğru Yol Partisi (1995) Azerbaycan Ana Toprak Partisi (1995) |
Bölünme | Millî Kongre Partisi (1995-2023) (2001) Azerbaycan Demokrasi ve Refah Partisi(2021) |
Önceli | Himmet |
Merkez | Bakü; Bineqedi;Dernegül kasabası |
Gazete(ler) | Basta2.com |
İdeoloji | Modern: Ulusal liberalizm, Sosyal liberalizm, Ekonomik liberalizm, Tarihi: Pantürkizm, Klasik liberalizm |
Siyasi pozisyon | Modern: Merkez sağ Tarihi: Merkez |
Avrupa üyeliği | |
Resmî renkler | Mavi |
İnternet sitesi | |
Parti bayrağı | |
Azerbaycan |
Tarihçe
İlk dönem (1911-1920)
1911 yılında, İstanbul'da sürgünde yaşayan Mehmed Emin Resulzade'nin girişimi sonucunda, kuzeni , Abbasgulu Kazımzade ve Tağı Nağıoğlu tarafından Bakü'de kuruldu. Partinin ilk adı Müsavat Müslüman Demokrat Fırkası idi. Daha sonra Azerbaycan SSC'nin ilk lideri olan Neriman Nerimanov partinin ilk üyelerinden biri oldu.I. Dünya Savaşından önceki yıllarda Müsavat, Orta Doğuda benzer partiler gibi, gizli şekilde Müslüman ve Türk Dünyasının birliği ve refahı için çalışmıştır.
Müsavat ideolojisinde Türkçülük unsuru Osmanlı Devletinde İkinci Meşrutiyet ideallerine temellenmiştir. Azerbaycan entelektüellerinden olan Hüseyinzade Ali ve Ahmed Ağaoğlu Türkçülüğü bir düşünce tarzı gibi Rusya İmparatorluğunda yaşayan milletlerin uyanışı için yazılarında kullanmışlardır.
17 Haziran 1917'de Mehmed Emin Resulzade'nin lideri olduğu Müslüman Demokrat Partisi - Müsavat'la Nesib Bey Yusufbeyli'linin lideri olduğu birleşti. Nesib Bey Yusufbeyli'nin teklifi ve kurultay delegelerinin onayı üzerine partinin yeni ismi Türk Edemi-Merkeziyyet Fırkası Müsavat oldu. Lakin delegeler ismin çok uzun olduğunu ileri sürmüş, bunun üzerine Mehmed Emin Resulzade zamanla parti isminin kısaltılarak Müsavat olarak kullanılacağını söyledi.
Kurultayda ilk Merkezi Komite seçildi. Merkezi Komite üyeleri Mehmed Emin Resulzade, Muhammed Hasan Hacınski, Musa Refiyev, Mustafa Vekilov, Nesib Bey Yusufbeyli, Hasan Bey Ağayev, Şefi Bey Rüstembeyov ve Mirze Muhammed Ahundov olmuştur.
1917 Ekim 26-31 tarihlerinde Bakü'de Müsavat'ın 1. Kurultayı düzenlendi. Kurultaya 500 delege katılmıştı. Kurultayda 76 maddeden ibaret Parti Tüzüğü kabul edildi. Kurultayda Partinin Merkezi Komitesinin Başkanı (Genel Başkan) 33 yaşlı Mehmed Emin Resulzade seçildi. Teşekkür konuşmasında daha sonralar mottoya çevrilecek "İnsanlara Hürriyet, Milletlere İstiklal" cümlesini kullandı.
Kurultayda parti bayrağı İlhanlılar'a ithafen mavi bayrak seçildi.
1919 Aralık 2-12 tarihleri arasında düzenlenen kurultay bağımsızlık tarihinin ilk siyasi parti kurultayı olarak tarihe geçti.
Kurultayda 2 hisseden ibaret 67 maddelik Parti Programı kabul edildi. Kurultayda Merkezi Komitenin Başkanı Resulzade'nin Başkanlık sürecini kurultay delegelerine bildirdi. Kurultayda Başkanlıkla ilgili başka bir karar alınmadığı için Resulzade görevine devam etti.
Sürgünde (1920-1991)
1920'de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin işgali ile parti Azerbaycan'da kapatıldı. Lakin parti üyeleri Avrupa'ya muhaceret etti. Onlardan bazıları öldürüldü.
Mehmed Emin Resulzade Polonya'ya kaçmış, oradan düzenli olarak Müsavat üyeleri ile irtibata geçmiştir. Avrupa'da yazılar, makaleler yazarak Sovyet İşgalini kötülemiş, ulusal bağımsızlık ruhunu yüceltmiştir.
Resulzade Ağustos 1936'da Polonya'nın başkenti Varşova'da düzenlenen Sürgündeki Müsavat'ın kongresine liderlik etti. Kurultayda "Yeni Program Esasları" kabul edildi. Kurultayda Parti Divanına 7 üye seçildi.
Mehmed Emin Resulzade'nin 6 mart 1955'te vefatından sonra 1. Olağanüstü Toplantı düzenlenmiş ve Mirze Bala Mammadzade partinin 2. Genel Başkanı seçilmiştir.
2. Genel Başkan Mirze Bala Mammadzade'nin 8 mart 1959'da vefatından sonra partinin 2. Olağanüstü Meclis Toplantısı düzenlenmiş ve Kerim Oder parti Genel Başkanı seçilmiştir.
1981'de Kerim Oder öldü. Bunun üzerine 3. Olağanüstü Toplantı düzenlendi ve Muhammed Azer Aran partinin yeni başkanı seçildi. Lakin partinin bundan sonra Türkiye'de, muhaceretdeki ismi Azerbaycan Millî Müsavat Halk Partisi olarak adlandı.
Bağımsızlık dönemi (1991-günümüz)
Onarıcı Üyeler
Müsavat'ın 23 onarıcı üyesi olmuştur.
|
| |
|
|
|
| |
İsa Gamber dönemi (1991-2014)
Azerbaycan'ın demokratikleşmesi, Halk Cephesi'nin güçlenmesi üzerine tüm müsavatçılar geri dönmeleri için Azerbaycan'a davet edildi.
1989'da Azerbaycan'da Müsavat'ın ardılı olarak Azerbaycan Millî Demokratik Yeni Müsavat Partisi kuruldu. Bu parti 29 haziran 1990'da 1. Olağan Kongresini düzenledi. 6 ay sonra partinin 1. Olağan Kurultayı düzenlendi ve parti ismini Azerbaycan Millî Müsvat Partisi olarak değişti.
1991 yılında Yeni Müsavat Partisi'nin 1. Parti Kurultayı'nda Nesib Nesibzade MYK başkanı seçildi.
6-7 Kasım 1992'de Türkiye'den Azerbaycan'a dönen Millî Müsavat Halk Partisi ile Azerbaycan'daki Millî Müsavat Partisinin birleşerek Müsavat Partisi'nin 3. (Yeniden Kuruluş) Kurultayı düzenlendi. Kurultayda birkaç kişi genel başkanlık için adaylığını sürse de daha sonra geri çekildiler. Tek aday olan İsa Gambar parti genel başkanı seçildi.
18 Kasım 1995'te düzenlenen 4. Kurultayda alınan kararla Azerbaycan Ana Toprak Partisi ve Doğru Yol Partisi Müsavat'a birleşti.
25 Ekim 1997 tarihinde 5.Kurultay düzenlendi ve seçimlere yorum bildirisi yayınlandı.
2000 tarihinde AHCP dahilinde bölünme gerçekleşmiş, parti klasikler ve reformcular kanatlarına bölündü. Mirmahmut Miralioğlu liderliğinde klasikler kanadında kalan bazı üyeler daha sonra kendilerini Resulzade-Elçibey fraksiyonu adlandırmıştır. Bu fraksiyon 22 kişiden ibaret olmuştur, daha sonra onlar partiden uzaklaştırılmıştır. Fraksiyon daha sonra Resulzade ve Elçibey siyasetine daha yakın olan Müsavat Partisine müracaat ederek Müsavata dahil oldular. Bu fraksiyona Arzu Sametbeyli, İsa Bağırov, Novella Caferoğlu, Oktay Kasımov, , Ülvi Hekimov gibi isimler dahildi.
29-31 Mayıs 2001 tarihinde 6.Kurultay düzenlendi. Parti Tüzüğü değiştirildi. Yeni Tüzüğe esasen bir kişi yalnızca iki kez (8 yıl) Parti Başkanı seçilebilir. Ayrıca kurultayda 1998, 2003,2000, 2005 ve şaibeli olduğu iddia edildi.
29 Mayıs 2006 tarihinde 7.Kurultay düzenlendi. Kurultayda İsa Gamber geçerli 506 oydan 499'nu alarak Başkan seçildi.200 aday arasından 85 kişilik Parti Meclisi seçildi. Kurultayda 1/4 oranda kadın kotası kabul edildi. Parti Kurultayda 2008 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimine katılmayacağını ilan etti.
25 Eylül 2010 tarihinde düzenlenen Azerbaycan Halk Cephesi Partisi Kurultayında AHCP ile Müsavat Partisinin birleşme kararı alındı. Daha sonra karşılıklı temaslar başlasa da birleşme gerçekleşmedi. Birleşme yerine iki siyasi partinin ortak bir ittifak kurması planlandı.
Arif Hacılı dönemi (2014-)
27 Eylül 2014'te 8 . Kurultay düzenlendi. İsa Gambar yönetimine itiraz eden parti içi muhalefet birkaç aday çıkarmayı başarmış, lakin sonda muhalefeti temsilen 2 aday kalmıştır.
Müsavat Gençlik Kolları eski başkanı ve Müsavat Divan üyesi iki muhalif aday olarak, İsa Gambar’in desteklediği eski yardımcısı Arif Hacılı’ya karşı yarıştı. 449 kurultay delegesinin 228 oy alarak Arif Hacılı 1., 200 oy alarak 2., 19 oy alarak 3. oldu. Kurultay delegelerinin %50’den fazlasını alan Arif Hacılı başkan seçildi.
Bundan sonra parti içi muhalefet “Kubatçılar” veya “Refahcılar” olarak anılmaya başladı. 2015’te Kubat İbadoğlu partiden ihraç edildi. 2015’in sonlarında Kubat İbadoğlu Azerbaycan Demokrasi ve Refah Harekatı’nı kurdu. Harekat 2020 itibarı ile partileşme sürecine girdi.
Tural Abbaslı ise Müsavat’dan istifa ederek etkin olmayan Vahit Azerbaycan Partisi’ne üye oldu. Olağanüstü Kurultay düzenleyerek genel başkan seçilen Abbaslı kurultayda parti ismini Beyaz Parti(si) olarak değişti.
13 Ekim 2019’da düzenlenen kurultayda son kez aday olma hakkını kullanan Arif Hacılı'ya karşı parti içi muhalefeti eski Başkan Yardımcısı Tevfik Yakuplu ve Divan üyesi Yadigar Sadıklı temsil etti. Arif Hacılı geçerli oylardan 262 oy alarak 1., Tevfik Yakuplu 51 oy alarak 2., 20 oy alarak 3. oldu. Arif Hacılı geçerli oyların %50’den fazlasını aldığı için son kez 4 yıllık Genel Başkan seçildi.
Yapılanma
Parti Azerbaycan'da yaygın olan "genel başkan" anlamında "sədr" kelimesi yerine "başqan", yani "başkan" unvanını kullanmaktadır.
Başkan
| Parti Divanı
|
Gençlik Kolları
Müsavat Partisi Gençlik Kolları "Müsavat Gençler Teşkilatı" adlanmaktadır. MGT Başkanı için 29 yaş engeli vardır.29 yaşına basan MGT başkanı istifa etmelidir. 2013'tek MGT başkanı olan Tural Abbaslı 29 yaşına bastıktan sonra istifa etmiştir. 2013-2014'lü yıllarda MGT'ye Cavid Hacıbeyli başkanlık etmiştir. 2014'te MGT Olağan Kurultayında Başkan seçilen Ehliman Abbas ise 8. Kurultayda Kubat İbadoğlu'nu desteklemiştir. Daha sonra partiden istifa etmiştir.
2015'te MGT yeniden kurulmuştur. Yeni kuruluşta yönetim başkana değil, Yönetim Kuruluna havale edildi.Lakin bu yönetim şekli 2017'ye kadar devam etti.2017-2019'lu yıllarda Ebülfüz Sadıkbeyli MGT başkanı olmuş, daha sonra yaş nedeniyle istifa etmiştir. MGT'nin 7. Konferansında (2019) MGT başkanı Elman Guliyev seçilmiştir. 7 Haziran 2021 tarihinde Elman Guliyev partiden istifa etmiştir.
Kadın Kolları
Müsavat Partisi Kadın Kolları "Müsavatçı Kadınlar Birliği" adlanmaktadır.Partinin 2015'e kadar Kadın Kolları başkanı Ellada Mammadli olmuştur.
Kadın Kollarına 2015-2017'li yıllarda Alya Yakublu başkanlık etti. 2017'de olağan Kadın Kolları Kurultayında "Müsavatçı Kadınlar Birliği"nin başkanı Feride Alaskerli seçildi.
Kurultaylar
Şimdiyedek partinin 1 birleştirici kurultay, 9 olağan kurultay, 3 olağanüstü toplantısı düzenlenmiştir. Olağanüstü Toplantılar Kurultay önemi taşımaktadır.
Kongre | Tarih | Seçilen Başkan | Aday |
---|---|---|---|
Birleştirici Kurultay | 17 Haziran 1917 | Mehmed Emin Resulzade | Mehmed Emin Resulzade (Tek Aday) |
1. Kurultay | 26-31 Ekim 1919 | ||
2. Kurultay | 2-12 Aralık 1919 | Yok | Yok |
1. Olağanüstü Toplantı | 7 Mart 1955 | Mirze Bala Mammadzade | Mirze Bala Mammadzade (Tek Aday) |
2. Olağanüstü Toplantı | 8 Mart 1959 | Kerim Oder | Kerim Oder (Tek Aday) |
3. Olağanüstü Toplantı | 1981 | Muhammed Azer Aran | Muhammed Azer Aran (Tek Aday) |
3. (Yeniden Kuruluş) Kurultay | 6-7 Kasım 1992 | İsa Gamber | İsa Gamber (Tek Aday) |
4. Kurultay | 18 Kasım 1995 | ||
5. Kurultay | 25 Ekim 1997 | ||
6. Kurultay | 29-31 Mayıs 2001 | ||
7. Kurultay | 29 Mayıs 2006 | ||
8. Kurultay | 27 Eylül 2014 | Arif Hacılı | Arif Hacılı
|
9. Kurultay | 13 Ekim 2019 | Arif Hacılı | Arif Hacılı Yadigar Sadıklı |
10. Kurultay (Olağanüstü) | 2 Aralık 2023 | Tüzük Kurultayı | |
11. Kurultay | 4 Mayıs 2024 | İsa Gamber | İsa Gamber (Tek Aday) |
Seçimler
Genel seçimler
Azerbaycan
| Nahçıvan
|
Yerel seçimler
| Ara genel seçimler (Azerbaycan)
| Ara Yerel Seçimler
|
Dış bağlantılar
- Facebook'ta Müsavat Partisi
Kaynakça
- ^ Məryəm Oruclu. Müsavat Partiyası: Ölkədə və Mühacirətdə, 1911-1992, Azərnəşr, Bakı, 2001, alıntı: M.A. Resuloğlu (1962). "Müsavat Partisinin kuruluşu", Müsavat bülteni, 14, İstanbul, 10
- ^ Willem van Schendel and Erik Jan Zürcher. Identity Politics in Central Asia and the Muslim World, I.B.Tauris, 2001,
- ^ Michael G. Smith. "Anatomy of a Rumour: Murder Scandal, the Musavat Party and Narratives of the Russian Revolution in Baku, 1917-1920", Journal of Contemporary History, Vol. 36, Issue 2, April 2001: 216-218
- ^ "Birleşme". 2010. 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mart 2021.
- ^ . Teleqraf.com (Azerice). 9 Haziran 2019. 22 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2021.
- ^ BestApp.az (10 Haziran 2021). . -Yeni Sabah- (İngilizce). 22 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mart 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2007.
Notlar
- ^ Müsavat Partisi 8. Kurultayından sonra Kubat İbadoğlu destekcileri partiden ihraç edilmiş ve Azerbaycan Demokrasi ve Refah Hareketini kurmuştur. Hareket 17 Ekim 2021 tarihinde kurultay düzenleyerek Azerbaycan Demokrasi ve Refah Partisine çevrilmiştir. Şu an parti resmi devlet kaydına alınmamış durumdadır.
- ^ Tural Abbaslı 8. Kurultayda Parti Başkan adayı olmuş 19 oy alarak seçilememişti. Daha sonra partiden istifa etmiştir.
- ^ 8. Kurultaydan sonra partiden ihraç edilmiştir. Buna sebep olarak Ellada Mammadli'nin "refahcı" olması gösteriliyordu.Ellad Mammadli partiden ihraç edildikten sonra Azerbaycan Demokrasi ve Refah Harekatı'na üye oldu ve ADRH'nin Genel Başkan Yardımcısı seçildi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Musavat Partisi Azerice Musavat Partiyasi Azerbaycan in en eski siyasi partisidir Ilk defa 1911 yilinda kuruldu 1920 yilinda Azerbaycan SSC Yonetimi tarafindan yasaklandi Azerbaycan in tekrar bagimsizligini kazanmasindan sonra 1992 yilinda yeniden kuruldu 2023 yili itibariyla ne yerel ne genel yonetimde ne de hukumette temsil edilmektedir Parti Yeni Azerbaycan Partisi iktidarina muhaliftir Musavat Partisi Musavat Partiyasi KisaltmaMUSAVATGenel baskanIsa GamberKurucuMehmed Emin Resulzade Mehmed Ali Resulzade Abbasgulu Kazimzade Tagi NagiogluKurulus tarihi1911Birlesme 1917 1917 Dogru Yol Partisi 1995 Azerbaycan Ana Toprak Partisi 1995 BolunmeMilli Kongre Partisi 1995 2023 2001 Azerbaycan Demokrasi ve Refah Partisi 2021 OnceliHimmetMerkezBaku Bineqedi Dernegul kasabasiGazete ler Basta2 comIdeolojiModern Ulusal liberalizm Sosyal liberalizm Ekonomik liberalizm Tarihi Panturkizm Klasik liberalizmSiyasi pozisyonModern Merkez sag Tarihi MerkezAvrupa uyeligiResmi renklerMaviInternet sitesihttp musavat org az Parti bayragiAzerbaycanTarihceIlk donem 1911 1920 1911 yilinda Istanbul da surgunde yasayan Mehmed Emin Resulzade nin girisimi sonucunda kuzeni Abbasgulu Kazimzade ve Tagi Nagioglu tarafindan Baku de kuruldu Partinin ilk adi Musavat Musluman Demokrat Firkasi idi Daha sonra Azerbaycan SSC nin ilk lideri olan Neriman Nerimanov partinin ilk uyelerinden biri oldu I Dunya Savasindan onceki yillarda Musavat Orta Doguda benzer partiler gibi gizli sekilde Musluman ve Turk Dunyasinin birligi ve refahi icin calismistir Musavat ideolojisinde Turkculuk unsuru Osmanli Devletinde Ikinci Mesrutiyet ideallerine temellenmistir Azerbaycan entelektuellerinden olan Huseyinzade Ali ve Ahmed Agaoglu Turkculugu bir dusunce tarzi gibi Rusya Imparatorlugunda yasayan milletlerin uyanisi icin yazilarinda kullanmislardir 17 Haziran 1917 de Mehmed Emin Resulzade nin lideri oldugu Musluman Demokrat Partisi Musavat la Nesib Bey Yusufbeyli linin lideri oldugu birlesti Nesib Bey Yusufbeyli nin teklifi ve kurultay delegelerinin onayi uzerine partinin yeni ismi Turk Edemi Merkeziyyet Firkasi Musavat oldu Lakin delegeler ismin cok uzun oldugunu ileri surmus bunun uzerine Mehmed Emin Resulzade zamanla parti isminin kisaltilarak Musavat olarak kullanilacagini soyledi Kurultayda ilk Merkezi Komite secildi Merkezi Komite uyeleri Mehmed Emin Resulzade Muhammed Hasan Hacinski Musa Refiyev Mustafa Vekilov Nesib Bey Yusufbeyli Hasan Bey Agayev Sefi Bey Rustembeyov ve Mirze Muhammed Ahundov olmustur 1917 Ekim 26 31 tarihlerinde Baku de Musavat in 1 Kurultayi duzenlendi Kurultaya 500 delege katilmisti Kurultayda 76 maddeden ibaret Parti Tuzugu kabul edildi Kurultayda Partinin Merkezi Komitesinin Baskani Genel Baskan 33 yasli Mehmed Emin Resulzade secildi Tesekkur konusmasinda daha sonralar mottoya cevrilecek Insanlara Hurriyet Milletlere Istiklal cumlesini kullandi Kurultayda parti bayragi Ilhanlilar a ithafen mavi bayrak secildi 1919 Aralik 2 12 tarihleri arasinda duzenlenen kurultay bagimsizlik tarihinin ilk siyasi parti kurultayi olarak tarihe gecti Kurultayda 2 hisseden ibaret 67 maddelik Parti Programi kabul edildi Kurultayda Merkezi Komitenin Baskani Resulzade nin Baskanlik surecini kurultay delegelerine bildirdi Kurultayda Baskanlikla ilgili baska bir karar alinmadigi icin Resulzade gorevine devam etti Surgunde 1920 1991 1920 de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti nin isgali ile parti Azerbaycan da kapatildi Lakin parti uyeleri Avrupa ya muhaceret etti Onlardan bazilari olduruldu Mehmed Emin Resulzade Polonya ya kacmis oradan duzenli olarak Musavat uyeleri ile irtibata gecmistir Avrupa da yazilar makaleler yazarak Sovyet Isgalini kotulemis ulusal bagimsizlik ruhunu yuceltmistir Resulzade Agustos 1936 da Polonya nin baskenti Varsova da duzenlenen Surgundeki Musavat in kongresine liderlik etti Kurultayda Yeni Program Esaslari kabul edildi Kurultayda Parti Divanina 7 uye secildi Mehmed Emin Resulzade nin 6 mart 1955 te vefatindan sonra 1 Olaganustu Toplanti duzenlenmis ve Mirze Bala Mammadzade partinin 2 Genel Baskani secilmistir 2 Genel Baskan Mirze Bala Mammadzade nin 8 mart 1959 da vefatindan sonra partinin 2 Olaganustu Meclis Toplantisi duzenlenmis ve Kerim Oder parti Genel Baskani secilmistir 1981 de Kerim Oder oldu Bunun uzerine 3 Olaganustu Toplantiduzenlendi ve Muhammed Azer Aran partinin yeni baskani secildi Lakin partinin bundan sonra Turkiye de muhaceretdeki ismi Azerbaycan Milli Musavat Halk Partisi olarak adlandi Bagimsizlik donemi 1991 gunumuz Onarici Uyeler Musavat in 23 onarici uyesi olmustur Abbas Abdulla Agamali Sadik Aydin Balayev Arif Hacili Ibrahim Ibrahimov Isa Gamber Mirbaba Babayev Mursut Mammadov Nasip Nasipzade Niyazi Ibrahimli Niyazi Mehdi Rizvan Huseynov Sabit Bagirov Sadrettin Ismailov Sevket Tagiyeva Tevfik KasimovIsa Gamber donemi 1991 2014 Azerbaycan in demokratiklesmesi Halk Cephesi nin guclenmesi uzerine tum musavatcilar geri donmeleri icin Azerbaycan a davet edildi 1989 da Azerbaycan da Musavat in ardili olarak Azerbaycan Milli Demokratik Yeni Musavat Partisi kuruldu Bu parti 29 haziran 1990 da 1 Olagan Kongresini duzenledi 6 ay sonra partinin 1 Olagan Kurultayi duzenlendi ve parti ismini Azerbaycan Milli Musvat Partisi olarak degisti 1991 yilinda Yeni Musavat Partisi nin 1 Parti Kurultayi nda Nesib Nesibzade MYK baskani secildi 6 7 Kasim 1992 de Turkiye den Azerbaycan a donen Milli Musavat Halk Partisi ile Azerbaycan daki Milli Musavat Partisinin birleserek Musavat Partisi nin 3 Yeniden Kurulus Kurultayi duzenlendi Kurultayda birkac kisi genel baskanlik icin adayligini surse de daha sonra geri cekildiler Tek aday olan Isa Gambar parti genel baskani secildi 18 Kasim 1995 te duzenlenen 4 Kurultayda alinan kararla Azerbaycan Ana Toprak Partisi ve Dogru Yol Partisi Musavat a birlesti 25 Ekim 1997 tarihinde 5 Kurultay duzenlendi ve secimlere yorum bildirisi yayinlandi 2000 tarihinde AHCP dahilinde bolunme gerceklesmis parti klasikler ve reformcular kanatlarina bolundu Mirmahmut Miralioglu liderliginde klasikler kanadinda kalan bazi uyeler daha sonra kendilerini Resulzade Elcibey fraksiyonu adlandirmistir Bu fraksiyon 22 kisiden ibaret olmustur daha sonra onlar partiden uzaklastirilmistir Fraksiyon daha sonra Resulzade ve Elcibey siyasetine daha yakin olan Musavat Partisine muracaat ederek Musavata dahil oldular Bu fraksiyona Arzu Sametbeyli Isa Bagirov Novella Caferoglu Oktay Kasimov Ulvi Hekimov gibi isimler dahildi 29 31 Mayis 2001 tarihinde 6 Kurultay duzenlendi Parti Tuzugu degistirildi Yeni Tuzuge esasen bir kisi yalnizca iki kez 8 yil Parti Baskani secilebilir Ayrica kurultayda 1998 2003 2000 2005 ve saibeli oldugu iddia edildi 29 Mayis 2006 tarihinde 7 Kurultay duzenlendi Kurultayda Isa Gamber gecerli 506 oydan 499 nu alarak Baskan secildi 200 aday arasindan 85 kisilik Parti Meclisi secildi Kurultayda 1 4 oranda kadin kotasi kabul edildi Parti Kurultayda 2008 Azerbaycan cumhurbaskanligi secimine katilmayacagini ilan etti 25 Eylul 2010 tarihinde duzenlenen Azerbaycan Halk Cephesi Partisi Kurultayinda AHCP ile Musavat Partisinin birlesme karari alindi Daha sonra karsilikli temaslar baslasa da birlesme gerceklesmedi Birlesme yerine iki siyasi partinin ortak bir ittifak kurmasi planlandi Arif Hacili donemi 2014 27 Eylul 2014 te 8 Kurultay duzenlendi Isa Gambar yonetimine itiraz eden parti ici muhalefet birkac aday cikarmayi basarmis lakin sonda muhalefeti temsilen 2 aday kalmistir Musavat Genclik Kollari eski baskani ve Musavat Divan uyesi iki muhalif aday olarak Isa Gambar in destekledigi eski yardimcisi Arif Hacili ya karsi yaristi 449 kurultay delegesinin 228 oy alarak Arif Hacili 1 200 oy alarak 2 19 oy alarak 3 oldu Kurultay delegelerinin 50 den fazlasini alan Arif Hacili baskan secildi Bundan sonra parti ici muhalefet Kubatcilar veya Refahcilar olarak anilmaya basladi 2015 te Kubat Ibadoglu partiden ihrac edildi 2015 in sonlarinda Kubat Ibadoglu Azerbaycan Demokrasi ve Refah Harekati ni kurdu Harekat 2020 itibari ile partilesme surecine girdi Tural Abbasli ise Musavat dan istifa ederek etkin olmayan Vahit Azerbaycan Partisi ne uye oldu Olaganustu Kurultay duzenleyerek genel baskan secilen Abbasli kurultayda parti ismini Beyaz Parti si olarak degisti 13 Ekim 2019 da duzenlenen kurultayda son kez aday olma hakkini kullanan Arif Hacili ya karsi parti ici muhalefeti eski Baskan Yardimcisi Tevfik Yakuplu ve Divan uyesi Yadigar Sadikli temsil etti Arif Hacili gecerli oylardan 262 oy alarak 1 Tevfik Yakuplu 51 oy alarak 2 20 oy alarak 3 oldu Arif Hacili gecerli oylarin 50 den fazlasini aldigi icin son kez 4 yillik Genel Baskan secildi YapilanmaParti Azerbaycan da yaygin olan genel baskan anlaminda sedr kelimesi yerine basqan yani baskan unvanini kullanmaktadir Baskan Baskan Gorev Baslangici Gorev Bitisi1 Mehmed Emin Resulzade 1911 6 Mart 19552 Mirza Bala Mammadzade 7 Mart 1955 8 Mart 19593 Kerim Oder 9 Mart 1959 19814 Muhammed Azer Aran 1981 19925 Isa Gambar Kasim 1992 28 Eylul 20146 Arif Hacili 28 Eylul 2014 Gorevde Parti Divani Sira Divan uyesi Gorevi1 Arif Hacili Parti Baskani2 Baskan Yardimcisi3 Nimet Kerimli Baskan Yardimcisi Hukuk Siyaseti ve Halkla Iliskiler 4 Osman Kazimov Baskan Yardimcisi Hukuk ve Insan Haklari 5 Razim Emiraslanov Baskan Yardimcisi Teskilat Isleri 6 Sehavet Soltanli Baskan Yardimcisi Dis Siyaset Isleri 7 Gulaga Aslanli Merkez Yurutme Kurulu Baskani8 Nusabe Sadikli Parti Meclis Baskani9 Yusuf Tagi Divan uyesi10 Elmas Alikizi Divan uyesi11 Feride Alaskerli Divan uyesi12 Hidayet Ismail Divan uyesi13 Gonul Ali Divan uyesi14 Mustafa Hacibeyli Divan uyesi15 Rafik Ismail Divan uyesi Genclik Kollari Musavat Partisi Genclik Kollari Musavat Gencler Teskilati adlanmaktadir MGT Baskani icin 29 yas engeli vardir 29 yasina basan MGT baskani istifa etmelidir 2013 tek MGT baskani olan Tural Abbasli 29 yasina bastiktan sonra istifa etmistir 2013 2014 lu yillarda MGT ye Cavid Hacibeyli baskanlik etmistir 2014 te MGT Olagan Kurultayinda Baskan secilen Ehliman Abbas ise 8 Kurultayda Kubat Ibadoglu nu desteklemistir Daha sonra partiden istifa etmistir 2015 te MGT yeniden kurulmustur Yeni kurulusta yonetim baskana degil Yonetim Kuruluna havale edildi Lakin bu yonetim sekli 2017 ye kadar devam etti 2017 2019 lu yillarda Ebulfuz Sadikbeyli MGT baskani olmus daha sonra yas nedeniyle istifa etmistir MGT nin 7 Konferansinda 2019 MGT baskani Elman Guliyev secilmistir 7 Haziran 2021 tarihinde Elman Guliyev partiden istifa etmistir Kadin Kollari Musavat Partisi Kadin Kollari Musavatci Kadinlar Birligi adlanmaktadir Partinin 2015 e kadar Kadin Kollari baskani Ellada Mammadli olmustur Kadin Kollarina 2015 2017 li yillarda Alya Yakublu baskanlik etti 2017 de olagan Kadin Kollari Kurultayinda Musavatci Kadinlar Birligi nin baskani Feride Alaskerli secildi KurultaylarSimdiyedek partinin 1 birlestirici kurultay 9 olagan kurultay 3 olaganustu toplantisi duzenlenmistir Olaganustu Toplantilar Kurultay onemi tasimaktadir Kongre Tarih Secilen Baskan AdayBirlestirici Kurultay 17 Haziran 1917 Mehmed Emin Resulzade Mehmed Emin Resulzade Tek Aday 1 Kurultay 26 31 Ekim 19192 Kurultay 2 12 Aralik 1919 Yok Yok1 Olaganustu Toplanti 7 Mart 1955 Mirze Bala Mammadzade Mirze Bala Mammadzade Tek Aday 2 Olaganustu Toplanti 8 Mart 1959 Kerim Oder Kerim Oder Tek Aday 3 Olaganustu Toplanti 1981 Muhammed Azer Aran Muhammed Azer Aran Tek Aday 3 Yeniden Kurulus Kurultay 6 7 Kasim 1992 Isa Gamber Isa Gamber Tek Aday 4 Kurultay 18 Kasim 19955 Kurultay 25 Ekim 19976 Kurultay 29 31 Mayis 20017 Kurultay 29 Mayis 20068 Kurultay 27 Eylul 2014 Arif Hacili Arif Hacili9 Kurultay 13 Ekim 2019 Arif Hacili Arif Hacili Tevfik Yakublu Yadigar Sadikli10 Kurultay Olaganustu 2 Aralik 2023 Tuzuk Kurultayi11 Kurultay 4 Mayis 2024 Isa Gamber Isa Gamber Tek Aday SecimlerGenel secimler Azerbaycan Secim Genel Baskan Oy Sandalye Meclis Sira Y MSK Karari geregince secimlere katilamadi 2000 Isa Gambar 140 546 4 85 2 125 2 Muhalefet 7 2005 5 125 3 Ana Muhalefet 2 2010 47 942 2 01 0 125 5 Kaybetti 2015 Arif Hacili 24 995 0 88 1 13 0 125 Kaybetti 2020 38 814 1 55 0 67 0 125 Kaybetti Nahcivan Secim Genel Baskan Oy Sandalye Meclis Sira Y MSK Karari geregince secimlere katilamadi Isa GambarKatilmadi Yerel secimler Secim Genel Baskan Oy Belediye uyesi YIsa Gambar4 15 591Arif HaciliKatilmadi Ara genel secimler Azerbaycan Secim Genel Baskan Oy Sandalye Diger Isa Gambar 1 152006 0 10 Ara Yerel Secimler Secim Genel Baskan Oy Belediye uyesi Isa Gambar 8 1 901Dis baglantilarFacebook ta Musavat PartisiKaynakca Meryem Oruclu Musavat Partiyasi Olkede ve Muhaciretde 1911 1992 Azernesr Baki 2001 alinti M A Resuloglu 1962 Musavat Partisinin kurulusu Musavat bulteni 14 Istanbul 10 Willem van Schendel and Erik Jan Zurcher Identity Politics in Central Asia and the Muslim World I B Tauris 2001 ISBN 1 86064 261 6 Michael G Smith Anatomy of a Rumour Murder Scandal the Musavat Party and Narratives of the Russian Revolution in Baku 1917 1920 Journal of Contemporary History Vol 36 Issue 2 April 2001 216 218 Birlesme 2010 3 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mart 2021 Teleqraf com Azerice 9 Haziran 2019 22 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2021 BestApp az 10 Haziran 2021 Yeni Sabah Ingilizce 22 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2021 Arsivlenmis kopya 21 Mart 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2007 Notlar Musavat Partisi 8 Kurultayindan sonra Kubat Ibadoglu destekcileri partiden ihrac edilmis ve Azerbaycan Demokrasi ve Refah Hareketini kurmustur Hareket 17 Ekim 2021 tarihinde kurultay duzenleyerek Azerbaycan Demokrasi ve Refah Partisine cevrilmistir Su an parti resmi devlet kaydina alinmamis durumdadir Tural Abbasli 8 Kurultayda Parti Baskan adayi olmus 19 oy alarak secilememisti Daha sonra partiden istifa etmistir 8 Kurultaydan sonra partiden ihrac edilmistir Buna sebep olarak Ellada Mammadli nin refahci olmasi gosteriliyordu Ellad Mammadli partiden ihrac edildikten sonra Azerbaycan Demokrasi ve Refah Harekati na uye oldu ve ADRH nin Genel Baskan Yardimcisi secildi