Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mangrov, gelgit sonucu oluşan haliçlerde, tuzlu bataklıklarda ve çamurlu kıyılarda sık ormanlar oluşturan bazı ağaç ve çalı türlerine ve oluşturdukları ormanlara verilen addır.
Verbenaceae, Rhizophoraceae, Arecaceae (Palmae) ve Sonneratiaceae familyalarında yer alan bu bitkiler geliştirdikleri destek köklerle ayırt edilir. Ayrıca türleri çoğu tabandan yukarı doğru solunum kökleri uzatır. Bu kökler üzerindeki lentisel adı verilen küçük açıklıklar aracılığıyla çamur altında kalan bölümlerin havalanmasını sağlar.
Mangrov –genellikle– yarı tropik ve tropikal bölgelerde kıyısal habitatlarda tuzlu ya da acı sularda büyüyen ağaç ve çalıları ifade eder. Mangrov kelimesi 3 farklı ifadede kullanılabilmektedir.
Bunlar;
- Daha geniş olarak bütün bir bitki topluluğunu (mangal) ifade etmekte
- Mangal içindeki bütün ağaçlar ve büyük çalıları ifade etmekte mangrov bataklığı veya mangrov ormanı olarak (Hogarth, Peter J. 1999).
- Dar bir anlamda mangrov Rhizophoraceae familyasındaki bitkileri, hatta bazen sadece Rhizophora cinsinin ifadesinde kullanılır.
Mangallar (Mangrov ağaç toplulukları) genellikle yüksek organik içerikli ince sedimentin olduğu çöküntü topraklarda, yüksek dalga hareketlerinin olmadığı alanlarda toplanırlar.
Ekolojisi
Mangrov bir bitki, mangal bitki topluluğu ve habitat ise mangrovların geliştiği yerdir (Mazda 2005). Tropikal ve subtropikal bölgelerde tidal basinlerde (gel-git havzalarında) yüksek tuzluluğa sahip bölgelerde bulunur. Mangalların bulunduğu bölgeler haliç ve deniz kıyı şeritleridir.
Mangallarda bulunan bitki türleri çeşitlidir fakat hepsi anoxia yaratığı problemler, sık sık görülen su yükselmeleri ve yüksek tuzluluk gibi problemlerin üstesinden gelebilmek için fizyolojik adaptasyonlar geçirip habitatı sömürebilecek hale gelebilirler. Mangalla ait olan 110 tür tanımlanmıştır (Mazda 2005). Yukarıda belirtilen problemleri çözmede her türün kendine özgü yetenekleri bulunması bazı kıyı kesimlerinde bitki türlerinin ayrı ayrı bölgelerde gelişmesinin başlıca nedenidir. Mangal üzerinde etkili küçük değişimler, bütün çevredeki türlerin gelişimini etkilemekte ve bu nedenle farklı türlerin baskın hale gelmesini sağlayabilmektedir. Nevarki çoğu türlerin özelikle fiziksel toleranslarının benzer olması nedeniyle aynı çevrede görülmesi beklenirken, bazı türlerin çevrede görülmemesinin diğer sebeplerde vardır. Bu sebeplere örnek olarak (Predasyon) yengeçlerin mangrov fidelerini yemesi verilebilir.
Mangrovlar bulundukları bölgede kökleri sayesinde bazı türlere örnek olarak ıstakozlara yaşama alanı sağlamasının yanı sıra birçok ağır metallerin sedimentteki etkisinin azaltılmasında etkilidir. Mangrovların kaldırıldığı bölgelerde özellikte bu gibi (trace) ağır metallerin sediment ve canlı çevrede arttığı gözlemlenmektedir.
Mangrovlar kıyıları erozyon, kıyı taşmaları (özellikle fırtınaların sebep olduğu) ve tsunamiden korurlar. (Danielsen, F. ve arkadaşları 2005). Büyük kök yapıları dalga enerjisinin yayılmasında etkilidir (Massel, 1999).
Bu faydalarının yanı sıra çoğu zaman mangrovların yaraları abartılmaktadır. Çünkü mangrovların bulunduğu bölgeler zaten dalga enerjisinin az olduğu bölgelerde bulunmaktadır. Su taşkınları ve tsunamilerdeki önleme dereceleri tamamen fırtınaların derecesi ve tsunaminin büyüklüğüne göre değişmektedir (Dahdouh-Guebas 2005). Mangrovler özellikle karışık kök sistemleri sayesinde, özgün ekosistemleri desteklemektedir. Birçok genç deniz organizmaları için sakin bir ortam oluşturur. Bu organizmalara örnek olarak özellikle fitre ederek beslenme safhalarında sert bir substrata tutunma ihtiyaçı olan algler, kaya midyeleri, istakozlar, süngerler ve bryozoalar için bir substrat oluştururlar. Çamur ıstakozları ve karidesler ise köklerin altında sedimentte yaşama olanağı sağlarlar. Bazı durumlarda kıyısal alanlarda sınırlı da olsa yaptıkları karbon fiksasyonu sayesinde kıyı yiyecek ağlarında rol oynarlar. Ayrıca bir takım ekonomik değere sahip balık ve kabuklu türlerinin de gelişimini desteklemektedir.
Biyolojisi
Mangrov habitatlarında birçok tür bulunmasına karşın (110 tür), ama asıl “gerçek mangrov” olarak nitelendirilebilen türler 16 familya içinde bulunan 54 türle temsil edilebilir, çünkü bu türler sadece mangrov bölgelerinde bulunan ve başka habitatlarda çok nadir olarak görünen türlerdir. Mangalda görülen en büyük biyolojik çeşitlilik Papua Yeni Gine, Endonezya ve Malezya'dadır.
Dış bağlantılar
- Dünya'yı koruyorlar: Mangrov Ormanları 31 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
 | Ekoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mangrov gelgit sonucu olusan haliclerde tuzlu batakliklarda ve camurlu kiyilarda sik ormanlar olusturan bazi agac ve cali turlerine ve olusturduklari ormanlara verilen addir Bir mangrov fidesi sp Cibuti nin Moucha adasindaki mangrovlar Verbenaceae Rhizophoraceae Arecaceae Palmae ve Sonneratiaceae familyalarinda yer alan bu bitkiler gelistirdikleri destek koklerle ayirt edilir Ayrica turleri cogu tabandan yukari dogru solunum kokleri uzatir Bu kokler uzerindeki lentisel adi verilen kucuk acikliklar araciligiyla camur altinda kalan bolumlerin havalanmasini saglar Mangrov genellikle yari tropik ve tropikal bolgelerde kiyisal habitatlarda tuzlu ya da aci sularda buyuyen agac ve calilari ifade eder Mangrov kelimesi 3 farkli ifadede kullanilabilmektedir Bunlar Daha genis olarak butun bir bitki toplulugunu mangal ifade etmekte Mangal icindeki butun agaclar ve buyuk calilari ifade etmekte mangrov batakligi veya mangrov ormani olarak Hogarth Peter J 1999 Dar bir anlamda mangrov Rhizophoraceae familyasindaki bitkileri hatta bazen sadece Rhizophora cinsinin ifadesinde kullanilir Mangallar Mangrov agac topluluklari genellikle yuksek organik icerikli ince sedimentin oldugu cokuntu topraklarda yuksek dalga hareketlerinin olmadigi alanlarda toplanirlar EkolojisiMangrov bir bitki mangal bitki toplulugu ve habitat ise mangrovlarin gelistigi yerdir Mazda 2005 Tropikal ve subtropikal bolgelerde tidal basinlerde gel git havzalarinda yuksek tuzluluga sahip bolgelerde bulunur Mangallarin bulundugu bolgeler halic ve deniz kiyi seritleridir Mangallarda bulunan bitki turleri cesitlidir fakat hepsi anoxia yaratigi problemler sik sik gorulen su yukselmeleri ve yuksek tuzluluk gibi problemlerin ustesinden gelebilmek icin fizyolojik adaptasyonlar gecirip habitati somurebilecek hale gelebilirler Mangalla ait olan 110 tur tanimlanmistir Mazda 2005 Yukarida belirtilen problemleri cozmede her turun kendine ozgu yetenekleri bulunmasi bazi kiyi kesimlerinde bitki turlerinin ayri ayri bolgelerde gelismesinin baslica nedenidir Mangal uzerinde etkili kucuk degisimler butun cevredeki turlerin gelisimini etkilemekte ve bu nedenle farkli turlerin baskin hale gelmesini saglayabilmektedir Nevarki cogu turlerin ozelikle fiziksel toleranslarinin benzer olmasi nedeniyle ayni cevrede gorulmesi beklenirken bazi turlerin cevrede gorulmemesinin diger sebeplerde vardir Bu sebeplere ornek olarak Predasyon yengeclerin mangrov fidelerini yemesi verilebilir Mangrovlar bulunduklari bolgede kokleri sayesinde bazi turlere ornek olarak istakozlara yasama alani saglamasinin yani sira bircok agir metallerin sedimentteki etkisinin azaltilmasinda etkilidir Mangrovlarin kaldirildigi bolgelerde ozellikte bu gibi trace agir metallerin sediment ve canli cevrede arttigi gozlemlenmektedir Mangrovlar kiyilari erozyon kiyi tasmalari ozellikle firtinalarin sebep oldugu ve tsunamiden korurlar Danielsen F ve arkadaslari 2005 Buyuk kok yapilari dalga enerjisinin yayilmasinda etkilidir Massel 1999 Bu faydalarinin yani sira cogu zaman mangrovlarin yaralari abartilmaktadir Cunku mangrovlarin bulundugu bolgeler zaten dalga enerjisinin az oldugu bolgelerde bulunmaktadir Su taskinlari ve tsunamilerdeki onleme dereceleri tamamen firtinalarin derecesi ve tsunaminin buyuklugune gore degismektedir Dahdouh Guebas 2005 Mangrovler ozellikle karisik kok sistemleri sayesinde ozgun ekosistemleri desteklemektedir Bircok genc deniz organizmalari icin sakin bir ortam olusturur Bu organizmalara ornek olarak ozellikle fitre ederek beslenme safhalarinda sert bir substrata tutunma ihtiyaci olan algler kaya midyeleri istakozlar sungerler ve bryozoalar icin bir substrat olustururlar Camur istakozlari ve karidesler ise koklerin altinda sedimentte yasama olanagi saglarlar Bazi durumlarda kiyisal alanlarda sinirli da olsa yaptiklari karbon fiksasyonu sayesinde kiyi yiyecek aglarinda rol oynarlar Ayrica bir takim ekonomik degere sahip balik ve kabuklu turlerinin de gelisimini desteklemektedir BiyolojisiMangrov habitatlarinda bircok tur bulunmasina karsin 110 tur ama asil gercek mangrov olarak nitelendirilebilen turler 16 familya icinde bulunan 54 turle temsil edilebilir cunku bu turler sadece mangrov bolgelerinde bulunan ve baska habitatlarda cok nadir olarak gorunen turlerdir Mangalda gorulen en buyuk biyolojik cesitlilik Papua Yeni Gine Endonezya ve Malezya dadir Dis baglantilarDunya yi koruyorlar Mangrov Ormanlari 31 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ekoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz