Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Marcus Tullius Cicero (d. MÖ 3 Ocak 106 - ö. MÖ 7 Aralık 43), Latin kökenli Romalı devlet adamı, bilgin, hatip ve yazar. Felsefe öğrenimini, Epikürcü , Stoacı ve Akademi'ye bağlı Philon'dan almış olan Cicero'nun önemi, Yunan düşüncesini daha sonraki kuşaklara aktarmasından oluşur. Bilgi kuramı açısından, kesinliğe bağlanmak yerine olasılıkların yolunu izlemeyi yeğleyen, buna karşın ahlak alanında, dogmatik bir tavır sergileyip Stoacılara ve bu arada Sokrates'e yönelen Cicero, Latincenin felsefe dili olarak gelişmesine katkı yapmış ve bu arada, bilgi görüşünde daima skeptik kalmıştır.
| Marcus Tullius Cicero | |
|---|---|
 Cicero'nun Capitol Müzesi'nde bulunan büstü | |
| Doğum | 3 Ocak MÖ 106 Arpino, Roma Cumhuriyeti (günümüz Arpino, Lazio, İtalya) |
| Ölüm | 7 Aralık MÖ 43 (63 yaşında) Formia, Roma Cumhuriyeti |
| Meslek | Siyasetçi, avukat, hatip, filozof, şair |
| Milliyet | Romalı |
| Konu | Siyaset, hukuk, felsefe, retorik |
| Edebî akım | Latin edebiyatının altın çağı |
Hayatı
3 Ocak MÖ 106 yılında 'da doğmuştur. Çocukluğundan itibaren harika bir öğrenci olmuş, eğitime olan tutkusu ve sevgisi ile ünlenmiştir. Yoğun bir hukuk öğrenimi görmüş, daha sonraları ise edebiyat ve felsefeyle daha çok ilgilenmeye başlamıştır. Savaşı hiç sevmezdi, yine de orduya katıldı. Mahkemelere başkanlık yaptı, ünlü ve başarılı bir hukukçu oldu. Daha sonraları ise konsül oldu, daha önce ailesinden hiçbir kimse konsül olmamıştı, yani o bir homo novus idi. MÖ 60 yılında Caesar (Sezar), ilk Triumvirliği başlattı. MÖ 58 yılında Publius Clodius Pulcher'in koyduğu yasa ve aralarında gelişen sürekli muhalefet yüzünden İtalya'yı bir yıllığına terk etti. MÖ 50'li yıllarda, Cicero popülist Milo'yu Clodius'a karşı destekledi. Sonra 50'li yılların ortasında Clodius, Milo'nun gladyatörleri tarafından Via Appia'da öldürüldü. Cicero, Milo'yu savundu, bariz kanıtlar yüzünden pek başarılı olduğu söylenemez. Nitekim Milo sürgüne gitti ve uzun bir süre Marsilya'da yaşadı.
MÖ 50 yılında Caesar ile Pompey arasındaki gerilim iyice artmıştı, Cicero bu yıllarda Pompeius'in tarafını tuttu, yine de Caesar'ın düşmanı olmak istemiyor buna göre daha yumuşak bir politika izliyordu. MÖ 49 yılında Caesar İtalya'yı işgal ettiğinde, Cicero kaçmak zorunda kaldı. Daha sonraları Caesar onu geri dönmesi için ikna etmeye çalışınca, Cicero İtalya'yı terk ederek Selanik'e gitti. MÖ 48 yılında Pompeius taraftarlarıylaydı, bu dönemde onlarla arası açıldı, Ceasar'ın Pharsalus Muharebesi'ndeki zaferinin ardından Roma'ya geri döndü. Caesar'ın hükümranlığı altında sesini çıkarmadı, yazılarına konsantre olmuştu.
MÖ 45 yılının Şubat'ında kızı Tullia öldü. Hayatı boyunca bu şoktan kurtulamadı.
MÖ 44 yılında Caesar öldürüldü. Bu dönemde popülaritesi arttı; Senatonun en güçlü, en sözü geçer adamı hâline geldi. Caesar'dan sonra giderek güçlenen Marcus Antonius'u sevmiyordu. Yine de Marcus Antonius ve Cicero dönemin en güçlü iki adamı olarak diğerlerinden daha öne çıkıyordu. Caesar'ın veliahtı Octavianus İtalya'ya varınca Cicero, Antonius'a karşı Octavianus'u savunmaya başladı. Sürekli Antonius'u eleştiriyor, Octavianius'u ise övüyordu. Senatoyu da Antonius'a karşı kışkırtmıştı. Bu dönemler Cicero'nun ününün doruğuydu. Zamanla Cicero'nun, Antonius'a olan kini arttı, kafasındaki plan hem Octavianus hem de Antonius'u aradan çıkarmaktı ama bu ikisi ile beraber ikinci Triumvirliği kurunca, Cicero'yu devlet düşmanı ilan ettiler. Cicero kaçtı, fakat yakalandı.
MÖ 43 yılının 7 Aralık günü başı kesilerek idam edildi. Başı Forum Romanum'daki Rostra'da halka teşhir edildi, elleri ise Senato binasının kapısına çivilendi.
Çalışmaları
Konuşmaları
Hiç kuşkusuz Cicero'yu bu kadar büyük ve ünlü kılan özelliği onun inanılmaz hatipliği idi. Toplam 88 konuşması kayda geçirilmiş, bunlardan sadece 58'i bugüne ulaşabilmiştir.
Politik konuşmaları
- In Verrem (MÖ 70)
- Pro Lege Manilia veya De Imperio Cn. Pompei (MÖ 66)
- De Lege Agraria contra Rullum (MÖ 63)
- In Catilinam I-IV (MÖ 63)
- Pro Marcello (MÖ 46)
- Pro Ligario (MÖ 46)
- Pro Rege Deiotaro (MÖ 46)
- Philippicae (MÖ 44)
Felsefesi
Retorik
- de Inventione (MÖ 84)
- de Oratore (MÖ 55)
- de Partitionibus Oratoriae (MÖ 54)
- de Optimo Genere Oratorum (MÖ 52)
- Brutus (MÖ 46)
- Orator ad M. Brutum (MÖ 46)
- Topica (MÖ 44)
Diğer felsefi çalışmaları
- Epistulae
- de Republica (MÖ 51)
- Hortensius (MÖ 45)
- Lucullus or Academica Priora (MÖ 45)
- Academica Posteriora (MÖ 45)
- De Finibus, Bonorum et Malorum (MÖ 45)
- Tusculanæ Quaestiones (MÖ 45)
- de Natura Deorum (MÖ 45)
- de Divinatione (MÖ 45)
- de Fato (MÖ 45)
- Cato Maior de Senectute (MÖ 44)
- Laelius de Amicitia (MÖ 44)
- de Officiis (MÖ 44)
- Paradoxa Stoicorum (MÖ-)
- de Legibus (MÖ-)
- de Consulatu Suo (MÖ-)
- de temporibus suis (MÖ-)
- Commentariolum Petitionis (MÖ-, Cicero'ya atfedilse de büyük ihtimalle kardeşi Quintus Tullius Cicero tarafından yazılmıştır.)
NOT: Cicero Klasik Latincede "Kikero" şeklinde, Caesar ise "Kayzar" şeklinde okunur. Latince bir ismin İngilizcede farklı, Fransızcada farklı, İspanyolcada farklı yazılıp farklı telaffuz ediliyor olması oldukça kafa karıştırıcı olacağından, insan, ülke ve şehir adlarının asıllarındaki gibi yazılması ve okunması olabilecek en uygun ve akademik yöntemdir.
Kaynakça
- Cicero üzerine İngilizce Vikipedi Makalesi18 Eylül 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- İnternet Felsefe Ansiklopedisi, Cicero11 Eylül 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
hakkında daha fazla bilgi edinin | |
 | Commons'ta dosyalar |
 | Vikisöz'de alıntılar |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Marcus Tullius Cicero d MO 3 Ocak 106 o MO 7 Aralik 43 Latin kokenli Romali devlet adami bilgin hatip ve yazar Felsefe ogrenimini Epikurcu Stoaci ve Akademi ye bagli Philon dan almis olan Cicero nun onemi Yunan dusuncesini daha sonraki kusaklara aktarmasindan olusur Bilgi kurami acisindan kesinlige baglanmak yerine olasiliklarin yolunu izlemeyi yegleyen buna karsin ahlak alaninda dogmatik bir tavir sergileyip Stoacilara ve bu arada Sokrates e yonelen Cicero Latincenin felsefe dili olarak gelismesine katki yapmis ve bu arada bilgi gorusunde daima skeptik kalmistir Marcus Tullius CiceroCicero nun Capitol Muzesi nde bulunan bustuDogum3 Ocak MO 106 Arpino Roma Cumhuriyeti gunumuz Arpino Lazio Italya Olum7 Aralik MO 43 63 yasinda Formia Roma CumhuriyetiMeslekSiyasetci avukat hatip filozof sairMilliyetRomaliKonuSiyaset hukuk felsefe retorikEdebi akimLatin edebiyatinin altin cagiCicero 60 yasindayken eski bir mermer anit nin karisi kocasinin emriyle idam edilen Cicero nun kesilmis basiyla oynuyor Hayati3 Ocak MO 106 yilinda da dogmustur Cocuklugundan itibaren harika bir ogrenci olmus egitime olan tutkusu ve sevgisi ile unlenmistir Yogun bir hukuk ogrenimi gormus daha sonralari ise edebiyat ve felsefeyle daha cok ilgilenmeye baslamistir Savasi hic sevmezdi yine de orduya katildi Mahkemelere baskanlik yapti unlu ve basarili bir hukukcu oldu Daha sonralari ise konsul oldu daha once ailesinden hicbir kimse konsul olmamisti yani o bir homo novus idi MO 60 yilinda Caesar Sezar ilk Triumvirligi baslatti MO 58 yilinda Publius Clodius Pulcher in koydugu yasa ve aralarinda gelisen surekli muhalefet yuzunden Italya yi bir yilligina terk etti MO 50 li yillarda Cicero populist Milo yu Clodius a karsi destekledi Sonra 50 li yillarin ortasinda Clodius Milo nun gladyatorleri tarafindan Via Appia da olduruldu Cicero Milo yu savundu bariz kanitlar yuzunden pek basarili oldugu soylenemez Nitekim Milo surgune gitti ve uzun bir sure Marsilya da yasadi MO 50 yilinda Caesar ile Pompey arasindaki gerilim iyice artmisti Cicero bu yillarda Pompeius in tarafini tuttu yine de Caesar in dusmani olmak istemiyor buna gore daha yumusak bir politika izliyordu MO 49 yilinda Caesar Italya yi isgal ettiginde Cicero kacmak zorunda kaldi Daha sonralari Caesar onu geri donmesi icin ikna etmeye calisinca Cicero Italya yi terk ederek Selanik e gitti MO 48 yilinda Pompeius taraftarlariylaydi bu donemde onlarla arasi acildi Ceasar in Pharsalus Muharebesi ndeki zaferinin ardindan Roma ya geri dondu Caesar in hukumranligi altinda sesini cikarmadi yazilarina konsantre olmustu MO 45 yilinin Subat inda kizi Tullia oldu Hayati boyunca bu soktan kurtulamadi MO 44 yilinda Caesar olduruldu Bu donemde popularitesi artti Senatonun en guclu en sozu gecer adami haline geldi Caesar dan sonra giderek guclenen Marcus Antonius u sevmiyordu Yine de Marcus Antonius ve Cicero donemin en guclu iki adami olarak digerlerinden daha one cikiyordu Caesar in veliahti Octavianus Italya ya varinca Cicero Antonius a karsi Octavianus u savunmaya basladi Surekli Antonius u elestiriyor Octavianius u ise ovuyordu Senatoyu da Antonius a karsi kiskirtmisti Bu donemler Cicero nun ununun doruguydu Zamanla Cicero nun Antonius a olan kini artti kafasindaki plan hem Octavianus hem de Antonius u aradan cikarmakti ama bu ikisi ile beraber ikinci Triumvirligi kurunca Cicero yu devlet dusmani ilan ettiler Cicero kacti fakat yakalandi MO 43 yilinin 7 Aralik gunu basi kesilerek idam edildi Basi Forum Romanum daki Rostra da halka teshir edildi elleri ise Senato binasinin kapisina civilendi CalismalariOpera omnia 1566Konusmalari Hic kuskusuz Cicero yu bu kadar buyuk ve unlu kilan ozelligi onun inanilmaz hatipligi idi Toplam 88 konusmasi kayda gecirilmis bunlardan sadece 58 i bugune ulasabilmistir Politik konusmalari In Verrem MO 70 Pro Lege Manilia veya De Imperio Cn Pompei MO 66 De Lege Agraria contra Rullum MO 63 In Catilinam I IV MO 63 Pro Marcello MO 46 Pro Ligario MO 46 Pro Rege Deiotaro MO 46 Philippicae MO 44 Felsefesi Retorik de Inventione MO 84 de Oratore MO 55 de Partitionibus Oratoriae MO 54 de Optimo Genere Oratorum MO 52 Brutus MO 46 Orator ad M Brutum MO 46 Topica MO 44 Diger felsefi calismalari Epistulae de Republica MO 51 Hortensius MO 45 Lucullus or Academica Priora MO 45 Academica Posteriora MO 45 De Finibus Bonorum et Malorum MO 45 Tusculanae Quaestiones MO 45 de Natura Deorum MO 45 de Divinatione MO 45 de Fato MO 45 Cato Maior de Senectute MO 44 Laelius de Amicitia MO 44 de Officiis MO 44 Paradoxa Stoicorum MO de Legibus MO de Consulatu Suo MO de temporibus suis MO Commentariolum Petitionis MO Cicero ya atfedilse de buyuk ihtimalle kardesi Quintus Tullius Cicero tarafindan yazilmistir NOT Cicero Klasik Latincede Kikero seklinde Caesar ise Kayzar seklinde okunur Latince bir ismin Ingilizcede farkli Fransizcada farkli Ispanyolcada farkli yazilip farkli telaffuz ediliyor olmasi oldukca kafa karistirici olacagindan insan ulke ve sehir adlarinin asillarindaki gibi yazilmasi ve okunmasi olabilecek en uygun ve akademik yontemdir KaynakcaCicero uzerine Ingilizce Vikipedi Makalesi18 Eylul 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Internet Felsefe Ansiklopedisi Cicero11 Eylul 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vikipedi nin kardes projelerinden hakkinda daha fazla bilgi edininCommons ta dosyalarVikisoz de alintilar