Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Marduk-balāssu-iqbi, mdAMAR yazılıdır. UTU-TI -su-iq-bi or mdSID-TI-zu-DUG4, meaning "Marduk has promised his life,"Babil'in E Hanedanlığı'nın 8. kralıdır; babası I. Marduk-zakir-şumi'nin halefi ve I. Nabû-šuma-ukin'in ailesinin hüküm süren 4. ve son neslidir. Babasının eski müttefiki olan ve muhtemelen Marduk'un kız kardeşi olan ve efsanevi Semiramis olan Sammuramat ile evlenen ve onun düşmanı olacak olan kayınbiraderi Asurlu V. Şamşi-Adad ile aynı dönemde yaşamıştır.
| Marduk-balāssu-iqbi | |
|---|---|
| Babil Kralı | |
 Adad-eṭir'in Kudurrusu, MÖ 9. yüzyıldan kalma bir anıt olan Marduk-balāssu-iqbi'den bahsediyor. | |
| Hüküm süresi | MÖ 9. yüzyıl sonları |
| Önce gelen | |
| Sonra gelen | |
| Hanedan | E Hanedanı (karışık hanedanlar) |
Hayatı
Babasının 2. yılına, tahta çıkmasından 25 yıl önce tarihlenen bir Kudurru tanık olarak kaydedilmiştir, bu da iktidara geldiğinde oldukça yaşlı olduğunu düşündürmektedir ve büyükbabasının 31. yılına tarihlenen başka bir kudurru'da tanık olabilir, ancak bu kişi bēl pīḫati veya bir "eyalet yöneticisi", Arad-Ea'nın bir "oğlu" olarak tanımlanmaktadır. Resimde görülen kudurru Marduk'un hançer taşıyıcısı Adad-eṭir'e en büyük oğlu tarafından yaptırılan bir ṣalmu veya anma granit stelidir; burada bağışçı bağlamında Marduk-balāssu-iqbi adı geçer ve muhtemelen kral olmayabilir. Dördüncü satırda "efendisi kral, Marduk-balāssu-iqbi" yazar ve bu da bazılarını onun saltanatına atfeder, ancak bu satırda ardışık bir kraliyet belirteci bulunmamaktadır ve ardından "en büyük oğlu" anlamına gelen mārušu rabū gelmektedir. Ancak bu, bu çağa ait bir yazıttır. Eclectic Chronicle'da babasının yanında kısaca adı geçmektedir.
Başkentini Diyala Nehri üzerindeki Gannanāti kasabası olarak belirlediği; Seleukia'da inşaat faaliyetlerinde bulunduğu ve hem Dēr'i hem de Nippur'u kapsayan topraklar üzerinde denetim kurduğu anlaşılmaktadır. Memurları da Nippur'un šandabakku veya valisi olan Enlil-apla-uṣur ve Tuballiṭ-Ešdar'ın oğulları olan sukkallus (saray personeli) ve šākin ṭēmi (bölge valisi) gibi miras yoluyla mevkilerini almış gibi görünüyorlar; bu da zayıf bir merkezi otorite ve eyaletlerde bir miktar yerel özerklik olduğunu göstermektedir.
Şamşi-Adad'ın seferleri
Asurlular, V. Şamşi-Adad (M.Ö. yaklaşık 823-811) önderliğinde ona karşı üst üste iki sefer düzenlediler; bunlardan ilki, iktidara geldiğinden bu yana düzenlediği dördüncü seferdi. Bu saldırıların motivasyonu belirsizdir, ancak V. Şamşi-Adad, Marduk-balāssu-iqbi'nin hemen önceki selefi Marduk-zâkir-šumi ile yaptığı bir antlaşmayla içine düşürüldüğü aşağı konumdan dolayı bir miktar kızgınlık beslemiş olabilirler.
Šamaš-ilaya'nın (MÖ 818/817) eponim yılı, "[...] šumme'ye" karşı bir seferi kaydeder. Daha sonraki eponim İnurta-ašared ve Šamaš-kumua yılları sırasıyla Keldani ve Babil'e karşı seferleri kaydeder ve bunların Marduk-balāssu-iqbi'ye karşı ikinci sefer ve ardından halefi Bāba-aḫa-iddina'nın devrilmesine denk geldiği düşünülmektedir. "Dēr'e karşı sefer; Büyük Anu Dēr'e gitti" (yaklaşık MÖ 814/813) kaydını tutan, araya giren bir Bêl-lu-ballat yılı vardır, bu muhtemelen bu ilk saldırıyı en iyi şekilde temsil etmektedir.
Sefer güzergahı, Babil'e doğrudan giden yol, o dönemde Babil'in en kuzeydeki kasabası olan ve Küçük Zab'ın biraz güneyinde bulunan Zaddi kalesi tarafından engellendiği için, Dicle'nin doğu yakasındaki dağların kenarı boyunca ilerliyordu.Yıllıklarına göre, Şamşi-Adad, Epih Dağı'nın (Hemrin Dağları) yamaçlarında üç vahşi aslanı avlamak ve öldürmek için durdu ve ardından arkasında bir yıkım izi bırakarak Diyāla kıyısındaki Me-Turnat kasabasını kuşattı ve ardından yüksek sularda geçerek kraliyet şehri Qarne'yi alıp yaktı. Di'bina'yı yağmaladı ve ardından Gannanāti'nin banliyöleri Datebir ve Izduja'ya saldırdı. Qiribti-alani'yi yağmaladı ve "(sakinin) ganimetini, mallarını, tanrılarını, öküzlerini (ve) koyunlarını" götürdüğüyle övündü. Sonra Dēr yakınlarındaki Dur-Papsukkal kraliyet şehrini yağmaladı ve ardından Keldaniler, Elamlılar, Kassitler ve Aramilerden oluşan büyük bir ittifakla başarılı bir şekilde karşı koyulmuş gibi görünüyor, ancak Eşzamanlı Tarih, Asur kralının "ovayı (Marduk-balāssu-iqbi'nin) savaşçılarının cesetleriyle nasıl doldurduğunu" ve yıllıklarında savaş arabalarını, süvarileri ve kamp mobilyalarından bazılarını ele geçirdiğini kaydetmiştir.
İkinci sefer görünüşe göre daha cerrahi bir olaydı, Şamşi-Adad doğrudan Gannanāti'ye doğru ilerledi ve Marduk-balāssu-iqbi'nin Diyāla bölgesine kaçmasına neden oldu ve burada ilk başta Nimitti-šarri'ye (Aḫišānu) sığındı ancak Dēr'in ele geçirilmesinin ardından köşeye sıkıştırıldı ve zincirlerle Asur'a götürüldü. Şamşi-Adad, Gottesbrief'inde Dēr'den otuz bin esirin sürgün edildiğini övünerek söylemiştir; bu, tanrı Aşur'un Asur şehrinden krala yaptığı bir konuşmayı kaydeden bir kahin edebi metnidir.
1933'te antik Seleucia'daki Tall 'Umar'da kazılan bir tuğla yazıt, 1951'de Nippur'da bulunan ve ikinci yılına tarihlenen bir hukuki metnin neo-Babil kopyası, ve mizahi bir okul metni olan Ninurta-Pāqidāt'ın Köpek Isırığı günümüze ulaşan tek döneme ait metinlerdir. Hukuki metinde tanık olarak belli bir mdBA gösteriliyor Ú-ŠEŠ-SUM -na. Bu kişi muhtemelen onun nihai halefi olan Bāba-aḫa-iddina olabilecek bir yetkilidir.
Yazıtlar
- ^ Kudurru BM 90834.
- ^ a b Kudurru AO 6684 in the Louvre, published as RA 16 (1919) 126 iv 17.
- ^ Synchronistic King List fragment, Ass 13956dh (KAV 182), iii 13.
- ^ The Güneş Tanrısı Tableti BM 91000 published as BBSt 36, vi 24.
- ^ Chronicle 24, tablet BM 27859, r 7.
- ^ a b The Nimrud Stele, BM 118892, first published as I R 31, iii 70 to iv 45.
- ^ Fragmentary copy BM 115020 from Nineveh.
- ^ Assur Stele, Ass. 6596, published as AfO 9 90–101, iii 1 to iv 10.
- ^ Synchronistic History, tablet fragment Sm. 2106 rev. iii 6–9.
- ^ Tablet VAT 9628.
- ^ Tablet A 33600, 4NT 3.
Kaynakça
- Özel
- ^ Brinkman 1968, s. 205.
- ^ Brinkman 1968, s. 192.
- ^ Brinkman 1968, s. 207.
- ^ Brinkman 1968, s. 208.
- ^ A. T. Olmstead (1921). "Babylonia as an Assyrian Dependency". The American Journal of Semitic Languages and Literatures. Cilt 37. ss. 221-222. doi:10.1086/369931
![image]()
. - ^ Brinkman 1968, ss. 208-209.
- ^ Robert Francis Harper (1904). Assyrian and Babylonian literature: selected translations. D. Appleton & Co. ss. 49-50.
- ^ Brinkman 1968, s. 209.
- ^ Augustin 1975, s. 225.
- ^ Holloway 2001, s. 129.
- ^ Brinkman 1999, s. 376.
- ^ Brinkman 1998, s. 247.
- Genel
- J. A. Brinkman (1968). A Political History of post-Kassite Babylonia, 1158-722 B.C. (AnOr. 43). Pontificium Institutum Biblicum. ss. 205-210, 351-352.
- A. K. Grayson (1975). Assyrian and Babylonian chronicles. J. J. Augustin.
- Steven W. Holloway (2001). Aššur Is King! Aššur Is King!: Religion in the Exercise of Power in the Neo-Assyrian Empire. Brill Academic Pub. s. 129.
- J. A. Brinkman (1999). "Marduk-balāssu-iqbi". Dietz-Otto Edzard (Ed.). Reallexikon der Assyriologie und Vorderasiatischen Archäologie: Libanukasabas – Medizin. Walter De Gruyter.
- J. A. Brinkman (1998). K. Radner (Ed.). The Prosopography of the Neo-Assyrian Empire, Volume 1, Part II: B–G. The Neo-Assyrian Text Corpus Project.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Marduk balassu iqbi mdAMAR yazilidir UTU TI su iq bi or mdSID TI zu DUG4 meaning Marduk has promised his life Babil in E Hanedanligi nin 8 kralidir babasi I Marduk zakir sumi nin halefi ve I Nabu suma ukin in ailesinin hukum suren 4 ve son neslidir Babasinin eski muttefiki olan ve muhtemelen Marduk un kiz kardesi olan ve efsanevi Semiramis olan Sammuramat ile evlenen ve onun dusmani olacak olan kayinbiraderi Asurlu V Samsi Adad ile ayni donemde yasamistir Marduk balassu iqbiBabil KraliAdad eṭir in Kudurrusu MO 9 yuzyildan kalma bir anit olan Marduk balassu iqbi den bahsediyor Hukum suresiMO 9 yuzyil sonlariOnce gelenSonra gelenHanedanE Hanedani karisik hanedanlar HayatiBabasinin 2 yilina tahta cikmasindan 25 yil once tarihlenen bir Kudurru tanik olarak kaydedilmistir bu da iktidara geldiginde oldukca yasli oldugunu dusundurmektedir ve buyukbabasinin 31 yilina tarihlenen baska bir kudurru da tanik olabilir ancak bu kisi bel piḫati veya bir eyalet yoneticisi Arad Ea nin bir oglu olarak tanimlanmaktadir Resimde gorulen kudurru Marduk un hancer tasiyicisi Adad eṭir e en buyuk oglu tarafindan yaptirilan bir ṣalmu veya anma granit stelidir burada bagisci baglaminda Marduk balassu iqbi adi gecer ve muhtemelen kral olmayabilir Dorduncu satirda efendisi kral Marduk balassu iqbi yazar ve bu da bazilarini onun saltanatina atfeder ancak bu satirda ardisik bir kraliyet belirteci bulunmamaktadir ve ardindan en buyuk oglu anlamina gelen marusu rabu gelmektedir Ancak bu bu caga ait bir yazittir Eclectic Chronicle da babasinin yaninda kisaca adi gecmektedir Baskentini Diyala Nehri uzerindeki Gannanati kasabasi olarak belirledigi Seleukia da insaat faaliyetlerinde bulundugu ve hem Der i hem de Nippur u kapsayan topraklar uzerinde denetim kurdugu anlasilmaktadir Memurlari da Nippur un sandabakku veya valisi olan Enlil apla uṣur ve Tuballiṭ Esdar in ogullari olan sukkallus saray personeli ve sakin ṭemi bolge valisi gibi miras yoluyla mevkilerini almis gibi gorunuyorlar bu da zayif bir merkezi otorite ve eyaletlerde bir miktar yerel ozerklik oldugunu gostermektedir Samsi Adad in seferleri V Samsi Adad in Yilliklarini kaydeden Nimrud Steli Asurlular V Samsi Adad M O yaklasik 823 811 onderliginde ona karsi ust uste iki sefer duzenlediler bunlardan ilki iktidara geldiginden bu yana duzenledigi dorduncu seferdi Bu saldirilarin motivasyonu belirsizdir ancak V Samsi Adad Marduk balassu iqbi nin hemen onceki selefi Marduk zakir sumi ile yaptigi bir antlasmayla icine dusuruldugu asagi konumdan dolayi bir miktar kizginlik beslemis olabilirler Samas ilaya nin MO 818 817 eponim yili summe ye karsi bir seferi kaydeder Daha sonraki eponim Inurta asared ve Samas kumua yillari sirasiyla Keldani ve Babil e karsi seferleri kaydeder ve bunlarin Marduk balassu iqbi ye karsi ikinci sefer ve ardindan halefi Baba aḫa iddina nin devrilmesine denk geldigi dusunulmektedir Der e karsi sefer Buyuk Anu Der e gitti yaklasik MO 814 813 kaydini tutan araya giren bir Bel lu ballat yili vardir bu muhtemelen bu ilk saldiriyi en iyi sekilde temsil etmektedir Sefer guzergahi Babil e dogrudan giden yol o donemde Babil in en kuzeydeki kasabasi olan ve Kucuk Zab in biraz guneyinde bulunan Zaddi kalesi tarafindan engellendigi icin Dicle nin dogu yakasindaki daglarin kenari boyunca ilerliyordu Yilliklarina gore Samsi Adad Epih Dagi nin Hemrin Daglari yamaclarinda uc vahsi aslani avlamak ve oldurmek icin durdu ve ardindan arkasinda bir yikim izi birakarak Diyala kiyisindaki Me Turnat kasabasini kusatti ve ardindan yuksek sularda gecerek kraliyet sehri Qarne yi alip yakti Di bina yi yagmaladi ve ardindan Gannanati nin banliyoleri Datebir ve Izduja ya saldirdi Qiribti alani yi yagmaladi ve sakinin ganimetini mallarini tanrilarini okuzlerini ve koyunlarini goturduguyle ovundu Sonra Der yakinlarindaki Dur Papsukkal kraliyet sehrini yagmaladi ve ardindan Keldaniler Elamlilar Kassitler ve Aramilerden olusan buyuk bir ittifakla basarili bir sekilde karsi koyulmus gibi gorunuyor ancak Eszamanli Tarih Asur kralinin ovayi Marduk balassu iqbi nin savascilarinin cesetleriyle nasil doldurdugunu ve yilliklarinda savas arabalarini suvarileri ve kamp mobilyalarindan bazilarini ele gecirdigini kaydetmistir Ikinci sefer gorunuse gore daha cerrahi bir olaydi Samsi Adad dogrudan Gannanati ye dogru ilerledi ve Marduk balassu iqbi nin Diyala bolgesine kacmasina neden oldu ve burada ilk basta Nimitti sarri ye Aḫisanu sigindi ancak Der in ele gecirilmesinin ardindan koseye sikistirildi ve zincirlerle Asur a goturuldu Samsi Adad Gottesbrief inde Der den otuz bin esirin surgun edildigini ovunerek soylemistir bu tanri Asur un Asur sehrinden krala yaptigi bir konusmayi kaydeden bir kahin edebi metnidir 1933 te antik Seleucia daki Tall Umar da kazilan bir tugla yazit 1951 de Nippur da bulunan ve ikinci yilina tarihlenen bir hukuki metnin neo Babil kopyasi ve mizahi bir okul metni olan Ninurta Paqidat in Kopek Isirigi gunumuze ulasan tek doneme ait metinlerdir Hukuki metinde tanik olarak belli bir mdBA gosteriliyor U SES SUM na Bu kisi muhtemelen onun nihai halefi olan Baba aḫa iddina olabilecek bir yetkilidir Yazitlar Kudurru BM 90834 a b Kudurru AO 6684 in the Louvre published as RA 16 1919 126 iv 17 Synchronistic King List fragment Ass 13956dh KAV 182 iii 13 The Gunes Tanrisi Tableti BM 91000 published as BBSt 36 vi 24 Chronicle 24 tablet BM 27859 r 7 a b The Nimrud Stele BM 118892 first published as I R 31 iii 70 to iv 45 Fragmentary copy BM 115020 from Nineveh Assur Stele Ass 6596 published as AfO 9 90 101 iii 1 to iv 10 Synchronistic History tablet fragment Sm 2106 rev iii 6 9 Tablet VAT 9628 Tablet A 33600 4NT 3 KaynakcaOzel Brinkman 1968 s 205 Brinkman 1968 s 192 Brinkman 1968 s 207 Brinkman 1968 s 208 A T Olmstead 1921 Babylonia as an Assyrian Dependency The American Journal of Semitic Languages and Literatures Cilt 37 ss 221 222 doi 10 1086 369931 Brinkman 1968 ss 208 209 Robert Francis Harper 1904 Assyrian and Babylonian literature selected translations D Appleton amp Co ss 49 50 Brinkman 1968 s 209 Augustin 1975 s 225 Holloway 2001 s 129 Brinkman 1999 s 376 Brinkman 1998 s 247 GenelJ A Brinkman 1968 A Political History of post Kassite Babylonia 1158 722 B C AnOr 43 Pontificium Institutum Biblicum ss 205 210 351 352 A K Grayson 1975 Assyrian and Babylonian chronicles J J Augustin Steven W Holloway 2001 Assur Is King Assur Is King Religion in the Exercise of Power in the Neo Assyrian Empire Brill Academic Pub s 129 J A Brinkman 1999 Marduk balassu iqbi Dietz Otto Edzard Ed Reallexikon der Assyriologie und Vorderasiatischen Archaologie Libanukasabas Medizin Walter De Gruyter J A Brinkman 1998 K Radner Ed The Prosopography of the Neo Assyrian Empire Volume 1 Part II B G The Neo Assyrian Text Corpus Project