Keseliler (Latince: Marsupialia), memeliler sınıfının bir alt sınıfıdır. Eteneliler ile aralarındaki en önemli fark, yavruların henüz iyi gelişmemiş (neredeyse Embriyo) şekilde çok erken doğup annenin kesesinde gelişmeye devam etmesidir. Bugün Avustralya ve Amerika'da yaklaşık 320 keseli türü yaşamaktadır. Bunlar bütün memelilerin %6'sını oluşturur.[]
Keseliler | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Koala (Phascolarctos cinereus) | |||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||
| |||||||||||
Üst takımlar | |||||||||||
| |||||||||||
Mevcut türlerin dağılımı |
Özellikleri
Keselilerde yavruyu süt ile emzirmek, kıllardan oluşan bir post, üç kemikçikten oluşan duyma mekanizması ve ses telleri gibi memeliler için tipik olan özellikler mevcuttur. Ancak doğurma şekli, keseleri ve bazı diğer özellikleri Etenelilerden farklı olduklarını gösterir.
Kafatasları ve beyinleri vücutlarına orantılı olarak dar ve küçüktür. Beyin yapısı diğer memelilerden olduğundan daha basittir. Çoğu ortak özellikleri kafataslarında ve dişlerinde bulunur. Vücut yapıları ise türden türe çok farklı olabilir. Keselilerin daima 2 adet cinsel organı vardır.. Dişilerin iki adet rahmi ve iki adet döl yolu vardır. Erkeklerde de penis ve testis torbası ikişer adet vardır.
Kese (Marsupium) çoğu türde mevcut olsa da her keseli türünde yoktur. Bazı keselilerin sabit bir kesesi varken, bazılarında sadece gebelik zamanında gelişir. Keseli sıçangiller gibi bazılarının ise kesesi yoktur ve yavrularını karınlarında bulunan bir deri buruşukluğuna veya postun arasına saklarlar. Kesenin yapısında da farklar vardır: Zıplayarak ilerleyen Kangurugiller'de kesenin girişi öndedir. Dört ayak üzerinde yürüyen veya ağaçlara tırmanan türlerde ise kesenin girişi arkadadır.
Vücut ölçüleri ve şekilleri de çok farklıdır. En büyük yaşayan keseli 1,8 m boya ve 90 kg ağırlığa ulaşır. En küçük temsilcileri 5 cm uzunluğa ve 5 gram ağırlığa ulaşır. Ancak soyu tükenmiş olan çok daha büyük keseli türleri de tanılmaktadır (örneğin Diprotodon).
Birçok keseli türleri eteneli türlere benzemekte ve konvergen evrimin mükemmel örneklerini sunmaktadır. Örneğin soyu tükenmiş Tazmanya kurdu bildiğimiz eteneli kurda çok benzemektedir. Keseli köstebek, bildiğimiz eteneli köstebeğe benzer bir vücut yapısı ve yaşam şekli geliştirerek aynı habitatı ele geçirmiştir. Keseli sıçangiller ve Fare keseli sıçanıgiller'de yine eteneli kemirgenlere benzer vücut yapısı ile sıçan ve fare gibi habitatlara yerleşmiştir. Bir keseli familyası olan Uçar kuskusgiller'in geliştirdiği uçma membranı ve süzülme yöntemleri, eteneli bir familya olan Uçar makigiller veya 'da olanın aynısıdır, ama bu familyalar bunları birbirlerinden bağımsız şekilde geliştirmiştir. Kangurugillerin beslenmesi ve sindirim sistemi eteneli Çift toynaklılara benzemektedir. Birden fazla mideye sahiptirler ve hatta bazen geviş getirirler.
Yayılım ve yaşam alanı
Keseliler Avustralya civarında ve Amerika'da yaşar. Amerika'da yaşayanların çoğu Güney Amerika'da yaşar. Birkaç tür Orta Amerika'da ve sadece Opossum türü Kuzey Amerika'da yaşar.
Avustralya civarındaki keselilerin çoğu Avustralya ve Yeni gine'de yaşar. Endonezya'nın doğusunda ve Solomon Adaları'nda da keseli türleri vardır. Pasifik Okyanusu'nun diğer adalarında ve Yeni Zelanda'da keseli türler yoktur.
Keseliler farklı yaşam alanlarına uyum sağlamıştır: Ormanlı, kurak ve çalılık, dağlı ve hatta çöl bölgelerinde rastlanabilirler. Etenelilerden farklı olarak neredeyse hiç sucul yaşamaya uyum sağlamış keseli yoktur. Sadece ve kısmen sucul bir yaşam şekli sürdürmektedir. Birçok keseli türleri ağaçlarda yaşamaya uyum sağlamış ve tırmanmaya yönelik vücut yapıları ve kabiliyet geliştirmiştir.
Yaşam şekli
Keselilerin yaşam şekilleride aynı yaşam alanları kadar birbirlerinden farklıdır. Bazıları gece diğerleri gündüz aktifdir. Etenelilerde olduğu gibi iyi gelişmiş sosyal yapılar keselilerde yoktur. Bazı türler yalnız, diğerleri belli bir sosyal düzeni olmayan kısa ömürlü sürüler içinde yaşar.
Keselilerin beslenmeside familyadan familyaya çok farklıdır. Kangurugiller, Vombatlar ve Koala otçuldur. Çoğu keseliler her şey yiyicidir (omnivor) ve sırf etçil beslenen keseliler ve Fare keseli sıçanıgiller familyalarında bulunur.
Üreme
Keselilerin üreme sistemi etenelilerin üreme sisteminden oldukça farklıdır.Embriyonik gelişim esnasında tüm keselilerde bir oluşur. ek olarak da oluşur ama Eutheria kladı üyelerinde bulunan bulunmaz. Sadece Koala'da ve birkaç diğer türde gerçek bir plasenta vardır. Keselilerde üremenin evrimi ve memelilerin üremesinin atasal durumu 19. yüzyılının sonundan beri tartışmalara neden olan bir konudur. Her iki cinsiyet de, dışarı atılmadan önce atıkların saklandığı ürogenital keseye bağlı bir kloaka sahiptir. Keselilerin mesanesi idrarı toplamak ve hem erkek hem de dişilerde ortak olan ürogenital boşluğa boşaltma işlevine sahiptir.
Keselilerde gebelik 11 - 43 gün kadar kısadır. Yavrular az gelişmiş, henüz embriyo seviyesinde dünyaya gelir. Bazılarında 1 gram (bir türde hatta 1 mg) ağırlığında olan yavrunun henüz organları bile yeterince gelişmiş değildir. Sadece kolları ve bacakları, kendi kendine annenin kesesine tırmanıp memeyi bulmaya yetecek kadar gelişmiş olur.
Her keselinin içinde memelerin bulunduğu gerçek bir kesesi yoktur. Bazı türlerde yavrular sadece memeye asılı şekilde postun arasında veya deri kırışıklıkları arasında saklı durur. Keseli yavruları yaşamlarının ilk haftalarında veya aylarında annenin memesini ağzından bırakmaz ve anne ile bir bütün olur. Keselilerde emzirme süresi etenelilerde olduğundan daha uzundur.
Erkek üreme sistemi
Macropodidae ve keseli köstebekler dışında keseli erkeklerinin çoğunda dişilerin iki vajinasına uyacak şekilde iki kolu ve iki ucu olan çatallı bir penise sahiptirler. Penis yalnızca çiftleşme esnasında kullanılır ve boşaltım sisteminden ayrıdır. Ereksiyon hâlinde iken kavislidir ve ereksiyon hâlinde değilken S şeklinde kıvrık olarak gövdenin içinde saklanır. Ne keselilerde ne de tek deliklilerde baculum yoktur.Penis başının şekli keseli türleri arasında farklılık gösterir.
Erkek Tasmanya kaplanının çalılıklar arasında koşarken dış üreme organlarını koruyan bir kesesi vardı.
Sınıflandırma
Eski sınıflandırmalarda keseliler Marsupialia adında tek bir takım olarak kabul edilmiştir. Ancak modern bilimde keselilerin sınıflandırmasını daha ayrıntılı ele alınıp, 2 üst takıma bölünen 7 takım kabul edilmektedir.
- Alt sınıf Marsupialia- Keseliler
- Üst takım Ameridelphia (Amerika keselileri)
- Takım Didelphimorphia - (Yenidünya keseli sıçanları)
- Familya Didelphidae - Keseli sıçangiller
- Takım Paucituberculata
- Familya Caenolestidae - Fare keseli sıçanıgiller
- Üst takım Australidelphia (Avustralya keselileri)
- Takım Microbiotheria
- Familya Microbiotheriidae - Chiloé keseli sıçanı
- Takım Notoryctemorphia
- Familya Notoryctidae - Keseli köstebekgiller
- Takım -
- Familya Thylacinidae - Tazmanya kaplanı soyu tükenmiş
- Familya Myrmecobiidae - Keseli karıncayiyen
- Familya Dasyuridae - Keseli sansargiller
- Takım Peramelemorphia - Keseli porsuğumsular
- Familya Thylacomyidae - Keseli tavşan (Bilbie)
- Familya Chaeropodidae - Domuzayaklı keseli soyu tükenmiş
- Familya Peramelidae - Keseli porsukgiller
- Takım Diprotodontia - İki ön dişliler
- Alt takım Vombatiformes - Vombatımsılar
- Familya Phascolarctidae - Koala
- Familya Vombatidae - Vombatgiller
- Alt takım Phalangeriformes - Kuskusumsular
- Üst familya Phalangeroidea
- Familya Burramyidae - Keseli yediuyuklayangiller
- Familya Phalangeridae - Kuskusgiller
- Üst familya Petauroidea - (Uçan keseliler)
- Familya Pseudocheiridae - Kıvrıkkuyruklu keseligiller
- Familya Petauridae - Uçar kuskusgiller
- Familya Tarsipedidae - Balcıl keseli
- Familya Acrobatidae - Cüce uçar kuskusgiller
- Alt takım Macropodiformes - Kangurumsular
- Familya Hypsiprymnodontidae - Misk sıçankangurusu
- Familya Potoroidae - Sıçan kangurusugiller
- Familya Macropodidae - Kangurugiller
İnsanlar ve keseliler
Dünyanın diğer kıtalarında da diğer memelilerde olduğu gibi, Avustralya'da da keseliler et ve postları yüzünden Avustralya yerlileri Aborijinler tarafından avlanmıştır. Aborijinlerin hangi türleri aşırı avlamak dolayı tükettikleri kesin söylenememektedir. Eski çağlarda ortadan kaybolan keseli türleri doğal facialardan dolayı da tükenmiş olabilir.
Ancak 19. yüzyılda Avrupalıların Avustralya'ya gelmesi ile birçok keseli türü yaşam alanlarının tarlaya veya otluğa cevrilmesi, aşırı avcılık ve Avrupa'dan getirilen yabancı hayvan türleri yüzünden tükenmeye başlamıştır. Özellikle Avrupa'dan getirilen kızıl tilki ve ev kedisi Avustralya'da her yere yayılmış ve birçok keseli türlerini ortadan kaldırmıştır ve hala günümüze kadar birçok türleri tehdit etmektedir.
Kaynakça
Özel
- ^ Young, Emma. . New Scientist (İngilizce). 28 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021.
- ^ Short, R. V.; Balaban, E. (1994). The Differences Between the Sexes. Cambridge University Press. ISBN .
- ^ a b c d e King, Anna (2001). . Iowa State University Biology Dept. 5 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2012.
- ^ Staker, Lynda (30 Haziran 2014). Macropod Husbandry, Healthcare and Medicinals—Volumes One and Two. Lynda Staker. ISBN .
- ^ Cope, E.D. (Şubat 1892). "On the Habits and Affinities of the New Australian Mammal, Notoryctes typhlops" (PDF). The American Naturalist. 26 (302). ss. 121-128.
- ^ a b Nowak 1999.
- ^ Don II, Hunsaker (1977). The Biology of Marsupials. Elsevier Science. ISBN . 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020.
- ^ Setchell, B. P. (1977). "Reproduction in male marsupials". The Biology of Marsupials. ss. 411-457. doi:10.1007/978-1-349-02721-7_24. ISBN .
- ^ a b c d Renfree, Marilyn; Tyndale-Biscoe, Hugh (1987). Reproductive Physiology of Marsupials. Cambridge University Press. ISBN . 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020.
- ^ Sharman, G. B.; Pilton, Phyllis E. (1964). "The life history and reproduction of the red kangaroo (Megaleia rufa)". Proceedings of the Zoological Society of London. 142 (1). ss. 29-48. doi:10.1111/j.1469-7998.1964.tb05152.x.
- ^ Sadleir, R. M. F. S. (1965). "Reproduction in two species of kangaroo (Macropus robustus and Megaleia rufa in the arid Pilbara region of Western Australia". Proceedings of the Zoological Society of London. 145 (2). ss. 239-261. doi:10.1111/j.1469-7998.1965.tb02016.x.
- ^ Sadleir, Richard (1973). The Reproduction of Vertebrates. Elsevier Science. ISBN . 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020.
- ^ Australian Mammal Society (1978). Australian Mammal Society. Australian Mammal Society. ss. 73-. 25 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020.
- ^ Osgood, Wilfred Hudson; Herrick, Charles Judson (1921). A monographic study of the American marsupial, Caēnolestes ... University of Chicago. ss. 64-. 25 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020.
- ^ The Urologic and Cutaneous Review. Urologic & Cutaneous Press. 1920. ss. 677-.
- ^ Paddle, Robert (2002). The last Tasmanian tiger : the history and extinction of the thylacine. Port Melbourne, Vic.: Cambridge University Press. ISBN .
Genel
- T. S. Kemp: The Origin & Evolution of Mammals. Oxford University Press, Oxford 2005.
- Malcolm C. McKenna, Susan K. Bell: Classification of Mammals – Above the Species Level. Columbia University Press, New York 2000.
- Ronald M. Nowak: Walker’s Mammals of the World. Johns Hopkins University Press, Baltimore 1999.
- D. E. Wilson, D. M. Reeder: Mammal Species of the World. Johns Hopkins University Press, Batimore 2005.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Keseliler Latince Marsupialia memeliler sinifinin bir alt sinifidir Eteneliler ile aralarindaki en onemli fark yavrularin henuz iyi gelismemis neredeyse Embriyo sekilde cok erken dogup annenin kesesinde gelismeye devam etmesidir Bugun Avustralya ve Amerika da yaklasik 320 keseli turu yasamaktadir Bunlar butun memelilerin 6 sini olusturur kaynak belirtilmeli Keseliler Yasadigi donem araligi 75 0 myo Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgNKoala Phascolarctos cinereus Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaInfra sinif Metatheria sirasiz Marsupialia 1811Ust takimlarAustralidelphia Avustralya keselileri Ameridelphia Amerika keselileri Mevcut turlerin dagilimiOzellikleriKeselilerde yavruyu sut ile emzirmek killardan olusan bir post uc kemikcikten olusan duyma mekanizmasi ve ses telleri gibi memeliler icin tipik olan ozellikler mevcuttur Ancak dogurma sekli keseleri ve bazi diger ozellikleri Etenelilerden farkli olduklarini gosterir Kafataslari ve beyinleri vucutlarina orantili olarak dar ve kucuktur Beyin yapisi diger memelilerden oldugundan daha basittir Cogu ortak ozellikleri kafataslarinda ve dislerinde bulunur Vucut yapilari ise turden ture cok farkli olabilir Keselilerin daima 2 adet cinsel organi vardir Disilerin iki adet rahmi ve iki adet dol yolu vardir Erkeklerde de penis ve testis torbasi ikiser adet vardir Kese Marsupium cogu turde mevcut olsa da her keseli turunde yoktur Bazi keselilerin sabit bir kesesi varken bazilarinda sadece gebelik zamaninda gelisir Keseli sicangiller gibi bazilarinin ise kesesi yoktur ve yavrularini karinlarinda bulunan bir deri burusukluguna veya postun arasina saklarlar Kesenin yapisinda da farklar vardir Ziplayarak ilerleyen Kangurugiller de kesenin girisi ondedir Dort ayak uzerinde yuruyen veya agaclara tirmanan turlerde ise kesenin girisi arkadadir Vucut olculeri ve sekilleri de cok farklidir En buyuk yasayan keseli 1 8 m boya ve 90 kg agirliga ulasir En kucuk temsilcileri 5 cm uzunluga ve 5 gram agirliga ulasir Ancak soyu tukenmis olan cok daha buyuk keseli turleri de tanilmaktadir ornegin Diprotodon Bircok keseli turleri eteneli turlere benzemekte ve konvergen evrimin mukemmel orneklerini sunmaktadir Ornegin soyu tukenmis Tazmanya kurdu bildigimiz eteneli kurda cok benzemektedir Keseli kostebek bildigimiz eteneli kostebege benzer bir vucut yapisi ve yasam sekli gelistirerek ayni habitati ele gecirmistir Keseli sicangiller ve Fare keseli sicanigiller de yine eteneli kemirgenlere benzer vucut yapisi ile sican ve fare gibi habitatlara yerlesmistir Bir keseli familyasi olan Ucar kuskusgiller in gelistirdigi ucma membrani ve suzulme yontemleri eteneli bir familya olan Ucar makigiller veya da olanin aynisidir ama bu familyalar bunlari birbirlerinden bagimsiz sekilde gelistirmistir Kangurugillerin beslenmesi ve sindirim sistemi eteneli Cift toynaklilara benzemektedir Birden fazla mideye sahiptirler ve hatta bazen gevis getirirler Yayilim ve yasam alaniKeseliler Avustralya civarinda ve Amerika da yasar Amerika da yasayanlarin cogu Guney Amerika da yasar Birkac tur Orta Amerika da ve sadece Opossum turu Kuzey Amerika da yasar Avustralya civarindaki keselilerin cogu Avustralya ve Yeni gine de yasar Endonezya nin dogusunda ve Solomon Adalari nda da keseli turleri vardir Pasifik Okyanusu nun diger adalarinda ve Yeni Zelanda da keseli turler yoktur Keseliler farkli yasam alanlarina uyum saglamistir Ormanli kurak ve calilik dagli ve hatta col bolgelerinde rastlanabilirler Etenelilerden farkli olarak neredeyse hic sucul yasamaya uyum saglamis keseli yoktur Sadece ve kismen sucul bir yasam sekli surdurmektedir Bircok keseli turleri agaclarda yasamaya uyum saglamis ve tirmanmaya yonelik vucut yapilari ve kabiliyet gelistirmistir Yasam sekliKeselilerin yasam sekilleride ayni yasam alanlari kadar birbirlerinden farklidir Bazilari gece digerleri gunduz aktifdir Etenelilerde oldugu gibi iyi gelismis sosyal yapilar keselilerde yoktur Bazi turler yalniz digerleri belli bir sosyal duzeni olmayan kisa omurlu suruler icinde yasar Keselilerin beslenmeside familyadan familyaya cok farklidir Kangurugiller Vombatlar ve Koala otculdur Cogu keseliler her sey yiyicidir omnivor ve sirf etcil beslenen keseliler ve Fare keseli sicanigiller familyalarinda bulunur UremeAnnesinin kesesi icinde yeni dogmus bir kanguru yavrusuKesesi icinde yeni dogmus yavrusu ile bir kanguru Keselilerin ureme sistemi etenelilerin ureme sisteminden oldukca farklidir Embriyonik gelisim esnasinda tum keselilerde bir olusur ek olarak da olusur ama Eutheria kladi uyelerinde bulunan bulunmaz Sadece Koala da ve birkac diger turde gercek bir plasenta vardir Keselilerde uremenin evrimi ve memelilerin uremesinin atasal durumu 19 yuzyilinin sonundan beri tartismalara neden olan bir konudur Her iki cinsiyet de disari atilmadan once atiklarin saklandigi urogenital keseye bagli bir kloaka sahiptir Keselilerin mesanesi idrari toplamak ve hem erkek hem de disilerde ortak olan urogenital bosluga bosaltma islevine sahiptir Keselilerde gebelik 11 43 gun kadar kisadir Yavrular az gelismis henuz embriyo seviyesinde dunyaya gelir Bazilarinda 1 gram bir turde hatta 1 mg agirliginda olan yavrunun henuz organlari bile yeterince gelismis degildir Sadece kollari ve bacaklari kendi kendine annenin kesesine tirmanip memeyi bulmaya yetecek kadar gelismis olur Her keselinin icinde memelerin bulundugu gercek bir kesesi yoktur Bazi turlerde yavrular sadece memeye asili sekilde postun arasinda veya deri kirisikliklari arasinda sakli durur Keseli yavrulari yasamlarinin ilk haftalarinda veya aylarinda annenin memesini agzindan birakmaz ve anne ile bir butun olur Keselilerde emzirme suresi etenelilerde oldugundan daha uzundur Erkek ureme sistemi Macropodidae ve keseli kostebekler disinda keseli erkeklerinin cogunda disilerin iki vajinasina uyacak sekilde iki kolu ve iki ucu olan catalli bir penise sahiptirler Penis yalnizca ciftlesme esnasinda kullanilir ve bosaltim sisteminden ayridir Ereksiyon halinde iken kavislidir ve ereksiyon halinde degilken S seklinde kivrik olarak govdenin icinde saklanir Ne keselilerde ne de tek deliklilerde baculum yoktur Penis basinin sekli keseli turleri arasinda farklilik gosterir Erkek Tasmanya kaplaninin caliliklar arasinda kosarken dis ureme organlarini koruyan bir kesesi vardi SiniflandirmaTazmanya canavari takiminin en buyuk temsilcisidir Eski siniflandirmalarda keseliler Marsupialia adinda tek bir takim olarak kabul edilmistir Ancak modern bilimde keselilerin siniflandirmasini daha ayrintili ele alinip 2 ust takima bolunen 7 takim kabul edilmektedir Alt sinif Marsupialia KeselilerUst takim Ameridelphia Amerika keselileri Takim Didelphimorphia Yenidunya keseli sicanlari Familya Didelphidae Keseli sicangiller dd dd dd Takim PaucituberculataFamilya Caenolestidae Fare keseli sicanigiller dd dd dd dd Ust takim Australidelphia Avustralya keselileri Takim MicrobiotheriaFamilya Microbiotheriidae Chiloe keseli sicani dd dd dd Takim NotoryctemorphiaFamilya Notoryctidae Keseli kostebekgiller dd dd dd Takim Familya Thylacinidae Tazmanya kaplani soyu tukenmis Familya Myrmecobiidae Keseli karincayiyen Familya Dasyuridae Keseli sansargiller dd dd dd Takim Peramelemorphia Keseli porsugumsularFamilya Thylacomyidae Keseli tavsan Bilbie Familya Chaeropodidae Domuzayakli keseli soyu tukenmis Familya Peramelidae Keseli porsukgiller dd dd dd Takim Diprotodontia Iki on dislilerAlt takim Vombatiformes VombatimsilarFamilya Phascolarctidae Koala Familya Vombatidae Vombatgiller dd dd Alt takim Phalangeriformes KuskusumsularUst familya PhalangeroideaFamilya Burramyidae Keseli yediuyuklayangiller Familya Phalangeridae KuskusgillerUst familya Petauroidea Ucan keseliler Familya Pseudocheiridae Kivrikkuyruklu keseligiller Familya Petauridae Ucar kuskusgiller Familya Tarsipedidae Balcil keseli Familya Acrobatidae Cuce ucar kuskusgiller dd dd Alt takim Macropodiformes KangurumsularFamilya Hypsiprymnodontidae Misk sicankangurusu Familya Potoroidae Sican kangurusugiller Familya Macropodidae Kangurugiller dd dd dd dd dd Insanlar ve keseliler20 yuzyilin basinda soyu tukenen Domuzayakli keseli Dunyanin diger kitalarinda da diger memelilerde oldugu gibi Avustralya da da keseliler et ve postlari yuzunden Avustralya yerlileri Aborijinler tarafindan avlanmistir Aborijinlerin hangi turleri asiri avlamak dolayi tukettikleri kesin soylenememektedir Eski caglarda ortadan kaybolan keseli turleri dogal facialardan dolayi da tukenmis olabilir Ancak 19 yuzyilda Avrupalilarin Avustralya ya gelmesi ile bircok keseli turu yasam alanlarinin tarlaya veya otluga cevrilmesi asiri avcilik ve Avrupa dan getirilen yabanci hayvan turleri yuzunden tukenmeye baslamistir Ozellikle Avrupa dan getirilen kizil tilki ve ev kedisi Avustralya da her yere yayilmis ve bircok keseli turlerini ortadan kaldirmistir ve hala gunumuze kadar bircok turleri tehdit etmektedir KaynakcaOzel Young Emma New Scientist Ingilizce 28 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Temmuz 2021 Short R V Balaban E 1994 The Differences Between the Sexes Cambridge University Press ISBN 978 0 521 44878 9 a b c d e King Anna 2001 Iowa State University Biology Dept 5 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Kasim 2012 Staker Lynda 30 Haziran 2014 Macropod Husbandry Healthcare and Medicinals Volumes One and Two Lynda Staker ISBN 978 0 9775751 2 1 Cope E D Subat 1892 On the Habits and Affinities of the New Australian Mammal Notoryctes typhlops PDF The American Naturalist 26 302 ss 121 128 a b Nowak 1999 Don II Hunsaker 1977 The Biology of Marsupials Elsevier Science ISBN 978 0 323 14620 3 19 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2020 Setchell B P 1977 Reproduction in male marsupials The Biology of Marsupials ss 411 457 doi 10 1007 978 1 349 02721 7 24 ISBN 978 1 349 02723 1 a b c d Renfree Marilyn Tyndale Biscoe Hugh 1987 Reproductive Physiology of Marsupials Cambridge University Press ISBN 9780521337922 15 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2020 Sharman G B Pilton Phyllis E 1964 The life history and reproduction of the red kangaroo Megaleia rufa Proceedings of the Zoological Society of London 142 1 ss 29 48 doi 10 1111 j 1469 7998 1964 tb05152 x Sadleir R M F S 1965 Reproduction in two species of kangaroo Macropus robustus andMegaleia rufa in the arid Pilbara region of Western Australia Proceedings of the Zoological Society of London 145 2 ss 239 261 doi 10 1111 j 1469 7998 1965 tb02016 x Sadleir Richard 1973 The Reproduction of Vertebrates Elsevier Science ISBN 978 0 323 15935 7 1 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2020 Australian Mammal Society 1978 Australian Mammal Society Australian Mammal Society ss 73 25 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2020 Osgood Wilfred Hudson Herrick Charles Judson 1921 A monographic study of the American marsupial Caenolestes University of Chicago ss 64 25 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2020 The Urologic and Cutaneous Review Urologic amp Cutaneous Press 1920 ss 677 Paddle Robert 2002 The last Tasmanian tiger the history and extinction of the thylacine Port Melbourne Vic Cambridge University Press ISBN 978 0 521 53154 2 Genel T S Kemp The Origin amp Evolution of Mammals Oxford University Press Oxford 2005 ISBN 0 19 850761 5 Malcolm C McKenna Susan K Bell Classification of Mammals Above the Species Level Columbia University Press New York 2000 ISBN 0 231 11013 8 Ronald M Nowak Walker s Mammals of the World Johns Hopkins University Press Baltimore 1999 ISBN 0 8018 5789 9 D E Wilson D M Reeder Mammal Species of the World Johns Hopkins University Press Batimore 2005 ISBN 0 8018 8221 4