May Ana - Türk ve Altay mitolojilerinde varlık tanrıçasıdır. Pay (Bay) Ana olarak da bilinir. İnsanların koruyucusu, kollayıcısı ve gözeticisidir. Göğün üçüncü katında oturur. Budizm'in etkisiyle Maitreya adlı tanrı ile özdeşleşmiştir. Bayanay ile aynı kişi olduğu öne sürülür. Kırk başlı bir kadındır ve kimi yerlerde gümüş saçlı sarı bir kadın olarak betimlenir. Evini havada kurar ve çocuklarını orada doğurur. Çocukları korur. Yay ve oku ile acı veren ruhları çocuklardan uzak tutar. Adı May Ata ile birlikte anılır.
Mitoloji
Tunguz tanrısı Mayın ile benzerlikler gösterir. Tunguzcada "Mayın", "hayat veren" anlamına gelmektedir ve yeni doğan bebeklere ruh vermekten sorumludur. Eğer bu gerçekleşmezse yeni doğan bebek ruhsuz olur. Tunguzlar, iyi bir hayat yaşayanların Mayin tarafından yönetilen bir cennette barındırılacağına da inanmaktadır. Mayi inancı, Tunguzlara yabancı bir etki ile gelmiş olabilir çünkü Sanskritçede "büyü sanatı ve becerisine sahip kişi" anlamına gelen "Mayin" sözcüğü, "evrenin yaratıcısı" anlamına gelen ve Hinduist Brahma ve Şiva'yı temsil eden Sanskritçe bir sözcüktür.
Etimoloji
May/Bay kökünden türemiştir. Varlık, zenginlik, ululuk, bilgelik, yönetmek anlamlarını içerir. Baymak fiili, büyümek ve gelişmek anlamına da gelir. Türk inanç sisteminde mitolojik varlıkların adlarında kutsallık içeriğini bildiren bir sözcük ve köktür. Örneğin Ülgen ve onun oğulları gibi en ulu, ilâhî varlıkların ve en güçlü şamanların adlarıyla birlikte yer alır. Yine Bay Terek (Bay Kayın) adı verilen yaşam ağacının adında da kullanılır. Bayram sözcüğü ve benzer bir anlam taşıyan Bay-gün yine bu kavramla alakalıdır. Moğolcada; Boyan, Bayan, Buyan ve Poyan gibi kişi adlarının içerisinde de korunmuştur. Bay/Pay/May kökü anlam itibarıyla efsun, büyü, dua, kurban, şölen, bayram ve benzeri anlayışlarla bağlılık içerir. Anadolu Türkçesinde "bağı" sözü; efsuncu, büyücü anlamında kullanılır. Altaylar'da "baylu" sözü; dokunulmaz, kutsal ve yasak anlamına gelir. Slav dillerine bu kökten geçen bazı kelimeler vardır. Örneğin Sırp-Hırvatçada kullanılan, "Bayati" (büyülemek, efsunlamak, fala bakmak) gibi.
Kaynakça
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Türk Mitoloji Sözlüğü, Pınar Karaca21 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (May Ene)
Türk mitolojisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
May Ana Turk ve Altay mitolojilerinde varlik tanricasidir Pay Bay Ana olarak da bilinir Insanlarin koruyucusu kollayicisi ve gozeticisidir Gogun ucuncu katinda oturur Budizm in etkisiyle Maitreya adli tanri ile ozdeslesmistir Bayanay ile ayni kisi oldugu one surulur Kirk basli bir kadindir ve kimi yerlerde gumus sacli sari bir kadin olarak betimlenir Evini havada kurar ve cocuklarini orada dogurur Cocuklari korur Yay ve oku ile aci veren ruhlari cocuklardan uzak tutar Adi May Ata ile birlikte anilir MitolojiTunguz tanrisi Mayin ile benzerlikler gosterir Tunguzcada Mayin hayat veren anlamina gelmektedir ve yeni dogan bebeklere ruh vermekten sorumludur Eger bu gerceklesmezse yeni dogan bebek ruhsuz olur Tunguzlar iyi bir hayat yasayanlarin Mayin tarafindan yonetilen bir cennette barindirilacagina da inanmaktadir Mayi inanci Tunguzlara yabanci bir etki ile gelmis olabilir cunku Sanskritcede buyu sanati ve becerisine sahip kisi anlamina gelen Mayin sozcugu evrenin yaraticisi anlamina gelen ve Hinduist Brahma ve Siva yi temsil eden Sanskritce bir sozcuktur EtimolojiMay Bay kokunden turemistir Varlik zenginlik ululuk bilgelik yonetmek anlamlarini icerir Baymak fiili buyumek ve gelismek anlamina da gelir Turk inanc sisteminde mitolojik varliklarin adlarinda kutsallik icerigini bildiren bir sozcuk ve koktur Ornegin Ulgen ve onun ogullari gibi en ulu ilahi varliklarin ve en guclu samanlarin adlariyla birlikte yer alir Yine Bay Terek Bay Kayin adi verilen yasam agacinin adinda da kullanilir Bayram sozcugu ve benzer bir anlam tasiyan Bay gun yine bu kavramla alakalidir Mogolcada Boyan Bayan Buyan ve Poyan gibi kisi adlarinin icerisinde de korunmustur Bay Pay May koku anlam itibariyla efsun buyu dua kurban solen bayram ve benzeri anlayislarla baglilik icerir Anadolu Turkcesinde bagi sozu efsuncu buyucu anlaminda kullanilir Altaylar da baylu sozu dokunulmaz kutsal ve yasak anlamina gelir Slav dillerine bu kokten gecen bazi kelimeler vardir Ornegin Sirp Hirvatcada kullanilan Bayati buyulemek efsunlamak fala bakmak gibi KaynakcaTurk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dis baglantilarTurk Mitoloji Sozlugu Pinar Karaca21 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde May Ene Turk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz