Maçin Muharebesi, 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.
Maçin Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı | |||||||
Maçin Muharebesi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Rus İmparatorluğu | Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Tepedelenli Ali Paşa | |||||||
Güçler | |||||||
30,000-36,000 | 64,000-80,000 | ||||||
Kayıplar | |||||||
141 ölü 300 yaralı total:1,000 | 4,000 ölü 35 top |
1791 yazının başında taarruza geçen komutasındaki Rus ordusu Koca Yusuf Paşa'nın öncü birlik olarak gönderdiği ve Tepedelenli Ali Paşa komutasındaki öncü Osmanlı birliğini 7-9 Temmuz'da 'de meydana gelen muharebede yenilgiye uğrattı.
Osmanlı birliğinin düzensiz bir şekilde çekilmesinin ardından Hırsova'da bulunan aslî Osmanlı ordusu yeniden 'e yürüdüyse de, taraflar arasında mütareke müzakereleri başladı.
Muharebe öncesi
Aynı anda hem Rusya hem Avusturya ile savaşan Osmanlı İmparatorluğu, Fransız İhtilali'nin ortaya çıkardığı yeni koşullar çerçevesinde barışa meyleden Avusturya'yla 18 Eylül 1790’da (dokuz ay süreli) 'ni imzaladı ve tüm askerî olanaklarını Rusya cephesine yoğunlaştırma olanağı yakaladı. Buna mukabil, General Potemkin komutasındaki Rus ordusu 23 Ekim 1790'da Kili'yi, 22 Aralık 1790'da ise (üç aylık kuşatmanın ardından) İsmail'i ele geçirdi.
1791 ilkbaharında harekete geçen Rus ordusu 'na hücum etti (15 Haziran). İbrail'i kuşatan Rus ordusu 'e ilerledi. Koca Yusuf Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu ise Rus taarruzunu karşılamak amacıyla Hırsova'ya ilerledi. Rus ordusunun Kalas ve Siret Nehri hattını izleyerek 'de muharebeyi kabul edeceği belli olunca, 7 Temmuz'da öncü kuvvet olarak ve Tepedelenli Ali Paşa komutasındaki 5-6.000 askerlik birlik 'e sevkedildi.
Muharebe
7 Temmuz'da Osmanlıların öncü birlikleri ile 'i kuşatmaya çalışan komutasındaki Rus ordusu arasında ilk çarpışmalar başladı. 8 Temmuz'da ise karşılıklı top atışları da başlarken, bir taraftan yeniçeriler kazıp siper almaya, Osmanlı atlı birlikleri ara hücumlarla Rus ilerleyişini durdurmaya çalıştı.
Osmanlı komutanları, Rus taarruzunun muharebe bölgesindeki sazlık alandan geleceği düşüncesiyle yığınağı buraya yaptıysa da, Rus ordusu tam aksi istikametteki tepeden Türk birliğine hücum etti. Nitekim 9 Temmuz'daki hücumda Rus ordusunun isabetli top ateşi Osmanlı birliğini geriletti ve Rus piyadesi de taarruzla Osmanlı siperlerini ele geçirdi. Osmanlı birliği 700-800 kayıp vererek düzensiz bir şekilde 'e çekildi.
Ana ordunun başındaki Sadrazam Koca Yusuf Paşa ordunun tamamen dağılmasını engellemek için 12 Temmuz'da Hırsova'ya çekildi.
Muharebe sonrası
Hırsova'da Koca Yusuf Paşa Anadolu’dan gelecek takviye kuvvetle yeniden 'e taarruz kararı aldı ve bu doğrultuda Rumeli Beylerbeyi Mustafa Paşa’nın birliklerini 16 Temmuz'de ileri sevkettiği gibi, Tuna Kaptanı Ahmed Paşa ince donanmayla İbrail’e demir attı. Ordunun aslî kısmı ise 24 Temmuz’da önlerine geldi ve Rus komutan Repnin'e "Osmanlı ordusunun sayıca kalabalık olduğunu" ifadeyle, ateşkes teklif eden bir mektup gönderdi. Buna mukabil, Rus komutan da müzakarelere başlanması için; (I) Küçük Kaynarca Antlaşması ve sonrasında imzalanan tüm antlaşmaların geçerliliğinin kabulü, (II) (Rus işgalindeki) Eflak ve Boğdan'ın belli şartlar altında Osmanlı İmparatorluğu'na terki ve (III) Turla nehrinin Osmanlı-Rus sınırı olarak belirlenmesi koşullarını öne sürdü. 11 Ağustos'ta Osmanlı ordusunun yaptığı meşveretin sonucunda, Rusların teklifinin kabul edilmesi görüşü bir ile (savaşın devamını isteyen) III. Selim'e gönderildi. Ağustos ayında III. Selim mütareke imzalanmasına onay verdi ve 11 Ağustos 1791'de taraflar arasında sekiz ay süreli Kalas Mütarekesi imzalandı.
Osmanlı ordusunun kritik önemdeki Maçin Muharebesinde yenilgiye uğraması ve aslî ordunun sayısal üstünlüğüne karşı muharebe sonrasında karşı taarruza geçmekten imtina etmesi 1789 yılında tahta çıkan III. Selim'in 1792 yılında Rusya İmparatorluğu'yla savaş haline son veren Yaş Antlaşması'nın imzalanmasından sonra 1793'ten itibaren Nizâm-ı Cedîd Ordusu'nun kuruluş sürecine hız verdi.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d "Сражение при Мачине (современный Мэчин, Măcin, Maçin) 28 июня 1791 г". 21 Eylül 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Haziran 2022.
- ^ a b c d Bodart 1908, s. 268.
- ^ a b Петров А. Н. Вторая турецкая война в царствование императрицы Екатерины II. 1787-1791 гг. Т. II. СПб. 1880. С. 223
- ^ Петров А. Н. Вторая турецкая война в царствование императрицы Екатерины II. 1787-1791 гг. Т. II. СПб. 1880. С. 224
- ^ "Sadrazam Koca Yusuf Paşa’nın 1791 Seferi Yazışmalarına Dair Bir Defter", Alper Başer, Karadeniz Araştırmaları, sy.48 (Kış 2015), s.85
- ^ "Enverî Tarihi, Üçüncü Cilt (Metin ve Değerlendirme)", Ümmügülsüm Filiz Bayram, İstanbul Üniversitesi, İstanbul (2014), s.841-842
- ^ "Sadrazam Yusuf Paşa'nın Hırsova muhafızı Ahmed Paşa’ya mektubu/9 Temmuz 1791", Başbakanlık Osmanlı Arşivi, MKT.d. 1026, v.8
- ^ "Enverî Tarihi, Üçüncü Cilt (Metin ve Değerlendirme)", Ümmügülsüm Filiz Bayram, İstanbul Üniversitesi, İstanbul (2014), s.847-848
- ^ "Osmanlı Tarihinde bir Ordu Boykotu: Maçin Bozgunu (1791) Akabinde Yaşanan Tartışmalar", Aysel Yıldız, Cihannüma - Tarih ve Coğrafya Araştırmaları Dergisi, Sy. II/2 (2016), s.144
- ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.17, s. 93
- Genel
- Bodart, Gaston (1908). Militär-historisches Kriegs-Lexikon (1618-1905) (Almanca). Erişim tarihi: 24 Temmuz 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Macin Muharebesi 1787 1792 Osmanli Rus Savasi nda evre Macin Muharebesi1787 1792 Osmanli Rus SavasiMacin MuharebesiTarih7 9 Temmuz 1791Bolge RomanyaSonucKesin Rus zaferi Kalas MutarekesiTaraflarRus ImparatorluguOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerTepedelenli Ali PasaGucler30 000 36 00064 000 80 000Kayiplar141 olu 300 yarali total 1 0004 000 olu 35 top 1791 yazinin basinda taarruza gecen komutasindaki Rus ordusu Koca Yusuf Pasa nin oncu birlik olarak gonderdigi ve Tepedelenli Ali Pasa komutasindaki oncu Osmanli birligini 7 9 Temmuz da de meydana gelen muharebede yenilgiye ugratti Osmanli birliginin duzensiz bir sekilde cekilmesinin ardindan Hirsova da bulunan asli Osmanli ordusu yeniden e yuruduyse de taraflar arasinda mutareke muzakereleri basladi Muharebe oncesiAyni anda hem Rusya hem Avusturya ile savasan Osmanli Imparatorlugu Fransiz Ihtilali nin ortaya cikardigi yeni kosullar cercevesinde barisa meyleden Avusturya yla 18 Eylul 1790 da dokuz ay sureli ni imzaladi ve tum askeri olanaklarini Rusya cephesine yogunlastirma olanagi yakaladi Buna mukabil General Potemkin komutasindaki Rus ordusu 23 Ekim 1790 da Kili yi 22 Aralik 1790 da ise uc aylik kusatmanin ardindan Ismail i ele gecirdi 1791 ilkbaharinda harekete gecen Rus ordusu na hucum etti 15 Haziran Ibrail i kusatan Rus ordusu e ilerledi Koca Yusuf Pasa komutasindaki Osmanli ordusu ise Rus taarruzunu karsilamak amaciyla Hirsova ya ilerledi Rus ordusunun Kalas ve Siret Nehri hattini izleyerek de muharebeyi kabul edecegi belli olunca 7 Temmuz da oncu kuvvet olarak ve Tepedelenli Ali Pasa komutasindaki 5 6 000 askerlik birlik e sevkedildi MuharebeRus komutan 7 Temmuz da Osmanlilarin oncu birlikleri ile i kusatmaya calisan komutasindaki Rus ordusu arasinda ilk carpismalar basladi 8 Temmuz da ise karsilikli top atislari da baslarken bir taraftan yeniceriler kazip siper almaya Osmanli atli birlikleri ara hucumlarla Rus ilerleyisini durdurmaya calisti Osmanli komutanlari Rus taarruzunun muharebe bolgesindeki sazlik alandan gelecegi dusuncesiyle yiginagi buraya yaptiysa da Rus ordusu tam aksi istikametteki tepeden Turk birligine hucum etti Nitekim 9 Temmuz daki hucumda Rus ordusunun isabetli top atesi Osmanli birligini geriletti ve Rus piyadesi de taarruzla Osmanli siperlerini ele gecirdi Osmanli birligi 700 800 kayip vererek duzensiz bir sekilde e cekildi Ana ordunun basindaki Sadrazam Koca Yusuf Pasa ordunun tamamen dagilmasini engellemek icin 12 Temmuz da Hirsova ya cekildi Muharebe sonrasiNizam i Cedid Ordusu askeri Hirsova da Koca Yusuf Pasa Anadolu dan gelecek takviye kuvvetle yeniden e taarruz karari aldi ve bu dogrultuda Rumeli Beylerbeyi Mustafa Pasa nin birliklerini 16 Temmuz de ileri sevkettigi gibi Tuna Kaptani Ahmed Pasa ince donanmayla Ibrail e demir atti Ordunun asli kismi ise 24 Temmuz da onlerine geldi ve Rus komutan Repnin e Osmanli ordusunun sayica kalabalik oldugunu ifadeyle ateskes teklif eden bir mektup gonderdi Buna mukabil Rus komutan da muzakarelere baslanmasi icin I Kucuk Kaynarca Antlasmasi ve sonrasinda imzalanan tum antlasmalarin gecerliliginin kabulu II Rus isgalindeki Eflak ve Bogdan in belli sartlar altinda Osmanli Imparatorlugu na terki ve III Turla nehrinin Osmanli Rus siniri olarak belirlenmesi kosullarini one surdu 11 Agustos ta Osmanli ordusunun yaptigi mesveretin sonucunda Ruslarin teklifinin kabul edilmesi gorusu bir ile savasin devamini isteyen III Selim e gonderildi Agustos ayinda III Selim mutareke imzalanmasina onay verdi ve 11 Agustos 1791 de taraflar arasinda sekiz ay sureli Kalas Mutarekesi imzalandi Osmanli ordusunun kritik onemdeki Macin Muharebesinde yenilgiye ugramasi ve asli ordunun sayisal ustunlugune karsi muharebe sonrasinda karsi taarruza gecmekten imtina etmesi 1789 yilinda tahta cikan III Selim in 1792 yilinda Rusya Imparatorlugu yla savas haline son veren Yas Antlasmasi nin imzalanmasindan sonra 1793 ten itibaren Nizam i Cedid Ordusu nun kurulus surecine hiz verdi KaynakcaOzel a b c d Srazhenie pri Machine sovremennyj Mechin Măcin Macin 28 iyunya 1791 g 21 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Haziran 2022 a b c d Bodart 1908 s 268 a b Petrov A N Vtoraya tureckaya vojna v carstvovanie imperatricy Ekateriny II 1787 1791 gg T II SPb 1880 S 223 Petrov A N Vtoraya tureckaya vojna v carstvovanie imperatricy Ekateriny II 1787 1791 gg T II SPb 1880 S 224 Sadrazam Koca Yusuf Pasa nin 1791 Seferi Yazismalarina Dair Bir Defter Alper Baser Karadeniz Arastirmalari sy 48 Kis 2015 s 85 Enveri Tarihi Ucuncu Cilt Metin ve Degerlendirme Ummugulsum Filiz Bayram Istanbul Universitesi Istanbul 2014 s 841 842 Sadrazam Yusuf Pasa nin Hirsova muhafizi Ahmed Pasa ya mektubu 9 Temmuz 1791 Basbakanlik Osmanli Arsivi MKT d 1026 v 8 Enveri Tarihi Ucuncu Cilt Metin ve Degerlendirme Ummugulsum Filiz Bayram Istanbul Universitesi Istanbul 2014 s 847 848 Osmanli Tarihinde bir Ordu Boykotu Macin Bozgunu 1791 Akabinde Yasanan Tartismalar Aysel Yildiz Cihannuma Tarih ve Cografya Arastirmalari Dergisi Sy II 2 2016 s 144 Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 17 s 93 GenelBodart Gaston 1908 Militar historisches Kriegs Lexikon 1618 1905 Almanca Erisim tarihi 24 Temmuz 2021