Mecmua-i Fünûn (Türkçe: Bilimler Dergisi), 19. yüzyılın ikinci yarısında İstanbul'da yayımlanan aylık Türkçe bilim dergisi.
Kategoriler | Dergi, süreli yayın |
---|---|
Sıklık | Aylık |
Yayımcı | Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye |
İlk sayı | 1860 |
Son sayı | 1883 |
Ülke | ![]() |
Dil | Türkçe |
Türkiye'de Osmanlı döneminde çıkartılan ilk Türkçe bilim dergisidir; Osmanlı basın tarihinde "Vekayi-i Tıbbiye"'den sonra ikinci dergidir. Felsefe ve türlü bilim dalı hakkında yazılar içeren derginin geniş bir kadrosu, parasal kaynakları ve geniş bir okuyucu kitlesi vardı.
Mecmua-ı Fünûn yayınlandığı dönemde okuyucular için bir okul vazifesi görmüş, Grande Encyclopédie'nin XVIII. yüzyıl Fransası’nda oynadığı role benzer bir rolü XIX. yüzyıl Türkiye'sinde oynamıştır. Dergi, birçok yayına ve dergiye ilham verdi. Bir Darülfünun (üniversite) kurulması fikrinin bile Cemiyet-i İlmiye- Osmaniye Cemiyeti'nin ve Mecmua-ı Fünûn’un yarattığı ortam sayesinde doğduğu düşünülür.
Tarihçe
Dergi, Mehmed Tahir Münif Paşa’nın kurduğu ve Osmanlı Devleti'ndeki ilk sivil bilim kurumu olma özelliğini taşıyan Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye'nin (Türkçe: Osmanlı Bilim Derneği) yayın organı olarak çıkarıldı. Amacı pozitif bilimleri tanıtmak ve yaygınlaştırmak olan derginin ilk sayısı 1860'ta çıktı ancak; yayınlanmaya 1862’de başladı. Derginin yayın hayatı 1862’den itibaren kesintilerle 1883’e kadar devam etti. İlk olarak 33. sayısından sonra kolera salgını nedeniyle kesintiye uğrayan dergi, 1866'da 34. sayısını çıkararak yayımlanmaya devam etti; üyelerin dağılması ve Münif Paşa'nın işlerinin yoğunluğu nedeniyle 1867'de 47. Sayıda yayımına ara verildi. 48. ve son sayısı 16 yıl sonra 1883'te yayımlandı. Bu sayıdaki “Yıldız Böceği İle Bir Yolcu” başlıklı nükteli bir yazı nedeniyle padişah II. Abdülhamit tarafından sürekli olarak kapatıldı.
Dergide felsefe, pedagoji ve antropoloji konusunda yankı uyandıran yazılar yayınlıyordu. Ayrıca fizik, kimya, jeoloji yanında tarih, coğrafya, mantık ve maliye gibi konularda da makaleler ve çeviriler yer almıştı. Münif Paşa, derginin müdürü ve en önde gelen yazarlarındandı. İlk sayıda “Mukayese-i ilim ve Cehl" başlıklı yazısı ile bilginin önemi üzerinde durdu. Tarihçi Hayrullah Efendi, Maarif Şurası üyesi Kadri Bey, Ethem Pertev Paşa, Mehmet Sait, Bab-ı Ali tercümanı Ohannes Efendi, Ahmet Vefik Paşa, Paris sefiri Mehmet Cemil Paşa dergide yazıları yayımlanmış kimselerdendir.
Kaynakça
- Özel
- ^ Şahin Erginöz, Gaye (1863 tarihli bir Avusturya dergisinden çeviren) (2008). "Mecmua-i Fünun". Osmanlı Bilimi Araştırmaları. 10 (1).[]
- ^ a b Budak, Ali (Ocak 2006). "Münif Paşa'nın Gölgede Kalmış Anropolojik Bir İlkeseri: Âdât-ı Ümem" (PDF). Akademik Bakış (8).[]
- ^ Akgün, Mehmet (1995). . Felsefe Dünyası. 15 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2012.
- Genel
- Şenel, Cahid (2011). (PDF). Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi. 9 (17). Bilim ve Sanat Vakfı. s. 466. ISSN 1303-9369. 15 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mecmua i Funun Turkce Bilimler Dergisi 19 yuzyilin ikinci yarisinda Istanbul da yayimlanan aylik Turkce bilim dergisi Mecmua i FununKategorilerDergi sureli yayinSiklikAylikYayimciCemiyet i Ilmiye i OsmaniyeIlk sayi1860Son sayi1883UlkeOsmanli ImparatorluguDilTurkce Turkiye de Osmanli doneminde cikartilan ilk Turkce bilim dergisidir Osmanli basin tarihinde Vekayi i Tibbiye den sonra ikinci dergidir Felsefe ve turlu bilim dali hakkinda yazilar iceren derginin genis bir kadrosu parasal kaynaklari ve genis bir okuyucu kitlesi vardi Mecmua i Funun yayinlandigi donemde okuyucular icin bir okul vazifesi gormus Grande Encyclopedie nin XVIII yuzyil Fransasi nda oynadigi role benzer bir rolu XIX yuzyil Turkiye sinde oynamistir Dergi bircok yayina ve dergiye ilham verdi Bir Darulfunun universite kurulmasi fikrinin bile Cemiyet i Ilmiye Osmaniye Cemiyeti nin ve Mecmua i Funun un yarattigi ortam sayesinde dogdugu dusunulur TarihceDergi Mehmed Tahir Munif Pasa nin kurdugu ve Osmanli Devleti ndeki ilk sivil bilim kurumu olma ozelligini tasiyan Cemiyet i Ilmiye i Osmaniye nin Turkce Osmanli Bilim Dernegi yayin organi olarak cikarildi Amaci pozitif bilimleri tanitmak ve yayginlastirmak olan derginin ilk sayisi 1860 ta cikti ancak yayinlanmaya 1862 de basladi Derginin yayin hayati 1862 den itibaren kesintilerle 1883 e kadar devam etti Ilk olarak 33 sayisindan sonra kolera salgini nedeniyle kesintiye ugrayan dergi 1866 da 34 sayisini cikararak yayimlanmaya devam etti uyelerin dagilmasi ve Munif Pasa nin islerinin yogunlugu nedeniyle 1867 de 47 Sayida yayimina ara verildi 48 ve son sayisi 16 yil sonra 1883 te yayimlandi Bu sayidaki Yildiz Bocegi Ile Bir Yolcu baslikli nukteli bir yazi nedeniyle padisah II Abdulhamit tarafindan surekli olarak kapatildi Dergide felsefe pedagoji ve antropoloji konusunda yanki uyandiran yazilar yayinliyordu Ayrica fizik kimya jeoloji yaninda tarih cografya mantik ve maliye gibi konularda da makaleler ve ceviriler yer almisti Munif Pasa derginin muduru ve en onde gelen yazarlarindandi Ilk sayida Mukayese i ilim ve Cehl baslikli yazisi ile bilginin onemi uzerinde durdu Tarihci Hayrullah Efendi Maarif Surasi uyesi Kadri Bey Ethem Pertev Pasa Mehmet Sait Bab i Ali tercumani Ohannes Efendi Ahmet Vefik Pasa Paris sefiri Mehmet Cemil Pasa dergide yazilari yayimlanmis kimselerdendir KaynakcaOzel Sahin Erginoz Gaye 1863 tarihli bir Avusturya dergisinden ceviren 2008 Mecmua i Funun Osmanli Bilimi Arastirmalari 10 1 olu kirik baglanti a b Budak Ali Ocak 2006 Munif Pasa nin Golgede Kalmis Anropolojik Bir Ilkeseri Adat i Umem PDF Akademik Bakis 8 olu kirik baglanti Akgun Mehmet 1995 Felsefe Dunyasi 15 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Nisan 2012 GenelSenel Cahid 2011 PDF Turkiye Arastirmalari Literatur Dergisi 9 17 Bilim ve Sanat Vakfi s 466 ISSN 1303 9369 15 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2018