Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ahmet Vefik Paşa (3 Temmuz 1823, İstanbul – 2 Nisan 1891, İstanbul), Osmanlı devlet adamı, diplomatı, çevirmen ve oyun yazarı.
| Ahmed Vefik Paşa | |
|---|---|
 | |
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 1 Aralık 1882 - 3 Aralık 1882 | |
| Hükümdar | II. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | Mehmed Said Paşa |
| Yerine gelen | Mehmed Said Paşa |
| Görev süresi 4 Şubat 1878 - 18 Nisan 1878 | |
| Hükümdar | II. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | İbrahim Edhem Paşa |
| Yerine gelen | Mehmed Sadık Paşa |
| Meclis-i Mebûsan Başkanı | |
| Görev süresi 18 Mart 1877 - 30 Ekim 1877 | |
| Hükümdar | II. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | Yeni makam |
| Yerine gelen | Hasan Fehmi Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 3 Temmuz 1823 İstanbul, Osmanlı Devleti |
| Ölüm | 2 Nisan 1891 (67 yaşında) İstanbul, Osmanlı Devleti |
| Defin yeri | Aşiyan Mezarlığı, İstanbul |
İlk ilmî Türkçülerden biridir. İki defa Maarif Nazırlığı (Eğitim Bakanı) yaptı; ilk Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nda İstanbul vekili olarak yer aldı ve başkanlığı üstlendi; 4 Şubat 1878 - 18 Nisan 1878 ve 1 Aralık 1882 - 3 Aralık 1882 tarihleri arasında iki defa sadrazamlık görevine getirildi.
İlk Türkçe sözlüklerden “Lehçe-i Osmânî”’nin yazarı olan paşa, devlet adamlığının yanı sıra 16 dil bilen bir bilim insanıdır.Bursa valiliği sırasında bu kentte bir tiyatro yaptırmakla ün kazanmıştır.
Yaşamı
Kimi kaynaklara göre 3 Temmuz 1823'te İstanbul’da doğdu (ancak doğum tarihi hakkında 1813’ten 1823’e kadar değişik kaynaklar gösterilir.)
Yunan kökenliHariciye Nezareti memurlarından Ruhittin Efendi’nin oğludur. Dedesi Yahya Naci Efendi, Müslüman Osmanlı memurlara yabancı dil öğretmek için kurulan ve devletin yıkılışına kadar varlığını sürdüren Tercüme Odası’nın ilk Müslüman çevirmenidir. Babası da Fransızca bilirdi ve çevirmenlik yapmış, Tercüme Odası’nda çalışmış bir kişiydi. Türk edebiyatının büyük şairlerinden Abdülhak Hamid Tarhan’ın babası Hayrullah Efendi ile de kardeş çocuğu olan Ahmet Vefik Paşa’nın yetiştiği aile çevresi onu dil öğrenmeye, çevirmenlik yapmaya yöneltmiştir.
1831 yılında İstanbul’da başladığı eğitimini, babasının görevi nedeniyle gittiği Paris’te dönemin gözde okullarından Saint Louis Le Grand Lisesi’nde tamamladı. Babası, Paris’e elçi olarak atanan Mustafa Reşit Paşa’nın tercümanlığını yapmaktaydı. Kendisi de Paris’te bulunduğu süre içinde Fransızcayı ana dili gibi öğrendi. Fransızcanın yanı sıra İtalyanca, Yunanca ve Latince de öğrendi.
Tercüme Odası
1837’de yurda döndüğünde Tercüme Odası’nda memuriyet hayatına başladı. 1840'ta elçilik katibi göreviyle Londra’ya gitti ve İngilizce öğrendi.
İki yıl sonra Sırbistan’da, İzmir’de, Memleketeyn’de (Eflak ve Boğdan) geçici ve özel görevler aldı. Bu arada İstanbul’a döndükçe aşaması yükseltilerek Tercüme Odası’na atandı.
Kısa bir süre pasaport dairesinde müdürlük yaptı. Sonra uyrukluk işlerini çözmek ve sonuçlandırmak için İzmir’e gönderildi. 1845 yılında İzmir’den dönünce görevi yükseltilerek “Tercüme Odası Mümeyyiz’i”, 1847’de “mütercim-i evvel” (baş çevirmen) oldu. 1847’de devletin ilk resmî salnamesinin hazırlanması işi kendisine verildi.
1849’da mütercim-i evvel rütbesinin yanı sıra başmümeyyizlik rütbesini aldı. Aynı yıl Reşit Paşa tarafından kendisine Aydın’da bir çiftlik hediye edilen ünlü Fransız şair Alphonse de Lamartine’in rehberliği ile görevlendirildi, onunla bir buçuk ay geçirdi.
1849 yılında Macaristan mültecileri olayını çözmek için görevlendirildi. Olağanüstü yetkilerle Memleketeyn’de komiser vekili olarak görevlendirilen Ahmet Vefik Paşa, İstanbul’a döndüğünde Memleketeyn ile ilgisini kesmedi ve bu yerler hakkında rahatça bilgi edinebilmek için Rumence öğrenmeye başladı.
Encümen-i Dâniş Üyeliği
1851’de pek çok konudaki derin bilgisi nedeniyle, diğer resmî görevlerinin yanı sıra, yeni kurulan Encümen-i Dâniş adlı bilim kuruluna üye seçildi ve bu üyeliğin gerektirdiği çalışmaların içinde yer aldı.
Tahran Elçiliği
Vefik Paşa, 1851’de Encümen’i Daniş’de görevlendirilmesinin hemen ardından Tahran’a elçi olarak atandı ve dört yıl bu görevi sürdürdü. Tahran’da elçilik binasını Osmanlı Devleti toprağı olarak ilan edip bayrak çektiren Ahmet Vefik Paşa, elçilik binalarına bayrak asma adetini getiren kişi oldu. Paşa, gittiği yerlerde resmî görevlerinin yanı sıra özel olarak dillerini, kültürlerini, geleneklerini öğrenmek adetinde idi. İran’da Fars dilini ve İran tarihinin kökenlerini öğrendi; bu ülkenin edebiyat, felsefe ve din konuları ile de yakından ilgilendi. Tahran’da doğu dillerini incelemesi ve dillerin tarihsel gelişimine kafa yorması onu Osmanlıcanın Farsça ve Arapçanın etkisinden kurtarılması düşüncesine sevketti. Türkçü bir tutum geliştirdi.
Diğer devlet görevleri
Küçük yaşlardan beri kendisini koruyan Reşit Paşa’nın Abdülmecid’e sadrazam olması ile önemli görevlere getirilen Ahmet Vefik Paşa, “Meclis-i Valay-i Ahkâm-ı Adliye” üyeliği (1855), “Deavi Nazırlığı” (1857), Paris elçiliği (1860) yaptı. Paris büyükelçiliği sırasında III. Napolyon ile aralarında yaşanan gerilim, fıkralara konu oldu.
Paris sefaretinden İstanbul’a döndükten sonra 1862’de Darülfünun’da Hikmet-i Tarih (tarih felsefesi) hocası, aynı sene içinde Bursa’da Evkaf Nâzırı oldu.
Darülfünun hocalığı sırasında “Şecere-i Türkiye” (Türklerin soy kütüğü) adlı eseri Çağatay Türkçesinden İstanbul Türkçesine çevirdi; Türklerin tarihinin Osmanlı tarihi ile başlamadığını savundu. Ayrıca “Lehçe-i Osmânî” (Osmanlı lehçesi) ve Türk lugati hazırlayacak değişik Türk lehçelerinin varlığını gösterdi.
Evkaf Nazırlığı görevi sırasında çeşitli zelzelelerde, özellikle de 1855 depreminde hasar görmüş ve o güne kadar onarım görmemiş Osmanlı yapılarını tamir ettirdi. 29 Mayıs 1862 yılında Padişah Abdülaziz tarafından Divan-ı Muhasebat Reisliği’ne tayin edilen Ahmet Vefik Paşa bugünkü adıyla Sayıştay’ın ilk başkanlığını yapmıştır.[]
1864 yılında halkın şikayetleri üzerine Bursa’daki görevinden alınarak yıllarca resmî bir görev verilmedi,[] bu süre içinde Türk tarih ve edebiyatına yeni eserler ve tercümeler kazandırdı.
Mehmet Emin Ali Paşa’nın ölümünden sonra Mahmut Nedim Paşa’nın sadrazam olması ile kendisine yeniden devlet görevleri verildi. 1872’de birinci defa olarak Maarif Nâzırı olarak atandı ama 1873'te görevden alındı. Kısa bir süre Edirne Valiliği yaptı. 1876’da Petersburg Bilim Akademisi’ne üye seçildiği için Petersburg’a gitti. Lehçe-i Osmânî adlı eserini ortaya çıkarmasında, ona Türk lehçelerini inceleme fırsatı veren bu seyahat etkili olmuştur.
Meclis-i Mebusan Başkanlığı
18 Mart 1877’de çalışmalarına başlayan ilk Meclis-i Mebusan’ın İstanbul üyesi olarak seçilen Vefik Paşa, Mebusan’ın başkanlığını yaptı. Divan-ı Muhasebat Reisi oturumlarını diktatörce idare ettiği yolunda eleştirilere uğradı. 30 Ekim 1877'de Meclis-i Âyan üyeliğine atanmıştır.
Sadrazamlığı
1878’de tekrar Maarif Nazırı, daha sonra da sadrazam oldu ve yüzyıllardır kullanılan “sadrazam” sözcüğünü “başvekil” olarak değiştirdi. Bu göreve geldiği sırada İmparatorluk, 93 Harbi’nden yenik çıkmıştı. Rusya ile yapılan ağır anlaşma koşullarını hafifletmek için çalıştı ve donanmanın teslimini önledi. Abdülhamid’i hal edeceği yönündeki bir jurnal nedeniyle 18 Nisan 1878’de görevinden azledildi.
Bursa Valiliği
1879-1882 yılları arasında Bursa valisi olarak görev yaptı. Valiliği sırasında Bursa yolları ve caddelerini Paris belediye başkanı George Euègene Haaussmann’dan esinlenerek yaptırdı. Bursa’da zarar görmüş pek çok önemli anıtın onarımı şehre getirttiği Fransız mimar Leon Parvillee tarafından gerçekleştirildi. Ayrıca şehre Hükümet Konağı, Memleket Hastanesi, Belediye Binası, Tiyatro binası yaptırdı.
Yaptırdığı tiyatro binasında çevirdiği Molière eserlerinin sahneye konulmasını sağladı; İstanbul’da yıktırılan Gedikpaşa Tiyatrosu’nun oyuncularını himayesine alarak Bursa’ya getirtti; sahnelenecek oyunların dekorundan provalarına kadar her şeyiyle ilgilendi. Ahmet Vefik Paşa’nın kurduğu bu tiyatro, İstanbul dışında Anadolu’da kurulan ilk tiyatro idi. Onun izinden giderek Adana valisi Ziya Paşa da 1880 yılında Adana’da bir tiyatro yaptırdı.
Paşa, ayrıca valiliği sırasında “Müntehabât-ı Durub-ı Emsal” (Atalar Sözlüğü) adlı yapıtının içeriğini 5000 maddeye çıkarıp Hüdevandigar Matbaası’nda yeniden bastırdı (1881).
Son Yılları
1882’de Bursa valiliği görevinden alınan paşa, Mehmet Sait Paşa’dan boşalan başvekillik makamına tekrar başvekil atandı ama üç gün sonra görevden alındı ve bir daha kendisine resmî bir görev verilmedi. Padişah II. Abdülhamid’in onu başvekilliğe atayıp üç gün sonra görevden almasının bâzı vekillere gözdağı vermek için olduğu öne sürülür.
Ahmet Vefik Paşa, bu olaydan sonra ölümüne kadar Rumelihisarı’ndaki evinde ilmi ve edebi çalışmalar yaptı. Oluşturduğu kütüphane, “İstanbul’un en zengin kütüphanesi” olarak tanındı. (2 Nisan 1891’de (bâzı kaynaklara göre 1890’da) İstanbul’da Rumelihisarı’ndaki köşkünde hayatını kaybetti; Rumelihisarı’nda Kayalar Mezarlığı’na defnedildi.
Kütüphanesi
Ahmet Vefik Paşa’nın ünlü kütüphanesi, ölümünden sonra kısım kısım satılmış, satış 1902’ye kadar sürmüştür. 1902’de kütüphane binası ve kalan kitaplar Rıza Paşa adında biri tarafından satın alındı. Rıza Paşa Koleksiyonu daha sonra Maarif Nezareti tarafından satın alınmış ve Darülfünun’a verilmiştir. Kütüphane binası ise 1927 yılında satıldı.
Eserleri
- Müntehabât-ı Durub-ı Emsal (Atasözleri) (1862): Türkçe atasözlerini toplayan eseri.
- Hikmet-i Tarih (1865) (Tarih Felsefesi)
- Fezleke-i Tarih-i Osmânî (1869) (Kısa Osmanlı Tarihi)
- Secere-i Türkî(1867) :Doğu Türkçesinden çevrilmiştir.
- Lehçe-i Osmanî :İlk Türkçe sözlüklerden birisidir.
- Çevirileri ve Moliere Uyarlamaları: Vefik Paşa, Moliere’in 17 eserini uyarladı, Victor Hugo ve Voltaire’in eserlerini tercüme etti.
Kaynakça
- ^ Gökalp, Ziya (Mart 2003). Türkçülüğün Esasları. İstanbul: Kumsaati Yayıncılık. s. 9. ISBN .
- ^ a b . 20 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2011.
- ^ Türk Edebiyatı Ders Notları 17 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., MEB, Erişim tarihi: 17 Nisan 2016
- ^ a b c d e f g h i j k l m n Atilla Şahiner, "Ahmet Vefik Paşa’nın Tarih Anlayışı", Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 2007 http://acikarsiv.atauni.edu.tr/browse/479/562.pdf 11 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Berkes, Niyazi – Ahmad, Feroz (1998). The development of secularism in Turkey. C. Hurst & Co. Publishers. s. 29. ISBN .
Ahmed Vefik Pasa (1823-91), the grandson of a Greek convert to Islam and the holder of several of the highest positions, was one of those interested in Turkish studies.
- ^ a b c d e f g Barış Özkul,"Tanzimat Döneminde Tercüme Odasında Yetişine Bir Çevirmen-Aydın: Ahmet Vefik Paşa", İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2009]
- ^ Türkiye Büyük Millet Meclîsi Vakfı Yayınları No : 15 Türk Parlamento Tarihi Meşrutiyete Geçiş Süreci I. ve II. Meş-rutiyet II. Cilt Ayan Ve Mebûsân Meclisleri Üyelerinin Özgeçmişleri Prof. Dr. İhsan Güneş Türk Parlamento Tarihi Araştırma Grubu sayfa 8
- ^ a b c Ali Özçelebi, Ahmet Vefik Paşa, Bursa ve Molière,Bursadakultur.org sitesi 25 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., (Erişim tarihi: 25.06.2011)
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Buz, Ayhan (2009) " Osmanlı Sadrazamları", İstanbul: Neden Kitap,
- Danișmend, İsmail Hâmi (1971),Osmanlı Devlet Erkâni, İstanbul: Türkiye Yayınevi
- Kuneralp, Sinan (1999) Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839 - 1922) Prosopografik Rehber, İstanbul:ISIS Press,, .
- İnal, İbnülemin Mehmet Kemal, (1964) Son Sadrazamlar 4 cilt, Ankara: Millî Eğitim Basimevi, (Dergah Yayinevi 2002) (Google books [1]12 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .,
- Tektaş, Nazim (2002), Sadrâzamlar Osmanlı’da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Yayınevi (Google books: [2]7 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Ahmed Hamdi Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 4 Şubat 1878 - 18 Nisan 1878 | Sonra gelen: Mehmed Sadık Paşa |
| Önce gelen: Mehmed Said Paşa | Osmanlı Sadrazamı 30 Kasım 1882 - 3 Aralık 1882 | Sonra gelen: Mehmed Said Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ahmet Vefik Pasa 3 Temmuz 1823 Istanbul 2 Nisan 1891 Istanbul Osmanli devlet adami diplomati cevirmen ve oyun yazari Ahmed Vefik PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 1 Aralik 1882 3 Aralik 1882Hukumdar II AbdulhamidYerine geldigi Mehmed Said PasaYerine gelen Mehmed Said PasaGorev suresi 4 Subat 1878 18 Nisan 1878Hukumdar II AbdulhamidYerine geldigi Ibrahim Edhem PasaYerine gelen Mehmed Sadik PasaMeclis i Mebusan BaskaniGorev suresi 18 Mart 1877 30 Ekim 1877Hukumdar II AbdulhamidYerine geldigi Yeni makamYerine gelen Hasan Fehmi PasaKisisel bilgilerDogum 3 Temmuz 1823 Istanbul Osmanli DevletiOlum 2 Nisan 1891 67 yasinda Istanbul Osmanli DevletiDefin yeri Asiyan Mezarligi Istanbul Ilk ilmi Turkculerden biridir Iki defa Maarif Nazirligi Egitim Bakani yapti ilk Osmanli Meclis i Mebusani nda Istanbul vekili olarak yer aldi ve baskanligi ustlendi 4 Subat 1878 18 Nisan 1878 ve 1 Aralik 1882 3 Aralik 1882 tarihleri arasinda iki defa sadrazamlik gorevine getirildi Ilk Turkce sozluklerden Lehce i Osmani nin yazari olan pasa devlet adamliginin yani sira 16 dil bilen bir bilim insanidir Bursa valiligi sirasinda bu kentte bir tiyatro yaptirmakla un kazanmistir YasamiKimi kaynaklara gore 3 Temmuz 1823 te Istanbul da dogdu ancak dogum tarihi hakkinda 1813 ten 1823 e kadar degisik kaynaklar gosterilir Yunan kokenliHariciye Nezareti memurlarindan Ruhittin Efendi nin ogludur Dedesi Yahya Naci Efendi Musluman Osmanli memurlara yabanci dil ogretmek icin kurulan ve devletin yikilisina kadar varligini surduren Tercume Odasi nin ilk Musluman cevirmenidir Babasi da Fransizca bilirdi ve cevirmenlik yapmis Tercume Odasi nda calismis bir kisiydi Turk edebiyatinin buyuk sairlerinden Abdulhak Hamid Tarhan in babasi Hayrullah Efendi ile de kardes cocugu olan Ahmet Vefik Pasa nin yetistigi aile cevresi onu dil ogrenmeye cevirmenlik yapmaya yoneltmistir 1831 yilinda Istanbul da basladigi egitimini babasinin gorevi nedeniyle gittigi Paris te donemin gozde okullarindan Saint Louis Le Grand Lisesi nde tamamladi Babasi Paris e elci olarak atanan Mustafa Resit Pasa nin tercumanligini yapmaktaydi Kendisi de Paris te bulundugu sure icinde Fransizcayi ana dili gibi ogrendi Fransizcanin yani sira Italyanca Yunanca ve Latince de ogrendi Tercume Odasi 1837 de yurda dondugunde Tercume Odasi nda memuriyet hayatina basladi 1840 ta elcilik katibi goreviyle Londra ya gitti ve Ingilizce ogrendi Iki yil sonra Sirbistan da Izmir de Memleketeyn de Eflak ve Bogdan gecici ve ozel gorevler aldi Bu arada Istanbul a dondukce asamasi yukseltilerek Tercume Odasi na atandi Kisa bir sure pasaport dairesinde mudurluk yapti Sonra uyrukluk islerini cozmek ve sonuclandirmak icin Izmir e gonderildi 1845 yilinda Izmir den donunce gorevi yukseltilerek Tercume Odasi Mumeyyiz i 1847 de mutercim i evvel bas cevirmen oldu 1847 de devletin ilk resmi salnamesinin hazirlanmasi isi kendisine verildi 1849 da mutercim i evvel rutbesinin yani sira basmumeyyizlik rutbesini aldi Ayni yil Resit Pasa tarafindan kendisine Aydin da bir ciftlik hediye edilen unlu Fransiz sair Alphonse de Lamartine in rehberligi ile gorevlendirildi onunla bir bucuk ay gecirdi 1849 yilinda Macaristan multecileri olayini cozmek icin gorevlendirildi Olaganustu yetkilerle Memleketeyn de komiser vekili olarak gorevlendirilen Ahmet Vefik Pasa Istanbul a dondugunde Memleketeyn ile ilgisini kesmedi ve bu yerler hakkinda rahatca bilgi edinebilmek icin Rumence ogrenmeye basladi Encumen i Danis Uyeligi 1851 de pek cok konudaki derin bilgisi nedeniyle diger resmi gorevlerinin yani sira yeni kurulan Encumen i Danis adli bilim kuruluna uye secildi ve bu uyeligin gerektirdigi calismalarin icinde yer aldi Tahran Elciligi Vefik Pasa 1851 de Encumen i Danis de gorevlendirilmesinin hemen ardindan Tahran a elci olarak atandi ve dort yil bu gorevi surdurdu Tahran da elcilik binasini Osmanli Devleti topragi olarak ilan edip bayrak cektiren Ahmet Vefik Pasa elcilik binalarina bayrak asma adetini getiren kisi oldu Pasa gittigi yerlerde resmi gorevlerinin yani sira ozel olarak dillerini kulturlerini geleneklerini ogrenmek adetinde idi Iran da Fars dilini ve Iran tarihinin kokenlerini ogrendi bu ulkenin edebiyat felsefe ve din konulari ile de yakindan ilgilendi Tahran da dogu dillerini incelemesi ve dillerin tarihsel gelisimine kafa yormasi onu Osmanlicanin Farsca ve Arapcanin etkisinden kurtarilmasi dusuncesine sevketti Turkcu bir tutum gelistirdi Bursa Devlet Tiyatrosu Fuayesindeki bustuDiger devlet gorevleri Kucuk yaslardan beri kendisini koruyan Resit Pasa nin Abdulmecid e sadrazam olmasi ile onemli gorevlere getirilen Ahmet Vefik Pasa Meclis i Valay i Ahkam i Adliye uyeligi 1855 Deavi Nazirligi 1857 Paris elciligi 1860 yapti Paris buyukelciligi sirasinda III Napolyon ile aralarinda yasanan gerilim fikralara konu oldu Paris sefaretinden Istanbul a dondukten sonra 1862 de Darulfunun da Hikmet i Tarih tarih felsefesi hocasi ayni sene icinde Bursa da Evkaf Naziri oldu Darulfunun hocaligi sirasinda Secere i Turkiye Turklerin soy kutugu adli eseri Cagatay Turkcesinden Istanbul Turkcesine cevirdi Turklerin tarihinin Osmanli tarihi ile baslamadigini savundu Ayrica Lehce i Osmani Osmanli lehcesi ve Turk lugati hazirlayacak degisik Turk lehcelerinin varligini gosterdi Evkaf Nazirligi gorevi sirasinda cesitli zelzelelerde ozellikle de 1855 depreminde hasar gormus ve o gune kadar onarim gormemis Osmanli yapilarini tamir ettirdi 29 Mayis 1862 yilinda Padisah Abdulaziz tarafindan Divan i Muhasebat Reisligi ne tayin edilen Ahmet Vefik Pasa bugunku adiyla Sayistay in ilk baskanligini yapmistir kaynak belirtilmeli 1864 yilinda halkin sikayetleri uzerine Bursa daki gorevinden alinarak yillarca resmi bir gorev verilmedi kaynak belirtilmeli bu sure icinde Turk tarih ve edebiyatina yeni eserler ve tercumeler kazandirdi Mehmet Emin Ali Pasa nin olumunden sonra Mahmut Nedim Pasa nin sadrazam olmasi ile kendisine yeniden devlet gorevleri verildi 1872 de birinci defa olarak Maarif Naziri olarak atandi ama 1873 te gorevden alindi Kisa bir sure Edirne Valiligi yapti 1876 da Petersburg Bilim Akademisi ne uye secildigi icin Petersburg a gitti Lehce i Osmani adli eserini ortaya cikarmasinda ona Turk lehcelerini inceleme firsati veren bu seyahat etkili olmustur Meclis i Mebusan Baskanligi 18 Mart 1877 de calismalarina baslayan ilk Meclis i Mebusan in Istanbul uyesi olarak secilen Vefik Pasa Mebusan in baskanligini yapti Divan i Muhasebat Reisi oturumlarini diktatorce idare ettigi yolunda elestirilere ugradi 30 Ekim 1877 de Meclis i Ayan uyeligine atanmistir Sadrazamligi 1878 de tekrar Maarif Naziri daha sonra da sadrazam oldu ve yuzyillardir kullanilan sadrazam sozcugunu basvekil olarak degistirdi Bu goreve geldigi sirada Imparatorluk 93 Harbi nden yenik cikmisti Rusya ile yapilan agir anlasma kosullarini hafifletmek icin calisti ve donanmanin teslimini onledi Abdulhamid i hal edecegi yonundeki bir jurnal nedeniyle 18 Nisan 1878 de gorevinden azledildi Bursa Valiligi 1879 1882 yillari arasinda Bursa valisi olarak gorev yapti Valiligi sirasinda Bursa yollari ve caddelerini Paris belediye baskani George Euegene Haaussmann dan esinlenerek yaptirdi Bursa da zarar gormus pek cok onemli anitin onarimi sehre getirttigi Fransiz mimar Leon Parvillee tarafindan gerceklestirildi Ayrica sehre Hukumet Konagi Memleket Hastanesi Belediye Binasi Tiyatro binasi yaptirdi Yaptirdigi tiyatro binasinda cevirdigi Moliere eserlerinin sahneye konulmasini sagladi Istanbul da yiktirilan Gedikpasa Tiyatrosu nun oyuncularini himayesine alarak Bursa ya getirtti sahnelenecek oyunlarin dekorundan provalarina kadar her seyiyle ilgilendi Ahmet Vefik Pasa nin kurdugu bu tiyatro Istanbul disinda Anadolu da kurulan ilk tiyatro idi Onun izinden giderek Adana valisi Ziya Pasa da 1880 yilinda Adana da bir tiyatro yaptirdi Pasa ayrica valiligi sirasinda Muntehabat i Durub i Emsal Atalar Sozlugu adli yapitinin icerigini 5000 maddeye cikarip Hudevandigar Matbaasi nda yeniden bastirdi 1881 Son Yillari 1882 de Bursa valiligi gorevinden alinan pasa Mehmet Sait Pasa dan bosalan basvekillik makamina tekrar basvekil atandi ama uc gun sonra gorevden alindi ve bir daha kendisine resmi bir gorev verilmedi Padisah II Abdulhamid in onu basvekillige atayip uc gun sonra gorevden almasinin bazi vekillere gozdagi vermek icin oldugu one surulur Ahmet Vefik Pasa bu olaydan sonra olumune kadar Rumelihisari ndaki evinde ilmi ve edebi calismalar yapti Olusturdugu kutuphane Istanbul un en zengin kutuphanesi olarak tanindi 2 Nisan 1891 de bazi kaynaklara gore 1890 da Istanbul da Rumelihisari ndaki koskunde hayatini kaybetti Rumelihisari nda Kayalar Mezarligi na defnedildi KutuphanesiAhmet Vefik Pasa nin unlu kutuphanesi olumunden sonra kisim kisim satilmis satis 1902 ye kadar surmustur 1902 de kutuphane binasi ve kalan kitaplar Riza Pasa adinda biri tarafindan satin alindi Riza Pasa Koleksiyonu daha sonra Maarif Nezareti tarafindan satin alinmis ve Darulfunun a verilmistir Kutuphane binasi ise 1927 yilinda satildi EserleriMuntehabat i Durub i Emsal Atasozleri 1862 Turkce atasozlerini toplayan eseri Hikmet i Tarih 1865 Tarih Felsefesi Fezleke i Tarih i Osmani 1869 Kisa Osmanli Tarihi Secere i Turki 1867 Dogu Turkcesinden cevrilmistir Lehce i Osmani Ilk Turkce sozluklerden birisidir Cevirileri ve Moliere Uyarlamalari Vefik Pasa Moliere in 17 eserini uyarladi Victor Hugo ve Voltaire in eserlerini tercume etti Kaynakca Gokalp Ziya Mart 2003 Turkculugun Esaslari Istanbul Kumsaati Yayincilik s 9 ISBN 9758414321 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b 20 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2011 Turk Edebiyati Ders Notlari 17 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde MEB Erisim tarihi 17 Nisan 2016 a b c d e f g h i j k l m n Atilla Sahiner Ahmet Vefik Pasa nin Tarih Anlayisi Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yuksek Lisans Tezi Erzurum 2007 http acikarsiv atauni edu tr browse 479 562 pdf 11 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Berkes Niyazi Ahmad Feroz 1998 The development of secularism in Turkey C Hurst amp Co Publishers s 29 ISBN 1 85065 344 5 Ahmed Vefik Pasa 1823 91 the grandson of a Greek convert to Islam and the holder of several of the highest positions was one of those interested in Turkish studies KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b c d e f g Baris Ozkul Tanzimat Doneminde Tercume Odasinda Yetisine Bir Cevirmen Aydin Ahmet Vefik Pasa Istanbul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yuksek Lisans Tezi Istanbul 2009 Turkiye Buyuk Millet Meclisi Vakfi Yayinlari No 15 Turk Parlamento Tarihi Mesrutiyete Gecis Sureci I ve II Mes rutiyet II Cilt Ayan Ve Mebusan Meclisleri Uyelerinin Ozgecmisleri Prof Dr Ihsan Gunes Turk Parlamento Tarihi Arastirma Grubu sayfa 8 a b c Ali Ozcelebi Ahmet Vefik Pasa Bursa ve Moliere Bursadakultur org sitesi 25 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim tarihi 25 06 2011 Ayrica bakinizMustafa Celaleddin Pasa MEB 100 Turk EdebiyatcisiDis baglantilarBuz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN 978 975 254 278 5 Danișmend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Kuneralp Sinan 1999 Son Donem Osmanli Erkan ve Ricali 1839 1922 Prosopografik Rehber Istanbul ISIS Press ISBN 9784281181 Inal Ibnulemin Mehmet Kemal 1964 Son Sadrazamlar 4 cilt Ankara Milli Egitim Basimevi Dergah Yayinevi 2002 Google books 1 12 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tektas Nazim 2002 Sadrazamlar Osmanli da Ikinci Adam Saltanati Istanbul Cati Yayinevi Google books 2 7 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siyasi goreviOnce gelen Ahmed Hamdi Pasa Osmanli Sadrazami 4 Subat 1878 18 Nisan 1878 Sonra gelen Mehmed Sadik PasaOnce gelen Mehmed Said Pasa Osmanli Sadrazami 30 Kasim 1882 3 Aralik 1882 Sonra gelen Mehmed Said Pasa