Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Medyum (Özgün adı: The Shining), Amerikalı yazar Stephen King'in 1977 tarihli gotik/korku romanı. Özgün çevirisi Işıltı, Şavkıma ya da Parlama olan roman, Stephen King'in yayımlanan üçüncü romanı ve kağıt kapaklı (paperback) yerine ciltli (hardcover) olarak basıldığı halde bestseller olabilmiş ilk kitabıdır. Romanın başarısı King'in korku yazarı olarak ününü pekiştirdi ve piyasadaki yerini sağlamlaştırdı.
| The Shining | ||||
 Romanın ilk Türkçe baskısının kapak görseli | ||||
| Yazar | Stephen King | |||
|---|---|---|---|---|
| Çevirmen | Mehmet Harmancı | |||
| Ülke | ABD | |||
| Dil | İngilizce | |||
| Konular | Alkol bağımlılığı, Psişik güçler/Telekinezi Doğaüstü olaylar, Hayaletler. | |||
| Türler | Roman (Gotik, Korku, Gerilim) | |||
| Yayım | 1977 | |||
| Yayımcı | Doubleday, 1977 , 1977 | |||
| Medya türü | 2. Hamur kâğıt, karton kapak, ciltsiz | |||
| Sayfa | 447 sayfa (Doubleday) 396 sayfa (Altın Kit.) | |||
| ISBN | (özgün) (Türkçe) | |||
| Seri | ||||
| ||||
Stephen King, romana The Shining adını verirken John Lennon'ın 1970 tarihli Instant Karma! adlı şarkısında geçen "We all shine on…" dizesinden etkilendi. Sözler nakarat kısmında aralıklı olarak tekrarlıyor. Romanın olay örgüsünde ise Overlook Oteli'nin baş aşçısı Hallorann, hikâyenin ana karakteri olan beş yaşındaki Danny'nin de kendisiyle benzer psişik yeteneklere sahip olduğunu keşfeder. Otelden ayrılırken Danny ile bir konuşma yapar. Söylediğine göre Hallorann çocukken, büyükannesiyle karşılıklı dudaklarını kullanmadan yalnızca düşünce gücüyle sohbet edebiliyorlardır. Büyükannesinin bu yeteneğe "Işıltı (The Shining)" adını verdiğini söyler.
Amerika'da romanın ilk baskısı yapıldığında, aynı yıl Türkiye'de Mehmet Harmancı'nın çevirisiyle tarafından Medyum adıyla yayımlandı. Stephen King'in Türkçede yayınlanan ilk kitabı olan bu romanın Türkçe yayın hakları halen Altın Kitaplar'da olup, Ağustos 2021'de 19'uncu baskısı yapıldı. ().
Konusu
Roman, alkolizm sorunları ve öfke kontrol bozukluğu nedeniyle öğretmenlik işini kaybeden Jack Torrance adındaki yazarın alkolü bırakması, kendisi ve ailesinin hayatını düzene koyma çabası ile başlar. Bir arkadaşının önayak olmasıyla dağ başındaki Overlook Oteli'nin kapalı olduğu kış ayları boyunca bakıcılık işini kabul eder. Bu büyük lüks otelin bakıcılığını ailesini de yanına alarak yapmaya başlayan Jack Torrance, bir yandan yarım kalan kitabını tamamlamaya çalışmaktadır. Overlook Oteli'nin karanlık geçmişiyle bağlantılı gariplikler baş göstermeye başlar ve olay örgüsü gerilim derecesini arttırarak devam eder.
Arka plan
Maine'de geçen Carrie ve Salem's Lot romanlarından sonra King, bir sonraki kitabı için bir tempo değişikliği arayışındaydı: "Yeni romanım farklı bir geçmişe sahip olsun diye Maine'den bir yıl kadar uzakta kalmak istedim." King, mutfak masasının üstüne bir ülke haritası açarak rastgele bir yeri seçti: Boulder, Colorado.
30 Ekim 1974'te karısı Tabitha ile birlikte Colorado'da Estes Park yakınlarındaki The Stanley Otel'e giriş yaptı. İlk gece oteldeki tek misafir onlardı: "Oraya vardığımızda kapanmaya hazırlanıyorlardı. Uzun ve boş koridorlarda kendimizi beklerken bulduk."
On yıl öncesinde Ray Bradbury'nin "The Veldt" adlı öyküsünü okumuş olan King, gördüğü hayalleri gerçeğe dönüşen bir karakter yazmak için ilham aldı. Psişik güçlere sahip bir çocuk hakkında Lunapark'ta geçen ve Darkshine adını verdiği bir hikâye yazmaya başladı. Ancak bunu devam ettirmedi ve gece boyunca bu hikâye üzerine düşündü.
King ve Tabihta ertesi akşam otelin koca salonunda kayıttan çalan bir orkestra müziği eşliğinde tek başlarına yemek yediler. "Bizim masamız dışında tüm sandalyeler masaların üzerine kapaklanmış vaziyetteydi. Müzik koridorda yankılanıyordu. Tanrı sanki bütün bunları fark etmem için beni buraya getirdi diye düşündüm. O gece yattığımda artık tüm hikâye kafamda şekillenmişti."
"O gece rüyamda üç yaşındaki oğlumun otel koridorlarında koştuğunu gördüm. Omzunun üzerinden bana bakıp gözlerini fal taşı gibi açarak çığlığı bastığını gördüm. Bir yangın hortumu tarafından kovalanıyordu. Ter içinde uyandım. Bir sigara yakıp pencereden Rockies'e bakan bir sandalyeye oturdum. Artık kitabın tüm iskeleti avuçlarımın içindeydi."
King romanı yazarken ayrıca, Shirley Jackson'un Tepedeki Evin Laneti (The Haunting of Hill House, 1959) adlı romanından,Poe'nun Usher Evi'nin Çöküşü (The Fall of the House of Usher, 1839) ve Kızıl Ölümün Maskesi (The Masque of the Red Death, 1842) adlı öykülerinden ve Robert Marasco'nun Yakılan Teklifler (Burnt Offerings, 1973) adlı romanından büyük ölçüde etkilendi. Olay örgüsü aynı zamanda Guy de Maupassant'ın The Inn adlı öyküsüyle de karşılaştırılır.
Devam romanı
Stephen King, 19 Kasım 2009'da Toronto'daki Canon Tiyatrosu'ndaki bir okuma sırasında, dinleyicilere The Shining'in devamı niteliğinde bir kitap yazacağına dair ipuçları verdi. Bu fikir "Peki Danny'ye ne oldu?" sorusundan sonra zihninde şekillenmeye başladı.Doktor Uyku (Doctor Sleep, 2013) olarak adlandırdığı romanın konusu, New Hapshire'da yaşayan Danny Torrance etrafında dönüyordu ve bakım evinde ölüm döşeğindeki hastalara bakım işlerini üstlenen 40 yaşındaki Danny, onların ölüme geçişlerini güçlerini kullanarak kolaylaştırıyordu.
Uyarlamalar
Roman, Amerikalı yönetmen Stanley Kubrick tarafından 1980 yılında aynı adla sinemaya uyarlandı. Yapımcılığını Kubrick'in üstlendiği filmin senaryosunda Kubrick'le birlikte Diane Johnson bulunuyor. Filmin baş rollerinde Jack Nicholson ve Shelley Duvall oynadı. Film, birçok kaynağa göre Türkiye'de özgün ismiyle gösterilmiş olmakla birlikte, bazı kaynaklarda ayrıca Cinnet adıyla gösterildiği de not düşülmüştür.
Stephen King, filmin ana teması ve Wendy (Jack'in karısı) karakterinin ele alınış biçiminden ötürü hayal kırıklığı yaşadı. Buna rağmen film, yapılmış en iyi korku filmleri listesinde kendine yer buldu. King'in Yabancı (The Outside, 1980) adlı romanı ise, Kubrick'in filmi yorumlayışına dair bir eleştiri de içerir.
Roman daha sonra bir mini tv dizi olarak tekrar uyarlandı. Dizinin ilk gösterimi American Broadcasting Company'de 1997 yılında yapıldı. Stephen King, romana sadık bir yapım olması için çekim aşamalarını yakından takip etti. Dizi popülerlik kazandı ve beğeni topladı. Ancak eleştirmenler penceresinde Kubrick'in filmine kıyasla oldukça sönük kaldı.
Eser, 2016 yılında bir operaya uyarlandı.
Kaynakça
- ^ King, Stephen; Underwood, Tim; Miller, Chuck (1989). Bare bones : conversations on terror with Stephen King. Internet Archive. New York : Warner Books. ISBN .
- ^ . Independent Türkçe. 11 Mayıs 2020. 18 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2022.
- ^ a b "The Stephen King Companion" Beahm, George Andrews McMeel press 1989
- ^ a b c "Stephen King: America's Best-Loved Boogeyman" Beahm, George Andrews McMeel Press 1998
- ^ a b "Stephen King: The Art of Darkness" Winter, Douglas E. Plume 1984
- ^ . web.archive.org. 18 Ekim 2006. 21 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2022.
- ^ "The Annotated Guide to Stephen King" Collings, Michael R. Starmount House 1986
- ^ . ThoughtCo (İngilizce). 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2022.
- ^ Breznican, Anthony (2013-01-18). "Stephen King on His Shining Sequel". Entertainment Weekly (1242): 56–57.
- ^ Thomson, David (2013-03-25). "The Days and Nights at the Overlook". New Republic. Vol. 244, no. 4. pp. 56–58.
- ^ Nordine, Michael; Nordine, Michael (21 Mayıs 2018). . IndieWire (İngilizce). 24 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2022.
- ^ Smith, Greg (Summer 2002). "The Literary Equivalent of a Big Mac and Fries?: Academics, Moralists, and the Stephen King Phenomenon". Midwest Quarterly. 43 (4): 329–345.
- ^ Walls, Jeannette (August 1996). "Redrum, he wrote". Esquire. Vol. 126, no. 2. p. 22.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Medyum Ozgun adi The Shining Amerikali yazar Stephen King in 1977 tarihli gotik korku romani Ozgun cevirisi Isilti Savkima ya da Parlama olan roman Stephen King in yayimlanan ucuncu romani ve kagit kapakli paperback yerine ciltli hardcover olarak basildigi halde bestseller olabilmis ilk kitabidir Romanin basarisi King in korku yazari olarak ununu pekistirdi ve piyasadaki yerini saglamlastirdi MedyumThe ShiningRomanin ilk Turkce baskisinin kapak gorseliYazarStephen KingCevirmenMehmet HarmanciUlkeABDDilIngilizceKonularAlkol bagimliligi Psisik gucler Telekinezi Dogaustu olaylar Hayaletler TurlerRoman Gotik Korku Gerilim Yayim1977YayimciDoubleday 1977 1977Medya turu2 Hamur kagit karton kapak ciltsizSayfa447 sayfa Doubleday 396 sayfa Altin Kit ISBN0743424425 ozgun 9754055858 Turkce SeriMedyum Doktor Uyku Stephen King romana The Shining adini verirken John Lennon in 1970 tarihli Instant Karma adli sarkisinda gecen We all shine on dizesinden etkilendi Sozler nakarat kisminda aralikli olarak tekrarliyor Romanin olay orgusunde ise Overlook Oteli nin bas ascisi Hallorann hikayenin ana karakteri olan bes yasindaki Danny nin de kendisiyle benzer psisik yeteneklere sahip oldugunu kesfeder Otelden ayrilirken Danny ile bir konusma yapar Soyledigine gore Hallorann cocukken buyukannesiyle karsilikli dudaklarini kullanmadan yalnizca dusunce gucuyle sohbet edebiliyorlardir Buyukannesinin bu yetenege Isilti The Shining adini verdigini soyler Amerika da romanin ilk baskisi yapildiginda ayni yil Turkiye de Mehmet Harmanci nin cevirisiyle tarafindan Medyum adiyla yayimlandi Stephen King in Turkcede yayinlanan ilk kitabi olan bu romanin Turkce yayin haklari halen Altin Kitaplar da olup Agustos 2021 de 19 uncu baskisi yapildi ISBN 975 405 585 8 KonusuRoman alkolizm sorunlari ve ofke kontrol bozuklugu nedeniyle ogretmenlik isini kaybeden Jack Torrance adindaki yazarin alkolu birakmasi kendisi ve ailesinin hayatini duzene koyma cabasi ile baslar Bir arkadasinin onayak olmasiyla dag basindaki Overlook Oteli nin kapali oldugu kis aylari boyunca bakicilik isini kabul eder Bu buyuk luks otelin bakiciligini ailesini de yanina alarak yapmaya baslayan Jack Torrance bir yandan yarim kalan kitabini tamamlamaya calismaktadir Overlook Oteli nin karanlik gecmisiyle baglantili gariplikler bas gostermeye baslar ve olay orgusu gerilim derecesini arttirarak devam eder Arka planMaine de gecen Carrie ve Salem s Lot romanlarindan sonra King bir sonraki kitabi icin bir tempo degisikligi arayisindaydi Yeni romanim farkli bir gecmise sahip olsun diye Maine den bir yil kadar uzakta kalmak istedim King mutfak masasinin ustune bir ulke haritasi acarak rastgele bir yeri secti Boulder Colorado 30 Ekim 1974 te karisi Tabitha ile birlikte Colorado da Estes Park yakinlarindaki The Stanley Otel e giris yapti Ilk gece oteldeki tek misafir onlardi Oraya vardigimizda kapanmaya hazirlaniyorlardi Uzun ve bos koridorlarda kendimizi beklerken bulduk On yil oncesinde Ray Bradbury nin The Veldt adli oykusunu okumus olan King gordugu hayalleri gercege donusen bir karakter yazmak icin ilham aldi Psisik guclere sahip bir cocuk hakkinda Lunapark ta gecen ve Darkshine adini verdigi bir hikaye yazmaya basladi Ancak bunu devam ettirmedi ve gece boyunca bu hikaye uzerine dusundu King ve Tabihta ertesi aksam otelin koca salonunda kayittan calan bir orkestra muzigi esliginde tek baslarina yemek yediler Bizim masamiz disinda tum sandalyeler masalarin uzerine kapaklanmis vaziyetteydi Muzik koridorda yankilaniyordu Tanri sanki butun bunlari fark etmem icin beni buraya getirdi diye dusundum O gece yattigimda artik tum hikaye kafamda sekillenmisti O gece ruyamda uc yasindaki oglumun otel koridorlarinda kostugunu gordum Omzunun uzerinden bana bakip gozlerini fal tasi gibi acarak cigligi bastigini gordum Bir yangin hortumu tarafindan kovalaniyordu Ter icinde uyandim Bir sigara yakip pencereden Rockies e bakan bir sandalyeye oturdum Artik kitabin tum iskeleti avuclarimin icindeydi King romani yazarken ayrica Shirley Jackson un Tepedeki Evin Laneti The Haunting of Hill House 1959 adli romanindan Poe nun Usher Evi nin Cokusu The Fall of the House of Usher 1839 ve Kizil Olumun Maskesi The Masque of the Red Death 1842 adli oykulerinden ve Robert Marasco nun Yakilan Teklifler Burnt Offerings 1973 adli romanindan buyuk olcude etkilendi Olay orgusu ayni zamanda Guy de Maupassant in The Inn adli oykusuyle de karsilastirilir Devam romaniStephen King 19 Kasim 2009 da Toronto daki Canon Tiyatrosu ndaki bir okuma sirasinda dinleyicilere The Shining in devami niteliginde bir kitap yazacagina dair ipuclari verdi Bu fikir Peki Danny ye ne oldu sorusundan sonra zihninde sekillenmeye basladi Doktor Uyku Doctor Sleep 2013 olarak adlandirdigi romanin konusu New Hapshire da yasayan Danny Torrance etrafinda donuyordu ve bakim evinde olum dosegindeki hastalara bakim islerini ustlenen 40 yasindaki Danny onlarin olume gecislerini guclerini kullanarak kolaylastiriyordu UyarlamalarRoman Amerikali yonetmen Stanley Kubrick tarafindan 1980 yilinda ayni adla sinemaya uyarlandi Yapimciligini Kubrick in ustlendigi filmin senaryosunda Kubrick le birlikte Diane Johnson bulunuyor Filmin bas rollerinde Jack Nicholson ve Shelley Duvall oynadi Film bircok kaynaga gore Turkiye de ozgun ismiyle gosterilmis olmakla birlikte bazi kaynaklarda ayrica Cinnet adiyla gosterildigi de not dusulmustur Stephen King filmin ana temasi ve Wendy Jack in karisi karakterinin ele alinis biciminden oturu hayal kirikligi yasadi Buna ragmen film yapilmis en iyi korku filmleri listesinde kendine yer buldu King in Yabanci The Outside 1980 adli romani ise Kubrick in filmi yorumlayisina dair bir elestiri de icerir Roman daha sonra bir mini tv dizi olarak tekrar uyarlandi Dizinin ilk gosterimi American Broadcasting Company de 1997 yilinda yapildi Stephen King romana sadik bir yapim olmasi icin cekim asamalarini yakindan takip etti Dizi populerlik kazandi ve begeni topladi Ancak elestirmenler penceresinde Kubrick in filmine kiyasla oldukca sonuk kaldi Eser 2016 yilinda bir operaya uyarlandi Kaynakca King Stephen Underwood Tim Miller Chuck 1989 Bare bones conversations on terror with Stephen King Internet Archive New York Warner Books ISBN 978 0 446 39057 6 Independent Turkce 11 Mayis 2020 18 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Nisan 2022 a b The Stephen King Companion Beahm George Andrews McMeel press 1989 a b c Stephen King America s Best Loved Boogeyman Beahm George Andrews McMeel Press 1998 a b Stephen King The Art of Darkness Winter Douglas E Plume 1984 web archive org 18 Ekim 2006 21 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Nisan 2022 The Annotated Guide to Stephen King Collings Michael R Starmount House 1986 ThoughtCo Ingilizce 14 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Nisan 2022 Breznican Anthony 2013 01 18 Stephen King on His Shining Sequel Entertainment Weekly 1242 56 57 Thomson David 2013 03 25 The Days and Nights at the Overlook New Republic Vol 244 no 4 pp 56 58 Nordine Michael Nordine Michael 21 Mayis 2018 IndieWire Ingilizce 24 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Nisan 2022 Smith Greg Summer 2002 The Literary Equivalent of a Big Mac and Fries Academics Moralists and the Stephen King Phenomenon Midwest Quarterly 43 4 329 345 Walls Jeannette August 1996 Redrum he wrote Esquire Vol 126 no 2 p 22 Dis baglantilar