Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Melike Hatun Sultan, 14. yüzyılda Ankara'da yaşamış bir hayırsever.
Osmanlı Devleti'nde I. Murad'ın padişahlık döneminde yaşamıştır. Soyunun Selçuklu hanedanına dayandığı düşünülür. Ankara'da cami, medrese, hamam gibi farklı alanlarda hizmet sunan eserler yaptırarak toplumda öncü bir rol üstlenmiştir. Devrin önemli âlimlerini yetiştiren ve Hacı Bayram-ı Veli'nin de müderrislik yaptığı Kara Medrese'nin kurucusu olarak tanınır.
Adı, 2017'de Ankara’da mezarına yakın bir yerde yapılan büyük bir camiye verilmiştir.
Yaşamı
Osmanlı Devleti'nde I. Murad'ın padişahlık döneminde yaşadı. Yaşadığı dönemde Sultan Hâtun olarak tanındı. O dönemin kaynaklarında adı geçer ancak hayatına ve ailesine ait nerdeyse hiçbir bilgi bulunmaz. Hakkındaki ilk resmî kayıt Kanuni Sultan Süleyman devrindeki defterlerde bulunur.
Ankara şerʻiye sicilinde bulunan 1618 tarihli bir kayıtta, Melike Hâtun’un babasının adının Sultan Alâeddin olduğu bilgisi yer almakta ve bu kayıttan, Selçuklu hanedan ailesine mensup bir sultan olabileceği sonucuna varılmaktadır. Kendisine, Selçuklularla olan bağlantısından ötürü "Sultan Hâtun" denildiği düşünülür. Babasının hangi "Sultan Alâeddin" (II. Alâeddin Keykubad mi, III. Alâeddin Keykubad mi yoksa 1365'te ölen şehzade Alâeddin mi) olduğu bilinmez.
Ankara vakıf tahrir defterlerinde yer alan bilgilere göre, Melike Hatun'un Ankara’nın merkezinde onarttığı mescidi, kendi bahçesi içine yaptırdığı medresesi ve çeşmesi vardı. Kervansarayı ise Çubuk'ta idi.
Melike Sultan'ın onarttığı eski mescit, Kirişçiyan/Kirişçiler adlı mahallede idi. Daha sonra camiye dönüşen bu ibadethane ile içinde bulunduğu mahalle, Melike Hatun Sultan'a nispetle "Hatuniye" olarak anılır olmuştur. Zaman içinde Hacıdoğan, Doğanbey, Anafartalar adlarını alan mahalle, 2018'de Hacı Bayram mahallesine bağlanmıştır.
Melike Hâtun’un hayratının bulunduğu yerin yakınındaki meydana ise "Sultan Meydanı", "Hergelen (ya da "Hergele") Meydanı", "İtfaiye Meydanı", "Necmettin Erbakan Meydanı" isimleri verilmiştir. Eynebey Hamamı ve Gazi Lisesi ile Melike Hâtun Camii adı verilen 2017 yapımı cami günümüzde bu çevrede bulunan başlıca yapılardır.
Melike Hatun'un mezarı, külliyesinin yanındaki Taşçılar Sokak'ta bulunur. Mezar taşında yazılı farklı ibarelerden yol çıkarak ebced hesabıyla farklı farklı ölüm tarihleri hesaplanmıştır. Bu hesaplamalara göre ölüm tarihi 1283 ya da 1393-1395 olmalıdır.
Melike Hatun'un yaptırdığı eserler içinde en fazla öne çıkanı, Sevdâviye/Sevâdiye ya da Melike Hâtun Medresesi olarak bilinen, Ankara'nın taşının kara olmasından ötürü "Kara Medrese" de denilen medresedir. Ankara'daki ilk Osmanlı yapılarından biri olan Kara medresenin önemi, tanınmış mutasavvıf Hacı Bayram Veli'nin de kırk yaşına kadar öğrencisi olması ve müderrislik yapmasıdır. Kara Medrese'de eğitim, 19. yüzyıla kadar sürmüştür.
Melike Hatun, Kirişçiler Mahallesindeki camisinin hemen yakınında, Sultan I. Murad’ın subaşılarından Eyne Bey’in yaptırdığı Eyne Bey Hamamı adlı hamamın yapımına yaptığı maddi katkı yapmış; karşılığnda bu hamamın gelirinden bir bölüm çeşitli hayrî hizmetlerine tahsis edilmiştir. Eyne Bey Hamamı'na "Öğle Hamamı" da denirdi. Bu nedenle az ilerisindeki Hatuniye Camii'ne halk arasında "Öğle Cami" denilmiştir.
Melike Hatun'un medresesi ve camisinden geriye günümüze hiçbir şey kalmamıştır. Eyne Bey Hamamı’nın kuzey cephesi yakınında, Taşçılar sokakta, demir korkuluklarla çevrili açık bir mekânda olan mezarı ile yanıbaşındaki Hatuniye çeşmesi günümüze gelmiştir.
Melike Hatun'un kervansarayı ise Çubuk’a bağlı, eski adı Deliviran olan köyün yakında, Ankara'yı Çankırı ve Osmancık’a bağlayan yol güzergâhındaydı. Günümüze herhangi bir yapısı ulaşmamıştır.
Melike Sultan'ın adı, mezarının yakınında 2017'de inşa edilen bir camiye verilmiştir.
Kaynakça
- ^ a b Aydın, Ufuk (31 Ocak 2021). "Garip Kalmış Bir Türbe – Melike Hatun Türbesi". Tekâmül. 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2023.
- ^ a b Çınar, Hüseyin. "Ankara'da Hayırsever Bir Sultan: Melike Hatun.Vakıf Kuran Kadınlar". 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2023.
- ^ a b Kılıcı, Ali (2016). Haksever, Ahmet Cahid (Ed.). "Uluslararası Hacı Bayram-ı Velî Sempozyumu Bildiriler Kitabı (25-26 Mayıs 2016)" (PDF). 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Kasım 2023.
- ^ "Ulus'ta Melike Hatun Camisi açıldı". www.aa.com.tr. 27 Ekim 2017. 27 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Melike Hatun Sultan 14 yuzyilda Ankara da yasamis bir hayirsever Melike Hatun Sultan Mezari ve Hatuniye cesmesi 2023Melike Hatun Sultan Mezari 2023 Osmanli Devleti nde I Murad in padisahlik doneminde yasamistir Soyunun Selcuklu hanedanina dayandigi dusunulur Ankara da cami medrese hamam gibi farkli alanlarda hizmet sunan eserler yaptirarak toplumda oncu bir rol ustlenmistir Devrin onemli alimlerini yetistiren ve Haci Bayram i Veli nin de muderrislik yaptigi Kara Medrese nin kurucusu olarak taninir Adi 2017 de Ankara da mezarina yakin bir yerde yapilan buyuk bir camiye verilmistir YasamiOsmanli Devleti nde I Murad in padisahlik doneminde yasadi Yasadigi donemde Sultan Hatun olarak tanindi O donemin kaynaklarinda adi gecer ancak hayatina ve ailesine ait nerdeyse hicbir bilgi bulunmaz Hakkindaki ilk resmi kayit Kanuni Sultan Suleyman devrindeki defterlerde bulunur Ankara serʻiye sicilinde bulunan 1618 tarihli bir kayitta Melike Hatun un babasinin adinin Sultan Alaeddin oldugu bilgisi yer almakta ve bu kayittan Selcuklu hanedan ailesine mensup bir sultan olabilecegi sonucuna varilmaktadir Kendisine Selcuklularla olan baglantisindan oturu Sultan Hatun denildigi dusunulur Babasinin hangi Sultan Alaeddin II Alaeddin Keykubad mi III Alaeddin Keykubad mi yoksa 1365 te olen sehzade Alaeddin mi oldugu bilinmez Ankara vakif tahrir defterlerinde yer alan bilgilere gore Melike Hatun un Ankara nin merkezinde onarttigi mescidi kendi bahcesi icine yaptirdigi medresesi ve cesmesi vardi Kervansarayi ise Cubuk ta idi Melike Sultan in onarttigi eski mescit Kirisciyan Kirisciler adli mahallede idi Daha sonra camiye donusen bu ibadethane ile icinde bulundugu mahalle Melike Hatun Sultan a nispetle Hatuniye olarak anilir olmustur Zaman icinde Hacidogan Doganbey Anafartalar adlarini alan mahalle 2018 de Haci Bayram mahallesine baglanmistir Melike Hatun un hayratinin bulundugu yerin yakinindaki meydana ise Sultan Meydani Hergelen ya da Hergele Meydani Itfaiye Meydani Necmettin Erbakan Meydani isimleri verilmistir Eynebey Hamami ve Gazi Lisesi ile Melike Hatun Camii adi verilen 2017 yapimi cami gunumuzde bu cevrede bulunan baslica yapilardir Melike Hatun un mezari kulliyesinin yanindaki Tascilar Sokak ta bulunur Mezar tasinda yazili farkli ibarelerden yol cikarak ebced hesabiyla farkli farkli olum tarihleri hesaplanmistir Bu hesaplamalara gore olum tarihi 1283 ya da 1393 1395 olmalidir Melike Hatun un yaptirdigi eserler icinde en fazla one cikani Sevdaviye Sevadiye ya da Melike Hatun Medresesi olarak bilinen Ankara nin tasinin kara olmasindan oturu Kara Medrese de denilen medresedir Ankara daki ilk Osmanli yapilarindan biri olan Kara medresenin onemi taninmis mutasavvif Haci Bayram Veli nin de kirk yasina kadar ogrencisi olmasi ve muderrislik yapmasidir Kara Medrese de egitim 19 yuzyila kadar surmustur Melike Hatun Kirisciler Mahallesindeki camisinin hemen yakininda Sultan I Murad in subasilarindan Eyne Bey in yaptirdigi Eyne Bey Hamami adli hamamin yapimina yaptigi maddi katki yapmis karsilignda bu hamamin gelirinden bir bolum cesitli hayri hizmetlerine tahsis edilmistir Eyne Bey Hamami na Ogle Hamami da denirdi Bu nedenle az ilerisindeki Hatuniye Camii ne halk arasinda Ogle Cami denilmistir Melike Hatun un medresesi ve camisinden geriye gunumuze hicbir sey kalmamistir Eyne Bey Hamami nin kuzey cephesi yakininda Tascilar sokakta demir korkuluklarla cevrili acik bir mekanda olan mezari ile yanibasindaki Hatuniye cesmesi gunumuze gelmistir Melike Hatun un kervansarayi ise Cubuk a bagli eski adi Deliviran olan koyun yakinda Ankara yi Cankiri ve Osmancik a baglayan yol guzergahindaydi Gunumuze herhangi bir yapisi ulasmamistir Melike Sultan in adi mezarinin yakininda 2017 de insa edilen bir camiye verilmistir Kaynakca a b Aydin Ufuk 31 Ocak 2021 Garip Kalmis Bir Turbe Melike Hatun Turbesi Tekamul 25 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2023 a b Cinar Huseyin Ankara da Hayirsever Bir Sultan Melike Hatun Vakif Kuran Kadinlar 12 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2023 a b Kilici Ali 2016 Haksever Ahmet Cahid Ed Uluslararasi Haci Bayram i Veli Sempozyumu Bildiriler Kitabi 25 26 Mayis 2016 PDF 25 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Kasim 2023 Ulus ta Melike Hatun Camisi acildi www aa com tr 27 Ekim 2017 27 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2023