Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mem ya da Même, Richard Dawkins'in ortaya attığı kültürel iletim birimidir.
Dawkins'e göre nesiller değiştikçe, kültürel ve sosyal içerik bir sonraki nesle memler tarafından aktarılmaktadır. Bu tıpkı biyolojik içeriğin DNA tarafından aktarılması gibidir. Fakat memler, DNA gibi mikroskop altında görülebilen somut bilgi kodları değil, daha çok soyuttur. Bu bakımdan sosyolojik gen denebilir.
Kelime anlamı Yunanca "mimeme"'den gelir. Ancak Richard Dawkins, Gen bencildir kitabında belirttiği üzere "gen" kelimesi gibi tek heceli bir isim istediğinden bunu "mem" olarak kısaltmıştır. Ayrıca "même" kelimesinin Fransızca "kendi" anlamına gelen köküyle ilgili bağlantı kurar.
Ezgiler, düşünceler, sloganlar, moda, mimari, mem örnekleridir. Genlerin sperm ya da yumurtalar yoluyla bir bedenden diğerine atlayarak gen havuzunda çoğalmaları gibi, memler de, geniş anlamda taklit (etkileşim) denebilecek bir süreç yoluyla, bir beyinden diğerine zıplayarak kendilerini çoğaltırlar. Örneklemek gerekirse; bir bilim insanı güzel bir düşünce duyduğunda ya da okuduğunda bunu arkadaşlarına ve öğrencilerine aktarır. Yazılarında ve derslerinde bundan söz eder. Bu düşünce tutulursa, beyinden beyine yayılarak kendini çoğalttığı söylenebilir.
Öte yandan gelenek hâlindeki memler, genler gibi nesilden nesile ya da kültürden kültüre aktarılabilir. Aktarım sırasında değişime de uğrayabilir. Örneğin her kültürde farklı türleri bulunan bir mem kompleksi de düğünlerdir. İçerisinde de ritüelleriyle, yenen yemekleriyle, oynanan oyunlarla farklı memler barındırırlar.
Richard Dawkins'in ortaya attığı bu düşünce pek çok bilim insanı tarafından desteklenmiş ve memetik dalının kurulmasına sebep olmuştur. Bu yüzden "memetik" dalının kurucusu Richard Dawkins sayılır.
Hayvanlarda mem
Richard Dawkins, bu olgunun sadece insanlara özgü olmadığını belirtip 'in Yeni Zelanda'daki şarkı söyleyen üzerine yaptığı çalışmayı örnek gösterir. Jenkins, babalarının ve oğullarının şarkılarını kıyaslayarak bunun genetik olarak kalıtılmadığını gösterdi. Her genç erkek, insanların dili kullanmasına benzer bir yolla komşu bölgelerden şarkılar benimseyebiliyordu. Hayvanlarda mem aktarımına katil balinaların avlanma tekniklerini yavrularına öğretişi ve yavru orangutanların büyük yaprakları şemsiye olarak kullanmayı annelerinden görüp öğrenmeleri örnek verilebilir.
Taklit çocuğun, başka diğer dilleri değil de kendi anadilini öğrenme yöntemidir. Kişinin başka insanların ebeveynleri gibi değil de kendi ebeveynleri gibi konuşmasının sebebidir. Bölgesel şivelerin ve uzun zaman dilimlerinde ayrı dillerin ortaya çıkmasının nedenidir. Dinlerin her nesilde yeni baştan seçilmek yerine aile soyları boyunca sürdürülmesinin sebebidir. Burada, genlerin nesiller içinde boylamasına aktarılmasına ve virüslerdeki genlerin yatay aktarılmasına en azından yüzeysel bir benzerlik vardır. Bu benzetmenin yararlı olup olmadığını yargılamaya geçmeden önce, kelimelerin, fikirlerin, inançların, üslupların ve modanın iletilmesinde bir gen rolü oynuyor olabilecek bu varlık üzerine konuşabilmek için ona bir isim vermemiz yerinde olacaktır. Kelime ilk ortaya atıldığı 1976’dan bu yana artan sayılarda insanlar ‘mem’ ismini gen benzeri bu varlık için benimsemiştir.
Şimdi memler dünya etrafında ışık hızında yayılıyorlar ve o kadar hızlı kendilerini ikileştiriyorlar ki meyve sinekleri ve karşılaştırmada buzul çağdan kalmış gibi kalıyor. Araçtan araca, ortamdan ortama kontrolsüzce atlıyorlar ve karantinaya alınmalarının neredeyse imkânsızlığını kanıtlıyorlar.
Kaynakça
- ^ Gen Bencildir, Bölüm XI, Memler: Yeni eşleyiciler s.312
- ^ . 13 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2011.
- ^ Gen Bencildir, Bölüm XI, Memler: Yeni eşleyiciler s.308
- ^ "Orcas Hunting Seal Video in Antarctica Reveals Dolphin Intelligence". Science (İngilizce). 23 Ocak 2018. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2023.
Ayrıca bakınız
- Gen Bencildir - The Selfish Gene (Richard Dawkins) Tübitak Yayınları
- Kör Saatçi - The Blind Watchmaker (Richard Dawkins) Tübitak Yayınları
- Tanrı Yanılgısı - God Delusion (Richard Dawkins) Kuzey Yayınları
- Bir Şeytan'ın Papazı - A Devil's Chaplain (Richard Dawkins)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mem ya da Meme Richard Dawkins in ortaya attigi kulturel iletim birimidir Dawkins e gore nesiller degistikce kulturel ve sosyal icerik bir sonraki nesle memler tarafindan aktarilmaktadir Bu tipki biyolojik icerigin DNA tarafindan aktarilmasi gibidir Fakat memler DNA gibi mikroskop altinda gorulebilen somut bilgi kodlari degil daha cok soyuttur Bu bakimdan sosyolojik gen denebilir Kelime anlami Yunanca mimeme den gelir Ancak Richard Dawkins Gen bencildir kitabinda belirttigi uzere gen kelimesi gibi tek heceli bir isim istediginden bunu mem olarak kisaltmistir Ayrica meme kelimesinin Fransizca kendi anlamina gelen kokuyle ilgili baglanti kurar Ezgiler dusunceler sloganlar moda mimari mem ornekleridir Genlerin sperm ya da yumurtalar yoluyla bir bedenden digerine atlayarak gen havuzunda cogalmalari gibi memler de genis anlamda taklit etkilesim denebilecek bir surec yoluyla bir beyinden digerine ziplayarak kendilerini cogaltirlar Orneklemek gerekirse bir bilim insani guzel bir dusunce duydugunda ya da okudugunda bunu arkadaslarina ve ogrencilerine aktarir Yazilarinda ve derslerinde bundan soz eder Bu dusunce tutulursa beyinden beyine yayilarak kendini cogalttigi soylenebilir Ote yandan gelenek halindeki memler genler gibi nesilden nesile ya da kulturden kulture aktarilabilir Aktarim sirasinda degisime de ugrayabilir Ornegin her kulturde farkli turleri bulunan bir mem kompleksi de dugunlerdir Icerisinde de rituelleriyle yenen yemekleriyle oynanan oyunlarla farkli memler barindirirlar Richard Dawkins in ortaya attigi bu dusunce pek cok bilim insani tarafindan desteklenmis ve memetik dalinin kurulmasina sebep olmustur Bu yuzden memetik dalinin kurucusu Richard Dawkins sayilir Hayvanlarda memRichard Dawkins bu olgunun sadece insanlara ozgu olmadigini belirtip in Yeni Zelanda daki sarki soyleyen uzerine yaptigi calismayi ornek gosterir Jenkins babalarinin ve ogullarinin sarkilarini kiyaslayarak bunun genetik olarak kalitilmadigini gosterdi Her genc erkek insanlarin dili kullanmasina benzer bir yolla komsu bolgelerden sarkilar benimseyebiliyordu Hayvanlarda mem aktarimina katil balinalarin avlanma tekniklerini yavrularina ogretisi ve yavru orangutanlarin buyuk yapraklari semsiye olarak kullanmayi annelerinden gorup ogrenmeleri ornek verilebilir Taklit cocugun baska diger dilleri degil de kendi anadilini ogrenme yontemidir Kisinin baska insanlarin ebeveynleri gibi degil de kendi ebeveynleri gibi konusmasinin sebebidir Bolgesel sivelerin ve uzun zaman dilimlerinde ayri dillerin ortaya cikmasinin nedenidir Dinlerin her nesilde yeni bastan secilmek yerine aile soylari boyunca surdurulmesinin sebebidir Burada genlerin nesiller icinde boylamasina aktarilmasina ve viruslerdeki genlerin yatay aktarilmasina en azindan yuzeysel bir benzerlik vardir Bu benzetmenin yararli olup olmadigini yargilamaya gecmeden once kelimelerin fikirlerin inanclarin usluplarin ve modanin iletilmesinde bir gen rolu oynuyor olabilecek bu varlik uzerine konusabilmek icin ona bir isim vermemiz yerinde olacaktir Kelime ilk ortaya atildigi 1976 dan bu yana artan sayilarda insanlar mem ismini gen benzeri bu varlik icin benimsemistir Richard Dawkins Bir Seytan in Papazi Simdi memler dunya etrafinda isik hizinda yayiliyorlar ve o kadar hizli kendilerini ikilestiriyorlar ki meyve sinekleri ve karsilastirmada buzul cagdan kalmis gibi kaliyor Aractan araca ortamdan ortama kontrolsuzce atliyorlar ve karantinaya alinmalarinin neredeyse imkansizligini kanitliyorlar Daniel DennettKaynakca Gen Bencildir Bolum XI Memler Yeni esleyiciler s 312 13 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Aralik 2011 Gen Bencildir Bolum XI Memler Yeni esleyiciler s 308 Orcas Hunting Seal Video in Antarctica Reveals Dolphin Intelligence Science Ingilizce 23 Ocak 2018 24 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2023 Ayrica bakinizGen Bencildir The Selfish Gene Richard Dawkins Tubitak Yayinlari Kor Saatci The Blind Watchmaker Richard Dawkins Tubitak Yayinlari Tanri Yanilgisi God Delusion Richard Dawkins Kuzey Yayinlari Bir Seytan in Papazi A Devil s Chaplain Richard Dawkins