Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mendel Genetiğinin Tarihçesi
1856-1863 yılları arasında, Moravya'da bir rahip olan Gregor Mendel, bezelye bitkileri üzerinde yaptığı deneylerle genetik mirasın temel yasalarını keşfetti. Mendel'in çalışmaları, bir önceki dönemde bitki ıslahı ve evrimsel süreçlerin anlaşılmasında büyük bir ilerleme kaydedilmediği bir zamanda gerçekleşti.
Mendel, bezelye bitkilerinde kalıtımın nasıl işlediğini sistemli bir şekilde gözlemledi ve bu gözlemlerini matematiksel bir yaklaşımla analiz etti. Mendel'in ortaya koyduğu temel prensipler, dominant ve resesif genler, homozigot ve heterozigot terimleri gibi kavramları içeriyordu. Bu çalışmaları, her bir özellik için ayrı genlerin bulunduğunu ve bu genlerin bağımsız olarak miras alındığını gösterdi.
Mendel Yasaları
Mendel’in 1. yasası
- Alellerin ayrışım prensibi = Bağımsız ayrışım prensibi
- P: SS (anne) X ss (baba) kromozom sayısı:2n
- Bu karakterler çaprazlanır
- Muhtemel aleller:
- G: S (anneden) ve s (babadan) kromozom sayısı: n
- F1: Ss
Çaprazlama sonucu oluşan karakter sarı renk tohumdur.
Birbirlerinden belli bir karakterin farklı iki çeşidiyle ayırt edilen (iki allel) iki saf soyun aralarında çaprazlanması sonucu F1 dölünde, ana ve babadan yalnız birine benzeyen homojen bireyler ortaya çıkar.
Mendel bu bulgulara göre şu açıklamaları yapmıştır:
- Belli bir karakteri belirleyen kalıtsal belirleyiciler vardır (günümüzde gen adı verilen birimler).
- Her ergin bireyin hücrelerinde bir karaktere ait 2 belirleyici (2 allel) bulunmaktadır. F1 de bunlardan biri diğeri resesiftir.
- Kalıtsal belirleyiciler gamet hücreleri aracılığı ile dölden döle nakledilir. Eşey hücreleri oluşumu sırasında, ayrılan allellerin taksimi tamamen bağımsız ve eşit şekilde gerçekleşir. Örneğin Ss allel çifti taşıyan bir annenin allelleri S ve s ‘dir. Oluşacak eşey hücresine, bu karakter belirliyicisinin S alleli iletilir, diğer hücreye de s alleli iletir. Her eşey hücresi her bir karaktere ait sadece bir allel taşıyabilir. İşte bu Mendel’in birinci yasasının temelidir.
Mendel’in 2. yasası
Bireylerin ilk hücresini (zigotu) oluşturmak üzere eşey hücrelerinin birleşmesi tamamen rastlantıya bağlıdır. F1 döllerin kendi aralarında çaprazlanmasıyla elde edilen döl F2 dölüdür. Belli bir karakterin her iki çeşidini gösteren bireyler her zaman belirli ve sabit oranda çıkarlar.
- P: Ss X Ss
- F1 döller kendi aralarında çaprazlanır .
- G: S s S s
- Eşey hücrelerine taksim edilen muhtemel alleler.
- F2: G S s
- S SS Ss
- s Ss ss
- F2: G S s
- %25 SS
- %50 Ss
- %25 ss
- Oranları hiçbir zaman değişmez --> 3:1
Sarı renkli tohumların yeşil renklilere oranıdır.
Bu deney ve çaprazlamaları yapması ona genetiğin babası unvanını kazandırmıştır. Ayrıca köpekleri çok sevmesine rağmen bu çaprazlamaları bezelyelerle yapması da onun başarısına büyük katkı sağlamıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Keynes, Milo; Cox, TM (1 Mart 2008). "William Bateson, the rediscoverer of Mendel". Journal of the Royal Society of Medicine. 101 (3): 104. doi:10.1258/jrsm.2008.081011. ISSN 0141-0768. (PMC) 2270247 $2. (PMID) 18344463.
- ^ Brooker, Robert (14 Ocak 2011). Genetics: Analysis and Principles (İngilizce). McGraw-Hill Education. ISBN . 13 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2024.
 | Biyoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gregor Mendel 1822 1884 genetik bilimine katkilariyla klasik genetigin kurucularindan kabul edilir Mendel Genetiginin Tarihcesi1856 1863 yillari arasinda Moravya da bir rahip olan Gregor Mendel bezelye bitkileri uzerinde yaptigi deneylerle genetik mirasin temel yasalarini kesfetti Mendel in calismalari bir onceki donemde bitki islahi ve evrimsel sureclerin anlasilmasinda buyuk bir ilerleme kaydedilmedigi bir zamanda gerceklesti Mendel bezelye bitkilerinde kalitimin nasil isledigini sistemli bir sekilde gozlemledi ve bu gozlemlerini matematiksel bir yaklasimla analiz etti Mendel in ortaya koydugu temel prensipler dominant ve resesif genler homozigot ve heterozigot terimleri gibi kavramlari iceriyordu Bu calismalari her bir ozellik icin ayri genlerin bulundugunu ve bu genlerin bagimsiz olarak miras alindigini gosterdi Mendel cicekleriMendel YasalariMendel in 1 yasasi Alellerin ayrisim prensibi Bagimsiz ayrisim prensibi dd P SS anne X ss baba kromozom sayisi 2n dd Bu karakterler caprazlanirMuhtemel aleller G S anneden ve s babadan kromozom sayisi n dd F1 Ss dd Caprazlama sonucu olusan karakter sari renk tohumdur Birbirlerinden belli bir karakterin farkli iki cesidiyle ayirt edilen iki allel iki saf soyun aralarinda caprazlanmasi sonucu F1 dolunde ana ve babadan yalniz birine benzeyen homojen bireyler ortaya cikar Mendel bu bulgulara gore su aciklamalari yapmistir Belli bir karakteri belirleyen kalitsal belirleyiciler vardir gunumuzde gen adi verilen birimler Her ergin bireyin hucrelerinde bir karaktere ait 2 belirleyici 2 allel bulunmaktadir F1 de bunlardan biri digeri resesiftir Kalitsal belirleyiciler gamet hucreleri araciligi ile dolden dole nakledilir Esey hucreleri olusumu sirasinda ayrilan allellerin taksimi tamamen bagimsiz ve esit sekilde gerceklesir Ornegin Ss allel cifti tasiyan bir annenin allelleri S ve s dir Olusacak esey hucresine bu karakter belirliyicisinin S alleli iletilir diger hucreye de s alleli iletir Her esey hucresi her bir karaktere ait sadece bir allel tasiyabilir Iste bu Mendel in birinci yasasinin temelidir Mendel in 2 yasasi Bireylerin ilk hucresini zigotu olusturmak uzere esey hucrelerinin birlesmesi tamamen rastlantiya baglidir F1 dollerin kendi aralarinda caprazlanmasiyla elde edilen dol F2 doludur Belli bir karakterin her iki cesidini gosteren bireyler her zaman belirli ve sabit oranda cikarlar P Ss X Ss F1 doller kendi aralarinda caprazlanir G S s S s dd Esey hucrelerine taksim edilen muhtemel alleler F2 G S sS SS Ss s Ss ss dd dd dd 25 SS 50 Ss 25 ssOranlari hicbir zaman degismez gt 3 1 Sari renkli tohumlarin yesil renklilere oranidir Bu deney ve caprazlamalari yapmasi ona genetigin babasi unvanini kazandirmistir Ayrica kopekleri cok sevmesine ragmen bu caprazlamalari bezelyelerle yapmasi da onun basarisina buyuk katki saglamistir Ayrica bakinizMendel Klasik genetikKaynakca Keynes Milo Cox TM 1 Mart 2008 William Bateson the rediscoverer of Mendel Journal of the Royal Society of Medicine 101 3 104 doi 10 1258 jrsm 2008 081011 ISSN 0141 0768 PMC 2270247 2 PMID 18344463 Brooker Robert 14 Ocak 2011 Genetics Analysis and Principles Ingilizce McGraw Hill Education ISBN 978 0 07 352528 0 13 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2024 Biyoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz