Metal işleme kullanışlı nesneler, parçalar, montajlar ve büyük ölçekli yapılar oluşturmak için metalleri şekillendirme sürecidir. Kelime olarak, devasa gemiler, binalar ve köprü'lerden hassas motor parçalarına ve narin mücevher'lere kadar her ölçekte nesne üretmek için çok çeşitli süreçleri, becerileri ve araçları kapsar.
Metal işlemenin tarihsel kökleri kayıtlı tarihten önce gelir; kullanımı kültürleri, medeniyetleri ve bin yılları kapsar. altın gibi yumuşak doğal metalleri basit el aletleriyle, cevherlerin ergitme ve demir gibi daha sert metallerin sıcak dövme yoluyla şekillendirmesinden işleme ve kaynak gibi son derece teknik modern süreçlere kadar evrimleşmiştir. Metal işleme, sanayide, ticaretin itici gücü olarak, bireysel hobilerde ve sanatın yaratılmasında kullanılmaktadır; hem bilim hem de zanaat olarak kabul edilebilir.
Modern metal işleme süreçleri, çeşitli ve uzmanlaşmış olmasına rağmen, şekillendirme, kesme veya birleştirme işlemleri olarak bilinen üç geniş alandan birinde sınıflandırılabilir.
Genellikle makine atölyesi denilen modern metal işleme atölyeleri, son derece hassas, kullanışlı ürünler yapabilen çok çeşitli özel veya genel kullanımlı takım tezgâhlarını barındırır.
Demircilik, bakırcılık, çilingirlik gibi birçok daha kolay metal işleme tekniği, gelişmiş ülkelerde artık büyük ölçekte ekonomik olarak rekabetçi değildir; bazıları hala daha az gelişmiş ülkelerde zanaat veya hobi işleri veya tarihi canlandırma için kullanılır.
Genel işlemler
Metal işleme genellikle üç kategoriye ayrılır: "şekillendirme", "kesme" ve "birleştirme". Çoğu metal kesme, yüksek hız çeliğinden aletler veya karbür aletlerle yapılır. Bu kategorilerin her biri çeşitli işlemler içerir.
Çoğu işlemden önce, istenen bitmiş ürüne bağlı olarak metal işaretlenmeli ve/veya ölçülmelidir.
İşaretleme, bir tasarım veya desen'i iş parçasına aktarma işlemidir ve metal işleme el sanatlarında ilk adımdır. Birçok sanayide veya hobide kullanılır. Metal ticareti alanında işaretleme, mühendisin çizim'in bir sonraki adıma, işlemeye veya üretime hazırlık olarak iş parçasına aktarmasından oluşur.
Kumpaslar iki nokta arasındaki mesafeyi hassas bir şekilde ölçmek için tasarlanmış el aletleridir. Çoğu kumpas, iç veya dış çap ölçümleri için kullanılan iki takım düz, paralel kenara sahiptir. Bu kumpaslar, bir inçin (25,4 μm) binde biri hassasiyetinde olabilir. Farklı tipteki kumpaslar, ölçülen mesafeyi göstermek için farklı mekanizmalara sahiptir. Daha büyük nesnelerin daha az hassasiyetle ölçülmesi gerektiğinde, genellikle şerit metre kullanılır.
Malzeme | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
İşlem | Demir | Çelik | Alüminyum | Bakır | Magnezyum | Nikel | Refractory metaller | Titanyum | Çinko | Prinç | Bronz |
Kum döküm | X | X | X | X | X | X | 0 | 0 | X | ||
Kalıcı kalıp dökümü | X | 0 | X | 0 | X | 0 | 0 | 0 | X | ||
Basınçlı döküm | X | 0 | X | X | |||||||
Hassas döküm | X | X | X | 0 | 0 | 0 | X | ||||
Ablation döküm | X | X | X | 0 | 0 | ||||||
Açık-kalıpta dövme | 0 | X | X | X | 0 | 0 | 0 | ||||
Kapalı-kalıpta dövme | X | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||||
Ekstrüzyon | 0 | X | X | X | 0 | 0 | 0 | ||||
Soğuk kafa şekillendirme | X | X | X | 0 | |||||||
Presleme ve Derin çekme | X | X | X | 0 | X | 0 | 0 | ||||
Vida makinesi | 0 | X | X | X | 0 | X | 0 | 0 | 0 | X | X |
Toz metalurjisi | X | X | 0 | X | 0 | X | 0 | ||||
Anahtar: X = Rutin olarak gerçekleştirilir, 0 = Zorluk, dikkat veya biraz fedakarlık ile yapılır, boş = Önerilmez |
Döküm
Döküm, erimiş metalin herhangi bir mekanik kuvvet olmaksızın bir kalıba dökülerek ve soğumaya bırakılmasıyla belirli bir form elde edilir. Döküm formları şunlardır: Hassas döküm (sanatta kayıp balmumu dökümü olarak adlandırılır)
- Santrifüj döküm
- Basınçlı döküm
- Kum döküm
- Kabuk döküm
- Döndürerek dökme
Şekillendirme işlemleri
Bu "şekillendirme" işlemleri, herhangi bir malzeme kaldırmadan, nesneyi şekillendirerek metali veya iş parçasını değiştirir. Şekillendirme, mekanik kuvvet sistemi ile ve özellikle dökme metal şekillendirme için ısı ile yapılır.
Toplu şekillendirme işlemleri
Plastik deformasyon, bir iş parçasını mekanik kuvvete karşı daha iletken hale getirmek için ısı veya basınç kullanmayı gerektirir. Tarihsel olarak, bu ve döküm işlemi demirciler tarafından yapıldı ancak bugün süreç sanayileşti. Dökme metal şekillendirmede iş parçası genellikle ısıtılır.
- Soğuk ölçüye getirme (ing: Cold sizing)
- Ekstrüzyon
- Çekme
- Dövme
- Toz metalurjisi
- Sürtünmeli delme
- Haddeleme (İngilizce: rolling)
- Parlatma (İngilizce: burnishing)
Levha (ve boru) şekillendirme işlemleri
Bu tür şekillendirme işlemlerinde oda sıcaklığında mekanik kuvvet uygulanır. Ancak bazen kalıp ve/veya parça da ısıtılabilir. Daha az fireyle, daha az maliyetle ve daha hızlı olarak metal sacın delinmesini, şekillendirilmesi, bükülmesi progresiv presleme yöntemiyle yapılır.
- Bükme
- Darp presleme
- Kavis verme
- Derin çekme
- Akış şekillendirme
- Hidroformlama
- Sıcak metal gazla şekillendirme
- Sıcak pres sertleştirme
- Progresiv sac şekillendirme
- Sıvama, Kesme şekillendirme veya Flowforming
- Yükseltme
- Silindirlerle şekillendirme (Roll forming)
- Silindirle bükme
- Çekiçle rölyefleme (Repoussé ve chasing)
- Lastik tamponla şekillendirme
- Kesme
- Presleme
- Süperplastik şekillendirme
- İngiliz çarkı kullanarak kenar kordonlama
Kesme işlemleri
"Kesme", spesifikasyonları karşılayan parça yapmak için çeşitli kalıplar kullanılıp fazla malzemeyi keserek, malzemenin belirli bir geometriye getirildiği işlemler topluluğudur. Kesmenin sonucunda kesme talaşı ve kesilmiş parça elde edilir.
Kesme işlemleri üç ana kategoriden biridir:
- Genelde talaşlı imalat olarak bilinen talaşlı üretim süreçleri
- Yakma, metal parçalarını ayırmak için bir çentiği oksitleyerek metalin kesildiği bir dizi işlem
- Yukarıdaki kategorilerden hiçbirine girmeyen çeşitli özel işleme süreçleri
Metal parçaya delik delme talaşlı imalatın en yaygın örneğidir. Çelik levhayı daha küçük parçalara ayırmak için oksi-asetilen kesme torcu kullanmak, yakarak kesme örneğidir. Kimyasal öğütme, aşındırma kimyasalları ve maskeleme kimyasalları kullanarak fazla malzemeyi kaldıran özel işleme bir örnektir.
Metali kesmek için kullanılan birçok teknoloji vardır:
- Kol gücünün kullanıldığı teknolojiler: testere, keski, makasla kesme
- Makine teknolojileri: Tornalama, frezeleme, delme, taşlama, testereyle kesme
- Kaynak/yakma teknolojileri: Lazer, oksi-asetilenle yakma ve plazma ile yakma
- Erozyon teknolojileri: su jeti, elektroerezyon veya aşındırıcı akışıyla işleme ile.
- Kimyasal teknolojiler: Fotokimyasal işleme
Kesme sıvısı veya soğutucu, matkap veya parmak freze gibi bir kesici uçla iş parçası arasındaki kesme arayüzünde sürtünme ve ısı oluştuğunda kullanılır.
Soğutucu, takım aşınmasını önlemek için kesici takım/iş parçası arayüzündeki sürtünmeyi ve sıcaklığı azaltmak için takımın ve iş parçasının yüzüne püskürtülür. Uygulamada, soğutma sıvısı vermenin birçok yöntemi vardır.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Metal işçiliği ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- ^ . 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2012.
- ^ Mechanics of metal cutting. 14 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., mechanicalsite.com, retrieved 2019-14-05.
- ^ Degarmo, E. Paul; Black, J T.; Kohser, Ronald A. (2003). Materials and Processes in Manufacturing (9.9 isbn = 0-471-65653-4 bas.). Wiley. s. 183.
- ^ Karbasian, H.; Tekkaya, A. E. (2010). "A review on hot stamping". Journal of Materials Processing Technology. 210 (15): 2103. doi:10.1016/j.jmatprotec.2010.07.019.
Mühendislik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Metal isleme kullanisli nesneler parcalar montajlar ve buyuk olcekli yapilar olusturmak icin metalleri sekillendirme surecidir Kelime olarak devasa gemiler binalar ve kopru lerden hassas motor parcalarina ve narin mucevher lere kadar her olcekte nesne uretmek icin cok cesitli surecleri becerileri ve araclari kapsar Metal isciligi Metal islemenin tarihsel kokleri kayitli tarihten once gelir kullanimi kulturleri medeniyetleri ve bin yillari kapsar altin gibi yumusak dogal metalleri basit el aletleriyle cevherlerin ergitme ve demir gibi daha sert metallerin sicak dovme yoluyla sekillendirmesinden isleme ve kaynak gibi son derece teknik modern sureclere kadar evrimlesmistir Metal isleme sanayide ticaretin itici gucu olarak bireysel hobilerde ve sanatin yaratilmasinda kullanilmaktadir hem bilim hem de zanaat olarak kabul edilebilir Modern metal isleme surecleri cesitli ve uzmanlasmis olmasina ragmen sekillendirme kesme veya birlestirme islemleri olarak bilinen uc genis alandan birinde siniflandirilabilir Genellikle makine atolyesi denilen modern metal isleme atolyeleri son derece hassas kullanisli urunler yapabilen cok cesitli ozel veya genel kullanimli takim tezgahlarini barindirir Demircilik bakircilik cilingirlik gibi bircok daha kolay metal isleme teknigi gelismis ulkelerde artik buyuk olcekte ekonomik olarak rekabetci degildir bazilari hala daha az gelismis ulkelerde zanaat veya hobi isleri veya tarihi canlandirma icin kullanilir Genel islemlerTasarimlari aktarmak icin kullanilan bir surgulu cetvel Kisa bir uzunlugu tam olarak olcmek icin kumpas kullanilir Metal isleme genellikle uc kategoriye ayrilir sekillendirme kesme ve birlestirme Cogu metal kesme yuksek hiz celiginden aletler veya karbur aletlerle yapilir Bu kategorilerin her biri cesitli islemler icerir Cogu islemden once istenen bitmis urune bagli olarak metal isaretlenmeli ve veya olculmelidir Isaretleme bir tasarim veya desen i is parcasina aktarma islemidir ve metal isleme el sanatlarinda ilk adimdir Bircok sanayide veya hobide kullanilir Metal ticareti alaninda isaretleme muhendisin cizim in bir sonraki adima islemeye veya uretime hazirlik olarak is parcasina aktarmasindan olusur Kumpaslar iki nokta arasindaki mesafeyi hassas bir sekilde olcmek icin tasarlanmis el aletleridir Cogu kumpas ic veya dis cap olcumleri icin kullanilan iki takim duz paralel kenara sahiptir Bu kumpaslar bir incin 25 4 mm binde biri hassasiyetinde olabilir Farkli tipteki kumpaslar olculen mesafeyi gostermek icin farkli mekanizmalara sahiptir Daha buyuk nesnelerin daha az hassasiyetle olculmesi gerektiginde genellikle serit metre kullanilir Malzemelerin sureclere karsi uyumluluk tablosu MalzemeIslem Demir Celik Aluminyum Bakir Magnezyum Nikel Refractory metaller Titanyum Cinko Princ BronzKum dokum X X X X X X 0 0 XKalici kalip dokumu X 0 X 0 X 0 0 0 XBasincli dokum X 0 X XHassas dokum X X X 0 0 0 XAblation dokum X X X 0 0Acik kalipta dovme 0 X X X 0 0 0Kapali kalipta dovme X 0 0 0 0 0 0Ekstruzyon 0 X X X 0 0 0Soguk kafa sekillendirme X X X 0Presleme ve Derin cekme X X X 0 X 0 0Vida makinesi 0 X X X 0 X 0 0 0 X XToz metalurjisi X X 0 X 0 X 0Anahtar X Rutin olarak gerceklestirilir 0 Zorluk dikkat veya biraz fedakarlik ile yapilir bos OnerilmezDokumBir kum dokum kalibi Dokum erimis metalin herhangi bir mekanik kuvvet olmaksizin bir kaliba dokulerek ve sogumaya birakilmasiyla belirli bir form elde edilir Dokum formlari sunlardir Hassas dokum sanatta kayip balmumu dokumu olarak adlandirilir Santrifuj dokum Basincli dokum Kum dokum Kabuk dokum Dondurerek dokmeSekillendirme islemleriBu sekillendirme islemleri herhangi bir malzeme kaldirmadan nesneyi sekillendirerek metali veya is parcasini degistirir Sekillendirme mekanik kuvvet sistemi ile ve ozellikle dokme metal sekillendirme icin isi ile yapilir Toplu sekillendirme islemleri Kizgin bir metal is parcasi dovme presine sokulurken Plastik deformasyon bir is parcasini mekanik kuvvete karsi daha iletken hale getirmek icin isi veya basinc kullanmayi gerektirir Tarihsel olarak bu ve dokum islemi demirciler tarafindan yapildi ancak bugun surec sanayilesti Dokme metal sekillendirmede is parcasi genellikle isitilir Soguk olcuye getirme ing Cold sizing Ekstruzyon Cekme Dovme Toz metalurjisi Surtunmeli delme Haddeleme Ingilizce rolling Parlatma Ingilizce burnishing Levha ve boru sekillendirme islemleri Bu tur sekillendirme islemlerinde oda sicakliginda mekanik kuvvet uygulanir Ancak bazen kalip ve veya parca da isitilabilir Daha az fireyle daha az maliyetle ve daha hizli olarak metal sacin delinmesini sekillendirilmesi bukulmesi progresiv presleme yontemiyle yapilir Bukme Darp presleme Kavis verme Derin cekme Akis sekillendirme Hidroformlama Sicak metal gazla sekillendirme Sicak pres sertlestirme Progresiv sac sekillendirme Sivama Kesme sekillendirme veya FlowformingMetal sivamayla sekillendirilmis pirinc vazoYukseltme Silindirlerle sekillendirme Roll forming Silindirle bukme Cekicle rolyefleme Repousse ve chasing Lastik tamponla sekillendirme Kesme Presleme Superplastik sekillendirme Ingiliz carki kullanarak kenar kordonlamaKesme islemleriCNC plazma kesme makinesi Kesme spesifikasyonlari karsilayan parca yapmak icin cesitli kaliplar kullanilip fazla malzemeyi keserek malzemenin belirli bir geometriye getirildigi islemler toplulugudur Kesmenin sonucunda kesme talasi ve kesilmis parca elde edilir Kesme islemleri uc ana kategoriden biridir Genelde talasli imalat olarak bilinen talasli uretim surecleri Yakma metal parcalarini ayirmak icin bir centigi oksitleyerek metalin kesildigi bir dizi islem Yukaridaki kategorilerden hicbirine girmeyen cesitli ozel isleme surecleri Metal parcaya delik delme talasli imalatin en yaygin ornegidir Celik levhayi daha kucuk parcalara ayirmak icin oksi asetilen kesme torcu kullanmak yakarak kesme ornegidir Kimyasal ogutme asindirma kimyasallari ve maskeleme kimyasallari kullanarak fazla malzemeyi kaldiran ozel isleme bir ornektir Metali kesmek icin kullanilan bircok teknoloji vardir Kol gucunun kullanildigi teknolojiler testere keski makasla kesme Makine teknolojileri Tornalama frezeleme delme taslama testereyle kesme Kaynak yakma teknolojileri Lazer oksi asetilenle yakma ve plazma ile yakma Erozyon teknolojileri su jeti elektroerezyon veya asindirici akisiyla isleme ile Kimyasal teknolojiler Fotokimyasal isleme Kesme sivisi veya sogutucu matkap veya parmak freze gibi bir kesici ucla is parcasi arasindaki kesme arayuzunde surtunme ve isi olustugunda kullanilir Sogutucu takim asinmasini onlemek icin kesici takim is parcasi arayuzundeki surtunmeyi ve sicakligi azaltmak icin takimin ve is parcasinin yuzune puskurtulur Uygulamada sogutma sivisi vermenin bircok yontemi vardir Dis baglantilarWikimedia Commons ta Metal isciligi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kaynakca 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2012 Mechanics of metal cutting 14 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde mechanicalsite com retrieved 2019 14 05 Degarmo E Paul Black J T Kohser Ronald A 2003 Materials and Processes in Manufacturing 9 9 isbn 0 471 65653 4 bas Wiley s 183 KB1 bakim Dikey cizgi eksik link Karbasian H Tekkaya A E 2010 A review on hot stamping Journal of Materials Processing Technology 210 15 2103 doi 10 1016 j jmatprotec 2010 07 019 Muhendislik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz