Metan hidrat, Dr. Collet ve Dr. tarafından yürütülen ve henüz gerçekleştirilememiş olan, enerji açısından kullanılması talep edilen projedir. Projenin adının aksine, buz değil buzun içinde bulunabilecek olan doğalgaz ve metan gazından enerji elde edilmesi prensib edinilmiştir. Temel bileşenleri; oksijen, hidrojen, azot, karbondioksit, metan, doğal gaz, argon, kripton ve ksenon gazlarından oluşmaktadır.
Projenin prensibi
Proje üzerinde çalışma yapan Dr. Collet ve diğer bilim insanlarına göre gelecekte okyanusların ve kutupların dibinde donmuş halde olan topraklardan büyük buz kütleleri çıkarılır. Bu buz kütleleri içerisinde odacıklar halinde yanıcı gazlar birikmiştir. Bu gazlar çıkarılır ve büyük oranda yakıt gazı elde edilir. Gelecekte yapılabilecek olan doğalgaza duyarlı otomobillerle, otomotiv endüstrisi bu enerji ile yürütülebilir. Ayrıca bu enerji ile fabrikalar da işletilebilir ve konutlar ısıtılabilir. Buzun içinde bulunan, potansiyel gaz yakıtı çeşitli gaz hidratlarıyla zenginleştirilir ve doğalgaz kadar yanıcı bir gaz elde edilir. Bu çıkarılan gaza da "Gaz hidrat" adı verilmektedir.
Gaz hidratların oluşması ve elde edilmesi
Gaz hidratların temel bileşeni metan gazıdır. Metan gazı okyanusun derinliklerinde ve buzların içinde birikir. Binlerce yıl sonra bu biriken gaz, birçok organik maddenin çözünmesi ile yanıcı özelliğini arttırır. Suyun aşırı soğukluğu ve yoğunluğu sebebiyle yüksek bir basınç oluşur. Bu sayede "Gaz hidratlar" açığa çıkar. Açığa çıkan bu gazlar, buzların büyük kafeslerinde birikir. Buzların kırılması, su altında bir doğal afet vb. olaylarında bu gaz hidratlar açığa çıkar ve okyanusa karışır. Buzların kırılması çok zordur. Çünkü bu kafesleri bulunan buzlar, binlerce yıllık buzlardır ve artık basınca dayanıklı hale gelmiştirler.
Gaz hidratın elde edilmesi için, çıkarılacak buz kütleleri çok derin ve sıcaklığı çok düşük okyanusların dibinde bir ortam gerekmektedir. Bu ortamlar özellikle Kanada'nın kuzeyinde, Grönland'ın kuzeyinde, Kutup açıklarında, Amerika, Hindistan, Alaska vs. bulunmaktadır. Kasım 2008 tarihinde Dr. Collet ve ekibi, Kanada'nın kuzeyindeki bu ortamda gaz hidratı çıkarmak için platform oluşturulması işine yoğunluk vermiştir. Dr. Collet; çıkarılacak gaz hidratın hacminin 2,4.000.000.000.000 m3 olacağını, bu gaz ile civardaki 100 milyon evi 10 yıldan uzun süreyle ısıtılabileceğini belirtmiştir. Gazı çıkarmak için hala çalışmakta olan bilim insanları, iki farklı metot düşünüyor: Buzun üstünde basıncı azaltarak gazı çıkarmak veya Karbondioksit gazı yardımıyla buzun kafeslerinden gazı çıkartmak. Kanada'nın kuzeyinde başlatılan çalışmalarda karbondioksit gazı ile gaz hidratlar çıkartılmaya çalışılacaktır.
Karadeniz'de bulunan metan hidrat kristalleri
İlk olarak Margasch adlı araştırma gemisinin Karadeniz tabanında tespit ettiği metan hidrat kritallerinin ekonomiye kazandırılması 2002 yılından itibaren Dokuz Eylül Üniversitesi, Deniz bilimleri ve Teknoloji Enstitüsü tarafından araştırılmakta yapılan çalışmalar TPAO ve DPT tarafından desteklenmektedir. Japonların 2013 yılında deniz tabanında katılaşmış halde bulunan metan hidrat kristallerini enerji üretimi için kullanmayı başarması bilim camiası ve enerji sektöründe heyecan yaratmış, Türk bilim insanları kamuoyunu Karadeniz'deki kaynağın kullanımı konusunda bilgilendirmiştir.
Kaynakça
- ^ Metan Hidrat Kristalleri.Özhan Öztürk. Pontus: Antik Çağ’dan Günümüze Karadeniz’in Etnik ve Siyasi Tarihi 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Genesis Yayınları. Ankara, 2011. 2. Baskı s. 108.
- ^ "Buz Gazı Karadeniz'de bol miktarda bulunuyor. Milliyet Gazetesi.12 Nisan 2013". 17 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2013.
Konuyla ilgili yayınlar
- TÜBİTAK, Bilim ve Teknik Dergisi, Mayıs 2009, sayı 498, s.8
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Metan hidrat Dr Collet ve Dr tarafindan yurutulen ve henuz gerceklestirilememis olan enerji acisindan kullanilmasi talep edilen projedir Projenin adinin aksine buz degil buzun icinde bulunabilecek olan dogalgaz ve metan gazindan enerji elde edilmesi prensib edinilmistir Temel bilesenleri oksijen hidrojen azot karbondioksit metan dogal gaz argon kripton ve ksenon gazlarindan olusmaktadir Projenin prensibiGaz hidratlarin biriktigi buz kafesleri burada gorulen buz kafeslerinden kat kat daha buyuktur ve gaz hidratlarin biriktigi buz kafesleri yuksek basinca dayaniklidir Proje uzerinde calisma yapan Dr Collet ve diger bilim insanlarina gore gelecekte okyanuslarin ve kutuplarin dibinde donmus halde olan topraklardan buyuk buz kutleleri cikarilir Bu buz kutleleri icerisinde odaciklar halinde yanici gazlar birikmistir Bu gazlar cikarilir ve buyuk oranda yakit gazi elde edilir Gelecekte yapilabilecek olan dogalgaza duyarli otomobillerle otomotiv endustrisi bu enerji ile yurutulebilir Ayrica bu enerji ile fabrikalar da isletilebilir ve konutlar isitilabilir Buzun icinde bulunan potansiyel gaz yakiti cesitli gaz hidratlariyla zenginlestirilir ve dogalgaz kadar yanici bir gaz elde edilir Bu cikarilan gaza da Gaz hidrat adi verilmektedir Gaz hidratlarin olusmasi ve elde edilmesiGaz hidratlarin temel bileseni metan gazidir Metan gazi okyanusun derinliklerinde ve buzlarin icinde birikir Binlerce yil sonra bu biriken gaz bircok organik maddenin cozunmesi ile yanici ozelligini arttirir Suyun asiri soguklugu ve yogunlugu sebebiyle yuksek bir basinc olusur Bu sayede Gaz hidratlar aciga cikar Aciga cikan bu gazlar buzlarin buyuk kafeslerinde birikir Buzlarin kirilmasi su altinda bir dogal afet vb olaylarinda bu gaz hidratlar aciga cikar ve okyanusa karisir Buzlarin kirilmasi cok zordur Cunku bu kafesleri bulunan buzlar binlerce yillik buzlardir ve artik basinca dayanikli hale gelmistirler Gaz hidratin elde edilmesi icin cikarilacak buz kutleleri cok derin ve sicakligi cok dusuk okyanuslarin dibinde bir ortam gerekmektedir Bu ortamlar ozellikle Kanada nin kuzeyinde Gronland in kuzeyinde Kutup aciklarinda Amerika Hindistan Alaska vs bulunmaktadir Kasim 2008 tarihinde Dr Collet ve ekibi Kanada nin kuzeyindeki bu ortamda gaz hidrati cikarmak icin platform olusturulmasi isine yogunluk vermistir Dr Collet cikarilacak gaz hidratin hacminin 2 4 000 000 000 000 m3 olacagini bu gaz ile civardaki 100 milyon evi 10 yildan uzun sureyle isitilabilecegini belirtmistir Gazi cikarmak icin hala calismakta olan bilim insanlari iki farkli metot dusunuyor Buzun ustunde basinci azaltarak gazi cikarmak veya Karbondioksit gazi yardimiyla buzun kafeslerinden gazi cikartmak Kanada nin kuzeyinde baslatilan calismalarda karbondioksit gazi ile gaz hidratlar cikartilmaya calisilacaktir Karadeniz de bulunan metan hidrat kristalleriIlk olarak Margasch adli arastirma gemisinin Karadeniz tabaninda tespit ettigi metan hidrat kritallerinin ekonomiye kazandirilmasi 2002 yilindan itibaren Dokuz Eylul Universitesi Deniz bilimleri ve Teknoloji Enstitusu tarafindan arastirilmakta yapilan calismalar TPAO ve DPT tarafindan desteklenmektedir Japonlarin 2013 yilinda deniz tabaninda katilasmis halde bulunan metan hidrat kristallerini enerji uretimi icin kullanmayi basarmasi bilim camiasi ve enerji sektorunde heyecan yaratmis Turk bilim insanlari kamuoyunu Karadeniz deki kaynagin kullanimi konusunda bilgilendirmistir Kaynakca Metan Hidrat Kristalleri Ozhan Ozturk Pontus Antik Cag dan Gunumuze Karadeniz in Etnik ve Siyasi Tarihi 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Genesis Yayinlari Ankara 2011 2 Baski s 108 ISBN 978 605 54 1017 9 Buz Gazi Karadeniz de bol miktarda bulunuyor Milliyet Gazetesi 12 Nisan 2013 17 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2013 Konuyla ilgili yayinlarTUBITAK Bilim ve Teknik Dergisi Mayis 2009 sayi 498 s 8