Mezopotamya Mandası (Arapça: الانتداب البريطاني على العراق), Osmanlı Irak'ını (Mezopotamya) kapsayacak şekilde önerilen bir Milletler Cemiyeti mandasıydı. Bu manda Birleşik Krallık'a verilecekti ancak İngiltere ile Irak arasında yapılan ve önerilen manda ile bazı benzerlikler taşıyan bir anlaşma olan tarafından geçersiz kılındı. Kağıt üzerinde manda 1920'den 1932'ye kadar sürmüştür.
Mezopotamya için Manda Taslağı | |
---|---|
Mezopotamya ve Filistin için 7 Aralık 1920 tarihinde Milletler Cemiyeti'nin onayına sunulan manda taslakları | |
Oluşturulma | 1920 (sadece taslak) |
Onaylanma | Onaylanmadı |
Yazar(lar) | Milletler Cemiyeti |
Amaç | Mezopotamya topraklarının oluşturulması önerildi. Bunun yerine Irak Mandası kuruldu |
Önerilen manda, 1916 Sykes-Picot Anlaşması uyarınca 25 Nisan 1920'de İtalya'daki San Remo Konferansı'nda verildi, ancak henüz belgelenmemiş veya tanımlanmamıştı.'nin 22. Maddesi uyarınca A sınıfı bir manda olacaktı. Haziran 1920'de İngiliz Sömürge Ofisi tarafından bir taslak manda belgesi hazırlandı ve Aralık 1920'de Milletler Cemiyetine taslak olarak sunuldu.
Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden hemen sonra, geleceğin Irak Yüksek Komiseri Sir , Mezopotamya'nın Hindistan'a ilhak edilmesini ve "Hindistan'ın ve Hindistan hükümeti gibi Hintlerin bir kolonisi olarak yönetilmesini, geniş ovalarının yavaş yavaş işlenmesini ve savaşçı ırklarının buraya yerleştirilmesini" tavsiye etti. Cox, 22 Nisan 1918'de yazdığı bir memorandumda İngilizlerin desteklemesi gereken sosyal grupları sıraladı: Bağdat'taki Yahudi cemaati, Bağdat ve Basara'daki eşraf, zengin toprak sahibi Araplar ve Yahudiler ile yerleşik aşiretlerin şeyhleri. Musul, 'nın ardından İngiliz nüfuz bölgesine eklendi.
Önerilen manda yönetimi, 1920'de ülke çapında bir Irak isyanının patlak vermesi ve ardından Ekim 1922 tarihli Anglo-Irak Antlaşması ile bölgenin Irak Krallığı olmasına karar verilmesi nedeniyle kurulmakta bazı zorluklarla karşılaştı. Irak Krallığı 1931-1932 yıllarında, Milletler Cemiyetinin bu tür devletlerin tam bağımsız devletler olarak "aşamalı gelişimlerinin" kolaylaştırılacağı yönündeki tutumuna uygun olarak bağımsız oldu.
İngiliz yönetimindeki Irak'ın sivil hükûmeti başlangıçta Sir ve yardımcısı Albay tarafından yönetiliyordu. Necef'te bir İngiliz subayının öldürülmesinin ardından İngiliz misillemeleri düzeni sağlamada başarısız oldu. Kuzey Irak'ın dağlık bölgelerinde İngiliz yönetimi henüz kurulmamıştı. İngilizlerin karşı karşıya kaldığı en çarpıcı sorun, manda statüsü verilmesiyle ihanete uğradıklarını düşünen milliyetçilerin artan öfkesiydi.[]
Haritalar
- T.E. Lawrence tarafından Kasım 1918'de Savaş Kabinesinin sunulan harita
- Önerilen mandaları gösteren 1921 CAB24/120 kabine memorandumuna ekli İngiliz haritası
Kaynakça
- ^ a b c d The new Cambridge modern history. Volume xii. p.293.
- ^ Nadhmi, Wamidh Jamal Umar (1984). Al-Judhour al-Siyasiyya wal Fikriyya wal Ijtima'yya Lilharaka al-Qawmiyya al-'Arabiyya (al-Istiqlaliyya) fil 'Iraq [The Political, Intellectual and Social Roots of the Arab Nationalist (Independent) Movement in Iraq] (Arapça). Markaz Dirasat al-Wihda al-'Arabiyya, Beirut. s. 399.
- ^ Nadhmi 1984, s. 275.
- ^ . 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2013.
- Bu madde bu kaynaktan gelen kamu malı içermektedir. Country Studies. .
Konuyla ilgili yayınlar
- Dodge, Toby "Inventing Iraq" (2009)
- Fieldhouse, David K. Orta Doğu'da Batı Emperyalizmi, 1914-1958 (2006)
- Fisk, Robert. Uygarlık için Büyük Savaş: The Conquest of the Middle East, (2. baskı 2006),
- Simons, Geoff. Irak: Sümer'den Saddam'a (2. baskı 1994)
- Sluglett, Peter. Irak'ta Britanya: Contriving King and Country, 1914-1932 (2. baskı 2007)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mezopotamya Mandasi Arapca الانتداب البريطاني على العراق Osmanli Irak ini Mezopotamya kapsayacak sekilde onerilen bir Milletler Cemiyeti mandasiydi Bu manda Birlesik Krallik a verilecekti ancak Ingiltere ile Irak arasinda yapilan ve onerilen manda ile bazi benzerlikler tasiyan bir anlasma olan tarafindan gecersiz kilindi Kagit uzerinde manda 1920 den 1932 ye kadar surmustur Mezopotamya icin Manda TaslagiMezopotamya ve Filistin icin 7 Aralik 1920 tarihinde Milletler Cemiyeti nin onayina sunulan manda taslaklariOlusturulma1920 sadece taslak OnaylanmaOnaylanmadiYazar lar Milletler CemiyetiAmacMezopotamya topraklarinin olusturulmasi onerildi Bunun yerine Irak Mandasi kuruldu Onerilen manda 1916 Sykes Picot Anlasmasi uyarinca 25 Nisan 1920 de Italya daki San Remo Konferansi nda verildi ancak henuz belgelenmemis veya tanimlanmamisti nin 22 Maddesi uyarinca A sinifi bir manda olacakti Haziran 1920 de Ingiliz Somurge Ofisi tarafindan bir taslak manda belgesi hazirlandi ve Aralik 1920 de Milletler Cemiyetine taslak olarak sunuldu Birinci Dunya Savasi nin sona ermesinden hemen sonra gelecegin Irak Yuksek Komiseri Sir Mezopotamya nin Hindistan a ilhak edilmesini ve Hindistan in ve Hindistan hukumeti gibi Hintlerin bir kolonisi olarak yonetilmesini genis ovalarinin yavas yavas islenmesini ve savasci irklarinin buraya yerlestirilmesini tavsiye etti Cox 22 Nisan 1918 de yazdigi bir memorandumda Ingilizlerin desteklemesi gereken sosyal gruplari siraladi Bagdat taki Yahudi cemaati Bagdat ve Basara daki esraf zengin toprak sahibi Araplar ve Yahudiler ile yerlesik asiretlerin seyhleri Musul nin ardindan Ingiliz nufuz bolgesine eklendi Onerilen manda yonetimi 1920 de ulke capinda bir Irak isyaninin patlak vermesi ve ardindan Ekim 1922 tarihli Anglo Irak Antlasmasi ile bolgenin Irak Kralligi olmasina karar verilmesi nedeniyle kurulmakta bazi zorluklarla karsilasti Irak Kralligi 1931 1932 yillarinda Milletler Cemiyetinin bu tur devletlerin tam bagimsiz devletler olarak asamali gelisimlerinin kolaylastirilacagi yonundeki tutumuna uygun olarak bagimsiz oldu Ingiliz yonetimindeki Irak in sivil hukumeti baslangicta Sir ve yardimcisi Albay tarafindan yonetiliyordu Necef te bir Ingiliz subayinin oldurulmesinin ardindan Ingiliz misillemeleri duzeni saglamada basarisiz oldu Kuzey Irak in daglik bolgelerinde Ingiliz yonetimi henuz kurulmamisti Ingilizlerin karsi karsiya kaldigi en carpici sorun manda statusu verilmesiyle ihanete ugradiklarini dusunen milliyetcilerin artan ofkesiydi kaynak belirtilmeli HaritalarT E Lawrence tarafindan Kasim 1918 de Savas Kabinesinin sunulan harita Onerilen mandalari gosteren 1921 CAB24 120 kabine memorandumuna ekli Ingiliz haritasiKaynakca a b c d The new Cambridge modern history Volume xii p 293 Nadhmi Wamidh Jamal Umar 1984 Al Judhour al Siyasiyya wal Fikriyya wal Ijtima yya Lilharaka al Qawmiyya al Arabiyya al Istiqlaliyya fil Iraq The Political Intellectual and Social Roots of the Arab Nationalist Independent Movement in Iraq Arapca Markaz Dirasat al Wihda al Arabiyya Beirut s 399 Nadhmi 1984 s 275 6 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Nisan 2013 Bu madde bu kaynaktan gelen kamu mali icermektedir Country Studies Konuyla ilgili yayinlarDodge Toby Inventing Iraq 2009 Fieldhouse David K Orta Dogu da Bati Emperyalizmi 1914 1958 2006 Fisk Robert Uygarlik icin Buyuk Savas The Conquest of the Middle East 2 baski 2006 Simons Geoff Irak Sumer den Saddam a 2 baski 1994 Sluglett Peter Irak ta Britanya Contriving King and Country 1914 1932 2 baski 2007