Michael Andreas Helmuth Ende (d. 12 Kasım 1929, Garmisch-Partenkirchen - 28 Ağustos 1995, Filderstadt), Alman fantastik çocuk kitapları yazarıdır. Bitmeyecek Öykü ile dünya üzerindeki milyonlarca çocuğu büyüleyen Michael Ende'nin yazar olarak ilk büyük başarısı, çocuklar için yazdığı Cim Düğme ve Lokomotifçi Lukas'tır (Jim Knopf und Lukas der Lokomotivführer). Bu kitabın devamı niteliğinde Cim Düğme ve Vahşi On Üçler ve Momo adlı kitapları da bulunmaktadır. Çalışmaları 40'tan fazla dile çevrilmiş, 20 milyondan fazla satmış; sinema, sahne oyunları, opera ve sesli kitaba uyarlanmıştır.
Michael Ende | |
---|---|
Doğum | Michael Andreas Helmuth Ende 12 Kasım 1929 Garmisch-Partenkirchen, Bavyera, Weimar Cumhuriyeti |
Ölüm | 28 Ağustos 1995 (65 yaşında) Filderstadt, Baden-Württemberg, Almanya |
Meslek | Yazar |
Milliyet | Alman |
Dönem | 1960-1995 |
Tür | Fantezi edebiyatı, çocuk edebiyatı |
Önemli eser | Bitmeyecek Öykü |
Resmî site | |
www.michaelende.de |
Hayatı
12 Kasım 1929’da Garmisch-Partenkirchen, Almanya’da dünyaya geldi. Gerçeküstücü bir ressam olan Edgar Ende ile fizyoterapist Louise Bartholomew Ende'nin tek çocuğuydu. Altı yaşındayken ailesiyle birlikte Münih'in kuzeyinde sanatçıların yoğun olarak yaşadığı ilçesine taşındılar. Büyüdüğü bu edebi ve sanatsal yönden zengin ortam daha sonra yazılarını etkiledi.
1936 yılında babasının işi Nazi yönetimi tarafından "dejenere" olarak ilan edildi ve yasaklandı. Bu yüzden babası gizli çalışmak zorunda kaldı. II. Dünya Savaşı'nın ağır dehşeti çocukluğunu etkiledi. Münih'e ilk hava saldırısı gerçekleştiğinde on iki yaşındaydı.
1945’te on altı yaşındayken askere çağrılınca eğitimini sürdürdüğü Waldorf okulundan ayrıldı. Savaştan sonra 1948-1950 yılları arasında bir drama okuluna katıldı, aktörlük yaptı, skeçler ve kısa oyunlar yazdı, Münih Halk Tiyatrosu’nda yönetmenlik ve Bavyeralı bir yapım şirketi için film eleştirmenliği yaptı.
1952 yılında bir yılbaşı partisinde tanıştığı Ingeborg Hoffman ile 1964 yılında Roma'da evlendi. Hoffman hümanist değerleri sürdürmek için kararlı bir örgüte, Hümanist Birliğine katılmak için Ende'yi teşvik etti. Birlikte insan hakları için çalıştılar. Eşinin rehberliğinde çeşitli gruplarla tanıştı. 1985 yılında Hoffman'ın ani ve beklenmedik ölümüyle Ende, İtalya, Casa Liocorno daki evlerini sattı ve Münih'e döndü.
1992 yılında, Ende'ye mide kanseri teşhisi konuldu. İki yıl süren tedavi sonunda 28 Ağustos 1995'te hastalığa yenik düşerek 64 yaşındayken Filderstadt'ta öldü.
Çalışmaları
Yazın hayatına 1950’lerde kabare senaryoları yazarak başlayan Ende’nin en çok ses getiren kitabı 1979’da yayımlanan Bitmeyecek Öykü adlı romanıydı. Roman 30’dan fazla dile çevrildi ve uluslararası alanda çok satanlar listesine girdi. Ayrıca Momo adlı kitabı ise büyük ses getirdi. Kitabında zamandan bahseden yazar, bu romanın hikâyesini birinden duyduğunu, duyduklarını hiç değiştirmeden bize aktardığından bahseder.
Ende, 20. yüzyılın en popüler Alman yazarlarından biridir. Genelde çocuk kitaplarındaki büyük başarılarından söz edilse de yetişkinler için de kitaplar yazmıştır. Ende "Hikayelerimi içimdeki çocuk ve hepimiz için anlatıyorum" ve "benim kitaplarım 8 ve 80 yaş arasındaki tüm çocuklar içindir" demiştir.
Fantezi dünyasını seçen, fakat gerçek dünyayla olan bağlarını da koparmayan öyküleriyle pek çok övgü ve ödül almasına karşın alçak gönüllülükten vazgeçmemiştir.
Ödülleri
- 1961 Alman Gençlik Edebiyatı Ödülü - Cim Düğme ve Lokomotifçi Lukas (Jim Knopf und Lukas der Lokomotivführer)
- 1967 Hugo-Jacobi Ödülü
- 1974 Alman Gençlik Edebiyatı Ödülü - Momo
- 1979 Buxtehude Bull - Bitmeyecek Öykü (Die unendliche Geschichte)
- 1980 Çocuk Edebiyatı Derneği Volkach Alman Akademisi Büyük Ödülü
- 1980 Wilhelm Hauff Ödülü - Bitmeyecek Öykü
- 1981 Uluslararası Janusz Korczak Edebiyat Ödülü - Bitmeyecek Öykü
- 1982 Accademia Internazionale Medicean Lorenzo il Magnifico Ödülü (AIM)
- 1983 Gümüş Kalem - Bitmeyecek Öykü
- 1989 Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı
- 1990 La vache qui lit Ödülü - Der satanarchäolügenialkohöllische Wunschpunsch
- 1996 Kurt Lasswitz Ödülü - Santa Cruz'a Giden Uzun Yol (Der lange Weg nach Santa Cruz)
Eserleri
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Türkçeye çevrilmiş eserleri
Vikisöz'de Michael Ende ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Michael Andreas Helmuth Ende d 12 Kasim 1929 Garmisch Partenkirchen 28 Agustos 1995 Filderstadt Alman fantastik cocuk kitaplari yazaridir Bitmeyecek Oyku ile dunya uzerindeki milyonlarca cocugu buyuleyen Michael Ende nin yazar olarak ilk buyuk basarisi cocuklar icin yazdigi Cim Dugme ve Lokomotifci Lukas tir Jim Knopf und Lukas der Lokomotivfuhrer Bu kitabin devami niteliginde Cim Dugme ve Vahsi On Ucler ve Momo adli kitaplari da bulunmaktadir Calismalari 40 tan fazla dile cevrilmis 20 milyondan fazla satmis sinema sahne oyunlari opera ve sesli kitaba uyarlanmistir Michael EndeDogumMichael Andreas Helmuth Ende 12 Kasim 1929 1929 11 12 Garmisch Partenkirchen Bavyera Weimar CumhuriyetiOlum28 Agustos 1995 65 yasinda Filderstadt Baden Wurttemberg AlmanyaMeslekYazarMilliyetAlmanDonem1960 1995TurFantezi edebiyati cocuk edebiyatiOnemli eserBitmeyecek OykuResmi sitewww michaelende deHayati12 Kasim 1929 da Garmisch Partenkirchen Almanya da dunyaya geldi Gercekustucu bir ressam olan Edgar Ende ile fizyoterapist Louise Bartholomew Ende nin tek cocuguydu Alti yasindayken ailesiyle birlikte Munih in kuzeyinde sanatcilarin yogun olarak yasadigi ilcesine tasindilar Buyudugu bu edebi ve sanatsal yonden zengin ortam daha sonra yazilarini etkiledi 1936 yilinda babasinin isi Nazi yonetimi tarafindan dejenere olarak ilan edildi ve yasaklandi Bu yuzden babasi gizli calismak zorunda kaldi II Dunya Savasi nin agir dehseti cocuklugunu etkiledi Munih e ilk hava saldirisi gerceklestiginde on iki yasindaydi Michael Ende nin Munih teki mezari 1945 te on alti yasindayken askere cagrilinca egitimini surdurdugu Waldorf okulundan ayrildi Savastan sonra 1948 1950 yillari arasinda bir drama okuluna katildi aktorluk yapti skecler ve kisa oyunlar yazdi Munih Halk Tiyatrosu nda yonetmenlik ve Bavyerali bir yapim sirketi icin film elestirmenligi yapti 1952 yilinda bir yilbasi partisinde tanistigi Ingeborg Hoffman ile 1964 yilinda Roma da evlendi Hoffman humanist degerleri surdurmek icin kararli bir orgute Humanist Birligine katilmak icin Ende yi tesvik etti Birlikte insan haklari icin calistilar Esinin rehberliginde cesitli gruplarla tanisti 1985 yilinda Hoffman in ani ve beklenmedik olumuyle Ende Italya Casa Liocorno daki evlerini satti ve Munih e dondu 1992 yilinda Ende ye mide kanseri teshisi konuldu Iki yil suren tedavi sonunda 28 Agustos 1995 te hastaliga yenik duserek 64 yasindayken Filderstadt ta oldu Ulrike Enders in Hannover deki Michael Ende Meydani icin yaptigi Momo nun heykeli CalismalariYazin hayatina 1950 lerde kabare senaryolari yazarak baslayan Ende nin en cok ses getiren kitabi 1979 da yayimlanan Bitmeyecek Oyku adli romaniydi Roman 30 dan fazla dile cevrildi ve uluslararasi alanda cok satanlar listesine girdi Ayrica Momo adli kitabi ise buyuk ses getirdi Kitabinda zamandan bahseden yazar bu romanin hikayesini birinden duydugunu duyduklarini hic degistirmeden bize aktardigindan bahseder Ende 20 yuzyilin en populer Alman yazarlarindan biridir Genelde cocuk kitaplarindaki buyuk basarilarindan soz edilse de yetiskinler icin de kitaplar yazmistir Ende Hikayelerimi icimdeki cocuk ve hepimiz icin anlatiyorum ve benim kitaplarim 8 ve 80 yas arasindaki tum cocuklar icindir demistir Fantezi dunyasini secen fakat gercek dunyayla olan baglarini da koparmayan oykuleriyle pek cok ovgu ve odul almasina karsin alcak gonullulukten vazgecmemistir Odulleri1961 Alman Genclik Edebiyati Odulu Cim Dugme ve Lokomotifci Lukas Jim Knopf und Lukas der Lokomotivfuhrer 1967 Hugo Jacobi Odulu 1974 Alman Genclik Edebiyati Odulu Momo 1979 Buxtehude Bull Bitmeyecek Oyku Die unendliche Geschichte 1980 Cocuk Edebiyati Dernegi Volkach Alman Akademisi Buyuk Odulu 1980 Wilhelm Hauff Odulu Bitmeyecek Oyku 1981 Uluslararasi Janusz Korczak Edebiyat Odulu Bitmeyecek Oyku 1982 Accademia Internazionale Medicean Lorenzo il Magnifico Odulu AIM 1983 Gumus Kalem Bitmeyecek Oyku 1989 Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nisani 1990 La vache qui lit Odulu Der satanarchaolugenialkohollische Wunschpunsch 1996 Kurt Lasswitz Odulu Santa Cruz a Giden Uzun Yol Der lange Weg nach Santa Cruz EserleriBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Turkceye cevrilmis eserleri Momo Bitmeyecek OykuVikisoz de Michael Ende ile ilgili sozleri bulabilirsiniz