Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Midilli Kuşatması, 1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.
| Midilli Kuşatması | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı | |||||||
 Pîrî Reis'in çizimiyle Midilli ve Ayvalık | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Osmanlı Devleti |  Fransa Krallığı Venedik Cumhuriyeti Ceneviz Cumhuriyeti | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Mir Mahmud Bey | Philippe de Cleves (Lord Ravenstein) | ||||||
| Güçler | |||||||
| 1.000-1.200 asker (800 asker sonradan takviye) | 10.000 asker 60 kadırga, 100+ nakliye gemisi | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Çok az | Ağır | ||||||
Cenova'nın Fransız Valisi Kont Ravenstein (Philip de Cleves) komutasındaki Haçlı donanması 1501 yılında kuşattığı Midilli'de yenilgiye uğradıktan sonra, dönüş yolunda Çuha Adası civarında yakalandığı fırtınada felakete uğradı.
Kuşatma
1501 yılında Papa VI. Alexander'ın teşvikiyle Venedik Cumhuriyeti'nin müütefiklerinden Fransa Krallığı Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Doğu Akdeniz'e bir donanma göndermeye karar verdi. Cenova'da toplanarak 1501 Temmuz'unda yelken açan 30 gemilik Fransız-Ceneviz donanması (1499-1528 arasında Ceneviz Cumhuriyeti fiilen Fransız işgalinde/denetimindeydi) Eylül ayında Ege Denizi'ne girerek Değirmenlik adasında aynı büyüklükteki Venedik donanmasına katıldı.
Venediklilerin 1499-1500 yıllarında Osmanlılara yitirdikleri Mora'nın güneyindeki kalelerini geri alma arzusuna karşın, Fransız-Ceneviz tarafının Midilli'ye taarruz edilmesi fikri baskın çıktı (Osmanlılar 1462'de adayı Cenevizlilerden almışlardı ve güneyindeki Sakız Adası hâlâ Cenevizlilere aitti). Kont Ravenstein ilk aşamada 3.000 olmak üzere adaya 10.000'e yakın asker çıkardı.
Kuşatma ordusunun kaleyi ilk günden baskınla ele geçirme planı garnizonun çetin direnişiyle püskürtüldü. Ardından top atışlarıyla surlarda tahribat yaratan kuşatmacılar ikinci kez taarruz ettilerse de bu defa garnizonun zift, katran ve kızgın yağ dökmek suretiyle yaptıkları savunmayı aşamadılar. Bununla birlikte, üçüncü taarruzlarında merdivenlerle kuleleri ele geçirme planı başarılı oldu ve Haçlı birlikleri kulelere sancaklarını asmayı başardı. Buna mukabil, garnizonun yanar oklarla Haçlı gemilerini hedef almaları Haçlı donanması tehlikeye düştü. Burçlardaki Haçlı askerleri geri çekilirken ağır kayıplar vediler ve Fransız Kralının yeğeni de bu esnada hayatını kaybetti.
Akdeniz'deki sefer mevsimi için geç bir tarihte icra edilen bu harekât öncesinde Osmanlı donanması Gelibolu'ya çekilmişti ve Midilli taarruza açık vaziyetteydi. Kuşatmanın İstanbul'da duyulmasıyla bir telaş başgösterdiyse de, II. Bayezid Hersekzade Ahmed Paşa'yı donanmanın başında Midilli’ye gönderdi, Anadolu Beylerbeyi Sinan Paşa’ya da emrindeki sipahilerle Ayazmend’de donanmaya yetişerek Hersekzade Ahmed Paşa’ya katılmasını emretti. Keza, Midilli'nin karşı kıyısındaki beylere (Saruhan Sancak Beyi Şehzade Korkut ve Karesi Sancak Beyi ) adayı savunan Midilli Beyi komutasındaki küçük garnizona süratle takviye kuvvet göndermelerini istedi. II. Bayezid ayrıca bu acil durum karşısında ilk kez avârız (hudûs-u avârız) olarak adlandırılan olağanüstü hal vergisinin toplanmasını emretti.
Alınan önlemler çerçevesinde gönderilen 800 kişilik birlik Haçlıların kuşatma ordusunu yararak kaleye ulaşmayı başardı. Haçlı ordusunun yeni hücumu kuvvetlenmiş olan kale garnizonu tarafından püskürtülünce, Osmanlı donanmasının da yaklaştığını haber alan Fransız-Ceneviz ordusu, Rodos Şövalyeleri'nin gönderdiği 29 parçalık donanmayı da beklemeden kuşatmayı kaldırma kararı aldı.
Kuşatma sonrası
Fransız-Ceneviz donanması baskın yapmak amacıyla başladıkları taarruz sonrasında Akdeniz'deki sefer mevsiminin geçmiş olmasının sonuçlarıyla karşılaştı. Nitekim, Kasım ayında dönüş yolunda Çuha Adası civarında seyreden donanma şiddetli bir fırtınaya yakalandı ve büyük bölümü battı. Amiral Ravenstein ve Philip de Cleves canlarını zor kurtardı. Bununla birlikte binlerce asker ve mürettebat boğularak öldü (sadece Philip de Cleves'in bayrak gemisi Lommelinanın yaklaşık 400 askeri hayatını kaybetmişti). Çuha Adası'na çıkarak kurtulanlar Ceneviz tarafından gönderilen iki gemiyle önce Korfu'ya, ardından ise İtalyan anakarasına geçirilerek Otranto'ya taşındı.
Kuşatma Şair Uzun Firdevsî tarafından yazılan Kutb-nâme adlı eserde ayrıntılı biçimde kaleme alındı. Kuşatmadan sonra Osmanlılar aşağı kalenin duvarlarını topçu tabyaları da inşa ettirmek suretiyle güçlendirdiler. Bununla ilgili 1508 tarihli iki kitâbe günümüze kadar ulaştı.
Kaynakça
- ^ "The governor who failed: Philip of Cleves at Genoa", Hans Cools, Entre la ville, la noblesse et l'état: Philippe de Clèves (1456-1528) homme politique et bibliophile, s.6-7
- ^ "Demir Kuşaklı Cihangir: Süleymanname", Turgut Güler, Ötüken Neşriyat
- ^ "Gazavat-nâme-i Midilli - Türk Dili ve Kültür Tarihi Bakımından Değeri", Ömer Özkan, Belleten (2008/I), s.118-119
- ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.4, s.53
- ^ "Şehzade Korkut Vakası", Mehmet Balaban, Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Ankara (2020), s.48-49
- ^ "History of the Reign of Ferdinand and Isabella, the Catolic", William H. Prescott, Routhledge, Warne & Routhledge (1862), c.2, s.163
- ^ "The governor who failed: Philip of Cleves at Genoa", Hans Cools, Entre la ville, la noblesse et l'état: Philippe de Clèves (1456-1528) homme politique et bibliophile, s.7
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Midilli" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, Ankara (2020), c.30, s.12". 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Midilli Kusatmasi 1499 1503 Osmanli Venedik Savasi nda evre Midilli Kusatmasi1499 1503 Osmanli Venedik SavasiPiri Reis in cizimiyle Midilli ve AyvalikTarihEkim 1501BolgeMidilli YunanistanSonucKesin Osmanli Zaferi Midilli adasina yonelik Hacli saldirisi puskurtuldu donus yolunda Hacli ordusu felakete ugradiTaraflarOsmanli DevletiFransa Kralligi Venedik Cumhuriyeti Ceneviz CumhuriyetiKomutanlar ve liderlerMir Mahmud BeyPhilippe de Cleves Lord Ravenstein Gucler1 000 1 200 asker 800 asker sonradan takviye 10 000 asker 60 kadirga 100 nakliye gemisiKayiplarCok azAgir Cenova nin Fransiz Valisi Kont Ravenstein Philip de Cleves komutasindaki Hacli donanmasi 1501 yilinda kusattigi Midilli de yenilgiye ugradiktan sonra donus yolunda Cuha Adasi civarinda yakalandigi firtinada felakete ugradi KusatmaMidilli adasi Giacomo Franco 1597 1501 yilinda Papa VI Alexander in tesvikiyle Venedik Cumhuriyeti nin muutefiklerinden Fransa Kralligi Osmanli Imparatorlugu na karsi Dogu Akdeniz e bir donanma gondermeye karar verdi Cenova da toplanarak 1501 Temmuz unda yelken acan 30 gemilik Fransiz Ceneviz donanmasi 1499 1528 arasinda Ceneviz Cumhuriyeti fiilen Fransiz isgalinde denetimindeydi Eylul ayinda Ege Denizi ne girerek Degirmenlik adasinda ayni buyuklukteki Venedik donanmasina katildi Venediklilerin 1499 1500 yillarinda Osmanlilara yitirdikleri Mora nin guneyindeki kalelerini geri alma arzusuna karsin Fransiz Ceneviz tarafinin Midilli ye taarruz edilmesi fikri baskin cikti Osmanlilar 1462 de adayi Cenevizlilerden almislardi ve guneyindeki Sakiz Adasi hala Cenevizlilere aitti Kont Ravenstein ilk asamada 3 000 olmak uzere adaya 10 000 e yakin asker cikardi Kusatma ordusunun kaleyi ilk gunden baskinla ele gecirme plani garnizonun cetin direnisiyle puskurtuldu Ardindan top atislariyla surlarda tahribat yaratan kusatmacilar ikinci kez taarruz ettilerse de bu defa garnizonun zift katran ve kizgin yag dokmek suretiyle yaptiklari savunmayi asamadilar Bununla birlikte ucuncu taarruzlarinda merdivenlerle kuleleri ele gecirme plani basarili oldu ve Hacli birlikleri kulelere sancaklarini asmayi basardi Buna mukabil garnizonun yanar oklarla Hacli gemilerini hedef almalari Hacli donanmasi tehlikeye dustu Burclardaki Hacli askerleri geri cekilirken agir kayiplar vediler ve Fransiz Kralinin yegeni de bu esnada hayatini kaybetti Akdeniz deki sefer mevsimi icin gec bir tarihte icra edilen bu harekat oncesinde Osmanli donanmasi Gelibolu ya cekilmisti ve Midilli taarruza acik vaziyetteydi Kusatmanin Istanbul da duyulmasiyla bir telas basgosterdiyse de II Bayezid Hersekzade Ahmed Pasa yi donanmanin basinda Midilli ye gonderdi Anadolu Beylerbeyi Sinan Pasa ya da emrindeki sipahilerle Ayazmend de donanmaya yetiserek Hersekzade Ahmed Pasa ya katilmasini emretti Keza Midilli nin karsi kiyisindaki beylere Saruhan Sancak Beyi Sehzade Korkut ve Karesi Sancak Beyi adayi savunan Midilli Beyi komutasindaki kucuk garnizona suratle takviye kuvvet gondermelerini istedi II Bayezid ayrica bu acil durum karsisinda ilk kez avariz hudus u avariz olarak adlandirilan olaganustu hal vergisinin toplanmasini emretti Alinan onlemler cercevesinde gonderilen 800 kisilik birlik Haclilarin kusatma ordusunu yararak kaleye ulasmayi basardi Hacli ordusunun yeni hucumu kuvvetlenmis olan kale garnizonu tarafindan puskurtulunce Osmanli donanmasinin da yaklastigini haber alan Fransiz Ceneviz ordusu Rodos Sovalyeleri nin gonderdigi 29 parcalik donanmayi da beklemeden kusatmayi kaldirma karari aldi Kusatma sonrasiFransiz Ceneviz donanmasi baskin yapmak amaciyla basladiklari taarruz sonrasinda Akdeniz deki sefer mevsiminin gecmis olmasinin sonuclariyla karsilasti Nitekim Kasim ayinda donus yolunda Cuha Adasi civarinda seyreden donanma siddetli bir firtinaya yakalandi ve buyuk bolumu batti Amiral Ravenstein ve Philip de Cleves canlarini zor kurtardi Bununla birlikte binlerce asker ve murettebat bogularak oldu sadece Philip de Cleves in bayrak gemisi Lommelinanin yaklasik 400 askeri hayatini kaybetmisti Cuha Adasi na cikarak kurtulanlar Ceneviz tarafindan gonderilen iki gemiyle once Korfu ya ardindan ise Italyan anakarasina gecirilerek Otranto ya tasindi Kusatma Sair Uzun Firdevsi tarafindan yazilan Kutb name adli eserde ayrintili bicimde kaleme alindi Kusatmadan sonra Osmanlilar asagi kalenin duvarlarini topcu tabyalari da insa ettirmek suretiyle guclendirdiler Bununla ilgili 1508 tarihli iki kitabe gunumuze kadar ulasti Kaynakca The governor who failed Philip of Cleves at Genoa Hans Cools Entre la ville la noblesse et l etat Philippe de Cleves 1456 1528 homme politique et bibliophile s 6 7 Demir Kusakli Cihangir Suleymanname Turgut Guler Otuken Nesriyat Gazavat name i Midilli Turk Dili ve Kultur Tarihi Bakimindan Degeri Omer Ozkan Belleten 2008 I s 118 119 Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 4 s 53 Sehzade Korkut Vakasi Mehmet Balaban Haci Bayram Veli Universitesi Ankara 2020 s 48 49 History of the Reign of Ferdinand and Isabella the Catolic William H Prescott Routhledge Warne amp Routhledge 1862 c 2 s 163 The governor who failed Philip of Cleves at Genoa Hans Cools Entre la ville la noblesse et l etat Philippe de Cleves 1456 1528 homme politique et bibliophile s 7 Islam Ansiklopedisi Midilli maddesi Turk Diyanet Vakfi Ankara 2020 c 30 s 12 20 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2022