Mikrotübüller

Mikrotübüller, hücre iskeletini oluşturan yapılardan olup, reseptörleri tutarlar veya serbest bırakırlar. Protein yapıda olup, uzun, içi boş silindirik yapılardır.

Ökaryot kamçısı (flagella) içerisinde mikrotübüller bulunduğu halde prokaryot kamçısında bulunmaz. Bu ökaryotların prokaryot kamçısı arasındaki farklardan biridir. Bir diğeri ise hareket mekanizmalarından kaynaklanır. Kamçının sitoplazma içerisinde kalan kısmı etrafında enerji gereksinimi fazla olması nedeniyle mitokondri (prokaryot hücrelerde ) bulunur.

Mikrotübüllerin belli başlı görevleri ise sentriyollerin, sillerin ve kamçıların yapısal unsurlarını oluşturmaları şeklinde sıralanabilir. Bunlardan başka kan pulcukları (trombosit) ile daha birçok hücrede iskelet sistemini oluştururlar. Sinir hücrelerinde ise madde iletiminde iş görürler.Ayrıca bitki hücrelerinde hücre duvarının yapısındaki selüloz liflerinin düzenlenmesinde rol oynarlar.

Mikrofilamentler ise mikrotübüllerin aksine ağsı bir yapı gösterirler ve kalınlıkları da 7 nm kadardır. Yani mikrotübüllerin üçte biri kadar kalınlıktadır. Mikrofilamentler hücrenin hareketi ve hücre kasılmasında rol oynayan fonksiyonel yapılardır. Mikrofilamentler hücre içerisinde sayıca az olmasına karşın kas hücrelerinde oldukça gelişmiş bir yapıya sahiplerdir. Kas hücrelerinde iki proteini içeren iki çeşit mikroflament vardır.

Birinci mikrofilament aktin adı verilen bir çeşit protein taşır. İkinci mikrofilament ise miyozin adı verilen diğer bir çeşit proteini içerir. İçerdikleri proteinlerle birbirinden farklılaşmış bu mikrofilamentler, mekanik ve kimyasal etkileşimlerle birbirleri üzerinde kayarak içinde bulundukları kas hücresinin hareketini sağlarlar.

Mikrofilamentler aynı zamanda hücre zarının endositoz ve ekzositoz hareketlerini sağlayarak kese oluşturma yöntemiyle hücre içerisine büyük moleküllerin alınmasını sağlarlar.

Wikimedia Commons'ta Mikrotübül ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.