Milka Planinc, (21 Kasım 1924 – 7 Ekim 2010) Hırvatistan'dan Yugoslav bir siyasetçi. Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti başbakanıydı ve bu makamdaki ilk ve tek kadın olarak 1982'den 1986'ya kadar görev yaptı. Planinc diplomatik olarak tanınmış bir Komünist devletteki ilk kadın hükûmet başkanıydı.
Milka Planinc | |
---|---|
Federal Yürütme Konseyi | |
Görev süresi 16 Mayıs 1982 - 15 Mayıs 1986 | |
Başkan | Petar Stambolić Mika Špiljak Veselin Đuranović Radovan Vlajković |
Yerine geldiği | Veselin Đuranović |
Yerine gelen | Jure Bilić |
7'inci | |
Görev süresi 14 Aralık 1971 - 16 Mayıs 1982 | |
Yerine geldiği | Savka Dabčević-Kučar |
Yerine gelen | Branko Mikulić |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 21 Kasım 1924 , Yugoslavya (günümüzde Hırvatistan) |
Ölüm | 7 Ekim 2010 Zagreb, Hırvatistan |
Partisi | Komünistler Birliği |
İlk yılları
Planinc, köken olarak Hırvat ve Sırp karışımı bir ailede , Dalmaçya'ya çok yakın küçük bir kasaba olan Žitnić'te dünyaya geldi. Okula gitti fakat İkinci Dünya Savaşı'nın başlaması ile birlikte eğitimi yarım kaldı. Planinc'in hayatı ve ülkesi için önemli bir yıl olan 1941'de Komünist Gençlik Birliği'ne katıldı. Nazi Almanyası Yugoslavya'yı işgal etti ve Almanlar, İtalyanlar, Macarlar ve Bulgarlar arasında ülkeyi böldü. Yakın zamanda Partizanlar adı altında Mareşal Josip Broz Tito tarafından yönetilen bir direniş hareketi oluşturuldu. Planinc, Yogoslavya'nın Ulusal Kurtuluşu için Anti Faşist Konseyi'ne katılabilmeye yaşının yeteceği günü sabırsızlıkla bekledi.
Planinc, 19 yaşında Partizanlara katıldı ve son derece kendini Tito'ya adadı. 1944'te Yugoslavya'nın Komünist Partisi'ne katıldı. İşi parti prensiplerini, politikalarını öğretmek ve partiye bağlılığı sağlamak olan 11. Dalmaçya Baskın Tugayı'nın ülke komiseri oldu. Planinc yıllarca Partizanlar ve Komünist Partisi için çalıştı ve tüm bölgede kontrolü sağladıklarında eğitimine devam edebilmek için Zagreb'te İdare Yüksekokulu'na yazıldı. Partizan komutan Simo Dubajić daha sonra Plannic'in savaş sonrası Kočevski Rog katliamına karıştığını iddia etti.
1950'de Zvonko Planinc adındaki bir mühendis ile evlendi. Çiftin bir oğlu ve bir kızı oldu.
Siyasi kariyeri
Planinc Hırvatistan Komüistler Birliği'nde tam zamanlı bir kariyer yapmaya başladı. Eğitim, ajitasyon ve propaganda üzerinde uzmanlaştı ve 1959'da yürütme organı olan Hırvatistan Merkez Komitesi'ne seçildi.
1957'de Trešnjevka Halk Meclisi Sekreteri, 1961'de Zagreb Şehrinin Kültür İşler Sekreteri, Komünist Kominitesi'nin Zagrep Şehri Sekreteri ve 1965'ten 1963'e kadar Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti'nin Eğitim Sekreteri olarak Zagreb'te çeşitli görevlerde bulundu.
Büyük parti onayı Hırvatistan Komünistler Birliği (HKB) Başkanlığına seçildiği 1966 yılına ve 1968'de HKB yürütme komitesine seçildiği zamana kadar gelmedi. 1967 ve 1971 yılları arasında Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti Meclisi Başkanı olarak görev yaptı. []
Hırvat Baharı olaylarından sonra HKB başkanlığı kaldırıldı ve Planinc 1971'de Merket Komite'nin başkanı oldu. Hırvat Baharı'na katılan Franjo Tuđman, Marko Veselica, Dražen Budiša, Šime Đodan ve Vlado Gotovac'ı tutuklama kararı aldı. 1982'ye kadar Hırvatistan Komünistleri Birliği'nin Lideri olarak kaldı.[]
Tito 1980'de öldüğü zaman, arkasında sırasıyla her federal birimden gelen sekiz liderin rotasyonundan oluşan bir plan bıraktı. 29 Nisan 1982'de Yugoslavya İşçileri Sosyalist İttifak Federal Konferansı Planinc tarafından sulunan bakanların bir listesini onayladı ve 15 Mayıs 1982'de Ulusal Meclisin iki hanesinin müşterek bir oturumunda Planinc Federal Yürütme Konseyi'nin başkanı ilan edildi. Böylelikle başbakan oldu. Ülkenin 64 yıllık tarihi boyunca bu derece yüksek bir görev alan ilk kadın haline geldi. Planinc'in yeni bir hükûmet organı vardı: Federal İcra Komitesi ve 29 üyeden oluşuyordu. Eski komitenin üyesi olan beş üye dışında bu komitenin üyelerinin tamamı yeniydi.
1982 ile 1986 yılları arasında Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin başkanı olarak görev yaptı. Başbakanlık görevi, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin nihayet dış borçlarının düzenlendiği ve geri ödenmeye başlandığı zamanlar olarak bilinir.
Güç ayrı cumhuriyetler arasında bölündüğünden 1974 Yugoslavya Anayasası merkez hükûmeti çok ufak bir otoriteyle bıraktı. Planinc merkezi hükûmeti tekrar odak noktasına yerleştirmek istedi ve uluslararası müttefikler edinmek için Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri ve Moskova'yı ziyaret etti. Ziyaretleri sırasında Washington ona ekonomik yardım sözü verdi. Moskova ziyaretleri ise "hiçbir şey kaybedilmedi ancak hiçbir şey de kazanılmadı" şeklinde anlatılır.
Planinc, Ekim 1985'te istifa etmek istedi fakat kabul edilmedi. 12 Şubat 1986'da Planinc'in hükûmeti Uluslararası Para Fonu'na ileri gözetim için istekte bulundu. İstek bir ay sonra kabul edildi. Mayıs 1986'da görevi sonra erdi ve çok geçmeden LCY Merkez Komitesi'nin bir üyesi oldu.
Siyasetten sonra
Eski başbakan, zamanının geri kalanını Komünizm'in Çöküşü, Berlin Duvarı'nın yıkılışı, Hırvatlar ve Sırplar arasındaki mücadeleler ile acı savaş günlerini atlatarak geçirdi. 1993'te kocası öldü ve 1994'te oğlu Zoran intihar etti.
1990'ların sonlarından ölümüne kadar Planinc tekerlekli sandalyeye bağımlıydı ve nadiren evinden ayrıldı. 7 Ekim 2012'de 85 yaşında ölene kadar Zagreb'te ikamet etti. Mirogoj Mezarlığı'na defnedildi.
Kaynakça
- ^ a b c d Djokic (10 Ekim 2010). "Milka Planinc obituary". The Guardian. Londra. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2011.
- ^ a b Opfell 1993, s. 112.
- ^ Opfell 1993, s. 113.
- ^ a b c d e f g Opfell 1993.
- ^ a b Opfell 1993, s. 116.
- ^ "Kardelj's dispatches found" 28 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., B92
- ^ a b c d Opfell 1993, s. 117.
- ^ Boris Bilas (8 Ağustos 2009). "Milka Planinc o Savki: 'Razišle smo se, ali se nikada nismo niti svađale niti mrzile'" [Milka Planinc on Savka: 'We went our separate ways, but we never argued or hated each other']. Nacional (Hırvatça). 23 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2017.
- ^ a b c Stankovic, Slobodan. Open Society Archives 12 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. 6 May 1982 (retrieved on 15 April 2008)
- ^ Opfell 1993, s. 118.
- ^ Opfell 1993, s. 119.
- ^ Meier, Viktor; Yugoslavia: a history of its demise, Routledge, 1999. (p. 15)
- ^ Boughton, James M.; Silent revolution: the International Monetary Fund, 1979-1989, International Monetary Fund, 2001. (p. 433)
- ^ a b Opfell 1993, s. 120.
- ^ "Milka Planinc: Partisan and Homeland wars are anti-fascist" 5 Ağustos 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, Jutarnji list
- ^ "Preminula Milka Planinc" 18 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Index.hr; accessed 16 October 2016.
- ^ Gradska groblja Zagreb: Milka Planinc, Mirogoj RKT-51-II/I-202
Kaynakça
- Opfell, Olga S. (1993). Women Prime Ministers and Presidents. Jefferson, North Carolina: McFarlane & Company., .
- Skard, Torild (2014) "Milka Planinc" in Women of Power - Half a century of female presidents and prime ministers worldwide. Bristol: Policy Press, .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Milka Planinc 21 Kasim 1924 7 Ekim 2010 Hirvatistan dan Yugoslav bir siyasetci Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti basbakaniydi ve bu makamdaki ilk ve tek kadin olarak 1982 den 1986 ya kadar gorev yapti Planinc diplomatik olarak taninmis bir Komunist devletteki ilk kadin hukumet baskaniydi Milka PlanincFederal Yurutme KonseyiGorev suresi 16 Mayis 1982 15 Mayis 1986Baskan Petar Stambolic Mika Spiljak Veselin Đuranovic Radovan VlajkovicYerine geldigi Veselin ĐuranovicYerine gelen Jure Bilic7 inciGorev suresi 14 Aralik 1971 16 Mayis 1982Yerine geldigi Savka Dabcevic KucarYerine gelen Branko MikulicKisisel bilgilerDogum 21 Kasim 1924 Yugoslavya gunumuzde Hirvatistan Olum 7 Ekim 2010 Zagreb HirvatistanPartisi Komunistler BirligiIlk yillariPlaninc koken olarak Hirvat ve Sirp karisimi bir ailede Dalmacya ya cok yakin kucuk bir kasaba olan Zitnic te dunyaya geldi Okula gitti fakat Ikinci Dunya Savasi nin baslamasi ile birlikte egitimi yarim kaldi Planinc in hayati ve ulkesi icin onemli bir yil olan 1941 de Komunist Genclik Birligi ne katildi Nazi Almanyasi Yugoslavya yi isgal etti ve Almanlar Italyanlar Macarlar ve Bulgarlar arasinda ulkeyi boldu Yakin zamanda Partizanlar adi altinda Maresal Josip Broz Tito tarafindan yonetilen bir direnis hareketi olusturuldu Planinc Yogoslavya nin Ulusal Kurtulusu icin Anti Fasist Konseyi ne katilabilmeye yasinin yetecegi gunu sabirsizlikla bekledi Planinc 19 yasinda Partizanlara katildi ve son derece kendini Tito ya adadi 1944 te Yugoslavya nin Komunist Partisi ne katildi Isi parti prensiplerini politikalarini ogretmek ve partiye bagliligi saglamak olan 11 Dalmacya Baskin Tugayi nin ulke komiseri oldu Planinc yillarca Partizanlar ve Komunist Partisi icin calisti ve tum bolgede kontrolu sagladiklarinda egitimine devam edebilmek icin Zagreb te Idare Yuksekokulu na yazildi Partizan komutan Simo Dubajic daha sonra Plannic in savas sonrasi Kocevski Rog katliamina karistigini iddia etti 1950 de Zvonko Planinc adindaki bir muhendis ile evlendi Ciftin bir oglu ve bir kizi oldu Siyasi kariyeriPlaninc Hirvatistan Komuistler Birligi nde tam zamanli bir kariyer yapmaya basladi Egitim ajitasyon ve propaganda uzerinde uzmanlasti ve 1959 da yurutme organi olan Hirvatistan Merkez Komitesi ne secildi 1957 de Tresnjevka Halk Meclisi Sekreteri 1961 de Zagreb Sehrinin Kultur Isler Sekreteri Komunist Kominitesi nin Zagrep Sehri Sekreteri ve 1965 ten 1963 e kadar Hirvatistan Sosyalist Cumhuriyeti nin Egitim Sekreteri olarak Zagreb te cesitli gorevlerde bulundu Buyuk parti onayi Hirvatistan Komunistler Birligi HKB Baskanligina secildigi 1966 yilina ve 1968 de HKB yurutme komitesine secildigi zamana kadar gelmedi 1967 ve 1971 yillari arasinda Hirvatistan Sosyalist Cumhuriyeti Meclisi Baskani olarak gorev yapti kaynak belirtilmeli Hirvat Bahari olaylarindan sonra HKB baskanligi kaldirildi ve Planinc 1971 de Merket Komite nin baskani oldu Hirvat Bahari na katilan Franjo Tuđman Marko Veselica Drazen Budisa Sime Đodan ve Vlado Gotovac i tutuklama karari aldi 1982 ye kadar Hirvatistan Komunistleri Birligi nin Lideri olarak kaldi kaynak belirtilmeli Tito 1980 de oldugu zaman arkasinda sirasiyla her federal birimden gelen sekiz liderin rotasyonundan olusan bir plan birakti 29 Nisan 1982 de Yugoslavya Iscileri Sosyalist Ittifak Federal Konferansi Planinc tarafindan sulunan bakanlarin bir listesini onayladi ve 15 Mayis 1982 de Ulusal Meclisin iki hanesinin musterek bir oturumunda Planinc Federal Yurutme Konseyi nin baskani ilan edildi Boylelikle basbakan oldu Ulkenin 64 yillik tarihi boyunca bu derece yuksek bir gorev alan ilk kadin haline geldi Planinc in yeni bir hukumet organi vardi Federal Icra Komitesi ve 29 uyeden olusuyordu Eski komitenin uyesi olan bes uye disinda bu komitenin uyelerinin tamami yeniydi 1982 ile 1986 yillari arasinda Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti nin baskani olarak gorev yapti Basbakanlik gorevi Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti nin nihayet dis borclarinin duzenlendigi ve geri odenmeye baslandigi zamanlar olarak bilinir Guc ayri cumhuriyetler arasinda bolundugunden 1974 Yugoslavya Anayasasi merkez hukumeti cok ufak bir otoriteyle birakti Planinc merkezi hukumeti tekrar odak noktasina yerlestirmek istedi ve uluslararasi muttefikler edinmek icin Birlesik Krallik Amerika Birlesik Devletleri ve Moskova yi ziyaret etti Ziyaretleri sirasinda Washington ona ekonomik yardim sozu verdi Moskova ziyaretleri ise hicbir sey kaybedilmedi ancak hicbir sey de kazanilmadi seklinde anlatilir Planinc Ekim 1985 te istifa etmek istedi fakat kabul edilmedi 12 Subat 1986 da Planinc in hukumeti Uluslararasi Para Fonu na ileri gozetim icin istekte bulundu Istek bir ay sonra kabul edildi Mayis 1986 da gorevi sonra erdi ve cok gecmeden LCY Merkez Komitesi nin bir uyesi oldu Siyasetten sonraEski basbakan zamaninin geri kalanini Komunizm in Cokusu Berlin Duvari nin yikilisi Hirvatlar ve Sirplar arasindaki mucadeleler ile aci savas gunlerini atlatarak gecirdi 1993 te kocasi oldu ve 1994 te oglu Zoran intihar etti 1990 larin sonlarindan olumune kadar Planinc tekerlekli sandalyeye bagimliydi ve nadiren evinden ayrildi 7 Ekim 2012 de 85 yasinda olene kadar Zagreb te ikamet etti Mirogoj Mezarligi na defnedildi Kaynakca a b c d Djokic 10 Ekim 2010 Milka Planinc obituary The Guardian Londra 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2011 a b Opfell 1993 s 112 Opfell 1993 s 113 a b c d e f g Opfell 1993 a b Opfell 1993 s 116 Kardelj s dispatches found 28 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde B92 a b c d Opfell 1993 s 117 Boris Bilas 8 Agustos 2009 Milka Planinc o Savki Razisle smo se ali se nikada nismo niti svađale niti mrzile Milka Planinc on Savka We went our separate ways but we never argued or hated each other Nacional Hirvatca 23 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2017 a b c Stankovic Slobodan Open Society Archives 12 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde 6 May 1982 retrieved on 15 April 2008 Opfell 1993 s 118 Opfell 1993 s 119 Meier Viktor Yugoslavia a history of its demise Routledge 1999 p 15 Boughton James M Silent revolution the International Monetary Fund 1979 1989 International Monetary Fund 2001 p 433 a b Opfell 1993 s 120 Milka Planinc Partisan and Homeland wars are anti fascist 5 Agustos 2012 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi Jutarnji list Preminula Milka Planinc 18 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Index hr accessed 16 October 2016 Gradska groblja Zagreb Milka Planinc Mirogoj RKT 51 II I 202KaynakcaOpfell Olga S 1993 Women Prime Ministers and Presidents Jefferson North Carolina McFarlane amp Company 978 0899507903 Skard Torild 2014 Milka Planinc in Women of Power Half a century of female presidents and prime ministers worldwide Bristol Policy Press 978 1 4473 1578 0