Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Millet İttifakı, 5 Mayıs 2018 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), İYİ Parti, Saadet Partisi (SAADET) ve Demokrat Parti (DP) arasında kurulan seçim ittifakı. Daha sonrasında Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA), Gelecek Partisi ittifaka katılmıştır.
Millet İttifakı (2018-2023) | |
|---|---|
 | |
| Liderler | Kemal Kılıçdaroğlu (CHP) Temel Karamollaoğlu (SAADET) Gültekin Uysal (DP) Meral Akşener (İYİ Parti) Ali Babacan (DEVA Partisi) Ahmet Davutoğlu (Gelecek Partisi) |
| Cumhurbaşkanı adayı | 2018 Temel Karamollaoğlu (Saadet Partisi) Muharrem İnce (Cumhuriyet Halk Partisi) Meral Akşener (İYİ Parti, Demokrat Parti) 2023 Kemal Kılıçdaroğlu |
| Kuruluş tarihi | 5 Mayıs 2018 12 Şubat 2022 (Altılı Masa olarak) |
| Kapanış tarihi | 28 Mayıs 2023 |
| Birleşme | Altılı Masa |
| Bölünme | Saadet ve Gelecek İttifakı (Saadet Partisi ve Gelecek Partisi) |
| İdeoloji | Güçlendirilmiş parlamenter sistem |
| Siyasi pozisyon | Büyük çadır Bölüngü: Merkez soldan aşırı sağa |
| İnternet sitesi | |
Resmî site (Kırık Bağlantı) Ortak Politikalar Mutabakat Metni (Linke tıkladığınızda metni PDF formatında indirecektir.) | |
 Türkiye Cumhuriyeti | |
Aslen 2018 genel seçimlerinden önce kurulan ittifak, Türkiye'nin 2017'de geçiş yaptığı cumhurbaşkanlığı sistemine direnme konusunda ortak payda bulan siyasi yelpazedeki dört muhalefet partisi tarafından resmen başlatıldı.Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve İYİ Parti, arasında muhalefete yıllar sonra ilk büyük seçim başarısını kazandıran 2019 yerel seçimleri için ikinci kez kuruldu.2023 genel seçimlerinde ana rakip olan Cumhur İttifakına karşı yarışmak üzere AK Parti'den ayrılan Gelecek ve DEVA partilerinin katılmasıyla bir kez daha kuruldu.
Genişlemeden kısa bir süre sonra Millet İttifakı gelecekteki hükûmet programlarını açıklayarak Türkiye'de seçimlerden önce bunu yapan ilk siyasi oluşum oldu. Millet İttifakı, 30 Ocak 2023 tarihinde Ortak Politikalar Mutabakat Metni'ni Ankara'da kamuoyu ile paylaştı.
Genel olarak ittifak, güçlendirilmiş bir parlamenter sistemin kurulmasına özellikle vurgu yapmaktadır. Ülkedeki mevcut demokratik gerileme eğilimini tersine çevirme, hukukun üstünlüğünü ve kuvvetler ayrılığını yeniden tesis etme ve Türkiye'nin insan hakları sicilini iyileştirme ittifakın hükûmet programında değindiği konulardandır.
Tarihçe
2018 seçimleri ve kuruluşu
Nisan 2017'de Türkiye'nin siyasi sistemini bir parlamenter sistemden cumhurbaşkanlığı sistemine dönüştürme konusunda anayasa değişikliği referandumu yapıldı. Referandum sonucu ülkenin sistem değişikliğine geçişini etkin bir şekilde tetikledi. Referandum, iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) ile muhalif Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) tarafından desteklendi. Ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi ile Saadet Partisi ve Demokrat Parti anayasa değişikliğine karşı çıkan siyasi partilerdi. Meral Akşener gibi MHP içerisinden bazı kişiler de anayasa değişikliğine karşı çıktı ve bu kişiler ile ileride Meral Akşener liderliğindeki İYİ Parti kuruldu.
AK Parti ve MHP daha sonra 2018 genel seçimlerine birlikte katılabilmek için seçim öncesi ittifakların oluşumunu kanunlaştırdı. Ardından Cumhur İttifakı kuruldu. Birkaç tur müzakereden sonra 5 Mayıs 2018 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi, Saadet Partisi ve Demokrat Parti ile Meral Akşener tarafından yeni kurulan İYİ Parti'nin de katılımıyla seçim ittifakı kurulduğunu duyuruldu. Demokrat Parti genel seçimlere İYİ Parti çatısı altında katıldı, cumhurbaşkanlığı seçiminde ise aday çıkarmayarak Meral Akşener'i destekledi.
2018 seçimlerinde, Millet İttifakı'nın kurucu partileri ortak bir çatı altında meclis seçimlerine hazırlanırken ittifaktaki her bir partinin cumhurbaşkanlığı seçimi için kendi adayını aday göstermesi kararı alındı.
2019 Türkiye yerel seçimleri
12 Aralık 2018 tarihinde CHP ve İYİ Parti, 2019 yerel seçimlerinde işbirliği yapmak amacıyla yaptıkları görüşmeler sonucunda 21 büyükşehir ile bazı il ve ilçelerde işbirliği yapma kararı aldı.
Genişlemesi ve Altılı Masa
Anayasa değişikliği önerisi ve sonrası
İlk olarak 26 Mayıs 2021 tarihinde İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, uzun süredir üzerinde çalışılan "iyileştirilmiş ve güçlendirilmiş parlamenter sistem" önerisini 26 Mayıs'ta kamuoyuna açıkladı. Ardından 7 Kasım 2021 tarihinde DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan ile Hukuk ve Adalet Politikaları Başkanı Mustafa Yeneroğlu, DEVA Partisi Genel Merkezi’nde düzenlenen basın toplantısıyla partinin Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem önerisini açıkladı. Altı muhalefet partisi, ekim ayı başından bu yana üzerinde çalıştıkları "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem" ile ilgili ortak metne 14 Aralık'ta son biçimini verdi. Hazırlanan ortak metin, 6 partinin genel başkanlarına sunduktan sonra 12 Şubat 2022 tarihinde 6 muhalefet partisi lideri Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem mutabakat metni üzerinde konuşmak üzere Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun çağrısı üzerine Ankara'da Çankaya Belediyesi'ne bağlı Ahlatlıbel tesislerinde bir araya geldiler. Millet İttifakı üyeleri dışında muhalefette temsil edilen DEVA ve Gelecek Partisi liderleri de yuvarlak masa etrafında buluştu. 5 saat 15 dakika süren görüşme sonrası Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçiş konusunda 2021 yılının Aralık ayında genel başkan yardımcıları tarafından ortak çalışma sonucu hazırlanan Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem mutabakat metnine bağlılıklarını 6 parti olarak taahhüt ettikleri ortak irade beyannamesini imzaladılar. İmzalanan metinde bu altı partinin ortak bir gelecek hedefi üzerinde uzlaştıkları, "Yarının Türkiyesi'ni" inşa etmek için "kutuplaşma değil uzlaşma", Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği normlarına vurgu, Siyasi Etik Kanunu gibi konular ön plana çıktı.
Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni 28 Şubat tarihinde kamuoyuna duyuruldu. 6 muhalefet partisinin liderleri, dördüncü buluşmanın ardından 10 maddelik Temel İlkeler ve Hedefler Bildirgesi imzaladı. Güçlendirilmiş parlamenter sistem toplantısı ve katılımcıları, basında "Altılı Masa" adıyla da anılmaktadır.
Ortak cumhurbaşkanı adayının açıklanması ve İYİ Parti krizi
Millet İttifakı, 2 Mart 2023 tarihinde Cumhurbaşkanı adayının belirlenmesi amacıyla toplandı. Toplantı sonrası Altılı Masanın ortak aday metnine imza atan İYİ Parti lideri Meral Akşener, "Şahsi hırslar Türkiye’ye tercih edildi. Masa notere dönüştü. İYİ Parti ölümle sıtma arasında bir tercihe zorlandı" diyerek Millet İttifakından ayrıldı. Meral Akşener, CHP’li Belediye Başkanları Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’na adaylık çağrısında bulundu.İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, 3 Mart 2023 akşam saatlerinde sosyal medya hesaplarından CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na destek açıklaması yaptılar. 6 Mart 2023 tarihinde, İYİ Parti Millet İttifakı aday belirleme toplantısına katılma kararı aldı.
6 Mart Pazartesi günü Saadet Partisi Genel Merkezinde yapılan toplantıda ittifakın cumhurbaşkanı adayının Kemal Kılıçdaroğlu olmasına karar verildi ve karar Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu tarafından açıklandı. İttifakın diğer partilerinin liderlerinin seçimin kazanılması halinde cumhurbaşkanı yardımcısı olacağı açıklandı.
Millet İttifakı, son toplantısını CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, DEVA Partisi ve Gelecek Partisi genel başkanlarının katılımıyla Saadet Partisi Genel Merkezinde gerçekleştirdi. 4 saat süren toplantının ardından Türkiye'nin 13. cumhurbaşkanı adayı ittifakın bütün genel başkanlarıyla beraber Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu tarafından Saadet Partisi Genel Merkezi önünde duyuruldu.
Elbette içinde bulunduğumuz günler acılı günler. On binlerce kardeşimiz hayata veda etti. Vefat eden bütün kardeşlerimize rahmet diliyorum. Yaralılarımıza acil şifalar diliyorum. Bugün burada bir araya gelmemizin sebebini hepiniz biliyorsunuz. Ben bu toplantılarımız neticesinde aldığımız kararı siz kardeşlerimize duyurmayı görev addediyorum. Sayın Kemal Kılıçdaroğlu cumhurbaşkanı adayımız olarak takdim ediyoruz. Bu görevin hayırlı olmasını diliyor inşallah seçimlerin ardından da kendisine başarılar temennisinde bulunuyorum sözü şimdi kendisine bırakıyorum. Esselâmualeyküm kardeşlerim.
Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu adayı açıklayan konuşmasının ardından sözü cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu'ya bıraktı:
Hepinizin huzurunda teşekkür ediyorum. Bu sofra Halil İbrahim sofrasıdır. Halil İbrahim sofrası, komşusu açken, tok yatmamasıdır. Halil İbrahim sofrası, zulmün sona ermesi, hakkın adaletin olması demektir. Bizim soframız barışın ve kardeşliğin sofrasıdır. Allah'ın izniyle başaracağız. Türkiye'yi uzlaşıyla yöneteceğiz. Millet İttifakı'nı oluşturan parti genel başkanları olarak güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş için yol haritasını da belirledik. Millet İttifakına dahil genel başkanlar seçim kazanılırsa Cumhurbaşkanı yardımcısı olacak
Millet İttifakı, 13. cumhurbaşkanı adayını açıklamasın yanında 12 maddelik "Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme Geçiş Sürecinin Yol Haritası"nı da yayınladı.
24 Mayıs 2023 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi ile Zafer Partisi tarafından Millet İttifakı bileşenleri arasında cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçiminde ve sonraki süreçte yapılacak iş birliği esaslarını kapsayan Mutabakat Protokolü imzalandı.
2023 genel seçimleri
Millet İttifakını oluşturan altı parti, 22 Mart'ta 2023 genel seçimlerine ittifak olarak girmek için Yüksek Seçim Kuruluna ittifak protokolünü teslim etti. CHP ve İYİ Parti, 5 milletvekilinin altında milletvekili çıkaracak olan 25 dolayındaki ilde fermuar sistemini uygulayıp seçime ortak liste ile ve güçlü olan partinin logosu altında girilmesi halinde daha fazla milletvekili çıkarılabileceği hesabı yaptı. Ayrıca Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu da daha fazla millet vekili sayısına ulaşılabilmesi için basında "ittifak içi ittifak" veya "üçlü ittifak" olarak adlandırılan formülü Gelecek Partisi ve DEVA Partisine önerdi. Buna göre bu partiler Saadet Partisi listelerinden seçime girecek ve artık oylar boşa gitmeyecekti. Ancak Gelecek Partisi lideri Ahmet Davutoğlu'nun bu fikre olumlu yaklaşmasına karşın DEVA Partisi genel başkanı Ali Babacan'ın olumsuz karşılaması sebebiyle bu formül uygulanmadı. Onun yerine 7 Nisan tarihinde CHP ve İYİ Parti, seçimlere kendi logolarıyla ve listeleriyle; Demokrat Parti, DEVA Partisi, Gelecek Partisi ve Saadet Partisi milletvekili adaylarını CHP listelerinden gösterme konusunda YSK'ya ek protokol metni sundu. YSK'ya milletvekili aday listelerinin sunulduğu son gün olan 9 Nisan'da CHP listelerinde Saadet Partisi'ne 24, DEVA Partisi'ne 25, Gelecek Partisine 19, Demokrat Partiye 3 yer ayrıldı. Öte yandan Türkiye Değişim Partisi Genel Başkanı Mustafa Sarıgül, CHP listesinden Erzincan'dan birinci sırada milletvekili adayı gösterildi. CHP; Gümüşhane, Bitlis, Muş, Çankırı, Aksaray, Yozgat ve Bayburt'ta aday çıkarmadı. Buna karşılık İYİ Parti de; Adıyaman, Çorum, Erzincan, Hakkari, Rize, Van, Batman, Bartın ve Düzce'de aday göstermedi ve bu illerde İYİ Partili 6 aday CHP listesinde yer aldı.
Millet İttifakı'nın sona ermesi
24 Haziran 2023 tarihinde İYİ Parti ittifaktan ayrıldığını duyurdu. 2 Temmuz 2023 tarihinde DEVA Partisi Sözcüsü Şahin, CHP ile işbirliği yapmanın karşılığını alamadıklarını ifade etti. Bu nedenle, bazı işbirliklerinde sağlıklı bir değerlendirme yapacakları belirtti. Bazı çevreler tarafından ittifaktan ayrılma sinyali olarak değerlendirildi. 6 Temmuz 2023 tarihinde Gelecek Partisi ile Saadet Partisi, iki parti olarak ayrı bir ittifak kurdu. 14 Temmuz 2023 tarihinde Ali Babacan, katıldığı bir televizyon programında yerel seçimlerle ilgili ittifak konularında "Şuanki ana senaryo her partinin kendi logosuyla seçime girmesidir kuşkusuz." ifadelerini kullandı. 20 Temmuz 2023 tarihinde Kemal Kılıçdaroğlu, katıldığı bir programda Millet İttifakının bir seçim ittifakı olduğu için seçim bittiğinden dolayı son bulduğunu ifade etti.
Üyeler
4 kurucu üye barındıran Millet İttifakı, 26 Ocak 2023 tarihinde Altılı Masa'da bulunan 2 partinin (Demokrasi ve Atılım Partisi, Gelecek Partisi) de katılımıyla üyesi sayısı 6'ya çıktı. Altılı Masa, Millet İttifakı'na dönüştü. 26 Ocak 2023'te Altılı Masa yaptığı 11. toplantısı sonrası kendini ilk defa "Millet İttifakı" olarak tanımladı.
Yapılanma
Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Çalışma Komisyonu
Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Çalışma Komisyonu'nun amacı; etkin ve katılımcı bir yasama, istikrarlı, şeffaf ve hesap verebilir bir yürütme, bağımsız ve tarafsız bir yargı ile kuvvetler ayrılığının tesis edildiği güçlü, özgürlükçü, demokratik, adil bir sistem için Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metnini hazırlamaydı.
| # | Adı | Siyasi Parti |
|---|---|---|
| 1 | Muharrem Erkek | Cumhuriyet Halk Partisi |
| 2 | Mustafa Yeneroğlu | DEVA Partisi |
| 3 | Bülent Şahinalp | Demokrat Parti |
| 4 | Ayhan Sefer Üstün | Gelecek Partisi |
| 5 | Bahadır Erdem | İYİ Parti |
| 6 | Bülent Kaya | Saadet Partisi |
Seçim Güvenliği Komisyonu
Seçim Güvenliği Komisyonu'nun amacı; seçimlerin mevzuata uygun bir biçimde demokratik ilkeler doğrultusunda düzen ve dürüstlük içinde yürümesi ve halkın iradesinin sandığa yansıması ve sandığa yansıyan iradenin üzerine gölge düşmemesi için gereken tedbirleri almaktaydı.
| # | Adı | Siyasi Parti |
|---|---|---|
| 1 | Oğuz Kaan Salıcı | Cumhuriyet Halk Partisi |
| 2 | İdris Şahin | DEVA Partisi |
| 3 | İlay Aksoy | Demokrat Parti |
| 4 | Ayhan Sefer Üstün | Gelecek Partisi |
| 5 | Şenol Suat | İYİ Parti |
| 6 | Hasan Bitmez | Saadet Partisi |
Türkiye Gönüllüleri
Türkiye Gönüllüleri, 2023 Türkiye Cumhurbaşkanlığı ve Genel Seçimleri'nde seçim güvenliğini sağlamak amacıyla Millet İttifakı'nın gönüllü seçim güvenliği platformu olarak kurulmuştur. 81 ilde ve yurt dışında gönüllü organizasyonuyla ıslak imzalı sonuç tutanaklarının toplanmasını hedeflemektedir. Platform 19 Mart 2023 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediye başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye başkanı Mansur Yavaş tarafından duyurulmuştur. Millet İttifakı Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu da seçim güvenliğine ve Türkiye Gönüllüleri'ne olan ihtiyaca dikkat çekmiştir.
Kurumsal Reformlar Komisyonu
Kurumsal Reformlar Komisyonu, Liderlerin 24 Nisan 2022 tarihli toplantısında alınan kararla; kamu maliyesindeki gerçek durumun ve geleceğe yönelik yükümlülüklerin tespiti, Ekonomik ve Sosyal Konseye işlevsellik kazandırılması, Merkez Bankası bağımsızlığının teminat altına alınması ve uzun vadeli strateji ve planlamadan sorumlu bir kurumsal yapının oluşturulması konularında çalışmak üzere görevlendirilmiştir.
Komisyon hazırlamış olduğu raporu 13 Haziran 2022 tarihinde düzenlenen basın toplantısıyla kamuoyuyla paylaşmıştır.
| # | Adı | Siyasi Parti |
|---|---|---|
| 1 | Faik Öztrak | Cumhuriyet Halk Partisi |
| 2 | İbrahim Çanakçı | DEVA Partisi |
| 3 | Bülent Şahinalp | Demokrat Parti |
| 4 | Feridun Bilgin | Gelecek Partisi |
| 5 | Durmuş Yılmaz | İYİ Parti |
| 6 | Sabri Tekir | Saadet Partisi |
Anayasal ve Yasal Reformlar Komisyonu
Anayasal ve Yasal Reformlar Komisyonu'nun temel amacı, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni doğrultusunda yapılması gereken Anayasal ve yasal değişikliklerin yazım çalışmalarını yürütmekteydi.
| # | Adı | Siyasi Parti |
|---|---|---|
| 1 | Muharrem Erkek | Cumhuriyet Halk Partisi |
| 2 | Mustafa Yeneroğlu | DEVA Partisi |
| 3 | Serhan Yücel | Demokrat Parti |
| 4 | Serap Yazıcı | Gelecek Partisi |
| 5 | Uğur Poyraz | İYİ Parti |
| 6 | Bülent Kaya | Saadet Partisi |
İletişim Komisyonu
İletişim Komisyonu'nun temel amacı, Liderler Buluşmalarının sonucu oluşan mutabakat metinlerinin ve 6’lı masanın çalışma komisyonlarının hazırlamış olduğu metinlerin, raporların ve çıktıların kamuoyuna etkili bir şekilde aktarımını sağlamaktaydı.
| # | Adı | Siyasi Parti |
|---|---|---|
| 1 | Gamze Akkuş İlgezdi | Cumhuriyet Halk Partisi |
| 2 | Sanem Oktar | DEVA Partisi |
| 3 | Faik Tunay | Demokrat Parti |
| 4 | Mustafa Mente | Gelecek Partisi |
| 5 | Bahadır Erdem | İYİ Parti |
| 6 | Yusuf Sunar | Saadet Partisi |
Temel Politikalar Ortak Çalışma Grubu
Ortak Çalışma Grubu'nun temel amacı, Liderlerin 2 Ekim 2022 tarihli buluşmasında kararlaştıkları üzere, önemli temel politika alanlarında halkımızın menfaatleri doğrultusunda ortak politikalar belirlenmesine ve bu politikaların ortak taahhütler olarak kamuoyuna ilan edilmesine yönelik çalışmaları yürütmekteydi.
Ortak Çalışma Grubu çalışmalarını aşağıdaki 9 ana alanda yürütmekteydi:
- Hukuk, adalet ve yargı
- Kamu yönetimi,
- Şeffaflık, denetim ve yolsuzlukla mücadele,
- Ekonomi, finans ve istihdam,
- Sektörel ve bölgesel konular,
- Bilim ve teknoloji,
- Eğitim ve öğretim
- Sosyal politikalar
- Dış politika, güvenlik ve savunma
| # | Adı | Siyasi Parti |
|---|---|---|
| 1 | Faik Öztrak | Cumhuriyet Halk Partisi |
| 2 | İbrahim Çanakçı | DEVA Partisi |
| 3 | Bülent Şahinalp | Demokrat Parti |
| 4 | Feridun Bilgin | Gelecek Partisi |
| 5 | Ümit Özlale | İYİ Parti |
| 6 | Sabri Tekir | Saadet Partisi |
Seçim sonuçları
Genel seçimler
| Seçim | Parti | Lider | Oy | Sandalye | Meclis | Harita | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Fotoğraf | Adı | Oy sayısı | % | Sıralama | # | ||||||
| 2018 | CHP | Cumhuriyet Halk Partisi |  | Kemal Kılıçdaroğlu | 11.354.190 | 22,65 | 2. | 146 / 600 | Azınlık |  | |
| İYİ Parti | İYİ Parti |  | Meral Akşener | 4.993.479 | 9,96 | 5. | 43 / 600 | ||||
| SAADET | Saadet Partisi |  | Temel Karamollaoğlu | 672.139 | 1,34 | 6. | 0 / 600 | ||||
| Toplam | 17.019.808 | 33,99 | 2. | 189 / 600 | |||||||
| 2023 | CHP | Cumhuriyet Halk Partisi | | Kemal Kılıçdaroğlu | 13.802.183 | 25,35 | 2. | 169 / 600 | Azınlık |  | |
| İYİ Parti | İYİ Parti | | Meral Akşener | 5.275.981 | 9,69 | 4. | 43 / 600 | ||||
| Toplam | 19.078.164 | 35,04 | 2. | 212 / 600 | |||||||
Yerel seçimler
| Seçim | Parti | Lider | Sıra | Belediye Başkanlığı | Büyükşehir Belediye Başkanlığı | İl Genel Meclis Üyeliği | Belediye Meclis Üyeliği | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kısaltma | Adı | Fotoğraf | Adı | Oy | % | Kazanılan | Oy | % | Kazanılan | Oy | % | Kazanılan | Oy | % | Kazanılan | |||
| 2019 | CHP | Cumhuriyet Halk Partisi | | Kemal Kılıçdaroğlu | 2. | 12.868.053 | %29,81 | 240 / 1.355 | 7.979.740 | %29,14 | 10 / 29 | 1.834.598 | %17,76 | 184 / 1.272 | 12.625.346 | %29,36 | 4.613 / 20.745 | |
| İYİ Parti | İYİ Parti | | Meral Akşener | 5. | 3.351.438 | %7,76 | 24 / 1.355 | 2.607.640 | %9,52 | 0 / 29 | 852.582 | %8,12 | 23 / 1.272 | 3.142.757 | %7,31 | 1.092 / 20.745 | ||
| TOPLAM | 16.219.491 | %37,57 | 264 / 1.355 | 10.587.380 | %38.66 | 10 / 29 | 2.687.180 | %25,88 | 207 / 1.272 | 15.768.103 | %26,67 | 5.705 / 20.745 | ||||||
2019 İstanbul ara yerel seçimi
| Seçim | Parti | Aday | Sıra | Oy | % | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kısaltma | Adı | ||||||
| 23 Haziran 2019 | CHP | Cumhuriyet Halk Partisi | Ekrem İmamoğlu | 1. | 4.742.082 | %54.2 | |
Notlar
- ^ CHP ve DP, Atatürk değerlerine bağlı ve koruyucu olduklarını özellikle belirtmektedirler. (Atatürkçülük: Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik, Halkçılık, Devletçilik, Laiklik ve Devrimcilik.)
- ^ DEVA ve DP'de liberal demokrasi öne çıkıyor.
- ^ Sosyal demokrasi, CHP içinde öne çıkan fikirdir.
- ^ Millî Görüş, SAADET içinde öne çıkan fikirdir.
- ^ DP tarafından desteklenmektedir.
- ^ CHP, DEVA, DP ve GELECEK tarafından desteklenmektedir.
- ^ Millet ittifakı 5 Mayıs 2018'de Saadet Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, İYİ Parti ve Demokrat Parti ile kuruldu
- ^ Saadet Partili 2 vekil CHP listesinden, Demokrat Partili 1 vekil ise İYİ Parti listesinden seçildi. Seçimden sonra 3 vekil partilerine geri döndü.
- ^ Demokrasi ve Atılım Partisinden 15 vekil, Gelecek Partisinden 10 vekil, Saadet Partisinden 10 vekil, Demokrat Partiden 3 vekil ve İYİ Partiden 1 vekil CHP listelerinden seçime girerek seçildi. Vekiller seçimden sonra partilerine geri döndükten sonra CHP'li olarak seçilen vekil sayısı 129 oldu. Türkiye Değişim Partisi genel başkanı Mustafa Sarıgül de CHP listelerinden seçime girdi fakat partisine geri dönmedi.
Kaynakça
- ^ . Ahval News. 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2018.
- ^ . BBC News Türkçe. 4 Mayıs 2018. 13 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2023.
- ^ . BBC News Türkçe. 26 Ocak 2023. 26 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2023.
- ^ . Haberiniz. 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2018.
- ^ "Turkish opposition joins forces for parliament vote". Al-Monitor. 14 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018.
- ^ "Seçim 2018: Millet İttifakı nasıl işleyecek?". BBC News Türkçe. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
- ^ "İttifak bu kez AKP'ye kaybettirdi, CHP'ye kazandırdı: Ankara 25 yıl sonra el değiştirdi". BBC News Türkçe. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2023.
- ^ "Turkish Opposition to Run Joint Candidate Against President Erdogan (2023)". Balkan Insight (İngilizce). 22 Ağustos 2022. 22 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2023.
- ^ "Opposition parties agree to unite against People's Alliance in upcoming Turkish elections". Daily Sabah (İngilizce). 2 Mayıs 2018. 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2023.
- ^ "Opposition parties agree to unite against People's Alliance in upcoming Turkish elections". Daily Sabah. 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018.
- ^ Özgenç, Cansu Timur & Özgecan (31 Ocak 2023). . Medyascope. 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023.
- ^ . euronews.com. 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023.
- ^ . dw.com. 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023.
- ^ "Opposition Alliance in Turkey: Can it Restore Democracy?". IACL-IADC Blog (İngilizce). 22 Şubat 2022. 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2023.
- ^ . Milliyet. 12 Aralık 2018. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2018.
- ^ "İYİ Parti 'iyileştirilmiş ve güçlendirilmiş parlamenter sistem' önerecek: 'Cumhurbaşkanı tarafsız olmalı'". BBC News Türkçe. 6 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2023.
- ^ "DEVA Partisi'nden 'Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem' önerisi: 'Davetimiz özgürlükçü, katılımcı ve çoğulcu demokrasi içindir'". 2021. 25 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2023.
- ^ "6 muhalefet partisinin Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem çalışması hangi düzenlemeleri öngörüyor?". BBC News Türkçe. 3 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2023.
- ^ "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni İmzalandı". chp.org.tr. 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2022.
- ^ "6'lı masadan 10 maddelik "ilkeler ve hedefler bildirgesi" çıktı". T24. 29 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2022.
- ^ Turan Yılmaz (14 Şubat 2022). "'Altılı masa'dan açıklama için 28 Şubat tarihi". Hürriyet. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Temmuz 2022.
- ^ Ayşe Sayın (3 Temmuz 2022). "Altılı masa beşinci kez bir araya geldi". Ankara: BBC News Türkçe. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Temmuz 2022.
- ^ . Cumhuriyet. 4 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023.
- ^ . Cumhuriyet. 4 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023.
- ^ . Sözcü. 6 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2023.
- ^ a b "Türkiye'nin bütün renklerini aynı sofrada buluşturmak için yola çıktık". Twitter. 14 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2023.
- ^ . Anadolu Ajansı. 6 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2023.
- ^ . Twitter. 10 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023.
- ^ . Twitter. 10 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023.
- ^ "Milliyetçilere giden yola döşeli 7 maddenin tüm detayları". Independent Türkçe. 25 Mayıs 2023. 25 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2023.
- ^ "Millet İttifakı, ittifak protokolünü YSK'ye sundu". BirGün. 22 Mart 2023. 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2023.
- ^ "Millet İttifakı'nın protokol değişikliği YSK'ye sunuldu". 7 Nisan 2023. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Nisan 2023.
- ^ "CHP'nin aday listesinde Millet İttifakı'ndaki diğer 5 partiden 76 aday da yer aldı". 9 Nisan 2023. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Nisan 2023.
- ^ "Meral Akşener'den Altılı Masa'ya: Bundan sonra size hayatta başarılar!". İndigo Dergisi. 24 Haziran 2023. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2023.
- ^ . www.rudaw.net. 7 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2023.
- ^ . Mynet Haber. 7 Temmuz 2023. 7 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2023.
- ^ "KRT TV'de Stüdyo Ankara programına konuk oluyorum - Ali Babacan". 19 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2023.
- ^ @solcugazete (20 Temmuz 2023). "Mehmet Akif Ersoy: "İttifak devam ediyor mu?", Kılıçdaroğlu: "Hayır, seçim ittifakıydı, doğal olarak son buldu."" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.
- ^ "Altılı Masa, Millet İttifakı'na dönüştü, cumhurbaşkanı adayı için 13 Şubat'ta yapılacak toplantı işaret edildi". BBC.com. 26 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2023.
- ^ "Altılı Masa, Millet İttifakı oldu: Meclis karar almadıkça Erdoğan aday olamaz". birgun.net. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2023.
- ^ "Turkey: Parties at a glance". politpro.eu. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023. "Saadet (Saadet Partisi) is a far-right party from Turkey."
- ^ . 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . dergipark.org.tr. 2020. 4 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Hakkında". milletittifaki.biz. 20 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2023.
- ^ "Hakkında". milletittifaki.biz. 20 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2023.
- ^ . Cumhuriyet. 19 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023.
- ^ . KARAR. 15 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023.
- ^ "Hakkında". milletittifaki.biz. 20 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2023.
- ^ "Hakkında". milletittifaki.biz. 20 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2023.
- ^ "Hakkında". milletittifaki.biz. 20 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2023.
- ^ "Hakkında". milletittifaki.biz. 20 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2023.
Dış bağlantılar
- Resmî site
- Millet İttifakı Ortak Politikalar Mutabakat Metni 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Milletin Masası 20 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Millet Ittifaki 5 Mayis 2018 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi CHP IYI Parti Saadet Partisi SAADET ve Demokrat Parti DP arasinda kurulan secim ittifaki Daha sonrasinda Demokrasi ve Atilim Partisi DEVA Gelecek Partisi ittifaka katilmistir Millet Ittifaki 2018 2023 LiderlerKemal Kilicdaroglu CHP Temel Karamollaoglu SAADET Gultekin Uysal DP Meral Aksener IYI Parti Ali Babacan DEVA Partisi Ahmet Davutoglu Gelecek Partisi Cumhurbaskani adayi2018 Temel Karamollaoglu Saadet Partisi Muharrem Ince Cumhuriyet Halk Partisi Meral Aksener IYI Parti Demokrat Parti 2023 Kemal KilicdarogluKurulus tarihi5 Mayis 2018 12 Subat 2022 Altili Masa olarak Kapanis tarihi28 Mayis 2023BirlesmeAltili MasaBolunmeSaadet ve Gelecek Ittifaki Saadet Partisi ve Gelecek Partisi IdeolojiGuclendirilmis parlamenter sistem Bolungu AtaturkculukLiberal demokrasiSosyal demokrasiMilli Gorus Sosyal liberalizmPro AvrupacilikSiyasi pozisyonBuyuk cadir Bolungu Merkez soldan asiri sagaInternet sitesiResmi site Kirik Baglanti Ortak Politikalar Mutabakat Metni Linke tikladiginizda metni PDF formatinda indirecektir Turkiye Cumhuriyeti Aslen 2018 genel secimlerinden once kurulan ittifak Turkiye nin 2017 de gecis yaptigi cumhurbaskanligi sistemine direnme konusunda ortak payda bulan siyasi yelpazedeki dort muhalefet partisi tarafindan resmen baslatildi Cumhuriyet Halk Partisi CHP ve IYI Parti arasinda muhalefete yillar sonra ilk buyuk secim basarisini kazandiran 2019 yerel secimleri icin ikinci kez kuruldu 2023 genel secimlerinde ana rakip olan Cumhur Ittifakina karsi yarismak uzere AK Parti den ayrilan Gelecek ve DEVA partilerinin katilmasiyla bir kez daha kuruldu Genislemeden kisa bir sure sonra Millet Ittifaki gelecekteki hukumet programlarini aciklayarak Turkiye de secimlerden once bunu yapan ilk siyasi olusum oldu Millet Ittifaki 30 Ocak 2023 tarihinde Ortak Politikalar Mutabakat Metni ni Ankara da kamuoyu ile paylasti Genel olarak ittifak guclendirilmis bir parlamenter sistemin kurulmasina ozellikle vurgu yapmaktadir Ulkedeki mevcut demokratik gerileme egilimini tersine cevirme hukukun ustunlugunu ve kuvvetler ayriligini yeniden tesis etme ve Turkiye nin insan haklari sicilini iyilestirme ittifakin hukumet programinda degindigi konulardandir Tarihce2018 secimleri ve kurulusu Nisan 2017 de Turkiye nin siyasi sistemini bir parlamenter sistemden cumhurbaskanligi sistemine donusturme konusunda anayasa degisikligi referandumu yapildi Referandum sonucu ulkenin sistem degisikligine gecisini etkin bir sekilde tetikledi Referandum iktidardaki Adalet ve Kalkinma Partisi AK Parti ile muhalif Milliyetci Hareket Partisi MHP tarafindan desteklendi Ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi ile Saadet Partisi ve Demokrat Parti anayasa degisikligine karsi cikan siyasi partilerdi Meral Aksener gibi MHP icerisinden bazi kisiler de anayasa degisikligine karsi cikti ve bu kisiler ile ileride Meral Aksener liderligindeki IYI Parti kuruldu Muhaliflerin one cikan ismi Meral Aksener Mayis 2016 da olaganustu kongrenin engellenmesi uzerine konusma yapiyor AK Parti ve MHP daha sonra 2018 genel secimlerine birlikte katilabilmek icin secim oncesi ittifaklarin olusumunu kanunlastirdi Ardindan Cumhur Ittifaki kuruldu Birkac tur muzakereden sonra 5 Mayis 2018 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi Saadet Partisi ve Demokrat Parti ile Meral Aksener tarafindan yeni kurulan IYI Parti nin de katilimiyla secim ittifaki kuruldugunu duyuruldu Demokrat Parti genel secimlere IYI Parti catisi altinda katildi cumhurbaskanligi seciminde ise aday cikarmayarak Meral Aksener i destekledi 2018 secimlerinde Millet Ittifaki nin kurucu partileri ortak bir cati altinda meclis secimlerine hazirlanirken ittifaktaki her bir partinin cumhurbaskanligi secimi icin kendi adayini aday gostermesi karari alindi 2019 Turkiye yerel secimleri 12 Aralik 2018 tarihinde CHP ve IYI Parti 2019 yerel secimlerinde isbirligi yapmak amaciyla yaptiklari gorusmeler sonucunda 21 buyuksehir ile bazi il ve ilcelerde isbirligi yapma karari aldi Genislemesi ve Altili Masa Anayasa degisikligi onerisi ve sonrasi Guclendirilmis Parlamenter Sistem Mutabakat Metni nin duyurulma toplantisi 28 Subat 2022 Ilk olarak 26 Mayis 2021 tarihinde IYI Parti Genel Baskani Meral Aksener uzun suredir uzerinde calisilan iyilestirilmis ve guclendirilmis parlamenter sistem onerisini 26 Mayis ta kamuoyuna acikladi Ardindan 7 Kasim 2021 tarihinde DEVA Partisi Genel Baskani Ali Babacan ile Hukuk ve Adalet Politikalari Baskani Mustafa Yeneroglu DEVA Partisi Genel Merkezi nde duzenlenen basin toplantisiyla partinin Guclendirilmis Parlamenter Sistem onerisini acikladi Alti muhalefet partisi ekim ayi basindan bu yana uzerinde calistiklari Guclendirilmis Parlamenter Sistem ile ilgili ortak metne 14 Aralik ta son bicimini verdi Hazirlanan ortak metin 6 partinin genel baskanlarina sunduktan sonra 12 Subat 2022 tarihinde 6 muhalefet partisi lideri Guclendirilmis Parlamenter Sistem mutabakat metni uzerinde konusmak uzere Cumhuriyet Halk Partisi Genel Baskani Kemal Kilicdaroglu nun cagrisi uzerine Ankara da Cankaya Belediyesi ne bagli Ahlatlibel tesislerinde bir araya geldiler Millet Ittifaki uyeleri disinda muhalefette temsil edilen DEVA ve Gelecek Partisi liderleri de yuvarlak masa etrafinda bulustu 5 saat 15 dakika suren gorusme sonrasi Guclendirilmis Parlamenter Sisteme gecis konusunda 2021 yilinin Aralik ayinda genel baskan yardimcilari tarafindan ortak calisma sonucu hazirlanan Guclendirilmis Parlamenter Sistem mutabakat metnine bagliliklarini 6 parti olarak taahhut ettikleri ortak irade beyannamesini imzaladilar Imzalanan metinde bu alti partinin ortak bir gelecek hedefi uzerinde uzlastiklari Yarinin Turkiyesi ni insa etmek icin kutuplasma degil uzlasma Avrupa Konseyi ve Avrupa Birligi normlarina vurgu Siyasi Etik Kanunu gibi konular on plana cikti Guclendirilmis Parlamenter Sistem Mutabakat Metni 28 Subat tarihinde kamuoyuna duyuruldu 6 muhalefet partisinin liderleri dorduncu bulusmanin ardindan 10 maddelik Temel Ilkeler ve Hedefler Bildirgesi imzaladi Guclendirilmis parlamenter sistem toplantisi ve katilimcilari basinda Altili Masa adiyla da anilmaktadir Ortak cumhurbaskani adayinin aciklanmasi ve IYI Parti krizi Millet Ittifaki 2 Mart 2023 tarihinde Cumhurbaskani adayinin belirlenmesi amaciyla toplandi Toplanti sonrasi Altili Masanin ortak aday metnine imza atan IYI Parti lideri Meral Aksener Sahsi hirslar Turkiye ye tercih edildi Masa notere donustu IYI Parti olumle sitma arasinda bir tercihe zorlandi diyerek Millet Ittifakindan ayrildi Meral Aksener CHP li Belediye Baskanlari Mansur Yavas ve Ekrem Imamoglu na adaylik cagrisinda bulundu Istanbul Buyuksehir Belediye Baskani Ekrem Imamoglu ve Ankara Buyuksehir Belediye Baskani Mansur Yavas 3 Mart 2023 aksam saatlerinde sosyal medya hesaplarindan CHP lideri Kemal Kilicdaroglu na destek aciklamasi yaptilar 6 Mart 2023 tarihinde IYI Parti Millet Ittifaki aday belirleme toplantisina katilma karari aldi Kemal Kilicdaroglu nun Ankara Buyuksehir Belediye baskani Mansur Yavas Istanbul Buyuksehir Belediye baskani Ekrem Imamoglu ve esi Selvi Kilicdaroglu ile birlikte adaylik surecinin baslangicinda cekilmis bir fotografi 6 Mart Pazartesi gunu Saadet Partisi Genel Merkezinde yapilan toplantida ittifakin cumhurbaskani adayinin Kemal Kilicdaroglu olmasina karar verildi ve karar Saadet Partisi Genel Baskani Temel Karamollaoglu tarafindan aciklandi Ittifakin diger partilerinin liderlerinin secimin kazanilmasi halinde cumhurbaskani yardimcisi olacagi aciklandi Millet Ittifaki son toplantisini CHP IYI Parti Saadet Partisi Demokrat Parti DEVA Partisi ve Gelecek Partisi genel baskanlarinin katilimiyla Saadet Partisi Genel Merkezinde gerceklestirdi 4 saat suren toplantinin ardindan Turkiye nin 13 cumhurbaskani adayi ittifakin butun genel baskanlariyla beraber Saadet Partisi Genel Baskani Temel Karamollaoglu tarafindan Saadet Partisi Genel Merkezi onunde duyuruldu Elbette icinde bulundugumuz gunler acili gunler On binlerce kardesimiz hayata veda etti Vefat eden butun kardeslerimize rahmet diliyorum Yaralilarimiza acil sifalar diliyorum Bugun burada bir araya gelmemizin sebebini hepiniz biliyorsunuz Ben bu toplantilarimiz neticesinde aldigimiz karari siz kardeslerimize duyurmayi gorev addediyorum Sayin Kemal Kilicdaroglu cumhurbaskani adayimiz olarak takdim ediyoruz Bu gorevin hayirli olmasini diliyor insallah secimlerin ardindan da kendisine basarilar temennisinde bulunuyorum sozu simdi kendisine birakiyorum Esselamualeykum kardeslerim Millet Ittifaki cumhurbaskani adayi Kemal Kilicdaroglu nun Sana soz yine baharlar gelecek Bay Kemal sozunden donmeyecek icerikli kampanya filmi Saadet Partisi Genel Baskani Temel Karamollaoglu adayi aciklayan konusmasinin ardindan sozu cumhurbaskani adayi Kemal Kilicdaroglu ya birakti Hepinizin huzurunda tesekkur ediyorum Bu sofra Halil Ibrahim sofrasidir Halil Ibrahim sofrasi komsusu acken tok yatmamasidir Halil Ibrahim sofrasi zulmun sona ermesi hakkin adaletin olmasi demektir Bizim soframiz barisin ve kardesligin sofrasidir Allah in izniyle basaracagiz Turkiye yi uzlasiyla yonetecegiz Millet Ittifaki ni olusturan parti genel baskanlari olarak guclendirilmis parlamenter sisteme gecis icin yol haritasini da belirledik Millet Ittifakina dahil genel baskanlar secim kazanilirsa Cumhurbaskani yardimcisi olacak Millet Ittifaki 13 cumhurbaskani adayini aciklamasin yaninda 12 maddelik Guclendirilmis Parlamenter Sisteme Gecis Surecinin Yol Haritasi ni da yayinladi 24 Mayis 2023 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi ile Zafer Partisi tarafindan Millet Ittifaki bilesenleri arasinda cumhurbaskanligi ikinci tur seciminde ve sonraki surecte yapilacak is birligi esaslarini kapsayan Mutabakat Protokolu imzalandi 2023 genel secimleri Millet Ittifaki nda oy pusulasinda CHP ve IYI Parti nin olmasi karari alindi 7 Nisan 2023 Millet Ittifakini olusturan alti parti 22 Mart ta 2023 genel secimlerine ittifak olarak girmek icin Yuksek Secim Kuruluna ittifak protokolunu teslim etti CHP ve IYI Parti 5 milletvekilinin altinda milletvekili cikaracak olan 25 dolayindaki ilde fermuar sistemini uygulayip secime ortak liste ile ve guclu olan partinin logosu altinda girilmesi halinde daha fazla milletvekili cikarilabilecegi hesabi yapti Ayrica Saadet Partisi Genel Baskani Temel Karamollaoglu da daha fazla millet vekili sayisina ulasilabilmesi icin basinda ittifak ici ittifak veya uclu ittifak olarak adlandirilan formulu Gelecek Partisi ve DEVA Partisine onerdi Buna gore bu partiler Saadet Partisi listelerinden secime girecek ve artik oylar bosa gitmeyecekti Ancak Gelecek Partisi lideri Ahmet Davutoglu nun bu fikre olumlu yaklasmasina karsin DEVA Partisi genel baskani Ali Babacan in olumsuz karsilamasi sebebiyle bu formul uygulanmadi Onun yerine 7 Nisan tarihinde CHP ve IYI Parti secimlere kendi logolariyla ve listeleriyle Demokrat Parti DEVA Partisi Gelecek Partisi ve Saadet Partisi milletvekili adaylarini CHP listelerinden gosterme konusunda YSK ya ek protokol metni sundu YSK ya milletvekili aday listelerinin sunuldugu son gun olan 9 Nisan da CHP listelerinde Saadet Partisi ne 24 DEVA Partisi ne 25 Gelecek Partisine 19 Demokrat Partiye 3 yer ayrildi Ote yandan Turkiye Degisim Partisi Genel Baskani Mustafa Sarigul CHP listesinden Erzincan dan birinci sirada milletvekili adayi gosterildi CHP Gumushane Bitlis Mus Cankiri Aksaray Yozgat ve Bayburt ta aday cikarmadi Buna karsilik IYI Parti de Adiyaman Corum Erzincan Hakkari Rize Van Batman Bartin ve Duzce de aday gostermedi ve bu illerde IYI Partili 6 aday CHP listesinde yer aldi Millet Ittifaki nin sona ermesi 24 Haziran 2023 tarihinde IYI Parti ittifaktan ayrildigini duyurdu 2 Temmuz 2023 tarihinde DEVA Partisi Sozcusu Sahin CHP ile isbirligi yapmanin karsiligini alamadiklarini ifade etti Bu nedenle bazi isbirliklerinde saglikli bir degerlendirme yapacaklari belirtti Bazi cevreler tarafindan ittifaktan ayrilma sinyali olarak degerlendirildi 6 Temmuz 2023 tarihinde Gelecek Partisi ile Saadet Partisi iki parti olarak ayri bir ittifak kurdu 14 Temmuz 2023 tarihinde Ali Babacan katildigi bir televizyon programinda yerel secimlerle ilgili ittifak konularinda Suanki ana senaryo her partinin kendi logosuyla secime girmesidir kuskusuz ifadelerini kullandi 20 Temmuz 2023 tarihinde Kemal Kilicdaroglu katildigi bir programda Millet Ittifakinin bir secim ittifaki oldugu icin secim bittiginden dolayi son buldugunu ifade etti Uyeler4 kurucu uye barindiran Millet Ittifaki 26 Ocak 2023 tarihinde Altili Masa da bulunan 2 partinin Demokrasi ve Atilim Partisi Gelecek Partisi de katilimiyla uyesi sayisi 6 ya cikti Altili Masa Millet Ittifaki na donustu 26 Ocak 2023 te Altili Masa yaptigi 11 toplantisi sonrasi kendini ilk defa Millet Ittifaki olarak tanimladi Katilma tarihi Parti Lider Siyasi pozisyon Ideoloji5 Mayis 2018 CHP Cumhuriyet Halk Partisi Kemal Kilicdaroglu Merkez sol Ataturkculuk Sosyal demokrasi IlericilikSAADET Saadet Partisi Temel Karamollaoglu Asiri sag Milli Gorus Sosyal muhafazakarlik Sosyal adaletcilikDP Demokrat Parti Gultekin Uysal Merkez sag Ataturkculuk Turk milliyetciligi Sosyal liberalizmIYI Parti IYI Parti Meral Aksener Merkez sag Ataturkculuk Turk milliyetciligi Milli muhafazakarlik26 Ocak 2023 DEVA Demokrasi ve Atilim Partisi Ali Babacan Merkez sag Liberal muhafazakarlik Sosyal liberalizm Pro AvrupacilikGelecek Partisi Gelecek Partisi Ahmet Davutoglu Merkez sag Muhafazakarlik Ekonomik liberalizm Liberal muhafazakarlikYapilanmaGuclendirilmis Parlamenter Sistem Calisma Komisyonu Guclendirilmis Parlamenter Sistem Calisma Komisyonu nun amaci etkin ve katilimci bir yasama istikrarli seffaf ve hesap verebilir bir yurutme bagimsiz ve tarafsiz bir yargi ile kuvvetler ayriliginin tesis edildigi guclu ozgurlukcu demokratik adil bir sistem icin Guclendirilmis Parlamenter Sistem Mutabakat Metnini hazirlamaydi Adi Siyasi Parti1 Muharrem Erkek Cumhuriyet Halk Partisi2 Mustafa Yeneroglu DEVA Partisi3 Bulent Sahinalp Demokrat Parti4 Ayhan Sefer Ustun Gelecek Partisi5 Bahadir Erdem IYI Parti6 Bulent Kaya Saadet PartisiSecim Guvenligi Komisyonu Secim Guvenligi Komisyonu nun amaci secimlerin mevzuata uygun bir bicimde demokratik ilkeler dogrultusunda duzen ve durustluk icinde yurumesi ve halkin iradesinin sandiga yansimasi ve sandiga yansiyan iradenin uzerine golge dusmemesi icin gereken tedbirleri almaktaydi Adi Siyasi Parti1 Oguz Kaan Salici Cumhuriyet Halk Partisi2 Idris Sahin DEVA Partisi3 Ilay Aksoy Demokrat Parti4 Ayhan Sefer Ustun Gelecek Partisi5 Senol Suat IYI Parti6 Hasan Bitmez Saadet PartisiTurkiye Gonulluleri Turkiye Gonulluleri 2023 Turkiye Cumhurbaskanligi ve Genel Secimleri nde secim guvenligini saglamak amaciyla Millet Ittifaki nin gonullu secim guvenligi platformu olarak kurulmustur 81 ilde ve yurt disinda gonullu organizasyonuyla islak imzali sonuc tutanaklarinin toplanmasini hedeflemektedir Platform 19 Mart 2023 tarihinde Istanbul Buyuksehir Belediye baskani Ekrem Imamoglu ve Ankara Buyuksehir Belediye baskani Mansur Yavas tarafindan duyurulmustur Millet Ittifaki Cumhurbaskani adayi Kemal Kilicdaroglu da secim guvenligine ve Turkiye Gonulluleri ne olan ihtiyaca dikkat cekmistir Kurumsal Reformlar Komisyonu Kurumsal Reformlar Komisyonu Liderlerin 24 Nisan 2022 tarihli toplantisinda alinan kararla kamu maliyesindeki gercek durumun ve gelecege yonelik yukumluluklerin tespiti Ekonomik ve Sosyal Konseye islevsellik kazandirilmasi Merkez Bankasi bagimsizliginin teminat altina alinmasi ve uzun vadeli strateji ve planlamadan sorumlu bir kurumsal yapinin olusturulmasi konularinda calismak uzere gorevlendirilmistir Komisyon hazirlamis oldugu raporu 13 Haziran 2022 tarihinde duzenlenen basin toplantisiyla kamuoyuyla paylasmistir Adi Siyasi Parti1 Faik Oztrak Cumhuriyet Halk Partisi2 Ibrahim Canakci DEVA Partisi3 Bulent Sahinalp Demokrat Parti4 Feridun Bilgin Gelecek Partisi5 Durmus Yilmaz IYI Parti6 Sabri Tekir Saadet PartisiAnayasal ve Yasal Reformlar Komisyonu Anayasal ve Yasal Reformlar Komisyonu nun temel amaci Guclendirilmis Parlamenter Sistem Mutabakat Metni dogrultusunda yapilmasi gereken Anayasal ve yasal degisikliklerin yazim calismalarini yurutmekteydi Adi Siyasi Parti1 Muharrem Erkek Cumhuriyet Halk Partisi2 Mustafa Yeneroglu DEVA Partisi3 Serhan Yucel Demokrat Parti4 Serap Yazici Gelecek Partisi5 Ugur Poyraz IYI Parti6 Bulent Kaya Saadet PartisiIletisim Komisyonu Iletisim Komisyonu nun temel amaci Liderler Bulusmalarinin sonucu olusan mutabakat metinlerinin ve 6 li masanin calisma komisyonlarinin hazirlamis oldugu metinlerin raporlarin ve ciktilarin kamuoyuna etkili bir sekilde aktarimini saglamaktaydi Adi Siyasi Parti1 Gamze Akkus Ilgezdi Cumhuriyet Halk Partisi2 Sanem Oktar DEVA Partisi3 Faik Tunay Demokrat Parti4 Mustafa Mente Gelecek Partisi5 Bahadir Erdem IYI Parti6 Yusuf Sunar Saadet PartisiTemel Politikalar Ortak Calisma Grubu Ortak Calisma Grubu nun temel amaci Liderlerin 2 Ekim 2022 tarihli bulusmasinda kararlastiklari uzere onemli temel politika alanlarinda halkimizin menfaatleri dogrultusunda ortak politikalar belirlenmesine ve bu politikalarin ortak taahhutler olarak kamuoyuna ilan edilmesine yonelik calismalari yurutmekteydi Ortak Calisma Grubu calismalarini asagidaki 9 ana alanda yurutmekteydi Hukuk adalet ve yargi Kamu yonetimi Seffaflik denetim ve yolsuzlukla mucadele Ekonomi finans ve istihdam Sektorel ve bolgesel konular Bilim ve teknoloji Egitim ve ogretim Sosyal politikalar Dis politika guvenlik ve savunma Adi Siyasi Parti1 Faik Oztrak Cumhuriyet Halk Partisi2 Ibrahim Canakci DEVA Partisi3 Bulent Sahinalp Demokrat Parti4 Feridun Bilgin Gelecek Partisi5 Umit Ozlale IYI Parti6 Sabri Tekir Saadet PartisiSecim sonuclariGenel secimler Turkiye Buyuk Millet Meclisi Secim Parti Lider Oy Sandalye Meclis HaritaFotograf Adi Oy sayisi Siralama 2018 CHP Cumhuriyet Halk Partisi Kemal Kilicdaroglu 11 354 190 22 65 2 146 600 AzinlikIYI Parti IYI Parti Meral Aksener 4 993 479 9 96 5 43 600SAADET Saadet Partisi Temel Karamollaoglu 672 139 1 34 6 0 600Toplam 17 019 808 33 99 2 189 6002023 CHP Cumhuriyet Halk Partisi Kemal Kilicdaroglu 13 802 183 25 35 2 169 600 AzinlikIYI Parti IYI Parti Meral Aksener 5 275 981 9 69 4 43 600Toplam 19 078 164 35 04 2 212 600Yerel secimler Secim Parti Lider Sira Belediye Baskanligi Buyuksehir Belediye Baskanligi Il Genel Meclis Uyeligi Belediye Meclis UyeligiKisaltma Adi Fotograf Adi Oy Kazanilan Oy Kazanilan Oy Kazanilan Oy Kazanilan2019 CHP Cumhuriyet Halk Partisi Kemal Kilicdaroglu 2 12 868 053 29 81 240 1 355 17 21 7 979 740 29 14 10 29 34 48 1 834 598 17 76 184 1 272 14 47 12 625 346 29 36 4 613 20 745 22 24IYI Parti IYI Parti Meral Aksener 5 3 351 438 7 76 24 1 355 1 77 2 607 640 9 52 0 29 0 852 582 8 12 23 1 272 1 81 3 142 757 7 31 1 092 20 745 5 26TOPLAM 16 219 491 37 57 264 1 355 18 98 10 587 380 38 66 10 29 34 48 2 687 180 25 88 207 1 272 16 27 15 768 103 26 67 5 705 20 745 27 52019 Istanbul ara yerel secimi Secim Parti Aday Sira Oy Kisaltma Adi23 Haziran 2019 CHP Cumhuriyet Halk Partisi Ekrem Imamoglu 1 4 742 082 54 2Notlar CHP ve DP Ataturk degerlerine bagli ve koruyucu olduklarini ozellikle belirtmektedirler Ataturkculuk Cumhuriyetcilik Milliyetcilik Halkcilik Devletcilik Laiklik ve Devrimcilik DEVA ve DP de liberal demokrasi one cikiyor Sosyal demokrasi CHP icinde one cikan fikirdir Milli Gorus SAADET icinde one cikan fikirdir DP tarafindan desteklenmektedir CHP DEVA DP ve GELECEK tarafindan desteklenmektedir Millet ittifaki 5 Mayis 2018 de Saadet Partisi Cumhuriyet Halk Partisi IYI Parti ve Demokrat Parti ile kuruldu Saadet Partili 2 vekil CHP listesinden Demokrat Partili 1 vekil ise IYI Parti listesinden secildi Secimden sonra 3 vekil partilerine geri dondu Demokrasi ve Atilim Partisinden 15 vekil Gelecek Partisinden 10 vekil Saadet Partisinden 10 vekil Demokrat Partiden 3 vekil ve IYI Partiden 1 vekil CHP listelerinden secime girerek secildi Vekiller secimden sonra partilerine geri dondukten sonra CHP li olarak secilen vekil sayisi 129 oldu Turkiye Degisim Partisi genel baskani Mustafa Sarigul de CHP listelerinden secime girdi fakat partisine geri donmedi Kaynakca Ahval News 3 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2018 BBC News Turkce 4 Mayis 2018 13 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mart 2023 BBC News Turkce 26 Ocak 2023 26 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mart 2023 Haberiniz 3 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2018 Turkish opposition joins forces for parliament vote Al Monitor 14 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2018 Secim 2018 Millet Ittifaki nasil isleyecek BBC News Turkce 8 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2023 Ittifak bu kez AKP ye kaybettirdi CHP ye kazandirdi Ankara 25 yil sonra el degistirdi BBC News Turkce 8 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2023 Turkish Opposition to Run Joint Candidate Against President Erdogan 2023 Balkan Insight Ingilizce 22 Agustos 2022 22 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2023 Opposition parties agree to unite against People s Alliance in upcoming Turkish elections Daily Sabah Ingilizce 2 Mayis 2018 3 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2023 Opposition parties agree to unite against People s Alliance in upcoming Turkish elections Daily Sabah 3 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2018 Ozgenc Cansu Timur amp Ozgecan 31 Ocak 2023 Medyascope 31 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mart 2023 euronews com 30 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2023 dw com 30 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mart 2023 Opposition Alliance in Turkey Can it Restore Democracy IACL IADC Blog Ingilizce 22 Subat 2022 22 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2023 Milliyet 12 Aralik 2018 25 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Aralik 2018 IYI Parti iyilestirilmis ve guclendirilmis parlamenter sistem onerecek Cumhurbaskani tarafsiz olmali BBC News Turkce 6 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2023 DEVA Partisi nden Guclendirilmis Parlamenter Sistem onerisi Davetimiz ozgurlukcu katilimci ve cogulcu demokrasi icindir 2021 25 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2023 6 muhalefet partisinin Guclendirilmis Parlamenter Sistem calismasi hangi duzenlemeleri ongoruyor BBC News Turkce 3 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2023 Guclendirilmis Parlamenter Sistem Mutabakat Metni Imzalandi chp org tr 28 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2022 6 li masadan 10 maddelik ilkeler ve hedefler bildirgesi cikti T24 29 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2022 Turan Yilmaz 14 Subat 2022 Altili masa dan aciklama icin 28 Subat tarihi Hurriyet 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Temmuz 2022 Ayse Sayin 3 Temmuz 2022 Altili masa besinci kez bir araya geldi Ankara BBC News Turkce 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Temmuz 2022 Cumhuriyet 4 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mart 2023 Cumhuriyet 4 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mart 2023 Sozcu 6 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mart 2023 a b Turkiye nin butun renklerini ayni sofrada bulusturmak icin yola ciktik Twitter 14 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2023 Anadolu Ajansi 6 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mart 2023 Twitter 10 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2023 Twitter 10 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2023 Milliyetcilere giden yola doseli 7 maddenin tum detaylari Independent Turkce 25 Mayis 2023 25 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2023 Millet Ittifaki ittifak protokolunu YSK ye sundu BirGun 22 Mart 2023 22 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2023 Millet Ittifaki nin protokol degisikligi YSK ye sunuldu 7 Nisan 2023 10 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Nisan 2023 CHP nin aday listesinde Millet Ittifaki ndaki diger 5 partiden 76 aday da yer aldi 9 Nisan 2023 10 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Nisan 2023 Meral Aksener den Altili Masa ya Bundan sonra size hayatta basarilar Indigo Dergisi 24 Haziran 2023 24 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2023 www rudaw net 7 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Temmuz 2023 Mynet Haber 7 Temmuz 2023 7 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Temmuz 2023 KRT TV de Studyo Ankara programina konuk oluyorum Ali Babacan 19 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2023 solcugazete 20 Temmuz 2023 Mehmet Akif Ersoy Ittifak devam ediyor mu Kilicdaroglu Hayir secim ittifakiydi dogal olarak son buldu X gonderisi X vasitasiyla Altili Masa Millet Ittifaki na donustu cumhurbaskani adayi icin 13 Subat ta yapilacak toplanti isaret edildi BBC com 26 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2023 Altili Masa Millet Ittifaki oldu Meclis karar almadikca Erdogan aday olamaz birgun net 27 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2023 Turkey Parties at a glance politpro eu 22 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2023 Saadet Saadet Partisi is a far right party from Turkey 16 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi dergipark org tr 2020 4 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi 28 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Hakkinda milletittifaki biz 20 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2023 Hakkinda milletittifaki biz 20 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2023 Cumhuriyet 19 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Nisan 2023 KARAR 15 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Nisan 2023 Hakkinda milletittifaki biz 20 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2023 Hakkinda milletittifaki biz 20 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2023 Hakkinda milletittifaki biz 20 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2023 Hakkinda milletittifaki biz 20 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2023 Dis baglantilarResmi site Millet Ittifaki Ortak Politikalar Mutabakat Metni 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Milletin Masasi 20 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde