Modon Kuşatması, 1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda bir evre. 20 Haziran-9 Ağustos 1500 arasında Mora'nın ucundaki bu stratejik Venedik kalesini karadan ve denizden kuşatan Osmanlı ordusu ve donanması 51 günlük kuşatmadan sonra kaleyi fethetti.
Modon Kuşatması | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı | |||||||||
Kemal Reis'in gŏge tipi gemisi | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Venedik Cumhuriyeti | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
II. Bayezid Sinan Paşa Mustafa Paşa Ali Paşa Kemal Reis | Antonio Grimani | ||||||||
Güçler | |||||||||
15 ilâ 20.000 piyade 320 parça gemi (67'si kalyon, 200'e yakın ufak gemi) | 3 ilâ 5.000 piyade 164 parça gemi (47'si kalyon) |
Kuşatma öncesi
Osmanlı Devleti ile Venedik Cumhuriyeti arasında 1479'dan beri süregelen barış halinin 1499 yılında bozulmasıyla Osmanlıların amacı Mora'daki Venedik varlığının sonlandırılması oldu. II. Bayezid'in bu amaca yönelik ilk hedefi olan İnebahtı 1499 yılında fethedilmiş, aynı yıl Barak Adası Muharebesiyle Osmanlı donanması Venediklileri ilk kez büyük bir yenilgiye uğratarak denizde de üstünlüğü ve taarruz kabiliyetini ele geçirmeye başlamıştı.
1500 yılında ise II. Bayezid'in hedefi Venedik Cumhuriyeti'nin iki gözü olan Modon ve Koron oldu. Nitekim, Mora'nın güneybatısındaki bu iki kale keza Venedik'in elindeki Girit'in ister güneyinden ister kuzeyinden olsun İyon Denizi'ne girişi gözettliyordu (Korfu adası ise Adriyatik Denizi'nin girişine hâkimdi).
Kuşatma
20 Haziran 1500'de Anadolu Beylerbeyi Sinan Paşa ve Mora Sancak Beyi Ali Paşa komutasındaki kara birlikleri kale önüne ulaşarak kuşatmayı başlattılar. 5 Temmuz'da Rumeli Beylerbeyi Mustafa Paşa idaresindeki birlikler de kuşatmayı icra eden orduya katıldı. 8 Temmuz'da ise II. Bayezid komutasındaki birlikler kuşatmaya dahil oldu. Aynı esnada Kemal Reis komutasındaki 320 Türk donanması da üç tarafı denizlerle çevrili kaleyi 19 Temmuz'dan itibaren denizden etkili bir ablukaya aldı.
Kuşatma, Osmanlıların son 50 yıldır giderek gelişen üstün ateş gücüne sahne oldu ve kale gerek karadan gerek denizden etkin bir bombardımana tutuldu. Görgü tanıkları Osmanlıların top atışlarına gün doğmadan iki saat önce başlayıp, gece saat ikiye kadar devam ettiklerini ve top atışlarının günde 130 ilâ 150 arasında değiştiğini söylemektedir. Kuşatmada havan toplarının da etkin bir şekilde kullanıldığı kesindir. Zira, kaynaklar kalenin bir cenahındaki havan toplarının her birinin günde 20 ilâ 30 arası atış yaptığını da belirtir.
Kuşatma sürerken yardıma gelen Venedik donanması 24 Temmuz'da kale açıklarındaki Modon Deniz Muharebesi'nde kayda değer bir yenilgiye uğratıldı. 8 Ağustos'a doğru ise Venedik tarafından gönderilen 4-5 takviye gemisi limana girip kaleye ulaşmayı başardıysa da bunun sonucu beklenenin tam tersi oldu. Yardıma gelen gemileri gören savunmacılar heyecanla deniz tarafına yönelince karaya bakan taraftaki müdafaanın disiplini bozuldu ve savunmacıların sayısı bir hayli azaldı. Bu durumdan istifade eden Türk askerleri ise 9 Ağustos'ta ani bir hücumla merdiven ve ipler vasıtasıyla surları tırmanarak kaleyi ele geçirdi.
Kuşatma sonrası
Modon'un fethinden sonra bölgedeki diğer önemli Venedik kaleleri Koron ve Navarin de sonbaharda direnmeden teslim oldu. Koron'daki Venedik Merkez Kilisesi (II. Bayezid Camii adıyla) camiye çevrildi Atik (Hadım) Ali Paşa da kasabaya bir hamam ile bir muallimhâne yaptırdı.
Navarin’in kısa süreliğine tekrar Venedik’in eline geçmesi üzerine Kemal Reis donanmayla, Vezîriâzam Atik (Hadım) Ali Paşa da orduyla gelerek 28 Mayıs 1501'de kaleyi yeniden ele geçirdi. Mora Sancakbeyi Ali Paşa’nın kalenin hemen onarılması için yaptığı başvuru ertesi yıla ertelendi ve bir miktar gemi limanda bırakılarak Kemal Reis'in İstanbul'a dönmesine karar verildi. Ardından ise Vezîriâzam Hadım Ali Paşa Navarin'de bir muallimhâne, evkafına bağlı hamam, dükkân, oda ve başhâne yaptırdı.
Mora'daki son iki Venedik kalesinden Anabolu ise (diğeri Benefşe) kuşatılmasına rağmen alınamadı.
Osmanlı ordusunca tamamen boşalmış bir şekilde ele geçirilen Modon ise Mora'nın her köyünden beşer ailenin göç ettirilmesiyle yeniden iskân edildi. Tahrip edilmiş surlar onarıldı ve yeni bir bölme duvarla iç kale inşa edildi. Ayrıca liman girişindeki kayalık küçük adaya top kulesi ve bir batarya yeri yapıldı (bu adakale ilk defa Piri Reis'in 1525 tarihli Kitâb-ı Bahriye’sindeki ilgili minyatürde de tasvir edilmektedir). Şehre ise bir garnizon yerleştirildi. Fethin ardından Müslüman halk da Modon'a yerleşmek için şehre gelmeye başladı. II. Bayezid, şehrin Gotik tarzdaki üç nefli Saint Jean adlı başkilisesini camiye çevirdi. Mora Sancakbeyi Hadım (Atik) Ali Paşa, bir okul ve şehrin surlarla çevrilmiş bölümünün içinde ve dışında olmak üzere iki hamam yaptırdı. Modon, Anadolu’da Şahkulu İsyanı'ndan sonra takibata uğrayıp yakalanan Safevî yanlısı Türkmen gruplarının sürgün yeri de oldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Veysel Göger, "16. Yüzyıl Osmanlı kale kuşatmaları (Strateji, taktik, kuşatma aşamaları ve teknolojisi)", İstanbul (2014)
- ^ Fernando Fernandez Lanza, "1500’de Türklerin Modon’u Kuşatması ve İşgali", Türkler ve Deniz, ed. Özlem Kumrular, İstanbul 2007, s. 201-229.
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Koron" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, 26. cilt, s. 208". 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Navarin" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, 32. cilt, s. 441". 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Modon" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, 30. cilt, s. 222-223". 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2021.
Dış bağlantılar
- Fernando Fernandez Lanza, "1500’de Türklerin Modon’u Kuşatması ve İşgali"
- Özlem Kumrular, "Türkler ve Deniz", İstanbul (2007), s. 201-229.
- Sinoplu Safâi, "Fetihnâme-i İnebahtı ve Moton", Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, R. 1271.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Modon Kusatmasi 1499 1503 Osmanli Venedik Savasi nda bir evre 20 Haziran 9 Agustos 1500 arasinda Mora nin ucundaki bu stratejik Venedik kalesini karadan ve denizden kusatan Osmanli ordusu ve donanmasi 51 gunluk kusatmadan sonra kaleyi fethetti Modon Kusatmasi1499 1503 Osmanli Venedik SavasiKemal Reis in gŏge tipi gemisiTarih20 Haziran 9 Agustos 1500BolgeModon Iyon Denizi MoraSonucKesin Osmanli zaferiCografi DegisikliklerModon fethedildi Koron ve Navarin kaleleri teslim olduTaraflarOsmanli ImparatorluguVenedik CumhuriyetiKomutanlar ve liderlerII Bayezid Sinan Pasa Mustafa Pasa Ali Pasa Kemal ReisAntonio GrimaniGucler15 ila 20 000 piyade 320 parca gemi 67 si kalyon 200 e yakin ufak gemi 3 ila 5 000 piyade 164 parca gemi 47 si kalyon Kusatma oncesiOsmanli Devleti ile Venedik Cumhuriyeti arasinda 1479 dan beri suregelen baris halinin 1499 yilinda bozulmasiyla Osmanlilarin amaci Mora daki Venedik varliginin sonlandirilmasi oldu II Bayezid in bu amaca yonelik ilk hedefi olan Inebahti 1499 yilinda fethedilmis ayni yil Barak Adasi Muharebesiyle Osmanli donanmasi Venediklileri ilk kez buyuk bir yenilgiye ugratarak denizde de ustunlugu ve taarruz kabiliyetini ele gecirmeye baslamisti 1500 yilinda ise II Bayezid in hedefi Venedik Cumhuriyeti nin iki gozu olan Modon ve Koron oldu Nitekim Mora nin guneybatisindaki bu iki kale keza Venedik in elindeki Girit in ister guneyinden ister kuzeyinden olsun Iyon Denizi ne girisi gozettliyordu Korfu adasi ise Adriyatik Denizi nin girisine hakimdi KusatmaModon kalesi 20 Haziran 1500 de Anadolu Beylerbeyi Sinan Pasa ve Mora Sancak Beyi Ali Pasa komutasindaki kara birlikleri kale onune ulasarak kusatmayi baslattilar 5 Temmuz da Rumeli Beylerbeyi Mustafa Pasa idaresindeki birlikler de kusatmayi icra eden orduya katildi 8 Temmuz da ise II Bayezid komutasindaki birlikler kusatmaya dahil oldu Ayni esnada Kemal Reis komutasindaki 320 Turk donanmasi da uc tarafi denizlerle cevrili kaleyi 19 Temmuz dan itibaren denizden etkili bir ablukaya aldi Kusatma Osmanlilarin son 50 yildir giderek gelisen ustun ates gucune sahne oldu ve kale gerek karadan gerek denizden etkin bir bombardimana tutuldu Gorgu taniklari Osmanlilarin top atislarina gun dogmadan iki saat once baslayip gece saat ikiye kadar devam ettiklerini ve top atislarinin gunde 130 ila 150 arasinda degistigini soylemektedir Kusatmada havan toplarinin da etkin bir sekilde kullanildigi kesindir Zira kaynaklar kalenin bir cenahindaki havan toplarinin her birinin gunde 20 ila 30 arasi atis yaptigini da belirtir Kusatma surerken yardima gelen Venedik donanmasi 24 Temmuz da kale aciklarindaki Modon Deniz Muharebesi nde kayda deger bir yenilgiye ugratildi 8 Agustos a dogru ise Venedik tarafindan gonderilen 4 5 takviye gemisi limana girip kaleye ulasmayi basardiysa da bunun sonucu beklenenin tam tersi oldu Yardima gelen gemileri goren savunmacilar heyecanla deniz tarafina yonelince karaya bakan taraftaki mudafaanin disiplini bozuldu ve savunmacilarin sayisi bir hayli azaldi Bu durumdan istifade eden Turk askerleri ise 9 Agustos ta ani bir hucumla merdiven ve ipler vasitasiyla surlari tirmanarak kaleyi ele gecirdi Kusatma sonrasiNavarin kalesi Modon un fethinden sonra bolgedeki diger onemli Venedik kaleleri Koron ve Navarin de sonbaharda direnmeden teslim oldu Koron daki Venedik Merkez Kilisesi II Bayezid Camii adiyla camiye cevrildi Atik Hadim Ali Pasa da kasabaya bir hamam ile bir muallimhane yaptirdi Navarin in kisa sureligine tekrar Venedik in eline gecmesi uzerine Kemal Reis donanmayla Veziriazam Atik Hadim Ali Pasa da orduyla gelerek 28 Mayis 1501 de kaleyi yeniden ele gecirdi Mora Sancakbeyi Ali Pasa nin kalenin hemen onarilmasi icin yaptigi basvuru ertesi yila ertelendi ve bir miktar gemi limanda birakilarak Kemal Reis in Istanbul a donmesine karar verildi Ardindan ise Veziriazam Hadim Ali Pasa Navarin de bir muallimhane evkafina bagli hamam dukkan oda ve bashane yaptirdi Mora daki son iki Venedik kalesinden Anabolu ise digeri Benefse kusatilmasina ragmen alinamadi Osmanli ordusunca tamamen bosalmis bir sekilde ele gecirilen Modon ise Mora nin her koyunden beser ailenin goc ettirilmesiyle yeniden iskan edildi Tahrip edilmis surlar onarildi ve yeni bir bolme duvarla ic kale insa edildi Ayrica liman girisindeki kayalik kucuk adaya top kulesi ve bir batarya yeri yapildi bu adakale ilk defa Piri Reis in 1525 tarihli Kitab i Bahriye sindeki ilgili minyaturde de tasvir edilmektedir Sehre ise bir garnizon yerlestirildi Fethin ardindan Musluman halk da Modon a yerlesmek icin sehre gelmeye basladi II Bayezid sehrin Gotik tarzdaki uc nefli Saint Jean adli baskilisesini camiye cevirdi Mora Sancakbeyi Hadim Atik Ali Pasa bir okul ve sehrin surlarla cevrilmis bolumunun icinde ve disinda olmak uzere iki hamam yaptirdi Modon Anadolu da Sahkulu Isyani ndan sonra takibata ugrayip yakalanan Safevi yanlisi Turkmen gruplarinin surgun yeri de oldu Ayrica bakiniz1499 1503 Osmanli Venedik Savasi Modon Deniz Muharebesi 1500 Kaynakca Veysel Goger 16 Yuzyil Osmanli kale kusatmalari Strateji taktik kusatma asamalari ve teknolojisi Istanbul 2014 Fernando Fernandez Lanza 1500 de Turklerin Modon u Kusatmasi ve Isgali Turkler ve Deniz ed Ozlem Kumrular Istanbul 2007 s 201 229 Islam Ansiklopedisi Koron maddesi Turk Diyanet Vakfi 26 cilt s 208 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Islam Ansiklopedisi Navarin maddesi Turk Diyanet Vakfi 32 cilt s 441 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Islam Ansiklopedisi Modon maddesi Turk Diyanet Vakfi 30 cilt s 222 223 3 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2021 Dis baglantilarFernando Fernandez Lanza 1500 de Turklerin Modon u Kusatmasi ve Isgali Ozlem Kumrular Turkler ve Deniz Istanbul 2007 s 201 229 Sinoplu Safai Fetihname i Inebahti ve Moton Topkapi Sarayi Muzesi Kutuphanesi R 1271