Mogao mağaraları, (Çince: 莫高窟; pinyin: mò gāo kū), Mogao yeraltı odaları, Bin Buda mağaraları (Çince: 千佛洞; pinyin: qiān fó dòng) ve Dunhuang mağaraları adlarıyla da bilinir. Çin'in Gansu eyaletinin Dunhuang şehrinin 25 km güneydoğusunda Mingsha dağı eteklerinde bulunan mağaralarda 492 adet tapınak vardır. Tarihi İpek Yolu'nun üzerinde önemli bir vahada yer alan mağaralarda bin yıllık bir dilimi kapsayan süreç içinde yapılmış Budist sanatın en seçkin örnekleri bulunmaktadır. Budist yeraltı mabedlerinin yapımına 366 yılında başlanmış ve uzun süre çeşitli heykel ve sanat eserlerini saklamak amacıyla kullanılmışlardır. Mogao mağaraları ve ile birlikte Çin'in en bilinen Budist yeraltı odalarından ve en ünlü antik heykel sitlerden biridir.
UNESCO Dünya Mirası | |
---|---|
Konum | Çin |
(Kriter) | Kültürel: i, ii, iii, iv, v, vi |
Referans | 440 |
Tescil | 1987 (11. oturum) |
Bölge | Asya-Pasifik |
Yapımı
Söylenceye göre, 366 yılında Lezun (Lè Zūn, 樂尊) adında bir Budist rahip Dunhuang’a gelir. Mingsha Dağı’na bakarken altın ışıklar arasında binlerce Buda gördüğü sanrısına kapılan Lezun, bu görüntüden ilham alarak ilk mağara kazısına başlar. Zamanla mağaraların sayısı artar, Tang Hanedanı dönemine gelindiğinde bölgede binin üzerinde mağara bulunduğu kaydedilmiştir. Sade bir yaşamı ilke edinen Budist rahipler aydınlanma arayışlarının bir parçası olarak bu mağaralarda inzivaya çekilmiştir. 4. yüzyıldan 14. yüzyıla kadar rahipler batıdan topladıkları heykelleri Dunhuang'a getirmiş, yolu buradan geçen gezginler ardlarında çeşitli duvar resimleri bırakmıştır.
Duvar resimleri toplam 42000 metrekare alanı kaplamaktadır. 11. yüzyıldan itibaren mağaralar duvarlarla kapatılarak değerli, hasara uğramış elyazmaları, kutsal eşyalar için depo olarak kullanmaya başlamışlardır.
Keşifler
20. yüzyılın başında, adında bir Taocu rahip ana tapınakların birinin içinde duvarla kapatılmış bir oda keşfeder. Oda 406-1002 yıllarına tarihlenen el yazmaları ile doludur. Bunların arasında Çince ve diğer dillerde kenevir rulolar, parşömen ve ipek üzerine yapılmış resimler, çok sayıda hasar görmüş Buda heykelcikleri ve daha başka Budist kutsal eşyalar bulunmaktadır. El yazmalarının konuları da geniş bir kapsama yayılmıştır; Budist sutra derlemeri, dua kitapları, yorumlar dışında, Konfüçyusçu ve Taocu metinler, Nasturi Hristiyan belgeler, Çin resmi metinleri, idari belgeler, antolojiler, sözlükler ve kaligrafiler bulunmaktadır. Wang bunların çoğunu 220 pound gibi küçük bir bedele 'a satar.
Bu keşfin dedikoduları 1910 yılından itibaren pek çok Batılı kaşifi bölgeye çekmiştir. Bunlardan bazıları Aurel Stein liderliğindeki Britanyalı-Hint karma grup (Çince okuyamadıkları için Elmas Sutra'nın yüzlerce kopyasını almışlardır), Paul Pelliot başkanlığında bir Fransız seferi, liderliğinde bir Japon seferi ve liderliğindeki Rus seferi sayılabilir. Geriye kalan el yazmaları Çin hükûmetinin emriyle Pekin'e gönderilmiş; ancak Tibet el yazmalarının çoğu geride kalmıştır. Wang bundan sonra kısmen çevre kasabalardan, kısmen de Stein ve Pelliot'tan topladığı bağışlarla tapınakların yeniden inşaasına girişmiştir.
Günümüzde kalıntılar süregiden bir arkeolojik projenin parçasıdır. Mogao mağaraları 1987'de UNESCO'nun Dünya Mirasları Listesine alınmıştır.
Galeri
- Xuanzang'ı dini tören düzenlerken gösteren bir resim
- Şansi eyaleti Wutai Dağındaki Budist manastırları gösteren bir duvar resmi, 10. yüzyıl Mağara 61
- İmparator 'yi (MÖ 156 – 87) iki Buda önünde tapınırken resmeden freskten ayrıntı, yaklaşık MS 700.
- Şakyamuni'yi saçlarını keserken resmeden Tang dönemi ipek resim
Notlar
Wikimedia Commons'ta Mogao Mağaraları ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ http://whc.unesco.org/en/list/440 26 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Mogao Caves, UNESCO, erişim: 04-09-2008
- ^ http://www.chinapage.com/dunhuang.html 7 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Silk Road - DunHuang [Tun-Huang] Grottoes, erişim:04-09-2008
- ^ http://turkish.cri.cn/chinaabc/chapter20/chapter200315.htm 19 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . China ABC Sanal Müze: Mogao Taş Mağaraları, erişim:04-09-2008
- ^ http://idp.bl.uk/ 20 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The International Dunhuang Project, erişim: 04-09-2008
Kaynakça
- China ABC Sanal Müze: Mogao Taş Mağaraları19 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mogao magaralari Cince 莫高窟 pinyin mo gao ku Mogao yeralti odalari Bin Buda magaralari Cince 千佛洞 pinyin qian fo dong ve Dunhuang magaralari adlariyla da bilinir Cin in Gansu eyaletinin Dunhuang sehrinin 25 km guneydogusunda Mingsha dagi eteklerinde bulunan magaralarda 492 adet tapinak vardir Tarihi Ipek Yolu nun uzerinde onemli bir vahada yer alan magaralarda bin yillik bir dilimi kapsayan surec icinde yapilmis Budist sanatin en seckin ornekleri bulunmaktadir Budist yeralti mabedlerinin yapimina 366 yilinda baslanmis ve uzun sure cesitli heykel ve sanat eserlerini saklamak amaciyla kullanilmislardir Mogao magaralari ve ile birlikte Cin in en bilinen Budist yeralti odalarindan ve en unlu antik heykel sitlerden biridir Mogao MagaralariUNESCO Dunya MirasiKonum CinKriterKulturel i ii iii iv v viReferans440Tescil1987 11 oturum BolgeAsya PasifikMogao magaralarinin disaridan gorunusuYapimiMagaralardan bir duvar resmi Soylenceye gore 366 yilinda Lezun Le Zun 樂尊 adinda bir Budist rahip Dunhuang a gelir Mingsha Dagi na bakarken altin isiklar arasinda binlerce Buda gordugu sanrisina kapilan Lezun bu goruntuden ilham alarak ilk magara kazisina baslar Zamanla magaralarin sayisi artar Tang Hanedani donemine gelindiginde bolgede binin uzerinde magara bulundugu kaydedilmistir Sade bir yasami ilke edinen Budist rahipler aydinlanma arayislarinin bir parcasi olarak bu magaralarda inzivaya cekilmistir 4 yuzyildan 14 yuzyila kadar rahipler batidan topladiklari heykelleri Dunhuang a getirmis yolu buradan gecen gezginler ardlarinda cesitli duvar resimleri birakmistir Duvar resimleri toplam 42000 metrekare alani kaplamaktadir 11 yuzyildan itibaren magaralar duvarlarla kapatilarak degerli hasara ugramis elyazmalari kutsal esyalar icin depo olarak kullanmaya baslamislardir Kesifler in Batiya yolculugu Mogao magaralari 618 712 20 yuzyilin basinda adinda bir Taocu rahip ana tapinaklarin birinin icinde duvarla kapatilmis bir oda kesfeder Oda 406 1002 yillarina tarihlenen el yazmalari ile doludur Bunlarin arasinda Cince ve diger dillerde kenevir rulolar parsomen ve ipek uzerine yapilmis resimler cok sayida hasar gormus Buda heykelcikleri ve daha baska Budist kutsal esyalar bulunmaktadir El yazmalarinin konulari da genis bir kapsama yayilmistir Budist sutra derlemeri dua kitaplari yorumlar disinda Konfucyuscu ve Taocu metinler Nasturi Hristiyan belgeler Cin resmi metinleri idari belgeler antolojiler sozlukler ve kaligrafiler bulunmaktadir Wang bunlarin cogunu 220 pound gibi kucuk bir bedele a satar Bu kesfin dedikodulari 1910 yilindan itibaren pek cok Batili kasifi bolgeye cekmistir Bunlardan bazilari Aurel Stein liderligindeki Britanyali Hint karma grup Cince okuyamadiklari icin Elmas Sutra nin yuzlerce kopyasini almislardir Paul Pelliot baskanliginda bir Fransiz seferi liderliginde bir Japon seferi ve liderligindeki Rus seferi sayilabilir Geriye kalan el yazmalari Cin hukumetinin emriyle Pekin e gonderilmis ancak Tibet el yazmalarinin cogu geride kalmistir Wang bundan sonra kismen cevre kasabalardan kismen de Stein ve Pelliot tan topladigi bagislarla tapinaklarin yeniden insaasina girismistir Gunumuzde kalintilar suregiden bir arkeolojik projenin parcasidir Mogao magaralari 1987 de UNESCO nun Dunya Miraslari Listesine alinmistir GaleriXuanzang i dini toren duzenlerken gosteren bir resim Sansi eyaleti Wutai Dagindaki Budist manastirlari gosteren bir duvar resmi 10 yuzyil Magara 61 Imparator yi MO 156 87 iki Buda onunde tapinirken resmeden freskten ayrinti yaklasik MS 700 Sakyamuni yi saclarini keserken resmeden Tang donemi ipek resimNotlarWikimedia Commons ta Mogao Magaralari ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir http whc unesco org en list 440 26 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mogao Caves UNESCO erisim 04 09 2008 http www chinapage com dunhuang html 7 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Silk Road DunHuang Tun Huang Grottoes erisim 04 09 2008 http turkish cri cn chinaabc chapter20 chapter200315 htm 19 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde China ABC Sanal Muze Mogao Tas Magaralari erisim 04 09 2008 http idp bl uk 20 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde The International Dunhuang Project erisim 04 09 2008KaynakcaChina ABC Sanal Muze Mogao Tas Magaralari19 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde