Molibden (V) klorür, [MoCl5]2 formülüne sahip olan bir bileşiktir. Bu koyu uçucu katı, diğer molibden bileşiklerini hazırlamak için araştırmada kullanılır. Neme duyarlıdır ve klorlu çözücülerde çözünür. Genelde molibden pentaklorür denir ve aslında Mo2Cl10 formüllü bir dimerdir.
![]() | |
![]() | |
Adlandırmalar | |
---|---|
Molibden(V) klorür Molibden pentaklorür | |
Tanımlayıcılar | |
| |
ECHA InfoCard | 100.030.510 |
EC Numarası |
|
PubChem CID |
|
RTECS numarası |
|
UNII |
|
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
Özellikler | |
Molekül formülü | Cl10Mo2 |
Molekül kütlesi | 273.21 g/mol (MoCl5) |
Görünüm | koyu yeşil katı nemçeker paramanyetik |
Yoğunluk | 2.928 g/cm3 |
Erime noktası | 194 °C (381 °F; 467 K) |
Kaynama noktası | 268 °C (514 °F; 541 K) |
Çözünürlük (su içinde) | hidrolize uğrar |
Çözünürlük | kuru eter, kuru alkol, organik çözücüler 'de çözülür |
Yapı | |
monoklinik | |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Yapısı
Her molibden atomu lokal oktahedral simetriye sahiptir. W, Nb ve Ta'nın pentaklorürlerinde de benzer bir yapı bulunur. Gaz fazında ve kısmen çözelti halinde dimerler monomerik bir pentahalojenür vermek üzere kısmen ayrışır. Bu monomer paramanyetiktir. Bu monomerde Mo merkezlerinin her birinde bir eşlenmemiş elektron bulunmaktadır. Bunun sebebi ise Mo'nin değerliğinin +5 olmasıdır ve bundan dolayıdır ki metal merkezde bir elektron kalır.
Hazırlanması ve özellikleri
MoCl5 Mo metalinin klorlanmasıyla üretilmesine rağmen MoO3 ün klorlanmasıyla da üretilebilir. Bu yöntem kararsız olan molibden hekzaklorür (MoCl6 ) üretiminde kullanılmaz.
MoCl5 güçlü bir yükseltgendir. MeCN tarafından turuncu bir kompleks ve diğer molibden komplekslerine öncü madde olan MoCl4(MeCN)2 üreterek yükseltgenir. MoCl5 MoBr4 oluşturmak üzere HBr ile indirgenir. Brominasyon reaksiyonu etilbromürde MoBr5 'i ara ürün olarak oluşturarak −50 °C'de gerçekleştirilir. 20 °C ye ısıtıldığında Br2 ortaya çıkarak molibdenin değerliği +5'ten +4'e indirgenir. Bunun denklemi de şöyledir:
- 2 MoCl5 + 10 HBr → 2 MoBr4 + 10 HCl + Br2
MoBr4 THF(tetrahidrofuran) ile tepkimeye girerek Mo (III) içeren mer-MoBr3(THF)3'ü oluşturur.
MoCl5, yükseltgenemeyen ligandlara karşı iyi bir Lewis asididir. Klor ile beraber [MoCl6]− iyonunu oluşturur. Organik sentezde, bileşiğin klorinasyon,deoksijenasyon ve yükseltgen eşleşme tepkimelerinde seyrek de olsa kullanım alanı bulur.
Molibden hekzaklorür
Molibden (VI) klorür bilinse de MoCl5 'e klor eklenmesi ile hazırlanamaz.
Güvenlik hususları
MoCl5 şiddetli bir yükseltgendir ve HCl açığa çıkarmak üzere kolayca hidrolize girer.
Kaynakça
- ^ Holleman, A. F.; Wiberg, E. (2001). Inorganic Chemistry. San Diego, CA: Academic Press. ISBN .
- ^ Beck, J.; Wolf, F. (1997). "Three New Polymorphic Forms of Molybdenum Pentachloride". Acta Crystallogr. B53 (6). ss. 895-903. doi:10.1107/S0108768197008331.
- ^ Tamadon, Farhad; Seppelt, Konrad (2013). "The Elusive Halides VCl5, MoCl6, and ReCl6". Angew. Chem. Int. Ed. Cilt 52. ss. 767-769. doi:10.1002/anie.201207552. (PMID) 23172658.
- ^ Dilworth, J. R.; Richards, R. L. (1990). "The Synthesis of Molybdenum and Tungsten Dinitrogen Compounds". Cilt 28. ss. 33-45. ISBN .
- ^ Calderazzo, F.; Maichle-Mössmer, C.; Pampaloni, G.; Strähle, J. (1993). "Low-temperature Syntheses of Vanadium(III) and Molybdenum(IV) Bromides by Halide Exchange". Dalton Trans. 1993 (5). ss. 655-658. doi:10.1039/DT9930000655.
- ^ Kauffmann, T.; Torii, S.; Inokuchi, T. (2004). "Molybdenum(V) Chloride". Encyclopedia of Reagents for Organic Synthesis. New York, NY: J. Wiley & Sons. doi:10.1002/047084289X.rm280.
- ^ Tamadon, Farhad; Seppelt, K. (2012). "The Elusive Halides VCl5, MoCl6, and ReCl6". Angewandte Chemie International Edition. Cilt 52. ss. 767-769. doi:10.1002/anie.201207552.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Molibden V klorur MoCl5 2 formulune sahip olan bir bilesiktir Bu koyu ucucu kati diger molibden bilesiklerini hazirlamak icin arastirmada kullanilir Neme duyarlidir ve klorlu cozuculerde cozunur Genelde molibden pentaklorur denir ve aslinda Mo2Cl10 formullu bir dimerdir Molibden V klorur AdlandirmalarIUPAC adiMolibden V klorur Molibden pentaklorurTanimlayicilarCAS numarasi 10241 05 1 ECHA InfoCard 100 030 510EC Numarasi 233 575 3PubChem CID 61497RTECS numarasi QA4690000UNII BB0UFP2VO5 CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID0065012OzelliklerMolekul formulu Cl10Mo2Molekul kutlesi 273 21 g mol MoCl5 Gorunum koyu yesil kati nemceker paramanyetikYogunluk 2 928 g cm3Erime noktasi 194 C 381 F 467 K Kaynama noktasi 268 C 514 F 541 K Cozunurluk su icinde hidrolize ugrarCozunurluk kuru eter kuru alkol organik cozuculer de cozulurYapiKristal yapi monoklinikAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariYapisiHer molibden atomu lokal oktahedral simetriye sahiptir W Nb ve Ta nin pentaklorurlerinde de benzer bir yapi bulunur Gaz fazinda ve kismen cozelti halinde dimerler monomerik bir pentahalojenur vermek uzere kismen ayrisir Bu monomer paramanyetiktir Bu monomerde Mo merkezlerinin her birinde bir eslenmemis elektron bulunmaktadir Bunun sebebi ise Mo nin degerliginin 5 olmasidir ve bundan dolayidir ki metal merkezde bir elektron kalir Hazirlanmasi ve ozellikleriMoCl5 Mo metalinin klorlanmasiyla uretilmesine ragmen MoO3 un klorlanmasiyla da uretilebilir Bu yontem kararsiz olan molibden hekzaklorur MoCl6 uretiminde kullanilmaz MoCl5 guclu bir yukseltgendir MeCN tarafindan turuncu bir kompleks ve diger molibden komplekslerine oncu madde olan MoCl4 MeCN 2 ureterek yukseltgenir MoCl5 MoBr4 olusturmak uzere HBr ile indirgenir Brominasyon reaksiyonu etilbromurde MoBr5 i ara urun olarak olusturarak 50 C de gerceklestirilir 20 C ye isitildiginda Br2 ortaya cikarak molibdenin degerligi 5 ten 4 e indirgenir Bunun denklemi de soyledir 2 MoCl5 10 HBr 2 MoBr4 10 HCl Br2 MoBr4 THF tetrahidrofuran ile tepkimeye girerek Mo III iceren mer MoBr3 THF 3 u olusturur MoCl5 yukseltgenemeyen ligandlara karsi iyi bir Lewis asididir Klor ile beraber MoCl6 iyonunu olusturur Organik sentezde bilesigin klorinasyon deoksijenasyon ve yukseltgen eslesme tepkimelerinde seyrek de olsa kullanim alani bulur Molibden hekzaklorur Molibden VI klorur bilinse de MoCl5 e klor eklenmesi ile hazirlanamaz Guvenlik hususlariMoCl5 siddetli bir yukseltgendir ve HCl aciga cikarmak uzere kolayca hidrolize girer Kaynakca Holleman A F Wiberg E 2001 Inorganic Chemistry San Diego CA Academic Press ISBN 0 12 352651 5 Beck J Wolf F 1997 Three New Polymorphic Forms of Molybdenum Pentachloride Acta Crystallogr B53 6 ss 895 903 doi 10 1107 S0108768197008331 Tamadon Farhad Seppelt Konrad 2013 The Elusive Halides VCl5 MoCl6 and ReCl6 Angew Chem Int Ed Cilt 52 ss 767 769 doi 10 1002 anie 201207552 PMID 23172658 Dilworth J R Richards R L 1990 The Synthesis of Molybdenum and Tungsten Dinitrogen Compounds Cilt 28 ss 33 45 ISBN 0 471 52619 3 Calderazzo F Maichle Mossmer C Pampaloni G Strahle J 1993 Low temperature Syntheses of Vanadium III and Molybdenum IV Bromides by Halide Exchange Dalton Trans 1993 5 ss 655 658 doi 10 1039 DT9930000655 Kauffmann T Torii S Inokuchi T 2004 Molybdenum V Chloride Encyclopedia of Reagents for Organic Synthesis New York NY J Wiley amp Sons doi 10 1002 047084289X rm280 Tamadon Farhad Seppelt K 2012 The Elusive Halides VCl5 MoCl6 and ReCl6 Angewandte Chemie International Edition Cilt 52 ss 767 769 doi 10 1002 anie 201207552