Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Moris Şinasi (doğum Musa Eskenazi, 1855 - 10 Eylül 1928), tütün endüstrisinin en zenginlerinden olan Osmanlı doğumlu Amerikalı işletmeci.
Moris Şinasi | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Musa Eskenazi 1855 Manisa, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 10 Eylül 1928 (83 yaşında) New York, ABD |
| Milliyet | Amerikan–Osmanlılı |
| Etnik köken | Yahudi |
| Meslek | İşletmeci |
| Evlilik | Laurette Schinasi |
| Çocuk(lar) | Altina Schinasi (1907-1999) |
| Ödüller | Mecidiye Nişanı |
1855'te Manisa Osmanlı İmparatorluğu'nda, yoksul bir Yahudi ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. 9 yaşında difteri hastalığına yakalandı. Şinasi (Avrupa dillerinde Shinasi veya Schinasi) isminde bir Müslüman hekim tarafından tedavi edildi ve sağlığına kavuştu. Anne ve babası ise şükranlarını göstermek için oğullarına Şinasi ismini verdiler. İki erkek kardeşi (Solomon ve Ya'akov) ve bir kız kardeşi (Sultana) vardı.
Yaşam öyküsü
Musa Eskenazi Sefarad Yahudilerinden olan ailesinin dördüncü çocuğu olarak Manisa'da dünyaya geldi. Yahudi mezarlığında bekçilik yaparak yoksul ailesine yardım etti. Okur yazar olmadığı için bu işten çıkartıldı. Daha sonra da belirli bir süre tütün sanayisinde çalışarak deneyim kazandı. Küçük yaşta difteri hastalığa yakalandı ve Manisa'da tedavi gördü. 15 yaşındayken kardeşi Salamon ile birlikte son derece yoksul bir şekilde Manisa'dan ayrılarak sığır taşıyan bir gemiyle İskenderiye'ye gitti. Burada gemilerin yük alma ve indirme işlerinde görev aldı. Garafollo adında tütün ticareti yapan zengin bir Yunan onu sevdi ve yanına çırak olarak aldı. Eskenazi otuz yaşına gelene kadar Garafollo'nun yanında kaldı ve bu süreçte tütün ticareti konusunda kendisini geliştirme fırsatı buldu. Daha sonra da Garafollo'nun kendisine verdiği 25 bin dolar borç parayla Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti.
Amerika'ya göç edince küçük yaşta yakalandığı difteri hastalığında kendisini tedavi eden Türk doktor Şinasi Bey'e duyduğu vefadan dolayı Morris Schinasi adını aldı. 1893 yılında patentine sahip olduğu sigara sarma makinesi ve bu makinede sarılmış bir paket sigarayla Kolomb Dünya Fuarı'na katıldı. O dönemlerde sigara içenlerin sigaralarını elle sarmalarından dolayı Moris Şinasi'nin bu makinesi devrim gibi bir yenilik olarak görüldü. Moris Şinasi fuar sonrasında kardeşi Salamon'u da yanına aldırdı. İki kardeş 1893 yılında Broadway'de "Schinasi Brothers Company" adında küçük bir sigara fabrikası kurdular. Fabrika işçilerini ise Manisa'dan getirttiler. İkili Osmanlı İmparatorluğu'ndan tütün ithal ederek hazır sigara olarak sattı ve belirli bir zenginliğe ulaştı. Moris Şinasi işleri nedeniyle sık sık seyahat ettiği Selanik'te iş arkadaşı Jozef Ben Rubi'nin kızı olan Laurette ile tanışıp 1903 yılında evlendi. 1916 yılında ise sahip olduğu şirket haklarını American Tobacco Company'e satarak iş hayatından çekildi.
Moris Şinasi Milletlerarası Çocuk Hastanesi
1928 yılında hayatını kaybeden Moris Şinasi servetinin 1 milyon dolarını doğup büyüdüğü Manisa'da bir çocuk hastanesinin kurulması için bağışladı. Bu miktarın 800 bin doları ABD borsasına yatırıldı, geri kalan 200 bin dolarla da hastane inşa edildi ve tıbbi ihtiyaçları karşılandı. 15 Ağustos 1933 tarihinde ise düzenlenen bir törenle hastane açılışı yapıldı. Kendisinin yakılan bedenine ait külleri ise hastane duvarındaki "Moris Şinasi’nin doğduğu şehre hediyesidir" ibaresinin bulunduğu anı plakasının arkasına gömüldü. Günümüzde ABD borsasındaki gelirin bir kısmı her yıl düzenli olarak hastaneye bağışlanmaktadır. Hastane, Manisa Merkez Efendi Devlet Hastanesi bünyesinde "Morris Şinasi Çocuk Kliniği ve Hizmet Binası" adı altında halen daha hizmet vermektedir.
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Moris Şinasi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ "Morris Şinasi'nin vasiyeti yaşıyor". Radikal. 13 Ağustos 2010. 31 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.
- ^ Aşkın, Nihal & Fahrettin Dokak (1 Ocak 2004). "Manisa sevdalısı Morris Schinasi". Sabah. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.
- ^ "Morris Schinasi and the Manisa Children's Hospital". Turk of America. 13 Temmuz 2008. 11 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.
- ^ Melih Aşık. "Moris Şinasi..." Milliyet. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2016.
- ^ . Sabah. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2016.
- ^ "Morris Şinasi'nin vasiyeti yaşıyor". Radikal. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Moris Sinasi dogum Musa Eskenazi 1855 10 Eylul 1928 tutun endustrisinin en zenginlerinden olan Osmanli dogumlu Amerikali isletmeci Moris SinasiDogumMusa Eskenazi 1855 Manisa Osmanli ImparatorluguOlum10 Eylul 1928 83 yasinda New York ABDMilliyetAmerikan OsmanliliEtnik kokenYahudiMeslekIsletmeciEvlilikLaurette SchinasiCocuk lar Altina Schinasi 1907 1999 OdullerMecidiye Nisani 1855 te Manisa Osmanli Imparatorlugu nda yoksul bir Yahudi ailenin cocugu olarak dunyaya geldi 9 yasinda difteri hastaligina yakalandi Sinasi Avrupa dillerinde Shinasi veya Schinasi isminde bir Musluman hekim tarafindan tedavi edildi ve sagligina kavustu Anne ve babasi ise sukranlarini gostermek icin ogullarina Sinasi ismini verdiler Iki erkek kardesi Solomon ve Ya akov ve bir kiz kardesi Sultana vardi Yasam oykusuMusa Eskenazi Sefarad Yahudilerinden olan ailesinin dorduncu cocugu olarak Manisa da dunyaya geldi Yahudi mezarliginda bekcilik yaparak yoksul ailesine yardim etti Okur yazar olmadigi icin bu isten cikartildi Daha sonra da belirli bir sure tutun sanayisinde calisarak deneyim kazandi Kucuk yasta difteri hastaliga yakalandi ve Manisa da tedavi gordu 15 yasindayken kardesi Salamon ile birlikte son derece yoksul bir sekilde Manisa dan ayrilarak sigir tasiyan bir gemiyle Iskenderiye ye gitti Burada gemilerin yuk alma ve indirme islerinde gorev aldi Garafollo adinda tutun ticareti yapan zengin bir Yunan onu sevdi ve yanina cirak olarak aldi Eskenazi otuz yasina gelene kadar Garafollo nun yaninda kaldi ve bu surecte tutun ticareti konusunda kendisini gelistirme firsati buldu Daha sonra da Garafollo nun kendisine verdigi 25 bin dolar borc parayla Amerika Birlesik Devletleri ne gitti Amerika ya goc edince kucuk yasta yakalandigi difteri hastaliginda kendisini tedavi eden Turk doktor Sinasi Bey e duydugu vefadan dolayi Morris Schinasi adini aldi 1893 yilinda patentine sahip oldugu sigara sarma makinesi ve bu makinede sarilmis bir paket sigarayla Kolomb Dunya Fuari na katildi O donemlerde sigara icenlerin sigaralarini elle sarmalarindan dolayi Moris Sinasi nin bu makinesi devrim gibi bir yenilik olarak goruldu Moris Sinasi fuar sonrasinda kardesi Salamon u da yanina aldirdi Iki kardes 1893 yilinda Broadway de Schinasi Brothers Company adinda kucuk bir sigara fabrikasi kurdular Fabrika iscilerini ise Manisa dan getirttiler Ikili Osmanli Imparatorlugu ndan tutun ithal ederek hazir sigara olarak satti ve belirli bir zenginlige ulasti Moris Sinasi isleri nedeniyle sik sik seyahat ettigi Selanik te is arkadasi Jozef Ben Rubi nin kizi olan Laurette ile tanisip 1903 yilinda evlendi 1916 yilinda ise sahip oldugu sirket haklarini American Tobacco Company e satarak is hayatindan cekildi Moris Sinasi ve esi LauretteMoris Sinasi Milletlerarasi Cocuk Hastanesi 1928 yilinda hayatini kaybeden Moris Sinasi servetinin 1 milyon dolarini dogup buyudugu Manisa da bir cocuk hastanesinin kurulmasi icin bagisladi Bu miktarin 800 bin dolari ABD borsasina yatirildi geri kalan 200 bin dolarla da hastane insa edildi ve tibbi ihtiyaclari karsilandi 15 Agustos 1933 tarihinde ise duzenlenen bir torenle hastane acilisi yapildi Kendisinin yakilan bedenine ait kulleri ise hastane duvarindaki Moris Sinasi nin dogdugu sehre hediyesidir ibaresinin bulundugu ani plakasinin arkasina gomuldu Gunumuzde ABD borsasindaki gelirin bir kismi her yil duzenli olarak hastaneye bagislanmaktadir Hastane Manisa Merkez Efendi Devlet Hastanesi bunyesinde Morris Sinasi Cocuk Klinigi ve Hizmet Binasi adi altinda halen daha hizmet vermektedir KaynakcaWikimedia Commons ta Moris Sinasi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Morris Sinasi nin vasiyeti yasiyor Radikal 13 Agustos 2010 31 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2013 Askin Nihal amp Fahrettin Dokak 1 Ocak 2004 Manisa sevdalisi Morris Schinasi Sabah 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2013 Morris Schinasi and the Manisa Children s Hospital Turk of America 13 Temmuz 2008 11 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2013 Melih Asik Moris Sinasi Milliyet 30 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2016 Sabah 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2016 Morris Sinasi nin vasiyeti yasiyor Radikal 30 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2016