Motte ve bailey şatosu (İng. Motte-and-bailey, Fr. Motte, Motte castrale), "motte" adında yüksek bir tepenin üzerinde bulunan ahşap veya kâgir bir başkule ve ona eşlik eden etrafı hendek ve kazıklı çitle çevrili bir avlu olan "bailey" ile birlikte oluşan bir tahkimattır. Vasıfsız iş gücüyle inşa etmesi kolay olsa da askeri açıdan dayanıklıdır. Bu şatolar Fransa'da Normandiya ve Anjou'dan 11. yüzyılda Kutsal Roma İmparatorluğu'na yayılarak Kuzey Avrupa'da 10. yüzyıldan itibaren inşa edilmişlerdir. Normanlar, 1066'daki istilalarına müteakiben tasarımı İngiltere ve Galler'e getirdiler. Motte ve bailey şatoları 12 ve 13. yüzyıllarda İskoçya, İrlanda ve Alçak Ülkeler ve Danimarka tarafından benimsenmişti. İngiltere'deki Windsor Şatosu bir motte ve bailey şatosu örneğidir. 13. yüzyılın sonundan itibaren başka tür tahkimatlar bu tasarımın yerine geçmişti ancak toprak setleri birçok ülkede öne çıkan bir özellik olmaya devam etmektedir.
Yaygın bölümleri
Motte
Motte üzeri düzleştirilmiş bir tepeydi. Tamamen beşeri yollarla inşa edilebilir veya bölgede uygun bir tepe varsa ona usulünce şekil verilirdi. Bazen "motte"a fazladan dayanıklılık sağlamak için toprak katmanlarının arasına taş, turba, kil vb. materyaller serilirdi. Sonra su geçirmez olması için bütün motte kilden oluşan bir astarla örtülürdü. Ek olarak motun etrafı hendekle çevrilebilir ve içi suyla doldurulabilirdi. Motte'un üstü bir platform oluşturacak şekilde düzleştirilir ve etrafı kazıklı çit ve toprak setle çevrilirdi. Buraya yerleştirilen büyük kuleye donjon adı verilirdi.
Bailey
Motte'un eteğinde bailey denilen bir avlu bulunurdu. Genellikle U veya D şeklinde olur ve çevresi kazıklı çitle çevrilirdi. Bailey'e su kuyusu, ocak, sarnıç, depo, zahire ambarı, ekmek fırını ve ahır gibi binalar inşa edilirdi. Bunun yanı sıra hizmetliler ve zanaatkarların ikamet edebilmesi için kulübe de eklenirdi. Askerlerin eğitimi ve tarım için birer alan ve hayvanlar için otlak bir bölge ayrılırdı.
Donjon
Suni üzeri düzleştirilmiş bir tepe olan "motte"un üzerine donjon denilen müstahkem bir kule inşa edilirdi. Donjonda lort ve ailesi ile birlikte az sayıdaki savaşçıları ve hizmetçileri yaşardı. Bu kule genellikle dörtgen bir yapıda inşa edilse de dairesel de olabilirdi. Kuledeki kat sayısı bir ila üç arasında olurdu. Katlardan biri oturma odası, biri yatak odası, diğeriyse cephanelik, yemek ve su deposu olarak kullanılırdı. Binanın eğimli çatısının tepesi genellikle gözetleme yeri olarak tasarlanır, böylece çevredeki kırsal bölge gözaltında tutulurdu. Donjona giriş zemin seviyesinden yüksekte olduğu için kaldırılabilir bir ahşap köprü veya merdivenle sağlanırdı. Donjon; dungeon, keep, odel, dunio, domus, domicilium ve castellum gibi adlarla da bilinirdi.
Kaynakça
Özel
- ^ & Lepage 2002, s. 29-54.
- ^ & Lepage 2002, s. 30-32.
- ^ & Lepage 2002, s. 34.
- ^ & Lepage 2002, s. 32.
Genel
- Lepage, Jean Denis G. G. (2002). Castles and Fortified Cities of Medieval Europe: An Illustrated History. McFarland & Company.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Motte ve bailey satosu Ing Motte and bailey Fr Motte Motte castrale motte adinda yuksek bir tepenin uzerinde bulunan ahsap veya kagir bir baskule ve ona eslik eden etrafi hendek ve kazikli citle cevrili bir avlu olan bailey ile birlikte olusan bir tahkimattir Vasifsiz is gucuyle insa etmesi kolay olsa da askeri acidan dayaniklidir Bu satolar Fransa da Normandiya ve Anjou dan 11 yuzyilda Kutsal Roma Imparatorlugu na yayilarak Kuzey Avrupa da 10 yuzyildan itibaren insa edilmislerdir Normanlar 1066 daki istilalarina muteakiben tasarimi Ingiltere ve Galler e getirdiler Motte ve bailey satolari 12 ve 13 yuzyillarda Iskocya Irlanda ve Alcak Ulkeler ve Danimarka tarafindan benimsenmisti Ingiltere deki Windsor Satosu bir motte ve bailey satosu ornegidir 13 yuzyilin sonundan itibaren baska tur tahkimatlar bu tasarimin yerine gecmisti ancak toprak setleri bircok ulkede one cikan bir ozellik olmaya devam etmektedir Bir mot ve beyli satosunun semasiHumtingdon Tepesi ndeki mot ve beyli satosuYaygin bolumleri source source source source source source source source Galler den Tomen y Rhodwydd hava videosu 2022 Motte Motte uzeri duzlestirilmis bir tepeydi Tamamen beseri yollarla insa edilebilir veya bolgede uygun bir tepe varsa ona usulunce sekil verilirdi Bazen motte a fazladan dayaniklilik saglamak icin toprak katmanlarinin arasina tas turba kil vb materyaller serilirdi Sonra su gecirmez olmasi icin butun motte kilden olusan bir astarla ortulurdu Ek olarak motun etrafi hendekle cevrilebilir ve ici suyla doldurulabilirdi Motte un ustu bir platform olusturacak sekilde duzlestirilir ve etrafi kazikli cit ve toprak setle cevrilirdi Buraya yerlestirilen buyuk kuleye donjon adi verilirdi Bailey Motte un eteginde bailey denilen bir avlu bulunurdu Genellikle U veya D seklinde olur ve cevresi kazikli citle cevrilirdi Bailey e su kuyusu ocak sarnic depo zahire ambari ekmek firini ve ahir gibi binalar insa edilirdi Bunun yani sira hizmetliler ve zanaatkarlarin ikamet edebilmesi icin kulube de eklenirdi Askerlerin egitimi ve tarim icin birer alan ve hayvanlar icin otlak bir bolge ayrilirdi Saint Sylvain d Anjou daki mot ve beyli satosunun yeniden insa edilmis donjonu Fransa Donjon Suni uzeri duzlestirilmis bir tepe olan motte un uzerine donjon denilen mustahkem bir kule insa edilirdi Donjonda lort ve ailesi ile birlikte az sayidaki savascilari ve hizmetcileri yasardi Bu kule genellikle dortgen bir yapida insa edilse de dairesel de olabilirdi Kuledeki kat sayisi bir ila uc arasinda olurdu Katlardan biri oturma odasi biri yatak odasi digeriyse cephanelik yemek ve su deposu olarak kullanilirdi Binanin egimli catisinin tepesi genellikle gozetleme yeri olarak tasarlanir boylece cevredeki kirsal bolge gozaltinda tutulurdu Donjona giris zemin seviyesinden yuksekte oldugu icin kaldirilabilir bir ahsap kopru veya merdivenle saglanirdi Donjon dungeon keep odel dunio domus domicilium ve castellum gibi adlarla da bilinirdi KaynakcaOzel amp Lepage 2002 s 29 54 amp Lepage 2002 s 30 32 amp Lepage 2002 s 34 amp Lepage 2002 s 32 Genel Lepage Jean Denis G G 2002 Castles and Fortified Cities of Medieval Europe An Illustrated History McFarland amp Company