Muhteşem Gatsby (The Great Gatsby), Amerikalı yazar F. Scott Fitzgerald tarafından kaleme alınmış bir roman. İlk basımı 10 Nisan 1925'te yapılmıştır. Roman, 1922 yazında müreffeh Long Island'daki hayali West Egg kasabasında, romanın ana karakteri olan gizemli genç milyoner Jay Gatsby ile saplantılı şekilde âşık olduğu Daisy Buchanan arasında geçen olayları bir başka roman karakterinin (Nick Carraway) gözünden anlatır. Muhteşem Gatsby, Fitzgerald'ın başyapıtıdır. Romanda çöküş, toplumsal karışıklık, idealizm ve ölçüsüzlük temalarıyla Caz Çağı tasvir edilir, Amerika'nın 20'li yılları eğitici bir biçimde ortaya konur.
The Great Gatsby | |
Kitabın ilk baskısının kapağı | |
Yazar | F. Scott Fitzgerald |
---|---|
Ülke | ABD |
Dil | İngilizce |
Tür | Roman |
Yayım | 10 Nisan, 1925 |
ISBN |
F. Scott Fitzgerald Long Island'ın güney yakasında katıldığı partilerden esinlenerek romanı yazmayı planlamaya başladığı sırada takvimler 1923'ü gösteriyordu. Kendi ifadesi ile "yeni ve olağandışı, aynı zamanda hem basit hem de karışık motifler taşıyan" bir eser ortaya koymak istiyordu ancak ilerleme yavaş oldu.Fitzgerald, ilk taslağı Fransız Rivierası'na taşınmasını mütakiben 1924' te tamamladı. Editörü Fitzgerald'ı romanın anlaşılması güç olduğu ve gelecek kışa kadar gözden geçirmesi noktasında ikna etti. Fitzgerald, kitabın başlığıyla ilgili olarak sürekli olarak kararsızdı ve roman karakteri Trimalchio'ya atıf yapan başlıklar da dahil olmak üzere çeşitli alternatifler düşündü. Alain-Fournier'nin Adsız Ülke romanından esinlenen Muhteşem Gatsby'de karar kılmadan önce düşündüğü başlıklar arasında Among Ash Heaps and Millionaires,Trimalchio,Trimalchio in West Egg,On the Road to West Egg,Under the Red, White, and Blue,The Gold-Hatted Gatsby ve The High-Bouncing Lover yer alıyordu.
Nisan 1925'te ilk defa yayımlandığında kitap değişik tepkiler aldı ve çok az satıldı. Birinci yılın sonunda yalnızca 20.000 kopya satılmıştı. Fitzgerald, başarısız olduğu hissine kapıldı ve çalışmasının unutulacağını düşündü. II. Dünya Savaşı sırasında kitabın yeniden keşfedilişini, Amerikan lise müfredatına girişini ve takip eden on yıllar boyunca dizi ve film olarak yeniden uyarlanışını göremeden, 1940'ta öldü.
Tarihsel arka plan
F. Scott Fitzgerald romanı 1920'lerde ABD'de kaleme aldı. I. Dünya Savaşı sonrası, iyileşmekte olan ABD ekonomisi, sessizce büyüyen marketler ve "çılgın yirmiler" olarak da bilinen on yıllık dönem anlatılmıştır. Bu dönemde büyük bir toplumsal yükseliş olmuştur. 1920 Kasım'ında kadınlara oy kullanma hakkı verildi, bir yasa değişikliği ile alkol yasaklandı, bir Afroamerikan tarzı müzik olan caz bu dönemin ana akımlarındandı. Fitzgerald bu dönemi "Caz Devri" olarak adlandırır.
Karakterler
- Nick Carraway (Hikayeci/Protagonist): 29 yaşında, Minnesota'da tezgahtarlık yapan eski bir asker, Yale mezunu, Long Adası'nda oturuyor, Gatsby'nin komşusu.
- Jay Gatsby (asıl adı James "Jimmy" Gatz): Esrarengiz bir genç milyoner ancak daha sonra servetini kendisi kazanmadığı ortaya çıkacaktır, aslen Kuzey Dakota'dandır, şüpheli iş bağlantıları ve saplantılı bir aşkı vardır. (Daisy Buchanan)
- Daisy Buchanan née Fay: Çekici, coşkulu genç bir kadın; Nick'in ikinci kuzeni, Tom Buchanan'ın eşidir. Daisy karakterinin yaratılışında yazar kendi gençlik romanı Şikago'dan esinlenmiştir.
- Thomas "Tom" Buchanan: Kibirli bir milyoner ve Daisy'nin kocası.
- George B. Wilson: Tamirhane sahibi ve Myrtle Wilson'ın kocası.
- Myrtle Wilson: George Wilson'ın eşi ve Tom Buchanan'ın metresi.
- Jordan Baker: Daisy'nin uzun süreli arkadaşı, uzman bir golfçüdür ve şöhreti gölgelidir.
Bazı semboller
- West Egg - Yeni Aristokrasi.
- East Egg - Eski Aristokrasi.
- Valley of ashes - Amerikan rüyasının çöküşü.
- Dr. T. J. Eckleburg'in gözleri - Tanrı'nın gözleri gerçekleri havuzun içinde de görür.
- Yeşil ışık - Gatsby'nin gelecek için hayalleri ve umutları, daha genel olarak; Amerikan Rüyası.
Kaynakça
- ^ Karolides, Nicholas J.; Bald, Margaret; Sova, Dawn B. (2011). 120 Banned Books: Censorship Histories of World Literature (Second ed.). Checkmark Books. p. 499.ISBN .
Rather than a celebration of such decadence, the novel functions as a cautionary tale in which an unhappy fate is inevitable for the poor and striving individual, and the rich are allowed to continue without penalty their careless treatment of others' lives.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2017.
- ^ (İngilizce: ). TinyLetter. 27 Ocak 2012. 21 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ The Economist 2012.
- ^ a b c d Mizener 1965, s. 185; Bruccoli 2002, ss. 206–207.
- ^ a b c d Vanderbilt 1999, s. 96.
Dış bağlantılar
Hatice Balcı, Günümüzün derin eşitsizlikler dünyasından Muhteşem Gatsby’i okumak22 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muhtesem Gatsby The Great Gatsby Amerikali yazar F Scott Fitzgerald tarafindan kaleme alinmis bir roman Ilk basimi 10 Nisan 1925 te yapilmistir Roman 1922 yazinda mureffeh Long Island daki hayali West Egg kasabasinda romanin ana karakteri olan gizemli genc milyoner Jay Gatsby ile saplantili sekilde asik oldugu Daisy Buchanan arasinda gecen olaylari bir baska roman karakterinin Nick Carraway gozunden anlatir Muhtesem Gatsby Fitzgerald in basyapitidir Romanda cokus toplumsal karisiklik idealizm ve olcusuzluk temalariyla Caz Cagi tasvir edilir Amerika nin 20 li yillari egitici bir bicimde ortaya konur Muhtesem GatsbyThe Great GatsbyKitabin ilk baskisinin kapagiYazarF Scott FitzgeraldUlke ABDDilIngilizceTurRomanYayim10 Nisan 1925ISBN0 7432 7356 7 F Scott Fitzgerald Long Island in guney yakasinda katildigi partilerden esinlenerek romani yazmayi planlamaya basladigi sirada takvimler 1923 u gosteriyordu Kendi ifadesi ile yeni ve olagandisi ayni zamanda hem basit hem de karisik motifler tasiyan bir eser ortaya koymak istiyordu ancak ilerleme yavas oldu Fitzgerald ilk taslagi Fransiz Rivierasi na tasinmasini mutakiben 1924 te tamamladi Editoru Fitzgerald i romanin anlasilmasi guc oldugu ve gelecek kisa kadar gozden gecirmesi noktasinda ikna etti Fitzgerald kitabin basligiyla ilgili olarak surekli olarak kararsizdi ve roman karakteri Trimalchio ya atif yapan basliklar da dahil olmak uzere cesitli alternatifler dusundu Alain Fournier nin Adsiz Ulke romanindan esinlenen Muhtesem Gatsby de karar kilmadan once dusundugu basliklar arasinda Among Ash Heaps and Millionaires Trimalchio Trimalchio in West Egg On the Road to West Egg Under the Red White and Blue The Gold Hatted Gatsby ve The High Bouncing Lover yer aliyordu Nisan 1925 te ilk defa yayimlandiginda kitap degisik tepkiler aldi ve cok az satildi Birinci yilin sonunda yalnizca 20 000 kopya satilmisti Fitzgerald basarisiz oldugu hissine kapildi ve calismasinin unutulacagini dusundu II Dunya Savasi sirasinda kitabin yeniden kesfedilisini Amerikan lise mufredatina girisini ve takip eden on yillar boyunca dizi ve film olarak yeniden uyarlanisini goremeden 1940 ta oldu Tarihsel arka planF Scott Fitzgerald romani 1920 lerde ABD de kaleme aldi I Dunya Savasi sonrasi iyilesmekte olan ABD ekonomisi sessizce buyuyen marketler ve cilgin yirmiler olarak da bilinen on yillik donem anlatilmistir Bu donemde buyuk bir toplumsal yukselis olmustur 1920 Kasim inda kadinlara oy kullanma hakki verildi bir yasa degisikligi ile alkol yasaklandi bir Afroamerikan tarzi muzik olan caz bu donemin ana akimlarindandi Fitzgerald bu donemi Caz Devri olarak adlandirir Long Adasinda bulunan Oheka Kalesi Gatsby nin mulku konusunda yazar buradan esinlenmistir KarakterlerNick Carraway Hikayeci Protagonist 29 yasinda Minnesota da tezgahtarlik yapan eski bir asker Yale mezunu Long Adasi nda oturuyor Gatsby nin komsusu Jay Gatsby asil adi James Jimmy Gatz Esrarengiz bir genc milyoner ancak daha sonra servetini kendisi kazanmadigi ortaya cikacaktir aslen Kuzey Dakota dandir supheli is baglantilari ve saplantili bir aski vardir Daisy Buchanan Daisy Buchanan nee Fay Cekici coskulu genc bir kadin Nick in ikinci kuzeni Tom Buchanan in esidir Daisy karakterinin yaratilisinda yazar kendi genclik romani Sikago dan esinlenmistir Thomas Tom Buchanan Kibirli bir milyoner ve Daisy nin kocasi George B Wilson Tamirhane sahibi ve Myrtle Wilson in kocasi Myrtle Wilson George Wilson in esi ve Tom Buchanan in metresi Jordan Baker Daisy nin uzun sureli arkadasi uzman bir golfcudur ve sohreti golgelidir Bazi sembollerWest Egg Yeni Aristokrasi East Egg Eski Aristokrasi Valley of ashes Amerikan ruyasinin cokusu Dr T J Eckleburg in gozleri Tanri nin gozleri gercekleri havuzun icinde de gorur Yesil isik Gatsby nin gelecek icin hayalleri ve umutlari daha genel olarak Amerikan Ruyasi Kaynakca Karolides Nicholas J Bald Margaret Sova Dawn B 2011 120 Banned Books Censorship Histories of World Literature Second ed Checkmark Books p 499 ISBN 978 0 8160 8232 2 Rather than a celebration of such decadence the novel functions as a cautionary tale in which an unhappy fate is inevitable for the poor and striving individual and the rich are allowed to continue without penalty their careless treatment of others lives Arsivlenmis kopya 11 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2017 Ingilizce TinyLetter 27 Ocak 2012 21 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi KB1 bakim Tanimlanamayan dil link The Economist 2012 a b c d Mizener 1965 s 185 Bruccoli 2002 ss 206 207 a b c d Vanderbilt 1999 s 96 Dis baglantilarHatice Balci Gunumuzun derin esitsizlikler dunyasindan Muhtesem Gatsby i okumak22 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde